Kyoto Valiliği Üniversitesi’ndeki bilim insanları, deve kuşu yumurtalarından elde edilen antikorları kullanarak morötesi (ultraviyole) ışığa maruz kaldığında parlayabilen maske geliştirdi. Araştırma ekibi, koronavirüs bulaşmış 32 kişi ile 10 gün boyunca yaptıkları deneyler sonucunda; koronavirüs testi pozitif çıkan kişilerin kullandığı maskelerin hepsinin morötesi ışık altında parladığını, viral yüklerinin azalması sebebiyle de zamanla renklerini kaybettiklerini saptadı. Bilim insanları yaptıkları açıklamada, maskelerin test aşamalarının devam ettiğini ve 2022 yılında piyasaya sürülmesi için hükümetten onay beklediklerini ifade etti. Araştırmacılar, test aşamasında ise kullanıcıların yüz maskesinin içine yerleştirilen çıkarılabilir özel bir filtre yardımıyla maskeye püskürtülen antikorlu boya sayesinde, kişinin koronavirüse maruz kalıp kalmadığını morötesi ışık altında anlayabildiklerini kaydetti.
***
İngiltere Sağlık Bakanı Sajid Javid, Omicron varyantının diğer varyantlardan çok daha hızlı yayıldığını belirterek bu ayın sonuna kadar yaklaşık bir milyon Omicron vakası görülebileceğini açıkladı.
Görünen o ki, aşılama ve geçtiğimiz aylarda yaşanan yüksek Covid-19 dalgasıyla oluşan bağışıklığa rağmen Omicron hızlı yayılıyor. Güney Afrika’da Delta varyantı dalgası sona ermiş ve günde 300’den az vaka görülmeye başlamıştı. Şu anda ise bu sayı günlük 10 binden fazla. İngiltere’de de durum benzer. Bilim insanları, Omicron vakalarını Covid-19 testlerinde ortaya çıkan “S geni eksikliği” ile tespit ediyor. İngiltere’de Kasım ayı sonunda yalnızca test sonuçlarının yüzde 0,1’inde gözlenen bu durum, şu anda yüzde 5’inde gözleniyor. Bu da günlük 2 bin 500 kişi demek oluyor. Bu yöntem Omicron’un hızını ölçmek için güvenilir değil, çünkü kesin sonuç almak için tam gen dizilimi gerekiyor. Yine de genetik analizleri beklemeden tahmini bir sonuca varılmasını sağlıyor. Eğer üç günde bir ikiye katlanırsa, 2 bin 500 olan vakalar ay sonuna kadar günlük 100 bine ulaşabilir.
İngiltere Başbakan Yardımcısı ve Adalet Bakanı Dominic Raab, Ulaştırma Bakanı Grant Shapps ve İskan Bakanı Michael Gove, korona virüsüne (Covid-19) yakalanan Avustralya Başbakan Yardımcısı Barnaby Joyce’la temaslı oldukları gerekçesiyle karantinaya girdi. Bu hafta başında Londra’da resmi temaslarda bulunan Joyce’un, İngiltere üzerinden ABD’ye geçtikten sonra yapılan Covid-19 testinin pozitif çıkması üzerine 3 bakan kendilerini tecrit etme kararı aldı. İngiliz bakanlar, negatif test sonuçlarını alana kadar karantinada kalacak.
***
ABD’de Covid-19’un Omicron mutasyonuna karşı Pfizer/BioNTech aşısının 3’üncü dozunda yaş grubu düşürüldü. ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından yapılan açıklamada, 16-17 yaş grubu için Pfizer/BioNTech’in Covid-19’a karşı geliştirdiği aşının 3’üncü dozuna acil kullanım onayı verildiği duyuruldu. Üçüncü dozun söz konusu yaş grubuna, ikinci dozdan en az 6 ay sonra yapılacağı belirtildi. FDA’nın kararı, Pfizer/BioNTech’in geliştirdikleri aşının Omicron mutasyonuna karşı yüksek etki gösterdiğini bildirmesinin ardından geldi. Yapılan laboratuvar testlerine göre Pfizer/BioNTech aşısının 3’üncü dozunun nötralize edici antikorları 25 kat artırdığı belirtilmişti.
***
Omicron aşı varyantı için yeni aşı gereksinimi kararı sermayeye göre şekilleniyor. ABD, ilk kez Güney Afrika’da görülen, Covid-19 Omicron varyantı nedeniyle aşıların hatırlatma dozu programını genişletirken, Pfizer ise 4 doz aşının beklenenden daha erken yapılmasının gerekebileceğini açıkladı. Pfizer’ın CEO’su Albert Bourla, CNBC’ye yaptığı açıklamada, Pfizer/BionTech aşısının 3. dozdan 12 ay sonra planladıkları 4. dozunu, Omicron varyantı nedeniyle erkene almayı değerlendirdiklerini söyledi.
***
Avrupa Birliği’nin (AB) ilaç düzenleyicisi Avrupa İlaç Ajansı (EMA), yeni tip Koronavirüs’ün (Covid-19) Omicron varyantının yakında kimi ülkelerde baskın varyant olabileceğini, ancak mevcut aşıların yeni varyanta karşı yeniden düzenlenmesi gerektiği konusunda kesin kanıya varmak için henüz yeterli bilgi bulunmadığını bildirdi.
