Dünya genelinde günlük vaka sayısı, 1.44 milyon ile salgının başından bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Omicron varyantının dünya çapında etkisini artırmasıyla birlikte pazartesi günü rekor seviyede günlük vaka sayısı kaydedildi. Dünya genelinde son 7 günün günlük ortalama vaka sayısı ise 841 bin olarak açıklandı. Bu, Omicron varyantının Afrika’da ortaya çıkmasından itibaren koronavirüs vaka sayılarında yüzde 49’luk bir artış görüldüğünü kanıtlıyor.
***
Türk Tabipleri Birliği (TTB), Sağlık Bakanlığı’nca inaktif COVID-19 aşısı TURKOVAC için Acil Kullanım Onayı verilmesi üzerine Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü’ne bir yazı yazdı. Yazıda, “Bilimsel çalışma sonuçları yayımlanmayan ve bilimsel ortamlarda tartışılmamış bir aşının güvenli ve etkili sayıldığına dair bakanlık açıklamaları, ne yazık ki var olan aşı tereddüdünü daha da artıracaktır” dendi.
TTB, şüphe ve farklı saiklerin bilimsel gerekliliklerin yerine ikame edilmesi yaklaşımının, Türkiye’nin aşı üretimi alanında bilimsel çevrelerde olumsuz algılanabileceğine dikkat çekti. TTB, şu soruların yanıtlarının, uzmanlık dernekleri ve kamuoyu ile paylaşılmasını talep etti:
***
ABD Donanması’na ait bir savaş gemisinde görevli personelin yaklaşık yüzde 25’inin Covid-19 testlerinin pozitif çıktığı açıklandı. Küba’daki Guantanamo Limanı’nda bulunan USS Milwaukee savaş gemisinin 100 kadar askeri personelinin yaklaşık yüzde 25’inin korona virüsü salgınına yakalandığı belirtildi.
***
‘Uzun Covid’ veya ‘post-Covid’ sendromu son zamanlarda dünya genelinde daha yoğun bir şekilde araştırılıyor. Türkiye’de uzmanlara göre, uzun Covid-19 henüz sistematik bir şekilde takip edilmiyor. Türkiye’de bu sendroma yakalananlardan bir senedir işine devam edemeyenler var. Uzun Covid’in en sık görülen semptomları aşırı yorgunluk ve bitkinlik, nefes darlığı, kalp ritminde bozukluk, göğüs ağrıları ve sıkışıklığı, beyin sisi, hafıza ve odaklanma sorunları, eklem ağrısı ve koku ve tat değişiklikleri diye sıralanıyor ve aylarca sürebiliyor. Ancak yapılan araştırmalar yüzlerce başka semptomun da hastalar tarafından dile getirildiğini ortaya koyuyor ve Londra’daki UCL Üniversitesi’nin yaptığı bir araştırmaya göre uzun Covid hastalarında 10 organ sistemini etkileyen 200’e yakın semptom oluşabiliyor.
***
Türkiye’de vaka sayısı patladı. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 30 bin eşeğini aşarak 32 bin 176 kişiya yükseldi. Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise184 kişi. Toplam vaka sayısı 9 milyon 365 bini geçerken toplam can kaybı ise 81 bin 917 kişiye yükseldi. Ne yazık ki Ağustos sonu başlayan pik henüz kontrol altına alınabilmiş değil. Günlük test sayısı 369 bin civarında. Aktif hasta sayısı yeniden yükselişe geçerek 294 bin kişi oldu. Yükselen aktif hasta sayımız bulaş tehdidinin daha da artacağını gösteriyor.
***
Fenerbahçe Beko, iki sporcu ve bir teknik ekip çalışanının korona virüsü testlerinin pozitif çıktığını duyurdu.
