DİSK-AR yayımladığı raporda TÜİK 2022 yıllık ve 2023 Nisan-Mayıs-Haziran aylarını kapsayan Dönemsel Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) 2. çeyrek verilerine yer verdi. Dönemlik verilerde EYT’lilerin emeklilik ödemeleri sebebiyle işgücü payında bir artış görülürken yıllık verilerde işgücü payında ciddi bir düşüş söz konusu.
TÜİK verilerine göre GSYH 2023 2. çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 3,8 arttı. 2023 2. çeyreğinde gayrisafi katma değerden emekçilerin aldığı pay bir önceki yılın aynı dönemine göre 9 puan artarak yüzde 34,3 oldu. Gayrisafi katma değerden sermayenin aldığı pay ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 10,5 puan azalarak yüzde 43,8 oldu.
Büyüme rakamları hakkında emeğin büyümeden aldığı payın artışı ile sermayenin aldığı payın azalışı gelir dağılımındaki bir iyileşmeye işaret olmadığını vurgulayan DİSK-AR verilerin kapsadığı nisan, mayıs ve haziran aylarının EYT nedeniyle kıdem tazminatı alanlarda ve emekli aylığı bağlananlarda yükseliş yaşanan aylar olduğunu, emeğin payındaki artışın asıl sebebinin bu olduğunu söyledi.
DİSK-AR aynı gün yayımlanan GSYH 2022 yıllık verilerinde bölüşüm ilişkilerinin kötüleştiğini görmenin mümkün olduğunu söylerken, TÜİK verilerine göre GSYH’nin 2022 yılında bir önceki yıla göre yüzde 5,5 büyüdüğünü belirtti. Büyümeden emeğin aldığı pay 2021’e göre 3,7 puan azalarak yüzde 26,3 olurken, sermayenin büyümeden aldığı pay ise 2021’e göre 1,4 puan artarak 2022’de yüzde 53,7’ye yükseldiği belirtildi.
Başkanlık sistemi döneminde bölüşüm ilişkileri hızla kötüleştiğini söyleyen DİSK-AR başkanlık rejiminin uygulanmasından kısa bir süre önce 2016’da Gayrisafi Katma Değer içinde emeğin payı yüzde 36,3 iken 2022’de 10 puan gerileyerek yüzde 26,3 olduğunu belirtti. Buna karşılık sermayenin payının 2016’da yüzde 47,5 iken 2022’de 6,2 puan yükselerek yüzde 53,7 olduğu söyledi.
Gayrisafi yurt içi hasıla (gelir yöntemiyle cari fiyatlarla) 2022 yılında bir önceki yıla göre yüzde 107 oranında arttığı belirtilirken aynı dönemde işgücü ödemelerinde yüzde 82, sermaye payını ifade eden net işletme artığında ise yüzde 113 oranında artış yaşandığı söylendi.
“Başkanlık sisteminin uygulanmaya başladığı 2018 yılını 100 kabul ettiğimizde GSYH cari fiyatlarla başkanlık döneminde 100’den 399’a çıkarken, emeğin payı 100’den 313’e çıktı” diyen DİSK-AR, başkanlık döneminde toplam emek gelirleri parasal olarak yüzde 213 oranında artmış olduğunu ve aynı dönemde sermaye gelirleri ise 100’den 432’ye yükselerek yüzde 332 oranında arttığını belirtti.
Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
Kaynak: Sendika.Org
Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…