AB’den aşı patentlerinin geçici olarak kaldırılmasına yeşil ışık

Avrupa Birliği, Covid-19 aşılarının patentlerinin geçici olarak askıya alınması yönünde ABD’den gelen önerinin görüşebileceğini açıkladı. Fransa’nın da bu planı desteklediği belirtiliyor.

AB'den aşı patentlerinin geçici olarak kaldırılmasına yeşil ışık

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, ABD’nin pandemiyle daha iyi mücadele edebilmek için korona virüsü aşılarının patentlerini askıya alma girişimini değerlendirdi. Brüksel’in ABD’nin önerisini görüşmeye hazır olduğunu dile getiren von der Leyen, “Ancak kısa vadede, aşı üreten tüm ülkelere ihracatlara izin verme çağrısında bulunuyoruz” dedi.

AB’de aşılamanın hızlandığını ve her saniye 30 Avrupalının aşılandığını, birliğin bir yandan da 200 milyondan fazla doz aşı ihraç ettiğini söyleyen Von der Leyen, “Ama aynı zamanda krizi etkili ve pragmatik bir şekilde ele alacak her tür öneriyi değerlendirmeye hazırız. Bu nedenle, ABD’nin bu amaca ulaşmak için Covid-19 aşılarının patentlerini askıya alma önerisini ele almaya hazırız” diye konuştu.

‘FRANSA DA DESTEKLİYOR’

The Guardian gazetesi, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un da bu yöndeki bir plana ‘kesinlikle katıldığını’ yazdı.

ABD Ticaret Temsilcisi Katherine Tai, pandeminin olağanüstü önlemler gerektirdiğini belirterek sürpriz bir şekilde korona virüsü aşıları ile ilgili patent haklarının geçici olarak kaldırılmasını talep etmiş ve bunun için Dünya Ticaret Örgütü’nde (DTÖ) girişimlerde bulunacaklarını ifade etmişti.

İLAÇ FİRMALARI TEPKİLİ

Büyük ilaç şirketlerine ev sahipliği yapan sanayi ülkeleri ise patentlerin üzerindeki korumanın askıya alınması fikrine bugüne dek karşı çıktı. Uluslararası İlaç Üreticileri ve Dernekleri Federasyonu (IFPMA) ABD’nin kararını “hayal kırıklığı” olarak nitelendirirken çok sayıda yardım kuruluşu, Washington’un açıklamalarından duyduğu memnuniyeti dile getirdi.

AB Komisyonu ise konuyla ilgili değerlendirmelerinde şu ana dek korona virüsü aşısı üretimindeki zorluğa dikkat çekiyordu. Patent hakları kaldırılsa bile söz konusu aşıların farklı firmalar tarafından üretilebilmesi için en az bir yıl zaman gerektiğini dile getiren Komisyon’un iç pazardan sorumlu üyesi Thierry Breton pazartesi günü yaptığı açıklamada, bugün itibariyle önceliğin, “sipariş edilen tüm aşıların teslim edilmesi” olması gerektiğini vurgulamıştı.

Korona virüsü aşılarının üretimi konusunda dünyanın en önemli bölgelerinden biri olan AB, burada üretilen aşıların yaklaşık yarısını dünyanın geri kalan ülkelerine ihraç ediyor. ABD ise kendi sınırları içinde üretilen korona virüsü aşılarına ihracat yasağı uyguluyor.

UĞUR ŞAHİN: ÜRETİM KALİTESİNİN KORUNMASI GEREKİR

BioNTech’in kurucularından Uğur Şahin ise geçen hafta Almanya’daki Yabancı Gazeteciler Cemiyeti’nin (VAP) zoom üzerinden düzenlediği sohbet toplantısında DW Türkçe’nin patentlerin kaldırılmasına yönelik sorusuna, “İçinde bulunduğumuz durum, hayatın kendisi gibi aslında. Her şey kontrolünüz altında değil her şeyi etkileyemiyorsunuz” yanıtını vermişti.

