İlaç endüstrisi pandemiyi fırsata çevirmeye devam ediyor. Avrupa İlaç Ajansı (EMA), ilaç firması Roche tarafından geliştirilen Roactemra’nın koronavirüs ile mücadele kapsamında yetişkinlerde kullanımına onay verdi. Daha önce Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından da tavsiye edilen ilacın 800 euro’ya satılması planlanıyor. Basına yansıyan haberlerin dilinden pandemi mücadelelsinin evrileceği yeri de görebiliyoruz. Sermaye birikimine zeval vermeden tıbbi hizmetler üzerinden sermaye birikiminin önünün açılması… Uzmanlar, virüse karşı ilaç tedavisi alanında önemli ilerleme olduğunu ve sonbahardan itibaren yeni ilaçların ruhsat almasıyla birlikte 2022 yılından itibaren özellikle ağır Covid-19 vakalarının ilaçla tedavi edilmesi umudunun güçlendiğini açıkladı.
***
Kuzey Afrika ülkesi Tunus’un Covid-19 ile mücadele kurulunda görevli Dr. Hachemi Louzer Pazar günü yaptığı açıklamada, ülkedeki ilk Omicron vakasının 3 Aralık Cuma günü başkentteki Tunus-Kartaca Uluslararası Havalimanına İstanbul’dan gelen Kongo Cumhuriyeti vatandaşı bir erkekte tespit edildiğini söyledi.
Rusya’da yeni tip Koronavirüs’ün (Covid-19) Omicron varyantına ilk kez rastlandı. Rusya İnsan Sağlığı ve Tüketici Haklarını Koruma Servisinden yapılan yazılı açıklamada, Güney Afrika’dan dönen iki kişide Omicron varyantına rastlandığı bildirildi.
Avrupa Birliği (AB) Tıbbi Mikrobiyoloji Laboratuvarı Başkanı Prof. Dr. Herman Goossens, koronavirüsün Omicron varyantının yeni bir pandemiye yol açabileceğini söyledi. Belçikalı profesöre göre, Omicron ile ortaya çıkan durum, geçen yıla göre daha kafa karıştırıcı ve belirsiz. Geçen yıl, belirli önlemler sonucu salgının üstesinden gelinebileceğinin bilindiğine işaret eden Goossens, “Şimdi yeni varyantın çok şey yapabileceğini görüyoruz. Bu, durumu daha da zorlaştırıyor” dedi. Prof. Dr. Goossens, Omicron varyantının riskini, bulaşıcılık, ölüm oranı ve bağışıklık olarak 3 başlıkta değerlendi. Goossens’a göre Omicron, bugüne kadar görülen diğer koronavirüs varyantlarından daha bulaşıcı. Omicron varyantı ile ölüm oranlarının çok da yüksek olmayacağı yönünde raporlar okuduğunu söyleyen Goossens, bu görüşe katılmadığını belirterek şöyle dedi: “Bu konuda çekincelerim var. Yüzde 50 daha bulaşıcı olan bir varyant, yüzde 50 daha ölümcül olan bir varyanttan daha tehlikelidir. Çünkü kesin rakamlarda, bunun daha büyük bir etkisi var. Bu tartışmayı 2020’nin başında da ‘Korona bulaşıcılığı yüksek ama ölüm oranı düşük’ dediğimizde yapmıştık. Bu göreceli sayılarda doğru olabilir, ancak mutlak sayılarda değil.” Yeni varyantın, mevcut aşılar ve bağışıklık karşısında ne ölçüde dayanıklılık göstereceğinin henüz bilinmediğini vurgulayan Goossens, “Bu konuda Güney Afrika ve İngiltere’den rahatsız edici bilgiler alıyorum ve çok endişeliyim” diye konuştu. Covid önlemlerine karşı halk desteğinin de azaldığına işaret eden AB yetkilisi, bu yüzden durumun 1 yıl öncesine göre daha zor olduğunu dile getirdi. Goossens, Omicron varyantı ile ilgili olarak 2 hafta içinde daha fazla bilgi elde edebileceklerini de vurguladı.
***
New York’ta tatil dönemi ve soğuk havalar yaklaşırken vakaların artmamasını sağlamak adına özel sektör çalışanları için 27 Aralık’tan itibaren aşı zorunlu tutulacak.
ABD’nin Massachusetts eyaletindeki hastanede, Covid-19 aşısı olmaları için verilen sürenin sonunda 200’e yakın çalışanın işine son verildi. Boston şehrindeki UMass Memorial Health Hastanesi, 1 Kasım’a kadar süre tanıdığı çalışanlarına hala Covid-19 aşısı yaptırmadıkları için sözleşmelerinin feshedildiğini bildirdi. Hastane, aşı olmaları için tanınan sürenin üzerinden yaklaşık 1 ay daha geçtikten sonra çalışanlara sürelerinin dolduğunu söyleyerek işten çıkış işlemlerini gerçekleştirdi. Hastanenin yaklaşık 15 bin çalışanının %98’inin verilen süreye kadar aşılarını yaptırdığını aktaran hastane yetkilileri, aşı olmamakta direnen yüzde 2’lik kesimin ikna edilemediğini kaydetti.
***
Türkiye’de salgın hala kontrol altına alınamadı. Yeni vaka bildirimi yüksek hızda devam ederken, günlük can kaybı artmaya devam ediyor. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 20 bin 33 kişi, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 187 kişi. Toplam vaka sayısı 8 milyon 921 binin üzerine çıkarken toplam can kaybı ise 78 bin 17 kişiye yükseldi. Günlük test sayısı 354 bin civarında. Aktif hasta sayısı, 380 bin civarında, bir miktar düşüş gözlense de aktif hasta sayısı hala yüksek hızda devam ediyor. Mevcut aktif hasta sayımız bulaş tehdidinin devam edeceğini gösteriyor.
