Okulların açılmasıyla çocukların covid-19 aşısının önemi arttı. Eşinden ayrılmış, velayet sahibi ebeveynler diğer eş onay vermediği için randevuda sorun yaşıyor, yüz binden fazla çocuk aşılanamıyor.
***
Türkiye’de salgın hala kontrol altına alınamadı. Yeni vaka bildirimi yüksek hızda devam ederken, günlük can kaybı artmaya devam ediyor. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 28 bin 224 kişi ve Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 248 kişi. Toplam vaka sayısı 6 milyon 739 bine yaklaşırken toplam can kaybı ise 60 bin 641 kişiye yükseldi. Günlük test sayısı 341 binin üzerine çıktı. Aktif hasta sayısı azalmaya devam ederek 450 binin altına indi, 447 bin 808 aktif hastaya sahibiz. Azalmakla birlikte mevcut aktif hasta sayımız bulaş tehdidinin devam edeceğini gösteriyor.
***
Karadeniz’de çay ve fındık göçü, nüfus hareketliliği ile birlikte vaka sayısını da artırdı. Türkiye’de ilk kez nisan ayında görülen Delta varyantı nedeniyle son 1,5 ayda Trabzon’da 160’tan fazla kişi hayatını kaybetti. Kentte koronavirüs nedeniyle ise bin 600 kişinin öldüğü açıklandı.
***
Yeni öğrenim yılının başladığı Yunanistan’da ilk ve orta dereceli okullarda Covid-19 alarmı verildi. Yunanistan genelinde son yedi gün içerisinde binlerce çocukta Delta varyantının saptanması uzmanlarla beraber hükümeti hareketlendirdi. Yunanistan hükümeti çocuklara da korona aşısı yapılması için işlemleri hızlandırma kararı aldı. Yunanistan medyasına bugün yansıyan bilgilere göre 6–13 Eylül arasında ülke genelinde 3 bin 194 çocukta korona virüsü tespit edildi. Bazı basın kuruluşlarına göre yeni vakaların çoğunluğu Delta varyantından kaynaklanıyor. Yunanistan genelinde binlerce çocuğu etkileyen Delta varyantı, ebeveynlerin kendilerinin uyguladığı testler ve hızlı test süreçleriyle tespit edildi. Yeni eğitim yılının geçtiğimiz günlerde başladığı ülkede çocuklar, ilk ve orta dereceli tüm eğitim kurumlarına üç günde bir tekrarlanan korona testleriyle kabul ediliyor.
***
Milli Eğitim Bakanlığı, özel okulların yanı sıra diğer özel öğretim kurumları ile öğrenci yurt ve pansiyonlarında görevli aşı olmamış öğretmen ve çalışanlardan haftada iki kez PCR testi isteneceğini açıkladı. Bu kapsamda, özel eğitim okulları, ortaokul ve ortaöğretim özel öğrenci yurt ve pansiyonları çalışanları da aşısız olmaları halinde haftada 2 kez PCR testi olarak sonuçlarını ibraz edecek. Özel ulaştırma hizmetleri mesleki eğitim ve geliştirme kursları, iş makineleri sürücü eğitim kursları ile özel çeşitli kursların teorik ve uygulama sınavları ile özel motorlu taşıt sürücüleri kurslarının uygulama sınavlarında görev alan usta öğreticiler dahil tüm personelin aşılı/geçirilmiş hastalık (Kovid-19 hastalığı sonrası bilimsel olarak bağışık kabul edilen süreye göre) veya azami 48 saat önce yapılmış negatif PCR testi sorgulaması HES kodu üzerinden yapılacak, şartları sağlamayanların sınavlarda görev almasına müsaade edilmeyecektir.
***
Pandeminin başından beri on binlerce Covid-19 hastasının tedavi edildiği, Türkiye’nin en büyük pandemi merkezlerinden Sancaktepe Şehit Prof. Dr. İlhan Varank Eğitim Araştırma Hastanesi’nin kadın doğum kliniği şefi Prof. Dr. Niyazi Tuğ ve yeni doğan yoğun bakım uzmanı Dr. Şenay Coşkun, bu dalgada gebe kayıplarının ve yeni doğan yoğun bakım yatışlarının arttığına dikkat çekerek, aşılanmanın önemini bir kez daha vurguladı.
