DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, örgütün Cenevre’deki merkezinde düzenlediği basın toplantısında, “Şu anda 77 ülke omicron vakaları bildirdi ve gerçek şu ki henüz tespit edilmemiş olsa bile omicron muhtemelen çoğu ülkede bulunuyor” dedi. “Omicron, daha önce hiçbir varyantta görmediğimiz bir oranda yayılıyor” diyen Ghebreyesus, insanların omicronu “hafif (varyant)” olarak görmesinden endişe duyduklarını vurguladı. DSÖ, gelişen kanıtların Covid-19 aşılarının ağır hastalık ve ölüme karşı etkinliğinde küçük bir düşüş, hafif (orta dereceli) hastalık veya bulaşmayı önlemede ise bir düşüş gösterdiğini ortaya koyduğunu açıkladı.
Omicron varyantının etkisine dair araştırmaya göre Güney Afrika’da son haftalardaki veriler, iki doz BioNTech/Pfizer aşısının hastaneye yatışa karşı yüzde 70 oranında koruma sağladığını gösteriyor. Hastalığa karşı ise yüzde 33 koruyor. Delta varyantından kaynaklı salgın dönemiyle kıyasla hastalıktan koruma oranı yüzde 80 ve hastaneye yatıştan koruma oranı yüzde 90’dan düşüş olduğu belirtildi.
Bilim insanları Britanya’daki ilk 500 Omicron varyantı vakasının gerçek zaman verilerini inceledi. Çalışmada iki doz Pfizer/BioNTech aşısının, Omicron varyantının neden olduğu ciddi hastalığa karşı yüzde 84 oranında koruma sağladığı belirtildi. Bununla birlikte, araştırmacılar, üçüncü doz aşının, semptomatik hastalığa karşı korunmayı 2 kat yükselttiğini söyledi. Model, aşıya dirençli Omicron varyantının, İngiltere’de her gün 4 bine kadar enfekte hastanın, ülkedeki hastanelere kabul edildiği geçen Ocak ayındaki ikinci dalgasından daha fazla hastaneye yatışa yol açabileceği konusunda uyardı.
***
Türkiye’de salgın hala kontrol altına alınamadı. Yeni vaka bildirimi yüksek hızda devam ederken, günlük can kaybı artmaya devam ediyor. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 21 bin 477 kişi, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 181 kişi. Toplam vaka sayısı 9 milyon 80 bini geçerken toplam can kaybı ise 79 bin 503 kişiye yükseldi. Ne yazık ki Ağustos sonu başlayan pik henüz kontrol altına alınabilmiş değil. Günlük test sayısı 358 bin civarında. Aktif hasta sayısı, 340 binin altına indi, düşüş gözlense de aktif hasta sayısı hala yüksek hızda devam ediyor. Mevcut aktif hasta sayımız bulaş tehdidinin devam edeceğini gösteriyor.
***
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Akova, ‘Omicron’ varyantı ile ilgili ‘Covid-19’u bitirecek mutasyon mu?’ tartışmaları için henüz erken olduğunu belirterek, “Şu ana kadar veriler, hastalığın hafif seyrettiği yönünde” dedi. Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Alper Şener, “‘Omicron’ varyantının Türkiye’de yaygınlaşmasının mart ayını bulacağını düşünüyorum” derken, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı da “1 ay içinde baskın form ‘Omicron’ olarak devam edeceğiz gibi görünüyor” diye konuştu.
Akova, “İngiltere’de şu andaki rakamlar, her 2,5 günde bir ‘Omicron’ vakalarının 2’ye katlandığına işaret ediyor. Henüz ‘Delta’yı baskılaması için çok erken ama en kötümser tahmine göre ocak ayının sonuna kadar, daha iyimser modellemelere göre ise 2022’nin ilk çeyreğinde tüm dünyada ‘Omicron’un baskın varyant haline geleceği yönünde. Yani ‘Delta’yı ortadan kaldırıp, silip, onun yerine baskın suş haline geleceği yönünde şu andaki tahminler. Şu ana kadar veriler, hastalığın hafif seyrettiği yönünde ancak vakaların büyük bir kısmı ya aşılılar ya da çoğu en az bir kez Covid geçirmiş yani bağışık hafızası bulunanlar. Aşısız ya da risk grubu nüfusta nasıl seyredecek; henüz bilmiyoruz. Virüsün zayıfladığı ve mevsimsel bir hastalığa dönüşeceği yönündeki iyimser tahminler için henüz erken” diye konuştu.
