ABD’nin New York eyaleti valisi, New York kentinin bazı ilçelerindeki atık sularda ‘çocuk felci virüsü’ tespit edilmesinden sonra dün olağanüstü hal ilan etti. Eyalet Valisi Kathy Hochul adına dün yayınlanan yürütme emrinde, New York kentindeki bazı ilçelerin atık sularında çeşitli tarihlerde çocuk felcine neden olan virüse rastlandığı ve hastalığın yayılarak salgına dönüşmesini önlemek için olağanüstü hal ilan edildiği belirtildi. Olağanüstü hal 9 Ekim’e kadar devam edeceği ve bu süre içinde yerel sağlık yetkililerinin, soruşturma yapacağı, temaslıları belirleyeceği, aşı yönetimi ve sosyal yardım yapacağı ifade edildi. New York şehrinin hemen kuzeyindeki Rockland İlçesi’nde bir kişinin virüse yakalanmasının ve felç olmasının ardından atık sular izlenmeye ve teste tabi tutulmaya başlandı. Yetkililer, Rockland’daki vakanın ABD genelinde son 10 yıldaki ilk vaka olduğunu vurguladı. Başka ilçelerde de bu vakayla genetik ilişkili çocuk felci virüsü tespit edilmesini takiben yetkililer, harekete geçirerek olağanüstü hal ilan etti. New York eyaleti sağlık departmanı, eyalet çapındaki ortalama aşılama oranlarının yaklaşık yüzde 79 olduğunu ifade ederek bu oranı yüzde 90’ın üzerine çıkarmayı hedeflediklerini vurguladı.
Pandemi 6. Dalgası pikini yaptı ve inişe geçti. Bu son dalgada Haziran 2022 itibari ile birçok yerde BA.4 ve BA.5 tarafından varyantı baskın hale geldi. Küresel düzeyde vaka sayısı ve ölümlerde azalma olsa da Asya kıtasında bazı ülkelerde kısmen azalma gösterse de yüksek vaka ve ölüm düzeyi hala devam ediyor. Pandemi boyunca toplam vaka sayısı 613 milyon 405 binin üzerine çıkarken toplam ölüm sayısı ise 6 milyon 516 bine yaklaştı. Aktif hasta sayısı 15 milyon 200 bin civarında.
Son 24 saatte yeni vaka sayısı 359 binin üzerinde, Covid-19’a bağlı ise 865 kişi hayatını kaybetti. Yeni vaka sayısını yüksek olduğu ülkeler şu şekilde: Japonya (100 bin), Rusya (53 bin), Güney Kore (43 bin) ve Tayvan (36 bin).
Hafta sonu bildirim sorunları (bildirim yapmama, yetersiz bildirim vb.), sağlık hizmetlerine erişim ve PCR testi yaptıramama gibi nedenlerle gerçek vaka ve ölüm sayısı saptanamıyor. Bu durum Pazartesi günlerine de yansıyor.
COVID aşıları Omicron’un yayılma riskini azaltıyor, önceki enfeksiyon da öyle. Ancak aşıların Omicron bulaşmasını azaltmadaki faydası uzun sürmez – Ruby Prosser Scully
Aşılanmış kişilerin Omicron’u bulaştırma olasılığı, aşılanmamış kişilere göre daha düşüktür.
ABD cezaevlerinde yapılan bir araştırmaya göre, Omicron varyantı ile enfekte olan kişilerin, aşı olmuşlarsa veya daha önce SARS-CoV-2 enfeksiyonu geçirmişlerse virüsü başkalarına bulaştırma olasılıkları daha düşüktür. Hem daha önce enfeksiyon geçirmiş hem de aşılanmış kişilerin virüsü bulaştırma olasılığı daha da düşüktür, ancak aşıların bulaşıcılığı azaltmadaki faydası zamanla azalmaktadır.
Avustralya, Sidney Üniversitesi’nden bir virolog olan Megan Steain, bulguların iyi haber olduğunu söylüyor. Aşılar, güçlendiriciler veya enfeksiyonlar yoluyla insanların virüse ne kadar fazla maruz kaldığını gösteriyorlar, “bağışıklık duvarının daha yüksek” olduğunu söylüyor. Steain, “Eğer takviye aşıları yüksek seviyelerde tutabilirsek, o zaman insanların hasta olduklarında ne kadar bulaşıcı olduklarını azaltabiliriz” diyor.