***
Çalışma Bakanlığı’nın iş yerlerinde yol açtığı aşı-PRC kaosuna son verilmelidir” pankartı asıldığı açıklamada İstanbul Tabip Odası İşçi Sağlığı İşyeri Hekimliği Komisyonu Başkanı Nazmi Algan, Bakanlığı’nın “İş Yerlerinde Covid-19 tedbirleri” adı altında iş yerlerine gönderdiği yazıyı eleştirerek şunları söyledi: “Bu yazı açık, sarih bir düzenleme içermekte, işverenlere herhangi bir zorunluluk getirmemekte ve sorumluluğu işçilerin üzerine yıkmaktadır. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Sağlık Bakanı Fahrettin Koca gibi Çalışma Bakanı Vedat Bilgin de aşının bir tercih olduğunu zannetmektedir. Bu yazı çözüm olmadığı gibi ciddi bir şekilde kaosa yol açmıştır.” Bütün işçileri kendilerinin, ailelerinin ve işçi arkadaşlarının sağlığını korumak sorumluluğuyla aşı olmaya çağıran Algan, çözüm önerilerini ise şöyle sıraladı:
“* COVID-19 işyerinde tehlike ve risk açısından 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenlik Yasası’ndan tanımlarına uymaktadır ve yasaya göre işverenler sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortam oluşturmakla, çalışanlar da alınan tedbirlere uymakla yükümlüdür.
* COVID-19 salgınına karşı halen en önemli koruyucu tedbir yaygın aşılamadır. Aşı tercih değil, salgını kontrol altına almak, ölümleri engellemek için zorunluluktur.
* Çalışma Bakanlığı’nı ise bu tür ‘genel yazı’ ile sorumluluğu üzerinden atmak yerine COVID-19 salgınına karşı işyerlerinde havalandırma ve mesafe gibi bütün önlemlerin eksiksiz olarak alınmasının ve bütün isçilerin aşılanmasının sağlanması için gerekli düzenlemeleri yapmaya davet ediyoruz.”
***
Aşı yapılacak nüfus alt sınırının 12 yaşa indirilmesi, 3. doza rağmen halen günlük 1 milyon doza ulaşabilmiş değiliz. Sağlık Bakanlığı hızlı ve etkin aşılama için herhangi bir çaba göstermiyor, aşılama kendi ritminde devam ediyor. Buna rağmen Koca toplumu aldatmaya devam ediyor: Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, turuncu ilin kalmadığını duyurarak, “Türkiye Covid-19 Risk Haritasında son Turuncu ilimiz Gümüşhane, ilk doz aşı oranını %65’in üzerine çıkararak Sarıya geçti. Şimdi sıra, Maviye geçecek başarıyı göstermekte. GÜMÜŞHANE’Yİ KUTLUYORUZ.” ifadelerini kullandı
15 Eylül saat 19:00 itibariyle son 24 saatte 525 bin 195 doz aşı uygulandı.
Türkiye’de bugüne kadar, 52 milyon 153 bin 868 birinci doz, 41 milyon 182 bin 546 ikinci doz, 9 milyon 633 bin 374 üçüncü doz aşı uygulandı.18 yaş üstü nüfusa göre birinci doz Türkiye ortalaması % 84.0, ikinci doz ortalaması % 66.4 oldu.
Oysa sağlık otoriterleri tüm nüfusa göre aşı oranın hesaplanmasını öneriyor. Böyle ele alırsak birinci doz aşı oranı % 62.4, ikinci doz ise % 49.3 olduğunu görürüz. Buna göre salgını kontrol için hedeflenen nüfusun %70’inin ikinci dozu yaptırması hedefinin oldukça gerisindeyiz. Bölgeler ve iller arasında ciddi eştisizik devam ediyor. Mülteciler ve ötekileştirilen topluluklarda ne kadar aşı yapıldığı verisine ulaşamıyoruz. Dahası Delta varyantı nedeniyle bu oranın en az %85 olması gerektiği iddia ediliyor. Türkiye özgünlüğünde istatistik krtik bir konuda 2 doz Sinovac yapılanların ‘ikinci doz aşı oranı’ hesaplanmasına dahil edilmesi. Salgın kontrolü için iki doz Sinovac’ın yeterli olmadığı kabul ediliyor, bu nedenle bu kişilerin 3.doz aşı olunca (Sinovac ya da Biontech) hesaplamaya dahil edilmesi daha gerçekçi değerlendirmeyi sağlayacaktır. Özellikle yaşlı nüfusun 3. doz aşılanması konusunda ciddi sorunlar olduğunu sahadan elde ettiğimiz verilerle söyleyebiliriz.
