Hong Kong’da suçluların Çin’e iadesine ilişkin tartışmalı yasa tasarısına karşı başlayan protestoların sonucunda tasarının askıya alındığı açıklandı.
Hong Kong’da, geniş katılımlı protestolar karşısında insanların yargılanmak üzere Çin anakarasına gönderilmesine izin verecek tartışmalı iade yasa tasarısının askıya alındığı duyuruldu.
Açıklama, Pekin yönetimine bağlı olan özel idari bölge statüsündeki Hong Kong’un lideri Carrie Lam’dan geldi.
Lam, bugün düzenlediği basın toplantısında, yasa tasarısının ertelendiğini duyurarak, şunları ifade etti:
“Hükümet yasa değişikliği uygulamasını askıya alma, toplumun her kesimiyle yeniden iletişim yürütme ve toplumdaki farklı görüşleri dinlemeye yönelik daha fazla çaba gösterme kararı aldı.
“Bu çalışma için şu anda bir son tarih belirleme niyetinde değiliz ve bir sonraki adıma karar vermeden evvel güvenlikle ilgili olarak yasama konseyinin üyelerine bilgi sağlayacağımıza ve onlara danışacağımıza söz veriyoruz.”
Ne olmuştu?
Geçen hafta yüz binlerce protestocu Hong Kong’un ana caddelerini trafiğe kapatmış, Carrie Lam’ın ofisinin yakınındaki ana arter olan Lung Wo Yolu’nda ve çevresinde yürüyüşler düzenlemişti.
Protestocular arasındaki bir genç, “Onlar yasayı bozana kadar ayrılmayacağız. Carrie Lam şimdiye kadar bizi küçümsedi. Bundan sıyrılmasına izin vermeyeceğiz” demişti.
İnsan hakları savunucuları da iade tasarısına karşı çıkarak, mahkemelerin Komünist Parti tarafından kontrol edildiği Çin’de işkence, keyfi gözaltılar, zorla itiraflar ve avukatlara erişim sorunlarına yönelik iddiaları gündeme getirmişti.
Protestoların ardından Hong Kong yönetimi, tasarının ertelenmesini gündemine almıştı.
Yaklaşık 7 milyon insanın yaşadığı Hong Kong, 1997 yılında Britanya tarafından Çin’e iade edilmesinden bu yana, özel idare adı altında özerk bir konuma sahip.
İade tasarısının içeriği neydi?
Hong Kong hükümeti yasa tasarısına ilişkin önerileri ilk olarak Şubat ayında başlattı. Buna göre Hong Kong’un yirmiden fazla ülkeyle arasındaki suç şüphelilerinin iadesine yönelik dava başına iade temelli anlaşmasına değişiklikler getirerek süreci basitleştirmesi planlanıyordu.
Bu tasarı Hong Kong’dan, anakara, Tayvan ve Makao da dahil olmak üzere Çin’in geniş kısmına ilk defa daha fazla suç şüphelisinin iade edilmesine izni öngörüyor ve böylelikle Hong Kong hükümet yetkililerinin kentin anakara suçluları için bir cennet haline geldiğini iddia ettikleri “kaçamak” tartışmasını noktalaması planlanıyordu.
Yasa tasarısı kabul edilirse Hong Kong lideri, yabancı bir yargı yetkisi talebinin ardından ancak olası temyiz başvuruları da dahil olmak üzere mahkeme duruşmalarının gerçekleşmesiyle iadeyi başlatabilecek ve onaylayabilecek.
Bununla birlikte tasarı, iade düzenlemelerine ilişkin Yasama Konseyi’nin denetimini de kaldırıyor.
Hong Kong tasarıyı neden hızlandırmaya çalışıyordu?
Yetkililer yasa tasarısına ilişkin değişiklikteki hızlanmaya sebep olarak Tayvan’da tatil yapan Hong Kong’lu genç bir kadının öldürülmesine işaret ediyor.
Polisin belirttiğine göre, kadını öldüren ve aynı zamanda erkek arkadaşı olan kişi Hong Kong’a döndükten sonra cinayeti işlediğini itiraf etti ve daha az cezası olan para aklama suçlamasıyla cezaevine gönderildi.
Tayvan makamları, vatandaşlarının Hong Kong’da ortada bırakabileceğini düşündükleri tasarıya şiddetle karşı çıkıyor ve tasarı geçerse cinayet zanlısını geri almayı reddetme sözü veriyor.
1997’de “bir ülke, iki sistem” modeli altında Hong Kong’un Britanya’dan Çin yönetimine devredilmesinden hemen önce hükümet yetkilileri ve uzmanları tarafından anakara ile nihai bir suçlu iade anlaşmasına yönelik ihtiyaç kabul edilmiş fakat mevzu uzun süredir unutulmuştu.
Hong Kong, çözüm sürecinin garanti ettiği daha geniş özgürlüklerin bir parçası olarak ayrı ve bağımsız bir hukuk sistemi sürdürmekte.
Komünist Parti’nin mahkemeleri hala kontrol ettiği belirtilen anakaradaki adalet ve güvenlik görevlileri ile o zamandan beri gizli görüşmelerde çok az ilerleme kaydedilmişti.
Kaynak: KARINCA
