Putin: Çin’in barış planı, Ukrayna’da sorunun çözümü için temel oluşturabilir

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in Rusya gezisi sürüyor. Şi, gezisinin ikinci gününde Kremlin’de törenle karşılandı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Şi Cinping arasındaki resmi ikili görüşme bugün yapılıyor.

Putin görüşme öncesi yaptığı açıklamada, “Çin’in barış planının birçok hükmü, Batı ve Kiev hazır olduğu zaman, Ukrayna’da sorunun çözümü için temel oluşturabilir” dedi.

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Ukrayna’da savaşın bulması için 12 maddelik barış planını taraflara sunmuştu.

Putin, Çin’in planını incelediklerini söylemişti.

Çin’in planı bazı genel prensipler içerirken, 13. ayına giren savaşın nasıl sonlanacağına dair bir öneri barındırmıyor. Rusya’ya yönelik Batı yaptırımlarının eleştirilmesi nedeniyle, teklif Batı’da pek karşılık bulmamıştı.

Plandaki maddeler şöyle:

Bütün ülkelerin egemenliğine saygı, BM anlaşmasına uyulması
Soğuk savaş zihniyetinden vazgeçilmesi ve bir ülkenin güvenliğinin diğer ülkelerin aleyhine önlemlerle sağlanmaması prensibine saygı
Askeri çatışmaların sona ermesi, gerilimi artırıcısı adımlardan kaçınılması, Rusya ve Ukrayna’nın diyaloğa davet edilmesi
Barış görüşmelerinin yeniden başlaması;
İnsani krizin çözülmesi;
Sivillerin ve savaş esirlerinin korunması;
Nükleer santrallerin korunması;
Nükleer, kimyasal ya da biyolojik silah kullanma tehdidine karşı durulması
Tahıl koridoru anlaşmasının desteklenmesi;
Tek taraflı yaptırımlara son verilmesi;
Üretim ve sevkiyat zincirlerinin istikrarının sağlanması
Çatışma sonrası yeniden yapılanmaya destek olunması

Şi Cinping ise bugün Putin ile görüşmesi öncesi yaptığı açıklamada, Rusya ve Çin’in “kapsamlı stratejik ortaklar” ve “güçlü komşular” olduğunu söyledi, ülkesinin bu stratejik ortaklığa her açıdan öncelik vereceğini vurguladı.

Şi’nin Ukrayna lideri Volodimir Zelenskiy ile bir video görüşme yapabileceği belirtiliyor. İki lider işgalin başından bu yana konuşmadı.

Çin’in bölgesindeki en büyük rakiplerinden Japonya’nın Başbakanı Fumio Kişida ise bugün Ukrayna’yı ziyaret ediyor.

Putin ve Şi dün dört saat görüşmüş, ardından yapılan basın açıklamasında liderler birbirlerine “Sevgili dostum” diye hitap etmişti.

Şi, önümüzdeki yıl Rusya’daki genel seçimler hakkında konuşurken de “Rusya güçlü liderliğiniz sayesinde büyük başarılara erişti, halk refaha ulaştı. Halkın sizi tekrar seçeceğine eminim” demişti.

Rusya’nın geçen yıl Ukrayna’yı işgale başlamasının ardından ilk kez Rusya’yı ziyaret eden Şi, Putin’i “bu yıl içinde kendisine uyacak bir vakitte” Çin’e davet etti.

Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICC) geçen hafta, Ukrayna’daki savaş suçları nedeniyle Putin hakkında tutuklama emri çıkarmıştı. Fakat Rusya ve Çin bu mahkemeyi tanımıyor.

Şi ve Putin geçen yıl işgalin başlamasından kısa süre önce bir araya gelerek iki ülke arasındaki “sınırsız dostluktan” söz etmiş ve “işbirliğinin dışında kalan hiçbir alan olmayacağını” söylemişti.

Fakat savaş başladıktan sonra Çin, Rusya’nın her alanda yanında olmadı.

Örneğin, BM Genel Kurulu’nun Rusya’yı işgal nedeniyle kınadığı bazı oturumlarında Rusya’nın yanında yer almaktansa çekimser kalmayı tercih etti.

Çin işgal başladıktan sonra, bugüne kadar Moskova’ya silah satışı da yapmadığını belirtiyor.

Bugünkü görüşme öncesinde Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, “Umarız ki Şi, Putin’in Ukrayna kentlerini, okullarını ve hastanelerini bombalamayı sonlandırması, savaş suçlarına ve katliamlara son vermesi için baskı yapar” denildi.

Şi’den Orta Asya hamlesi

Öte yandan, Şi bu hafta Orta Asya’da da yeni bir girişimde bulundu ve bölgedeki tüm eski Sovyet ülkelerini Çin’de bir zirveye davet etti.

Fransız haber ajansı AFP’ye göre Mayıs’ta düzenlenecek “Çin-Orta Asya Zirvesi” adlı etkinliğe Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan davet edildiğini açıkladı. Türkmenistan’dan ise bir açıklama gelmedi.

Yeraltı kaynakları açısından zengin bu bölge son dönemde Şi’nin yanı sıra Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve AB Konseyi Başkanı Charles Michel tarafından ziyaret edildi.

Kaynak: BBC TR