CHP İstanbul Milletvekili Gamze Akkuş İlgezdi, İstanbul Devlet Opera ve Balesi Müdürlüğünde 20’ye yakın çalışanın Covid-19’a yakalanmasını Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’a sordu. 14 Aralık’ta Norma-koro provalarına katılan sanatçının Covid-19’a yakalanmasından sonra koro çalışmalara ara vermediğini söyleyen İlgezdi, “Vakalar arttıktan sonra anlaşılan tarama ekibi, neden sadece bir gün sonra temsili olan çalışanlara test yapmaktadır? Vakaların olduğu Norma temsilinde görev alan çalışanlara neden test yapılmamıştır” diye sordu.
***
Sağlık Bakanlığı tarafından paylaşılan verilere göre 18 yaş ve üstü nüfusta ikinci doz aşı uygulananların oranı %83, birinci doz aşı yapılanların oranı %91.6 olarak kayıtlara geçti. Türkiye’de bugüne kadar uygulanan aşı miktarı 129 milyon 972 bin 508 doza yükseldi. 18 yaş ve üstü nüfusta en az iki doz aşı yaptıranların oranının en yüksek olduğu 10 il Ordu, Osmaniye, Amasya, Muğla, Kırklareli, Çanakkale, Eskişehir, Balıkesir, Zonguldak ve Bartın oldu. En az iki doz aşı uygulananların oranının en düşük olduğu iller ise Şanlıurfa, Batman, Siirt, Diyarbakır, Muş, Bingöl, Mardin, Bitlis, Ağrı ve Elazığ olarak sıralandı.
***
Avusturya İstatistik Kurumunun yaptığı çalışmaya göre, Türkiye doğumlu Türkler, ülkedeki yabancılar arasında yüzde 73,2 ile en yüksek oranda Covid-19 aşısı yaptırmış grup olarak öne çıktı. Kurumun, eğitim ve çalışan durumu, etnik köken gibi farklı sosyal sınıflara ait gruplar arasında aşı yaptırma oranına ilişkin yaptığı çalışma kamuoyuyla paylaşıldı. Buna göre, ülkede çalışan ve eğitim seviyesi yüksek kişilerin aşıya gösterdiği ilginin, daha düşük eğitim seviyesine sahip ve işsizlere oranla yüksek olduğu tespit edildi.
***
İngiltere Sağlık Güvenliği Kurumu, Covid-19 mutasyonlarını inceleyerek hasta verilerine dayandırdığı analiz raporunun sonuçlarını açıkladı. Raporda 69 kişinin Omicron’la Covid’i 3’ncü kez geçirdiği ve aşı etkinliğinin Omicron’a karşı 3’ncü dozdan 10 hafta sonra, düşmeye başladığı vurgulandı.
***
Omicron varyantı nedeniyle yeni bir koronavirüs dalgasından endişe eden Almanya, aşı olmayı artık herkes için bir yükümlülük haline getirmeyi tartışıyor. Aşı olma yükümlülüğünün kimleri kapsayacağı, bu yükümlülüğü yerine getirmeyenler için ne tür yaptırımlar getirileceği, bunun nasıl denetlenip uygulanacağı konusunda, koalisyon ortakları Sosyal Demokratlar, Yeşiller ve Hür Demokratlar (FDP) arasında fikir ayrılıkları sürüyor. Siyasi kulislere yansıyan bilgilere göre, bir grup milletvekili tarafından hazırlanan teklif, 18 yaşının üzerindeki herkes için aşı yükümlülüğü getirilmesini öngörüyor. Bir başka önergede ise, aşı yükümlülüğünün sadece 60 yaş üzerinde olanlar ve risk grubundakiler için getirilmesi teklif ediliyor.