***
Türkiye’de salgın hala kontrol altına alınamadı. Yeni vaka bildirimi yüksek hızda devam ederken, günlük can kaybı artmaya devam ediyor. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 19 bin 696 kişi, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 195 kişi. Toplam vaka sayısı 8 milyon 984 binin üzerine çıkarken toplam can kaybı ise 78 bin 602 kişiye yükseldi. Haftanın sonuna doğru 9 milyon vaka ve 80 bin can kaybı istatistiklerini paylaşmaya başlayacağız. Ne yazık ki Ağustos sonu başlayan pik henüz kontrol altına alınabilmiş değil. Günlük test sayısı 350 binin üzerinde. Aktif hasta sayısı, 372 bine indi, bir miktar düşüş gözlense de aktif hasta sayısı hala yüksek hızda devam ediyor. Mevcut aktif hasta sayımız bulaş tehdidinin devam edeceğini gösteriyor.
***
Sağlık Bakanlığı istatistiklerine göre: ‘9 Aralık saat 19:00 itibariyle son 24 saatte 117 bin 178 doz aşı uygulandı.Türkiye’de bugüne kadar 56 milyon 468 bin 112 birinci doz, 50 milyon 821 bin 293 bin ikinci doz ve 12 bin 531 bin 916 üçüncü doz aşı uygulandı. Toplamda 121 milyon 394 bin 26 aşı yapıldı. 18 yaş üstü nüfusa göre birinci doz Türkiye ortalaması %91.0, ikinci doz ortalaması %81.9 oldu.’’
Sağlık Bakanlığı resmi istatistiklerine göre ikinci dozdaki %80 hedefine de ulaştı, salgın devam ediyor. Neden? Bakanlık ise 18 yaş ve üzeri verdikleri aşı istatistikleri ile toplumu kandırmaya devam ediyor. Oysa biliniyor ki bu istatistik tüm nüfusa göre verilmeli. Dahası mülteciler de bu nüfusa dahil edilmeli. Aşılama çok yavaş seyrettiği için 2 doz Sinovac olanların 3. dozu ve tüm aşılanlar için hatırlatma dozu da devreye girmiş oldu. Bunları dikkate aldığımızda nüfus içinde bağışıklığını tamamlayanların çok düşük olduğunu söyleyebiliriz. Zaten Ağustos sonundan beri devam eden yüksek vaka ve ölüm hızı da bu gerçekle bizi karşılaştırıyor. Düşük aşı ve salgın önlemlerinde Sağlık Bakanlığı’nın tetiklediği rehavet can kayıplarının temel sorumlusu. Zaten çok bulaşıcı olma Delta varyantını kontrol altına alamayan Türkiye daha da Omicron varyantı ile tanışınca ne yapacak? Aşı konusunda tereddüt edenleri ikna etme konusunda yetersiz çalışmalarına devam edece? Aşı karşıtlarının mitinglerine sessiz mi kalacak? Birinci basamağı güçlendirme, istihdamı genişletme, aşı çalışmalarının izlenmesi, filyasyon vb. çalışmalardaki yetersizliklerle ilgili adım dahi atmayacak mı? Sorular artırılabilir. İşçilerin, ezilenlerin, ötekileştirilenlerin, yoksulların yaşam hakkını tehdit etmeye devam edecek. Sosyal cinayetler sosyal kırıma dönecek. Bu sürecek ancak toplumsal muhalif güçlerin küresel dayanışması ile aşılabilir.
***
Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Alper Şener, insanların maske ve mesafe önemini hatırlatarak “Bu sezon Delta ve Delta plus gibi tüm varyantlarla birlikte grip olgularında kıpırdanma bekliyoruz” uyarısında bulundu. Pandemi sonrası özellikle maske, mesafe ve hijyene dikkat edilmesiyle solunum yolu enfeksiyonlarında düşüş yaşandı. Ancak son dönemde maske, mesafe ve hijyen konularındaki gevşeme ile solunum yolu enfeksiyonlarında artış yaşandı.
***
Covid-19 vakaları artış eğilimini sürdürüyor. Farklı coğrafyalarda pandemi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 268 milyon 706 bini, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 5 milyon 302 bini geçti. Aktif hasta sayısı 21 milyon 684 bini geçti. Yükselen aktif hasta sayısı bulaş tehdidinin ciddi olduğunu gösteriyor.
Küresel düzeyde son 24 saatte 604 bin 517 kişiye Covid-19 tanısı konurken 7 bin 93 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: ABD (110.9 bin), Fransa (56.9 bin), İngiltere (50.9 bin), Rusya (30.2 bin), Polonya (27.5 bin), Güney Afrika (22.4 bin), Hollanda (19.8 bin), Türkiye (19.7 bin), Belçika (18.7 bin), Almanya (16.3 bin), Çekya (16.2 bin), Vietnam (15.3 bin), İspanya (14 bin), İtalya (12.5 bin) ve Ukrayna (12.4 bin).
***
Çin’de son 24 saatte yerel kaynaklı 60 Covid-19 vakası tespit edildiği bildirildi. Çin Ulusal Sağlık Komisyonundan yapılan açıklamaya göre, vakaların 42’sine ülkenin kuzeyindeki İç Moğolistan Özerk Bölgesi’nde rastlandı. Doğudaki Cıciang eyaletinde 12, kuzeydoğudaki Heilongciang’da 4, doğudaki Ciangsu ve güneybatıdaki Yünnan’da birer yerel kaynaklı vaka görüldü. Son 24 saatte yurt dışı kaynaklı 23 vaka tespit edilirken virüsle bağlantılı can kaybı görülmedi. Çin, Kovid-19 vakalarını ortaya çıktıkları yerde bastırmayı ve bulaşma zincirini kesmeyi hedefleyen “sıfır vaka” stratejisini uyguluyor. Bu strateji karantina, seyahat kısıtlaması ve toplu testler gibi katı ve geniş ölçekli tedbirleri gerekli kılıyor.
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 07.00-8.00) alıyoruz.
Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…