Patent hakkından feragatın basit bir konu olmadığını ve “sorunun lisans vermekle bitmediğini” söyleyen Şahin, aşı üretiminin 20 yıllık bir tecrübeye dayandığını ve Afrika’da ya da Irak’taki aşının, Avrupa’da kullanılan aşı ile aynı kalitede, aynı nitelikte olması gerektiğini, bunun büyük önem taşıdığını vurgulayan Şahin, “Bu nedenle gerçekten yetkin olan üreticilere özel lisanslar vermeyi değerlendiriyoruz ifadesini kullanmıştı.,

Joe Biden yönetimi Covid aşılarının patentinin dağıtılmasına destek verdi

ABD, Covid-19 aşılarının patent korumasının geçici olarak kaldırılmasına desteğini açıkladı. ABD’nin Dünya Ticaret Örgütü temsilcisi Katherine Tai “Sıradışı dönemler sıradışı adımlar gerektirir” dedi.

ABD, korona virüsü pandemisinin bir an önce sonlanması için Covid-19 aşılarına fikri mülkiyet hakkı istisnası getirilmesini isteyen ülkeler arasına katıldı. Dünya Ticaret Örgütü’nde (DTÖ) Güney Afrika ve Hindistan’ın başını çektiği ülkeler bir süredir dünya çapında aşı üretimini artırabilmek için patent haklarına kısıtlama getirilmesini talep ediyordu. Büyük ilaç şirketleri ise bu adımın hedeflenen etkiyi yaratamayacağını savunuyordu.

‘SIRADIŞI DÖNEMLERDE SIRADIŞI ADIMLAR GEREKİR’

ABD Ticaret Temsilcisi Katherine Tai yeni politikalarını duyururken “Sıra dışı dönemlerde sıra dışı adımların atılması gerekir” dedi. Tai, DTÖ’deki diğer üyeleri ikna etmenin zaman alabileceğini söyledi. DTÖ’de böylesi bir karar için tüm üyelerin oybirliği gerekiyor.

Güney Afrika ve Hindistan’ın önerisini destekleyen 60 civarında ülke var. Bu ülkeler altı aydır diğer ülkeleri ikna etmeye çalışıyor. Avrupa Birliği ve İngiltere ise bu teklife itiraz ediyor. ABD de önceki başkan Donald Trump döneminde istisna fikrine karşıydı. Joe Biden ise başkanlık kampanyası döneminde bu fikri desteklediğini açıklamıştı.

Dünya Sağlık Örgütü Genel Sekreteri Tedros Adhanom Ghebreyesus, ABD’nin desteğinin Covid-19’la mücadelede “çok önemli bir an” olduğunu söyledi, kararı ‘kahramanca’ diye niteledi.

İSTİSNA NE ANLAMA GELECEK?

Bu fikrin destekçileri, istisna getirilmesi durumunda dünya çapında aşı üretiminin artacağını ve yoksul ülkelerde daha hızlı aşılama yapılacağını söylüyor. Pek çok gelişmekte olan ülke, fikri mülkiyet haklarının aşı üretiminin önünde engel olduğunu savunuyor. ABD ise daha önce Covid aşılarına istisna getirilmesi girişimini engellemişti.

WHO Genel Sekreteri Ghebreyesus ABD’nin yeni adımını sevinçle karşılarken, ilaç şirketleri böylesi bir adımın gelecekte inovasyonu zorlaştıracağını söyleyerek karşı çıktı. Uluslararası İlaç Üreticileri Federasyonu “hayal kırıklığına uğradıklarını” söyledi. Cenevre merkezli örgüt “İstisna önerisi, karmaşık bir soruna basit fakat yanlış bir yanıttır” dedi.

Reuters’a konuşan Johns Hopkins Üniversitesi Sağlık Güvenliği Kıdemli Araştırmacısı Dr. Amesh Adalja, bunun “yaptıkları inovasyonlar ve finansal yatırımlarla Covid-19 aşısını mümkün kılan ilaç şirketlerinin kamulaştırılması” anlamına geleceğini söyledi.

Kaynak: DUVAR
  • Hakkımızda
  • Künye

 

Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…