Medya Ombudsmanı Faruk Bildirici, Koronavirüs aşı kampanyasında hastaların kullanılması konusunda uyardı. “Aşı kampanyalarının sürekli ölüm ve korkutma üzerine kurulması bir süre sonra kanıksama etkisi yaratabilir” diyen Bildirici, sigara paketlerinde kullanılan hasta fotoğraflarını hatırlatarak, “Bu tür görüntülerin dozunda kullanılması gerek. Aksi takdirde bir süre sonra tamamen etkisini yitirebilir” dedi. Geçen yıl 10 Ekim’de Korona nedeniyle yaşamını yitiren hasta sayısı 56’ydı; bu yıl 10 Ekim’de 196. Buna rağmen Sağlık Bakanlığı’nın aldığı önlemler geçen yılla kıyaslanamayacak kadar hafif. Hatta neredeyse kalabalık yerlere girişte HES kodu gösterme zorunluluğu dışında bakanlığın bir önlemi kalmadı” diyerek durum değerlendirmesi yapan Bildirici, devamında şunları kaydetti: Buna rağmen Sağlık Bakanı Koca, vakaların artmasından dolayı vatandaşları suçlayabiliyor. Aynı anlayış, aşı olmayı öneren hasta görüntüleri çekiminde de geçerli. Orada da kurbanlar suçlu gibi gösteriliyor. Aşı olmayanların toplumda düşmanlaştırılmasına yol açılıyor. Bu yayınların görüntülenen hastaların suçluluk duygusunu artıracağı, hastada psikolojik tahribat yaratabileceği de görmezden geliniyor.”
***
İlaç firması Merck, geliştirdiği korona virüsü ilacının onaylanması için ABD Gıda ve İlaç Dairesi’ne (FDA) başvuruda bulundu. İlaç onay alırsa, pandemiyle mücadeleye yeni ve kullanımı kolay bir tedavi eklenmiş olacak. Şirket, ilacın Covid-19 hastalığının erken safhadaki belirtilerini gösteren hastalarda hastaneye yatış ve ölümleri yarı yarıya azalttığını, ay başında açıklamıştı. ‘’ Hastaların Covid-19 belirtilerini hafifletmek ve iyileşme sürecini hızlandırmak için evde alabilecekleri antiviral ilaç, hastanelerdeki hasta yükünü azaltabilir ve zayıf sağlık sistemine sahip yoksul ülkelerde salgının yayılmasını kontrol altına alabilir. İlaç aynı zamanda pandemiyle mücadelede ilaçla tedavi ve aşıyla enfeksiyonu önleme şeklindeki iki yönlü yaklaşımı güçlendirebilir’’ deniliyor.
***
Avrupa Birliği’nin (AB) ilaç düzenleyicisi Avrupa İlaç Ajansı (EMA), Covid-19 tedavisi için geliştirilen “Ronapreve” adlı ilacın izin başvurusunu değerlendirmeye başladı. EMA’dan yapılan yazılı açıklamada, İsviçreli ilaç şirketi Roche ve ABD’li Regeneron tarafından ortaklaşa üretilen “Ronapreve” adlı monoklonal antikor tedavisinin Avrupa’da piyasaya sürülmesi için yetki başvurusunun yapıldığı bildirildi. Açıklamada, ek oksijen tedavisine ihtiyaç duymayan ve durumu şiddetli hastalığa evrilme riski yüksek olan 12 yaşından büyük kişilerin tedavisinde kullanılacak ilacın, yine aynı yaş grubundaki kişilerde hastalığın önlenmesinde de kullanılabileceği belirtildi.
***
Dünya Sağlık Örgütü’nün Bağışıklama Stratejik Danışma Grubu, Çin’in ürettiği Sinovac ve Sinopharm aşıları ile aşılanan 60 yaş üstü kişilere yeni bir enfeksiyon riski olabileceği gerekçesiyle üçüncü doz aşı teklif edilmesi gerektiğini belirtti.
***
Türkiye’de salgın hala kontrol altına alınamadı. Yeni vaka bildirimi ve günlük can kaybı yüksek hızda devam ediyor. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 30 bin 563 kişi ve Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 188 kişi oldu. Toplam vaka sayısı 7 milyon 475 bini geçerken toplam can kaybı ise 66 bin 368 kişiye yükseldi. Günlük test sayısı 355 binin üzerinde. Aktif hasta sayısı yükselmeye başladı, 481 bin 410 aktf fhastaya sahibiz. Bu sayı bulaş tehdidinin devam edeceğini gösteriyor.
