Dünya basını Ayasofya’nın müze statüsünü iptal eden Danıştay kararını flaş haber olarak duyurdu. New York Times (NYT) gazetesi haberi “Türk mahkemesi Ayasofya’nın cami olarak kullanılmasının önünü açtı” başlığıyla duyururken, BBC flaş olarak verdiği haberde “Türkiye ikonik İstanbul müzesini yeniden camiye dönüştürdü” başlığını kullandı.
BBC: TARTIŞMALI BİR ADIM
BBC’nin haberinde, karar için şu ifadelere yer verildi: “Bu tartışmalı bir adım çünkü 1500 yıllık Ayasofya bir katedral olarak inşa edilmişti. Sonrasında Osmanlılar bir camiye dönüştürdü. 1934’te müze haline geldi. Ayasofya UNESCO’nun Dünya Mirası Listesi’nde yer alıyor. UNESCO, [karardan önce] Ayasofya’nın statüsünün karşılıklı görüşmeler yapılmadan değiştirilmemesi çağrısında bulunmuştu.”
NYT: ULUSLARARASI ÖFKEYE YOL AÇABİLİR
NYT ise Ayasofya’yı hem Hıristiyanlar hem Müslümanlar tarafından önemsenen bir dünya mirası olarak niteledi; Danıştay kararının uluslararası öfkeye yol açabileceği yorumunda bulundu.
‘MÜZE OLARAK UYUMUN VE MODERN DEVLETİN SİMGESİYDİ’
Haberde, Ayasofya’nın son 80 yıldır herkese açık bir müze olarak ‘uyumun ve modern Türk devletinin temellerinin parçası olan laikliğin simgesi’ olduğu belirtildi. Sanat tarihçilerinin ‘bazı Müslüman kesimler tarafından üstünün örtülmesinin istenebileceği Orta Çağ mozaikleri konusunda endişe beyan ettiğine’ dikkat çekildi.
‘KARMAŞA YARATABİLİR’
Gazeteye konuşan tur rehberleri ise yapının ezan saatlerinde turistlere kapanabileceğini söyledi. NYT, bu nedenle müze olarak giriş ücreti de bulunan Ayasofya’nın statü değişikliğinin bir karmaşa yaratabileceği yorumunu yaptı.
CNN: SEÇMENLERİNİ KONSOLİDE ETMEK İSTİYOR OLABİLİR
CNN International’ın haberinde, “Birçok yorumcu Erdoğan’ın adımının, ülkenin daralan bir ekonomi ve artan işsizlikle uğraştığı bir zamanda seçmenlerini konsolide etmeyi amaçlıyor olabileceğini söylüyor. Aynı zamanda, Türk-Yunan ilişkileri de Doğu Akdeniz’deki jeopolitik anlaşmazlıklar nedeniyle gergin” denildi.
BLOOMBERG: ERDOĞAN İSTEDİĞİNİ ALDI
Bloomberg’ün haberinde ‘Mahkeme kararı Ayasofya’yı bir camiye dönüştürürken Erdoğan istediğini aldı’ başlığı kullanıldı. Haberde Ayasofya konusunun ‘Erdoğan’ın halk desteğini konsolide etmesine yardımcı olabileceği’ yorumu yapıldı; “Erdoğan, Türkiye’ye yapının müze statüsünün korunması çağrısı yapan Washington’ı ve komşu Yunanistan’ı geri çevirdi” denildi.
Yunan gazetesi Kathimerini haberinde ise “Bu karar, Türkiye cumhurbaşkanının devasa bir simgesel önem taşıyan bu dünya mirasını camiye dönüştürme çağrılarıyla uyumlu” ifadeleri kullanıldı.
Rus Ortodoks Kilisesi, Ayasofya’nın camiden müzeye dönüştürülmesi için 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararının iptalinin ‘daha büyük bölünmelere yol açabileceğini’ duyurdu. Kilisenin basın ilişkilerinden sorumlu yetkilisi, “Söz konusu karar, çok yazık ki, mevcut anlaşmazlıkları gidermeye yönelik değil” ifadelerimi kullandı.
Metropoll Araştırma’nın ‘Türkiye’nin Nabzı -Haziran’ sonuçlarına göre, ankete katılanların yüzde 43,8’i Ayasofya’nın ibadete açılması konusunun gündeme gelme nedeninin ‘ekonomik krizin konuşulmaması için gündem değiştirmek’ olduğunu düşünüyor. MetroPoll kurucusu Özer Sancar araştırmayı yorumlarken “Ayasofya’nın camiye dönüştürülmesinden siyasal bir sonuç beklemek beyhudedir, eğer böyle bir beklenti varsa” dedi.
Geçmişi 6’ncı yüzyıla dayanan Ayasofya’nın müze statüsünün kaldırılarak camiye dönüştürülmesi konusunda UNESCO’dan açıklama: Türkiye’nin bu anıtın statüsünü değiştirme kararından dolayı üzgünüz.
Nobel ödüllü yazar Orhan Pamuk, Ayasofya’nın müze statüsünün kaldırılıp camiye dönüştürülmesini, “Ayasofya’yı yeniden camiye dönüştürmek, ne yazık ki dünyanın geri kalanına ‘Biz artık laik değiliz’ demek anlamına geliyor” sözleriyle eleştirdi.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Ayasofya Müzesi’nin camiye dönüştürülmesi kararı nedeniyle hayal kırıklığına uğradıklarını söyledi. Pompeo, Türkiye’nin ‘Ayasofya’nın her kesimin erişimine açık kalmasını sağlayacağına dair planlarını duymayı’ beklediklerini söyledi.
Kaynak: DUVAR
Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…