San Francisco’daki California Üniversitesi’nde bulaşıcı hastalık araştırmacısı Nathan Lo ve meslektaşları, California’nın 35 yetişkin hapishanesinde 22.000’den fazla onaylanmış SARS-CoV-2 enfeksiyonu vakasına ilişkin verileri analiz etti. 2021, Omicron’un ilk dalgası Amerika Birleşik Devletleri’ni parçalamaya başladığında. Dalga BA.1 alt varyantı ile başladı, ancak Nisan ayı sonunda BA.2 onu geride bıraktı ve ülkedeki COVID-19’un en yaygın nedeni oldu. Önceki çalışmalar, aşılanmış kişilerin sonradan Delta ile enfekte olmaları durumunda virüsü yayma olasılığının daha düşük olduğunu öne sürmüştü, ancak Lo’nun çalışması, aşıların ve önceki enfeksiyonun Omicron ile bulaşıcılığı azaltıp azaltmadığını değerlendiren ilk çalışmalardan biridir.
Ekip, COVID-19’lu bireyler arasında, en az bir aşı aşısı olanların, aşılanmamış mahkumlara kıyasla yakın temasları (bu durumda hücre arkadaşları) enfekte etme olasılığının %24 daha az olduğunu buldu. Daha önce enfekte olmuş kişilerin, daha önce enfeksiyonu olmayan mahkumlara kıyasla başkalarına bulaştırma olasılığı %21 daha azdı ve hem aşılanmış hem de daha önce enfekte olmuş olanların, daha önce enfeksiyonu olmayan aşılanmamış bireylere kıyasla virüsü bulaştırma olasılığı %41 daha azdı. .
Lo, doz-yanıt ilişkilerine şaşırdığını söylüyor; bir kişinin her aşı dozu, virüsün bulaşma riskini ortalama olarak %12 daha azalttı. İnsanların ne kadar yakın zamanda aşı oldukları da önemliydi. Bir kişinin son aşı dozundan bu yana geçen her 5 haftada, enfeksiyonun yakın temasa bulaşma riski %6 arttı.
Aşılama ve önceki enfeksiyon, Omicron’un bulaşıcılığını azaltmaya yardımcı olsa da, mahkumlar arasındaki yeni enfeksiyonların sayısını durdurmaya yetmedi. Beşte dördünde, virüsü başkalarına bulaştıran kişiler aşılanmış veya daha önce enfekte olmuşlardı.
Lo, mahkumların testleri pozitif çıktıktan sonra izole edildiğini, ancak yakın temasların genellikle COVID pozitif birey izole edilmeden önce yaklaşık iki gün boyunca maruz kaldığını söylüyor. Aşılanmamış kişilerin virüsü yakın temaslılara bulaştırma olasılığı %36’ydı, ancak aşılı ve daha önce enfeksiyon geçirmiş mahpusların enfeksiyonu yayma riski hala %20’ydi.
Steain, bulguların araştırmacıların şimdiye kadar virüs hakkında bildikleriyle uyumlu olduğunu söylüyor. Ancak yeni varyantlar geliştikçe, enfeksiyonlara neden olma biçimlerinin değişmesi mümkündür. “Örneğin, bazı varyantlar daha hızlı çoğalabiliyorsa, daha bulaşıcı olabilirler çünkü burun boşluğunda daha hızlı, daha yüksek viral yükler alırsınız ve bu nedenle, bunun daha fazla dökülmeye eşit olacağını düşünürdünüz.” diyor Steain.
Bulaşabilirlik üzerine önceki çalışmalar, genellikle, bulaşmanın sıkışık hapishane hücrelerine göre daha az olası olduğu hanelere odaklanmıştır. Ve bu çalışmaların neredeyse tamamı Omicron’dan önce, genellikle aşılanmamış veya yalnızca ilk aşıları olan kişilerde yapıldı.
Avustralya, Melbourne’deki Monash Üniversitesi’nde bulaşıcı hastalık doktoru ve epidemiyolog olan Allen Cheng, hapishane çalışmasından elde edilen bulguların, virüsün toplumda nasıl yayıldığını daha iyi yansıtabilecek ev araştırmalarında tekrarlanıp tekrarlanmadığını görmek için sabırsızlanıyor. Tekrarlanırsa, bulguların çoğunun Omicron’un alt varyantları olduğu göz önüne alındığında, muhtemelen ortaya çıkan diğer varyantlar için de geçerli olacağını söylüyor.
Ve aşının bulaşmayı azaltmadaki faydaları zamanla azalsa da, önceki enfeksiyonun gelecekteki bir enfeksiyonda bulaşmayı azaltabileceği haberini memnuniyetle karşılıyor. Cheng, “Özellikle, genel olarak kontrol etmekte çok zorlandığımız Omicron’da, alabildiğimiz her şeyden memnunuz” diyor.
Scully RB. (26 Ağustos 2022) COVID vaccines slash risk of spreading Omicron — and so does previous infection. https://www.nature.com/articles/d41586-022-02328-0?utm_source=Nature+Briefing&utm_campaign=1c9921bf2e-briefing-dy-20220830&utm_medium=email&utm_term=0_c9dfd39373-1c9921bf2e-46101858
Not: Dünya Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 07.00-8.00) alıyoruz.
Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…