***
Sağlık Bakanlığı istatistiklerine göre: ‘’ 6 Aralık saat 19:00 itibariyle son 24 saatte 131 bin 990 doz aşı uygulandı. Türkiye’de bugüne kadar 56 milyon 398 bin 458 birinci doz, 50 milyon 698 bin 978 bin ikinci doz ve 12 bin 408 bin 439 üçüncü doz aşı uygulandı. Toplamda 121 milyon 42 bin 428 aşı yapıldı. 18 yaş üstü nüfusa göre birinci doz Türkiye ortalaması %90.9, ikinci doz ortalaması %81,7 oldu.’’
Sağlık Bakanlığı istatistikleri hala böyle vermeye ısrar etse de gerçek apaçık ortada. Aşı çalışmaları hafta içi çok yetersiz iken hafta sonları durma noktasında. Yapılan aşı dozu salgını kontrol altına almaktan oldukça uzak. Bakanlık ise 18 yaş ve üzeri verdikleri aşı istatistikleri ile toplumu kandırmaya devam ediyor. Ağustos onundan beri gerçekleşen ölümlerde düşük aşılamanın rolü oldukça büyük. Bakanlık yaşam hakkını yok saymaya devam ediyor. Aşısızların oranı oldukça yüksek, bunlara eksik aşılıları ve hatırlatma dozu gelen nüfusu da eklediğimizde hala %50 eşiğini bele geçemediğimizi görüyoruz. Delta varyantının yüksek bulaştırıcılığı ve hızlı yayılan Omicron varyantı hem küresel düzeyde her coğrafya da ayrımsız ve eşitlikçi bir aşı kampanyasının yaşama geçirilmesi toplumsal muhalefetin en önemli gündemi olmalı. Aşı konusundaki bu ayrımcı ve eşitlikçi olmayan politikalar yeni varyantlarla pandeminin devam ettireceği ve işçilerin, ezilenlerin, ötekileştirilenlerin, yoksulların yaşam hakkını tehdit etmeye devam edecek. Sosyal cinayetler sosyal kırıma dönecek. Bu sürecek ancak toplumsal muhalif güçlerin küresel dayanışması ile aşılabilir.
***
İtalya’da hükümetin, Covid-19 salgınıyla mücadele kapsamında 24 Kasım’da açıkladığı kamuoyunda ‘süper yeşil geçiş’ belgesi olarak bilinen sertifika bugün itibariyle yürürlüğe girdi. Buna göre, sadece aşı yaptıranların ve Covid-19 geçirenlerin sahip olabileceği geçiş belgesi, restoranların kapalı alanlarına girişlerden, stadyum, tiyatro, sinema, diskotek ve kamuya yönelik tören ve kutlamalara kadar pek çok alanda zorunlu hale getirildi. Şehir içi toplu taşımda da şehirlerarası yolculuklarda olduğu gibi aşı ve hastalığı geçirmiş olmanın yanı sıra son 48 saat içinde yapılmış negatif sonuçlu testi de gösteren ‘normal yeşil geçiş’ belgesi de zorunlu hale geldi. Kuralları ihlal edenlere 400-1000 avro arası para cezası verilebilecek.
***
Covid-19 vakaları artış eğilimini sürdürüyor. Farklı coğrafyalarda pandemi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 266 milyon 711 bine, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 5 milyon 278 bine yaklaştı. Aktif hasta sayısı 21 milyon 190 binin üzerine çıktı. Yükselen aktif hasta sayısı bulaş tehdidinin ciddi olduğunu gösteriyor.
Küresel düzeyde haftanın ilk günü 462 bin 823 kişiye Covid-19 tanısı konurken 5 bin 715 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: ABD (88.4 bin), İngiltere (51.5 bin), Almanya (39.3 bin), Rusya (32.1 bin), Macaristan (22.7 bin), Hollanda (21 bin), Türkiye (20 bin), Vietnam (14.6 bin), Polonya (13.3 bin), Belçika (12.3 bin) ve Fransa (11.3 bin). Hafta sonu sağlık hizmetlerine erişim, test yaptırma, bildirim yapmama ve yetersiz bildirimler nedeniyle gerçek tablonun gerisinde istatistiklere tanık oluyoruz. Pazartesine de sirayet eden durum ancak haftanın ilerleyen günlerinde düzelip salgının gerçek durumunu görme imkanı veriyor. Bu nedenle DSÖ günlükten çok haftalık verilerle salgın sürecini izlemeyi devreye sokuyor.
***
Oxford-AstraZeneca aşısının mimarlarından olan Profesör Sarah Gilbert, sağlanan ilerlemelerin boşa gitmemesi için salgınlara hazırlık için daha fazla fon ayrılması gerektiğini söyledi. Gilbert Covid salgınında gelinen noktaya da değinerek Omicron varyantına karşı aşıların daha az etkili olabileceği uyarısında bulundu ve insanların bu varyantla ilgili bilgiler netleşene kadar daha tedbirli olmalarını istedi. “Bu bir virüsün hayatlarımızı ve geçim kaynaklarımızı son tehdit edişi olmayacak. Şu bir gerçek ki bundan sonraki salgın çok daha kötü olabilir. Daha bulaşıcı, daha öldürücü ya da her ikisi birden olabilir” diyen Gilbert, “Bütün bu yaşadıklarımızdan ve çektiklerimizden sonra, yaşadığımız dev ekonomik kayıplar yüzünden salgınlara hazırlık için hala fon bulunamadığı bir duruma düşmemeliyiz. Kaydettiğimiz ilerleme ve edindiğimiz bilgiler kaybolup gitmemeli” şeklinde konuştu.
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 07.00-8.00) alıyoruz.
Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…
