Ortak Mutabakat Metni’nde LGBTİ+ hakları: Var mıyız?

6’lı Masanın bugün kamuoyuna duyurduğu 244 sayfalık “Ortak Mutabakat Metni“nde İstanbul Sözleşmesi, LGBTİ+ hakları başlıklarında herhangi bir cümle yer almıyor.

Aile vurgusu ise metinde öne çıkan temalardan biri.

Sosyal Politika, Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Derneği (SPoD) Siyasal Katılım Modelleme Proje Koordinatörü Oğulcan Yediveren, 6’lı Masanın bugün kamuoyuna duyurduğu “Ortak Mutabakat Metni”ni LGBTİ+ hakları açısından değerlendirdi.

“Ortak Mutabakat Metni”nde LGBTİ+’larla ilgili “tek bir cümle geçmeyeceğini”ni Anayasa Teklifi Değişikliği görüşmelerinde, 6’lı Masanın 41. madde için önerdikleri revizeden öngörebildiklerini söyleyen Yediveren, şöyle dedi:

AKP politikalarının yansıması

“Beklemediğimiz bir durum değildi bu. Ama metni bir de şu açıdan okumak gerekiyor bence: AKP uzun süredir LGBTİ+ karşıtlığının yanında tek tip bir aileden bahsediyor ve bunun politikasını yürütüyor. Bu politikanın bu metne de yansıdığını görüyoruz.

“6’lı Masanın belirlediği politikaların, AKP’nin ekonomi ve sosyal politikalarından derin bir şekilde ayrışan yanı yok. Kadın politikaları başlığı altında geçen cümlelerden biri şu örneğin: ‘Ailede sorumlulukların her iki cins tarafından paylaşımını destekleyecek çalışmaları yürüteceğiz.’ Buradaki ikinci cins vurgusu yine AKP’nin Anayasa teklifiyle süreklilik gösteriyor.

“Bir diğer cümle şu: ‘Eğitim müfredatına ilkokul birinci sınıftan itibaren insan hakları, kadın-erkek eşitliği, aile yaşamı ve aile içerisindeki rollere ilişkin dersleri koyacağız.’ Yine bir kadın-erkek vurgusu görüyoruz. Zaten toplumsal cinsiyet eşitliği tanımı bir kez bile geçmiyor koca metinde.

Kafası karışık bir metin

“Aile planlaması ve anne-çocuk sağlığıyla ilgili politikalar var; ama cinsel sağlığa dair hiçbir vurgu yok. Bunu şu yüzden önemsiyorum: AKP cinselliği üremenin bir yolu olarak gördüğü ve son dönemlerde buraya indirgeyerek ‘marjinalize’ etmeye çalıştığı için LGBTİ+ karşıtlığıyla da ilgisi var bunun. Yani ürenmeyen herhangi bir ilişkiyi iktidar tarafından zaten marjinal olarak görülüyor. HIV ile ilgili bir başlık yok, transların hormonlara erişimiyle ilgili bir cümle yok. Ama bolca aile vurgusu var. Sosyal hak perspektifine sahip bir yaklaşım yok. Evet bir yoksulluk başlığı var; ama onu da yine aile temelinde yapıyor. En basitinden, ısınma yardımını sadece yoksul ailelere yapacaklarını söylüyorlar.

“Bu metni açıkçası çok muğlak ve kafası karışık bir metin olarak okuyorum. Masadaki her farklı siyasi görüşü memnun etmeye yönelik bir çabayla yazılmış; fakat siyaset herkesi memnun etme uğraşı değildir. 6’lı Masa bu şekilde siyaset yapmaya çalıştığı sürece hedeflediklerini söylediklerine asla ulaşamayacak.”