Üniversitelerde önümüzdeki dönem yüz yüze eğitim için çalışmaların yürütüldüğünü belirten Yükseköğretim Kurulu (YÖK), salgının seyrine göre çevrim içi öğretim de yapılabileceğini duyurdu.
***
Türkiye’de salgın hala kontrol altına alınamadı. Yeni vaka bildirimi yüksek hızda devam ederken, günlük can kaybı artmaya devam ediyor. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 19 bin 949 kişi ve Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 145 kişi. Toplam vaka sayısı 6 milyon 60 bine yaklaşırken toplam can kaybı ise 53 bini geçti. Günlük test sayısı 285 bin civarında… Aktif hasta sayısı yükselmeye devam ederek 400 bin eşiğini aşarak 416 bin 223 kişiye ulaştı. Ağır hasta sayısı paylaşılmıyor. Aktif hasta sayısındaki ciddi artış bulaş tehdidinin daha da büyüyeceğini gösteriyor.
Salgının 4. Pikini yaşamaya başladığımız, ölümlerin oldukça yüksek olduğu bu günlerde Bakan Koca günlük açıklamalarında hakikati görünmez kılıyor, ‘’Salgın hastalığa karşı karar verip ilk doz aşısını olanların oranı yüzde 75’in üzerinde. Haritada bir şehrimiz daha mavi. Düşük riskli il sayımız 26’ya yükseldi” ifadelerini kullanarak toplumu aldatmaya devam ediyor. Açıklamalarda iller ve sayı değişiyor sadece. Aynı tabloda çok yüksek olan ölüm sayıları gizlenerek hem de… Dahası toplum düşük risk algısı ile rehavete sürükleniyor. Oysa biliniyor ki sadece aşı ile salgın kontrol altına alınamaz, aşı ile korumada ikinci doz çok daha kıymetli. Bu kıymeti anlamlı kılan da devletin yükümlülüğü olan toplumsal önlemler ve yurttaşların sorumluluğu olan bireysel önlemlerle bütünlük kazanabilmesinde. Dahası tüm coğrafyalarda (bölgelerde, illerde, ilçelerde, mahallelerde, sokaklarda) ve topluluklarda (mültecilerde, evsizlerde, LGBTQ+ vb.) bütünlüklüklü önlem stratejisi ile aşılanan nüfusun %85’in üzerinde olması gerektiği dile getiriliyor. Bununla dahi ancak salgının öldürücülüğün ve yıkıcılığının kontrol edilebileceği, mutant varyantlar nedeniyle virüsün dolaşımını sürdürebileceği, henüz tam olarak engelenemeyeceği bilgileri akademide dile getiriliyor. Bu gerekçelerle ısrarla bütünlüklü önlemler deniyor, küresel dayanışma deniyor.
***
Türk Tabipleri Birliği Merkez Konsey Üyesi Dr. Halis Yerlikaya ise “Pandemiyi kontrol altına alamazsak bedel öderiz. Hem hastalanmaya hem ölmeye devam ederiz. Önümüzdeki süreçlerde olası kapanma ve benzeri tedbirler açısından da bunun toplumsal ve ekonomik etkileri olur” dedi. Dr. Halis Yerlikaya, kentte günlük 2 bin yeni Koronavirüs vakasının olduğunu ve 600 civarında hastanın da hastanelerde tedavi gördüğünü söyledi. Yerlikaya, “Hastaların yüzde 30’a yakınının yoğun bakım servislerinde tedavisi devam ediyor. Şu anda hastanelerde tedavi altına alınan hastaların önemli bir kısmının aşısız hasta grubundan olduğunu söyleyebilirim. Özellikle yoğun bakımlarda takip edilen hastaların yüzde 95’ine yakını aşısızlardan oluşuyor. Yine vefat eden hastalarımızın yüzde 99’a yakını aşısız gruplardan oluşuyor. Bu da çok net bir şekilde aşının önemini ortaya koyuyor. Pandemiye karşı bedel ödemeye devam ediyoruz ve bu durum toplumu etkilemeye devam ediyor. 1 Temmuz’la birlikte insanlarımızda birtakım rehavetlerin oluştuğunu, özellikle sürekli ifade edilen maske, mesafe, hijyenin yanı sıra toplu alanlarda, düğün ve taziye gibi alanlarda bir araya gelişlerin de bu süreçte etkili olduğunu söyleyebilirim. Yine delta varyantının yoğun olarak görülmesiyle birlikte bunun çok daha uzak mesafede bulaşıcılığının olduğunu ve yine çok daha kısa temaslarda bu bulaşıcılığın olduğunu söyleyebilirim” dedi.
***
TURCOVID19 sitesine göre Türkiye’nin aşı ile ilgili istatistikler şu şekilde.
Son 24 saatte 167 bin 314 kişiye birinci doz, 271 bin 390 kişiye ikinci doz ve 43 bin 612 kişiye üçüncü doz aşı yapıldı. Toplamda 482 bin 316 doz aşı yapıldı. Pazartesi erişilen 1.5 milyona yakın doza göre haftanın ilerleyen günlerinde düşüşler hafta sonu daha da arttı, 500 binin altına düşülmüş oldu. Aile Sağlığı Merkezleri’nin bağışıklamada ne kadar etkin olduğu hafta sonu bu keskin düşüşte kendini gösterdi.
Bugün saat 09.00 itibarıyla 43 milyon 924 bin 459 kişiye ilk doz (nüfusun %52.5’i); 32 milyon 770 bin 917 kişiye ikinci doz (nüfusun %39.2’si) ve 6 milyon 564 bin 521 kişiye üçüncü doz aşı yapılmış durumda. Toplum bağışıklığı için iki doz aşı yapılanların %70’e ulaşması hedefinin hala oldukça gerisindeyiz. İller ve bölgeler arasında eşitsizlikler ve ayrımcılıklar devam ediyor. Delta varyantı nedeniyle toplumsal bağışıklık hedefinin %85 ve üzerine yükseldiği kabul ediliyor. Bu oranın yakalanması için ciddi bir aşı kampanyasına ihtiyacımız var.