***
Yunanistan’da aşı karşıtları, ‘Kutsal Deklarasyon’ adıyla bir bildiri yayımladı. ‘Silahlı başkaldırı’ çağrısı yapılan bildiri sonrasında polis, aşırı sağ ve Altın Şafak bağlantısını araştırıyor. ‘Kutsal deklarasyon’, aşırı sağ retoriğe sahip bir başkaldırı bildirisi. Yunanistan Anayasası’nın sözde savunmasına atıfta bulunulan belge ilk defa 2012 yılında yayınlandı. Yeni süreçteyse korona ile mücadele kapsamında alınan önlemlere ve aşılara kafa tutmak için yeniden tedavüle sokuldu. Aşı karşıtlarının kullandığı dilin yanı sıra korona ile mücadele kapsamında alınan önlemler, mülteci ve göçmen meselesi, Kuzey Makedonya gibi konularda takındıkları tavır Yunanistanlı uzmanların aşırı sağla bağlantılara yoğunlaşmasına yol açıyor. Yeni bilgiler, aşı karşıtlı gruplar içerisinde aşırı sağcı ve militarist grupların aktif olduğunu gösteriyor. Aşı karşıtlarının örgütlenmesinde Altın Şafak deneyimini yaşamış olan unsurlarla eski askerler dikkat çekiyor.
***
Covid-19 pandemisinde beşinci dalga kendini belli etmeye başladı. Başta Avrupa ülkeleri ve ABD olmak üzere vaka sayısında patlama gözleniyor. Omicron varyantı pandeminin seyrini ciddi etkileyecek gözüküyor. Küresel düzeyde toplam vaka sayısı 283 milyon 180 bine yaklaşırken Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 5 milyon 430 bini geçti. Aktif hasta sayısında yükseliş eğilimi de devam ederek 26 milyona dayandı. Yükselen aktif hasta sayısı bulaş tehdidinin ciddi olduğunu gösteriyor.
Küresel düzeyde son 24 saatte yeni vaka sayısı 1 milyon eşeğini aşarak 1 milyon 224 bin 375 kişiye yükseldi. Yine 6 bin 842 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: ABD (312.9 bin), Fransa (179.8 bin), İngiltere (129.5 bin), İspanya (99.7 bin), İtalya (78.3 bin), Arjantin (33.9 bin), Türkiye (32.2 bin), Almanya (31 bin), Kanada (27 bin), Rusya (21.9 bin), Yunanistan (21.7 bin), Portekiz (17.2 bin), Danimarka (12.3 bin), Avusturalya (11.3 bin) ve İsviçre (10.3 bin).
***
Covid-19’un Güney Afrika’da ortaya çıkan Omicron mutasyonu tüm dünyada hızla yayılmaya devam ederken, Paraguay’da ilk Omicron vakaları tespit edildi.
***
İngiltere’de, günlük kaydedilen koronavirüs vaka sayısı 117 bin 93 ile yeni bir rekor daha kırdı. Noel nedeniyle Birleşik Krallık genelinde toplam vaka sayıları elde edilemedi. Yalnızca İngiltere ve Galler’in oluşturduğu ve farklı zaman dilimlerinde elde edilmiş verilere göre bu iki ülkede Salı günü toplam 129 bin 471 yeni koronavirüs vakası kaydedildi. İngiltere, Galler, Kuzey İrlanda ve İskoçya’dan oluşan Birleşik Krallık’a ait Covid tablosunun, Ocak ayının ilk haftasında güncellenmesi bekleniyor.
Fransa’da son 24 saatte 179 bin 807 vaka ile, Covid-19 salgınının başından bu yana en yüksek günlük vaka sayısı tespit edildi.
***
Hollanda Ulusal Halk Sağlığı ve Çevre Enstitüsü (RIVM), korona virüsünün (Covid-19) omicron varyantının ülkede baskın varyant haline geldiğini açıkladı.
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) tarafından güncellenen verilere göre, geçen hafta ABD’deki yeni vakaların yüzde 59’unu Omicron varyantı oluşturdu. Bu oranının, bir önceki haftaya kıyasla Omicron’a bağlı vaka sayısında yüzde 23 artış olduğu anlamına geldiği belirtildi. CDC tarafından 21 Aralık’ta yapılan açıklamada ise, Omicron’un, ülkedeki vakalarda görülme sıklığının önceki haftalara nispeten 6 kat arttığı ve vakaların yüzde 73’ünü oluşturduğu bildirilmişti.
