İki yılı aşkın süredir devam eden COVID-19 salgınına ilişkin konuşan Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, vaka sayılarının 50’nin üzerinde ülkede artış gösterdiğini dikkat çekerek bunun virüsün “istikrarsızlığını” gösterdiğini söyledi. Örgütün İsviçre’nin Cenevre kentindeki merkezinde düzenlenen basın toplantısında konuşan Ghebreyesus, Omicron’un BA.4 ve BA.5 alt varyantlarının Afrika kıtasındaki yayılımının ve bundan önce keşfedilen BA.2 alt varyantının küresel baskınlığının sürdüğünü belirtti. Aşıya erişim sebebiyle ülkeler arasında yaşanan eşitsizliklere de değinen DSÖ Genel Direktörü, “Bağışıklığın nispeten yüksek olduğu ülkelerde COVID-19 nedeniyle ağır hastalık ve can kayıpları daha düşük seviyede. Fakat aşılamanın düşük olduğu ülkeler için aynı şey söylenemez” dedi. “50’den fazla ülkede vakaların artmasının COVID-19’un istikrarsızlığını gösterdiğini” de ifade eden Ghebreyesus, bazı ülkelerin yıl ortasına kadar yüzde 70 aşılama hedefinin tutturulamayacağını söyledi: “Salgın hala bitmiş değil ve COVID-19 bağışıklığının artması için bütün liderlerin elini taşın altına koyması gerekiyor. Geçen hafta COVID-19 ile doğrudan ve direkt ilişkili ölümlerin neredeyse 15 milyonu bulduğunu açıklamıştık. Patentten feragat etme konusunda harekete geçmek için daha kötü bir salgının vurmasını mı bekliyoruz?”
***
ABD’nin Hastalık Kontrol ve Koruma Merkezleri (CDC), “Yaşamsal Belirtiler: Ateşli Silah Cinayetleri ve İntiharları – ABD, 2019-2020” çalışmasının sonuçlarını dün (10 Mayıs) kamuoyuyla paylaştı. Yeni tip koronavirüs (COVID-19) pandemisinin ilk yılında yaşanan silahlı şiddet olaylarına ilişkin araştırma sonuçları ülkede ateşli silahla işlenen cinayetlerin bir yılda yüzde 35 arttığını ortaya koyuyor. Bu, 1994 yılından beri kaydedilen en yüksek ateşli silah cinayeti oranı. Dahası, ateşli silahların kullanıldığı olaylarda yaşanan 45 bini aşkın ölüm ülkede şimdiye kadar görülen en yüksek ölü sayısı. CDC’nin açıkladığı yeni rakamlar sadece ateşli silahlarla işlenen cinayetlerdeki ürkütücü artışı gözler önüne sermek ile kalmıyor aynı zamanda pandemiden de önce var olan “genişlemiş eşitsizlikleri” de belgeliyor. Buna göre, ateşli silahların kullanıldığı cinayetler genellikle yoksul topluluklarda en yüksek oranlarda seyredip en yüksek artışı kaydederken söz konusu şiddet olayları özellikle genç Siyah erkekleri etkiliyor. 2020 yılına ilişkin veriler bir önceki yıl ile karşılaştırıldığında, ABD’de yaşanan ateşli silah cinayetlerinin Siyahlar arasında yüzde 39,5 oranında arttığı görülüyor. 11 bin 904 Siyah, ateşli silahlar ile işlenen cinayetlerde hayatını kaybederken ölenlerin çoğu genç ve erkek. Araştırma sonuçlarını yorumlayan CDC’nin Bilim Direktörü Yardımcısı Thomas R. Simon, “Muhtemel bir açıklama, hizmetler ve eğitimde yaşanan değişiklik ve aksamalar, toplumsal izolasyon, konut dengesizliği ve günlük masrafları karşılamakta yaşanan zorluklar da dahil COVID-19 pandemisi ile ilişkilendirilebilecek stres faktörleri olabilir” diyor.
Düşüşe geçse de pandemi hala devam ediyor. Omicron varyantının yarattığı patlama ile küresel düzeyde toplam vaka sayısı 519 milyonun, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 6 milyon 282 binin üzerine çıktı. Aktif hasta sayısı 39 milyon civarında.