***
Sağlık Bakanlığı istatistiklerine göre: ‘14 Aralık saat 19:00 itibariyle son 24 saatte 130 bin 511 doz aşı uygulandı. Türkiye’de bugüne kadar 56 milyon 569 bin 332 birinci doz, 501milyon 3 bin 175 ikinci doz ve 12 milyon 733 bin 491 üçüncü doz aşı uygulandı. Toplamda 121 milyon 935 bin 289 aşı yapıldı. 18 yaş üstü nüfusa göre birinci doz Türkiye ortalaması %91.1, ikinci doz ortalaması %82.1 oldu.’
Sağlık Bakanlığı resmi istatistiklerine göre dahi hafta için 100 binlere, hafta sonu 25 binlere kadar gerileyen aşı uygulaması ile Omicron varyantı ile daha da büyüyen tehdide karşı ne yapılacak? Çok bulaşıcı olduğu bilene Delta varyantını kontrol altına alamayan Türkiye, Omicron varyantı ile nasıl mücadele edecek? Avrupa’da bir çok ülkede önlemler sıklaştırıldı. Aşılara hız verildi, hatırlatma dozu devreye sokuldu, 5-11 yaş aşılamaya başlandı, aşısızlara yönelik kısıtlamalar yaygınlaştırıldı. Sağlık Bakanlığı ise hala toplumu istatistiklerle aldatmaya devam ediyor. İkinci dozun %82’ye yükseldiği söyleniyor? Bu doğru ise Ağustos’tan bu yana bir türlü azalmayan vakalar ve ölümler neden? Tüm bilim insanları sağlık örgütleri, DSÖ, CDV vb. kuruluşlar aşı takvimi tamamlayan nüfusun %80-85 olmasını hedefliyor. Ülkede yaşayan tüm nüfusun, mülteciler dahil. Dahası aşısını tamamlayanlara bir de hatırlatma dozu öneriyor. Bunun için ise son aşı sonrası 3-6 diye öneriliyor. Bunları dikkate aldığımızda Türkiye’de aşısızlar, eksik aşılılar, hatırlatma dozu gelenlerin sayılarının her geçen gün yükseldiğini söyleyebiliriz. Günlük aşılanlara göre aşısız-eksik aşılıların sayısı daha fazla artıyor. Hastalığa karşı koruyucu olanların sayısı her geçen gün azalıyor. Aşı dışındaki önlemler ise her geçen gün daha da gevşetiliyor. Sürü bağışıklığı stratejisi devam ediyor…
***
Aşıya karşı olduğu öğrenilen Bursa’da görevli aile hekimi, koronavirüs nedeniyle tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti.
***
Covid-19 vakaları artış eğilimini sürdürüyor. Farklı coğrafyalarda pandemi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 271 milyon 708 bini, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 5 milyon 336 bini geçti. Aktif hasta sayısı 22 milyon 154 bine yükseldi. Yükselen aktif hasta sayısı bulaş tehdidinin ciddi olduğunu gösteriyor.
Küresel düzeyde son 24 saatte 608 bin 382 kişiye Covid-19 tanısı konurken 7 bin 261 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: ABD (108.6 bin), Fransa (63.4 bin), İngiltere (59.6 bin), Almanya (40.8 bin), Rusya (28.3 bin), İspanya (26.1 bin), Güney Afrika (23.9 bin), Türkiye (21.5 bin), İtalya (20.7 bin), Polonya (17.5 bin), Vietnam (15.2 bin), Hollanda (12.8 bin) ve Çekya (11.9 bin).