***
Belçika Anayasa Mahkemesi, Belçika Bilim Kurulu ve hükümetten oluşan CODECO adlı danışma kurulunun Covid-19 virüsüne karşı aldığı tedbirlerden biri olan tiyatro ve konser salonlarının kapatılma kararını askıya aldı.
***
Danimarka ile İsveç, ülkeye girişlerde negatif Covid-19 testi (PCR) gösterme şartı getirdi. Bu durum aşı olanlar için de zorunlu olacak. Danimarka hükümeti, ülkede ikamet etmeyen yolcuların, ülkeye girişte 48 saatten daha az bir süreli bir negatif antijen testi (hızlı test) veya maksimum 72 saatlik bir PCR testi göstermelerini şart koşuyor. Pazartesi gününden itibaren yürürlüğe giren ve 17 Ocak’a kadar sürecek olan uygulamada, ülkede ikamet eden yolcuların ise, Danimarka’ya vardıktan sonra en geç 24 saat içinde Koronavirüs testi olmaları gerekiyor. İsveç’in salı gününden itibaren ülkeye girişte yeni kısıtlamalara göre ülkeye girişlerde 12 yaşın üzerinde olan ve İsveç vatandaşı olmayan veya İsveç’te ikamet etmeyen herkesin, en fazla 48 saatlik bir negatif Koronavirüs testini göstermeleri gerekiyor. Test şartı Covid-19 aşısını olanlar için de geçerli.
Norveç’te ise ülkeye girişte test şartı daha önce açıklanmıştı. Koronavirüs testi olmayanlar havaalanında test yapmak zorunda. Bunun yanı sıra ülkeye giriş yapmadan önce dijital olan ülkeye giriş formu doldurulması ve korona sertifikası gösterilmesi zorunluluğu var.
***
Koronavirüs’ün ilk ortaya çıktığı ülke olan ve salgın boyunca ‘Sıfır Covid’ politikası uygulayan Çin’de bir şehirde daha vaka artışı nedeniyle karantina uygulaması başladı. Çin’in Xi’an şehrinde tespit edilen Covid-19 vakalarının ardından 13 milyon nüfuslu şehirde sokağa çıkma yasağı uygulaması başlamıştı. Xi’an’ın 300 kilometre ilerisinde bulunan Yan’an şehrinde de artan vakalar üzerine işletmelerin kapatılması, bir bölgede de insanların evlerine kapanması talimatı verildi. Çin’de salgının başından bu yana uygulanan ‘Sıfır Covid’ politikasıyla, vaka kümeleri tespit edilen bölgelerde tam kapanma önlemi uygulanıyor.
***
Almanya Sağlık Bakanı Karl Lauterbach, Covid-19’a yakalanan ağır hastaların tedavisi için ABD’li Pfizer şirketi tarafından geliştirilen ‘Paxlovid‘ adlı ilaçtan bir milyon kutu aldıklarını bildirdi.
***
Uzmanlar yorgunluk, eklem ağrısı, soğuk algınlığı ve baş ağrılarının Delta varyantından farklı olan dört yaygın omikron belirtisi olduğunu ortaya koyuyor. Bunların dışında Delta’nın ortak belirtileri olan koku ve tat kaybı Omicron’da pek görülmedi. Geçen hafta, bir AIIMS doktoru, Omicron’un Delta veya önceki başka bir COVID-19 varyantı gibi nefes darlığına yol açmayabileceğini, çünkü muhtemelen yeni varyantın solunum sistemi yerine boğazda çoğaldığını öne sürdü.
Bu nedenle, omikron enfeksiyonunun akciğerler üzerindeki etkisinin minimum düzeyde olacağını söyledi.
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 07.00-8.00) alıyoruz.
Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…