***
Uluslararası Otomobil Federasyonu (FIA), Rolex Türkiye Grand Prix’sinde sürücüler, takımlar ve personeller olmak üzere toplamda 3 bin 48 kişiye yapılan Covid-19 PCR testleri sonucunda 2 kişide pozitif bulgulara rastlanıldığını duyurdu.
***
Aşı yapılacak nüfus alt sınırının 12 yaşa indirilmesi, 3. doza rağmen halen günlük 1 milyon doza ulaşabilmiş değiliz. Hafta sonları 100 binlere kadar geriliyoruz. Sağlık Bakanlığı hızlı ve etkin aşılama için herhangi bir çaba göstermiyor, aşılama kendi ritminde devam ediyor.
Sağlık Bakanlığı istatistiklerine göre: ‘’ 11 Ekim saat 19:00 itibariyle son 24 saatte 306 bin 217 doz aşı uygulandı. Türkiye’de bugüne kadar, 54 milyon 565 bin 515 birinci doz, 46 milyon 435 bin 265 ikinci doz, 10 milyon 775 bin 920 üçüncü doz aşı uygulandı. 18 yaş üstü nüfusa göre birinci doz Türkiye ortalaması %87.9, ikinci doz ortalaması %74.8 oldu.’’
Oysa sağlık otoriterleri tüm nüfusa göre aşı oranın hesaplanmasını öneriyor. Böyle ele alırsak birinci doz aşı oranı % 65.3, ikinci doz ise % 55.5 olduğunu görürüz. Buna göre salgını kontrol için hedeflenen nüfusun %70’inin ikinci dozu yaptırması hedefinin oldukça gerisindeyiz. Bölgeler ve iller arasında ciddi eştisizik devam ediyor. Mülteciler ve ötekileştirilen topluluklarda ne kadar aşı yapıldığı verisine ulaşamıyoruz. Dahası Delta varyantı nedeniyle bu oranın en az %85 olması gerektiği iddia ediliyor. Türkiye özgünlüğünde istatistik krtik bir konuda 2 doz Sinovac yapılanların ‘ikinci doz aşı oranı’ hesaplanmasına dahil edilmesi. Salgın kontrolü için iki doz Sinovac’ın yeterli olmadığı kabul ediliyor, bu nedenle bu kişilerin 3.doz aşı olunca (Sinovac ya da Biontech) hesaplamaya dahil edilmesi daha gerçekçi değerlendirmeyi sağlayacaktır. Özellikle yaşlı nüfusun 3. doz aşılanması konusunda ciddi sorunlar olduğunu sahadan elde ettiğimiz verilerle söyleyebiliriz.
***
Maraş’ta yaşayan ve sosyal medyada aşı karşıtı paylaşımlarıyla dikkat çeken Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) Türkoğlu Meslek Yüksekokulu Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Ramazan ŞG (54), koronavirüsten öldü.
Kocaeli’nin Körfez ilçesinde, tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybeden Milangaz Hacer Demirören Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi okul müdürü ÖG’in aşı yaptırmadığı ortaya çıktı. Kocaeli genelinde Koronavirüs nedeniyle sınıf karantinaları ve virüs kaynaklı ölümler yaşanıyor. 6 günde 47 sınıfta eğitime öğretime ara verildi. Geçtiğimiz hafta Kocaeli’de 67 sınıf karantinaya alınmıştı.
***
Covid-19 virüsünün Delta varyantına karşı mücadelenin sürdüğü Yeni Zelanda’da, sağlık ve eğitim sektöründe çalışanların Covid-19 aşısını yaptırmaları zorunlu hale getirildi. Yeni Zelanda Covid-19 ile Mücadele Bakanı Chris Hipkins, salgının yayılmasını önlemek için kritik olan iki sektördeki çalışanlara getirilen aşı zorunluluğuyla ilgili bakanlığın resmi sayfasından açıklamada bulundu. Covid-19’un yayılmasını önlemek için kritik olan iki sektördeki çalışanların aşılanması gerekeceğini dile getiren Hipkins, “Bu sektörlerde çalışanların çoğu tam veya kısmen aşılanmış olsa da hiçbir şeyi şansa bırakamayız. Aşıyı zorunlu hale getiriyoruz. Bu kolay bir karar değil, ancak bu adımı atmak için henüz aşılanmamış savunmasız topluluklarla çalışan bu insanlara ihtiyacımız var” ifadelerini kullandı.