Dünya genelinde yeni vaka sayısında azalış eğilimi devam etti. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 576 bin civarında, Covid-19’a bağlı ölüm sayısı ise 1,534 kişi oldu. Ülkelere göre vaka sayısı şöyle: Almanya (93.1 bin), ABD (87.5 bin), Tayvan (57.2 bin), Avustralya (57.1 bin), Güney Kore (43.9 bin), İtalya (42.2 bin), Fransa (40.3 bin), Japonya (39 bin), Brezilya (23.4 bin) ve Güney Afrika (10 bin).
Türkiye’de ise vaka sayısındaki düşüş eğilimi devam etti. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 1,670 kişiye Covid-19 tanısı kondu. Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 9 kişi. Toplam vaka sayısı 15 milyon 50 bine yaklaşırken toplam can kaybı ise 98 bin 870 kişiye yükseldi. Test yaptırma konusunda gevşemeler, test sayısına yansıdı. Günlük PCR testi sayısı 130 bin civarında. Vaka sayısında azalma aktif hasta sayısına da yansıdı. Resmi istatistiklere göre aktif hasta sayısı 3 bin 475 kişiye kadar geriledi. Bu aktif hastaların hala 975’i ciddi, her nedense bu rakam çakıldı kaldı, aktif hasta düşmeye devam etmesi nedeniyle de aktif hastaların içerisinde ciddi hastaların payı %28’e yükseldi. Dünya genelinde aktif hastaların içinde ciddi hasta olanların sadece %0.1’i oluşturduğunun altını çizelim. Veri manüplasyonu hala devam ediyor.
***
DSÖ Genel Direktörü Ghebreyesus basın toplantısı sırasında Çin’in “sıfır vaka” politikasına da değindi. Ghebreyesus, “virüsün nasıl davrandığı düşünüldüğünde Çin’in COVID-19 politikası sürdürülebilir değil” dedi: “Bu konuyu Çinli uzmanlarla konuştuk ve bu yaklaşımın sürdürülebilir olmayacağını ifade ettik… Bence bir değişim çok önemli olurdu.”
Çin’de halen devam ettirilmeye çalışılan “sıfır vaka” politikasından vazgeçilmesi halinde ülkenin bir “vaka tsunamisi” ve yaklaşık 1,6 milyon ölüm ile karşılaşması mümkün görünüyor. “Kademeli kapanma” önlemlerinin yürürlükte olduğu Şanghay’daki Fudan Üniversitesi’nden araştırmacıların yaptığı çalışma, özellikle yaşlı kişiler arasındaki düşük aşılama oranlarına dikkat çekerek Çin yetkililerinin sıkı önlemleri kaldırmasının 112 milyondan fazla semptom gösteren vaka, beş milyon hastaneye yatış ve 1,55 milyon ölüme neden olabileceğini söylüyor.
Türk Tabipleri Birliği (TTB), salgın gerekçesiyle uygulanan müzik yasağının bilim dışı olduğunu açıkladı: “Kapalı ortamda maske takmamak SARS-CoV-2 bulaşını önemli ölçüde artırmaktadır; ancak saat 01:00’den sonra müzikli ortamda bulaş riskinin arttığı yönünde bilimsel bir veri yoktur. Salgın bilimsel gerçeklikle yönetilir, pandemiyi bahane edip yaşam tarzı dayatmak bilim dışıdır.”
***
Avrupa Birliği (AB) genelinde 16 Mayıs’tan itibaren havalimanlarında ve uçuşlarda maske kullanma zorunluluğu kaldırılıyor. Uçuşlarda maske zorunluluğunun kaldırıldığını Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı (EASA) ve Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC) yetkilileri çarşamba günü bir açıklama yaparak duyurdu. Havayolu şirketlerine, uçuşun gerçekleştiği ülkenin toplu taşıma araçlarında maske zorunluluğu bulunması halinde yolcuların maske takmalarını sağlamaları tavsiye edildi.
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 07.00-8.00) alıyoruz
Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…