***
Gazi Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol, Aşı olanlarda hastaneye yatma oranı yüzde 0.02, ölme ihtimali ise yüzde 0.001” sözleriyle, aşılanma oranının artırılması uyarısında bulundu. Şenol şunları söyledi: “Aşıların koruyuculuğu hala üst düzeyde devam ediyor ama şunu da belirtmek gerekir ki mRNA aşılardan Biontech’in Delta varyantından önceki koruyuculuk oranı yüzde 96’ydı ve şimdi yüzde 88’e düştü. Bu sekiz puanlık düşüş daha da fazla olabilirdi fakat aşının koruyucu etkisinin üst düzeyde olduğunu çok az miktarda yaşanan düşüş ile anlayabiliyoruz. Aşılama, Delta varyantından dolayı ölüm ve hastaneye yatış sıklığını 25 kat, hastalık sıklığını 8 kat azaltıyor. ABD’deki Hastalık Kontrol Merkezi verilerine göre aşılanmış bir kişinin hastalansa bile Covid nedeniyle hastaneye yatma ihtimali yüzde 0.02, ölme ihtimali de yüzde 0.001. Aşısız kişinin ölme ihtimali ise 100 binde 400 yani tam 400 katı fazla. İngiltere, İsrail ve Kanada’da gerçekleştirilen çalışmalar var. Onların sonuçlarına göre aşı, evde yaşayan kişiler arasında bile bulaştırma oranını yüzde 50 ile 75 oranında düşürüyor.“
***
İtalya’da, koronavirüsüne karşı tamamen aşılanmış kişilerin Covid-19 nedeniyle ölüm riskinin, aşı yaptırmamış olanlara kıyasla yüzde 96.82 oranında daha az olduğu tespit edildi. 4 Nisan-8 Ağustos tarihleri arasındaki verilere göre aşı yaptırmamış olanlar, dört başlıkta aşılılara göre çok daha yüksek risk altında. Rapora göre aşı dozlarını tamamlayanlarda ölüm riski aşısız olanlara kıyasla yüzde 96.82, yoğun bakıma ihtiyaç duyma oranı da yüzde 97.16 daha düşük. Aşılıların hastaneye yatıştan korunma oranı yüzde 94.7; hastalığa yakalanmaktan korunma oranı da yüzde 82.33 olarak belirlendi.
***
Covid-19 vakalarının küresel yükseliş eğilimi sürüyor. Farklı coğrafyalarda pandemi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 207 milyon 478 bine yaklaştı. Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 4 milyon 366 bini aştı. Aktif hasta sayısı yükselmeye devam ederek, 17 milyonun üzerine çıktı. Küresel düzeyde 17 milyon 131 binin üzerinde aktif hastaya sahibiz. Bulaş tehdidi oldukça büyük.
Küresel düzeyde son 24 saatte 567 bin 519 kişiye Covid-19 tanısı konurken 8 bin 711 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Pandemi yeniden tüm küreye yayılırken ABD zirvedeki yerini koruyor. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: ABD (71.1 bin), Hindistan (36.1 bin), Brezilya (31.1), İran (29.7 bin), İngiltere (29.5 bin), Endonezya (28.6 bin), Fransa (24.4 bin), Meksika (22.8 bin), Rusya (22.1 bin), Tayland (22.1 bin), Malezya (20.7 bin), Japonya (20.4 bin), Türkiye (19.9 bin), Filipinler (14.2 bin) Güney Afrika (13 bin), ve Fas (10.2 bin).
***
Koronavirüsün en hızlı yayılan ve en tehlikeli varyantı olan Delta nedeniyle İran’da altı günlük tam kapanma kararı alındı. Kararın İran Krizle Mücadele birimi tarafından alındığı, İran Sağlık Bakanlığı’nın talep ettiği iki haftalık kapanmanın reddedildiği bildirildi. Koronavirüs pandemisinin bir süredir etkili olduğu İran’da Sağlık Bakanlığı, her iki üç dakikada bir kişinin Covid-19’a yakalandığını duyurmuştu. Ancak zaten kötü olan ekonomiye olumsuz etkisi endişesiyle ülkede sıkı tedbirler alınmadığı dikkat çekiyordu. Şimdi ise can kaybındaki artış ve her üç saniyede bir yeni vaka tespiti üzerine kapanmaya direnişin kırıldığı görülüyor.
***
Rusya’da resmi makamlar arka arkaya üçüncü kez rekor korona rakamlarının kayda geçtiğini duyurdu, Buna göre son 24 saatte koronavirüs nedeniyle ülkede 819 kişi hayatını kaybederken, 22 bin de yeni vaka tespit edildiği açıklandı. Korona ölümlerini kapsamlı biçimde tanımlayan, bu nedenle başka makamlara göre rakamları yüksek olan Rusya İstatistik Kurumu Rosstat verilerine göre ülkede Covid-19 nedebiyle hayatını kaybedenlerin rakamı Haziran 2021 sonunda 300 binden daha fazla açıklanmıştı. Haziran ayında kayıtlara geçen vefat sayısı da yaklaşık 21 bin ile oldukça yüksek verildi. Vefat oranındaki yükseklik Rus halkının mevcut aşılara temkinli yaklaşmasıyla açıklanıyor. Şimdiye kadar Rusların sadece yaklaşık üçte birinin ilk doz aşısını olduğu bildiriliyor.
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 08.00) alıyoruz.
Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…