***
Fransa’da yapılan geniş kapsamlı bir araştırma, corona virüs aşılarının, Delta varyantına karşı bile ciddi Covid-19 vakalarını önlemede oldukça etkili olduğunu gösterdi. Enfeksiyonun değil, ciddi Covid-19 ve ölümün önlenmesine odaklanan araştırma, 50 yaşın üzerindeki 22 milyon kişiye baktı ve aşı yaptıranların hastaneye kaldırılma veya ölme olasılığının yüzde 90 daha az olduğunu buldu. Bununla birlikte, sonuçlar ABD, İngiltere ve İsrail’den gelen önceki araştırmaların sonuçlarını doğruluyor. Fakat, araştırmacılar yeni çalışmanın şimdiye kadar yapılan türünü en çalışması olduğunu söyledi. Diğer taraftan, aşılamanın Delta varyantından ciddi hastalığa karşı 75 yaş ve üstü insanlar için yüzde 84, 50-75 arası insanlar için yüzde 92 koruma sağladığı görüldü. pi-Phare Başkanı ve epidemiyolog Mahmoud Zureik AFP’ye verdiği demeçte, “Çalışma, Pfizer/BioNtech, Moderna ve AstraZeneca aşılarını kapsıyor, ancak çok daha sonra izin verilen ve Fransa’da daha az yaygın olarak kullanılan Jahnson’ı kapsamıyor” dedi.
***
Covid-19 vakaları düşüş eğilimine girse de halen yüksek hızda devam ediyor. Farklı coğrafyalarda pandemi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 239 milyonu , Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 4 milyon 872 bini geçti. Aktif hasta sayısı 18 milyonun altına düştü, 17 milyon 889 bin civarında aktif hastaya sahibiz. Düşme eğilimi de olsa hala yüksek aktif hasta sayısı bulaş tehdidinin ciddi olduğunu gösteriyor.
Küresel düzeyde son 24 saatte 315 bin 153 kişiye Covid-19 tanısı konurken 4 bin 657 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: ABD (50.5 bin), İngiltere (40.2 bin), Türkiye (30.6 bin), Rusya (29.4 bin), İran (13.5 bin), Hindistan (13.2 bin) ve Tayland (10 bin). Hafta sonları bildirim yapmama, bildirim yetersizliği, test yaptırmama ve sağlık hizmetlerine erişim sorunu nedeniyle vaka sayısında gerçeği yansıtmayan düşüşler gzöleniyor. Bu düşüşler pazartesi gününü de etkiliyor. Gerçek tablo haftanın ilerleyen günlerinde netleşiyor.
***
Letonya hükümeti, koronavirüs vakalarındaki artış nedeniyle ülkede 3 ay acil durum ilan etti. Ülkede artık halka açık tüm kapalı mekanlarda maske takılması zorunlu olacak. Tüm kamu sektörü çalışanları 15 Kasım’a kadar aşılarını tamamlayacak. Aşı olmayanlar süpermarketlere dahi gidemeyecek. Hafta sonları sadece marketler ve eczaneler açık olacak. Aşı sertifikası göstermeyen ya da Covid-19 hastalığına yakalanıp iyileşmeleri sonrası antikor geliştirmeyenler restoranlara alınmayacak. Yüz maskesi takılması, daha fazla yerde zorunlu tutulacak. Başta kamu sektörü çalışanları olmak üzere herkes, evlerinden çalışmaları yolunda özendirilecek. Tüm eğlence mekanları kapatılacak. 1 milyon 900 milyon nüfuslu Baltık ülkesi Letonya, yüzde 48’le Avrupa Birliği’nde (AB) aşılama oranının en düşük olduğu ülkeler arasında. AB’de aşı oranı Letonya’dan düşük sadece üç ülke var: Bulgaristan, Romanya ve Hırvatistan.
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 08.00) alıyoruz.
Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…