***
İngiltere Premier Lig futbolcuları, ülkede kötüleşen Covid-19 salgınına yönelik tedbirler kapsamında her gün testten geçecek. Acil durum önlemlerinin bir parçası olarak futbolcular, günlük korona virüsü testleri yapacak. Kulüplerdeki salgınlar nedeniyle son üç gün içinde iki Premier Lig maçı iptal edildi. Bugün oynanması planlanan Brentford-Manchester United maçı da korona virüsü nedeniyle ertelendi.
***
İngiltere’de hükümetin bugün Avam Kamarası’na getirdiği koronavirüs varyantı Omicron’a karşı alınacak yeni önlemler oylamasında, Başbakan Boris Johnson’ın mensubu olduğu Muhafazakar Parti’den 100’e yakın milletvekili hükümete karşı oy kullandı. Önlemler ana muhalefetteki İşçi Partisi’nin desteğiyle parlamentodan geçti. Bu, Johnson başbakan olduktan sonraki dönemde partililerin “en büyük isyanı” olarak değerlendiriliyor. Kabul edilen bu önlemler; Covid serfikası, kapalı mekanlarda maske zorunluluğu, sağlık hizmetlerinde ön saflarda çalışanlara aşı zorunluluğu, Covid pozitif bir kişiyle temaslı olanların her gün test yaptırarak karantinadan muaf olması gibi uygulamaları içerdi.
***
Hollanda hükümeti, Omicron varyantı vakalarına hazırlıkı olmak amacıyla, 15 Aralık’a kadar uygulanacak olan kısmi kapanma kararını 1 ay daha uzattı. Süpermarket ve eczane gibi zorunlu ihtiyaca dayalı ürünlerin satıldığı işletmeler dışındaki iş yerleri akşam 17.00 ile sabah 05.00 saatleri arasında kapalı kalmaya devam edecek. Yeni önlemler kapsamında, vaka sayılarının yüksek olduğu ilköğretim okulları da, 2 haftalık Noel tatili nedeniyle 1 hafta erken kapanacak.
***
İtalya’da hükümet, Covid-19 salgını sebebiyle yürürlükte olan olağanüstü halin (OHAL) 31 Mart 2022’ye kadar uzatılmasını kararlaştırdı. AB’den gelecek Covid-19 aşısı yaptırmış kişilere de İtalya’ya yolcuklarından önce alınmış “negatif” test sonucu gösterme zorunluluğu getirildi. Yine Avrupa’dan gelecek ancak hiç aşı yaptırmamış olanlar ise “negatif” sonuçlu test zorunluluğuna ek olarak; İtalya’ya girdiği günden itibaren 5 gün karantinada kalacak.
***
ABD’li ilaç şirketi Pfizer, geliştirilen Covid-19 ilacının son analizde yüksek riskli hastaların hastaneye yatış ve ölümlerini önlemede yüzde 90 etkili olduğunu açıkladı. İlacın, Omicron varyantı karşısında da etkisini koruduğu belirtildi. Pfizer aynı zamanda standart riskteki yetişkinlere ilişkin olarak yapılan ikinci klinik testin erken sonuçlarına göre, ilacın yüzde 70 oranında hastaneye yatışı önlediğini de belirtti.
***
Fransa Paris Hastaneleri Toplum Yardımı Genel Direktörü Martin Hirsch, katıldığı bir televizyon programında, Covid-19 vaka sayılarının artması nedeniyle ülkenin birçok bölgesinde hastanelerin acil eylem planını uygulamaya koyduklarını belirtti. Hirsch, diğer yandan hastane çalışanlarının tatil ihtiyacının farkında olduklarını ancak hemşire ve bakıcı personele 10 günlük Noel izinlerini 2 bin avro karşılığında ertelemelerini teklif ettiklerini söyleyerek tatil izinlerini zamanında kullanmak isteyen personel için gerekli ayarlamaları yapacaklarını kaydetti. Diğer yandan Fransa’da 5-11 yaş grubundaki çocuklardan risk grubunda olanlara Covid-19 aşısı yarından itibaren uygulanmaya başlanacak.
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 07.00-8.00) alıyoruz.
Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…