Nihayet bakanlıktan beklenen açıklama geldi. İlk doz aşılamada büyük mesafe kaydedildiğini ve aşı tablosunun güncelleneceğini belirten Koca, “Pazartesi gününden itibaren 2 doz aşılanma oranlarını gösteren haritayı paylaşacağız” ifadesini kullandı. Bununla birlikte hesaplamaların yine tüm toplum değil 18 yaş ve üzeri verielceğini tahmin ediyoruz.
***
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Pandemi Çalışma Grubu tarafından hazırlanan “TTB Pandemi Bültenleri”nin 14’üncüsü, çevrimiçi olarak düzenlenen toplantı ile kamuoyuna açıklandı. TTB İkinci Başkanı Ali İhsan Ökten tarafından paylaşılan bülten, “Aşı Reddi ve Tereddüdü: Gönüllülük mü, Zorunluluk mu?” başlığı taşıdı. Sağlık Bakanlığı ve iktidarın aşı tereddütlerini ortadan kaldıracak herhangi bir politikası bulunmadığı gibi, bu yönlü bir isteğin de ne yazık ki görülmediğini söyleyen Ökten, “Aşı eşitsizliğini ortadan kaldırarak, aşılamanın hızla yaygınlaştırılması insanları bu salgından koruyacak ve yeni endişe verici varyantların ortaya çıkmasını engelleyecek en önemli araçtır. Türkiye’de ve dünyada da vakaların, ölümlerin artışının kaygı verici olduğu ve aşılama çalışmalarının hızlanarak artırılmasının yaşamsal önem taşıdığı resmi verilerde dahi görülmektedir. Aşılama oranlarının bölgeler arasında eşitsizliğinin giderilmesi; aşı tedarikinde, lojistiğinde ve uygulanmasında yaşanan sıkıntıların ortadan kaldırılması; tüm dezavantajlı grupların hızla aşılanması hayatidir” diye konuştu.
***
Aşı karşıtı mitinge izin vermeyen Maltepe Kaymakamı Dallı, İzmit Derince’ye tayin edildi. Mitinge destek veren ABP Genel Başkanı Yalçın, kaymakamın tayinini mitinge izin vermemesine bağladı.
ABD, dünya liderlerine, pandemiyi sona erdirmek amacıyla 2022 yılına kadar dünya nüfusunun yüzde 70’inin Covid-19 karşı aşılanması hedefini destekleme çağrısı yaptı.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa ve dünya çapında aşılamalara hız verilmesi çağrısı yaparak yoksul ülkelere 200 milyon doz aşı daha bağışlayacaklarını açıkladı.
***
Pfizer ve BioNTech firmalarının ABD’de 6 ay ve 5 yaş aralığındaki çocuklara Covid-19 aşısı yapılması için başvuruda bulunacakları açıklandı.
***
Türkiye’ye getirildiği söylenen 400 bin doz Rus aşısı Sputnik V’nin akıbeti bilinmiyor. Söz konusu aşılar kullanıma sokulmadı. Bununla birlikte Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın “Anlaşmayı imzaladık” diyerek ‘müjdelediği’ 50 milyon doz Sputnik V aşısı ise açıklamanın üzerinden altı ay geçmesine rağmen hala ortada yok.
***
İsrail’de yapılan bir araştırmada, Covid-19 aşısının üçüncü dozunun ikincisine kıyasla 10 kat daha fazla antikor ürettiği ortaya çıktı.
***
Covid-19 vakaları düşüş eğilimine girse de halen yüksek hızda devam ediyor. Farklı coğrafyalarda pandemi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 227 milyon 223 bine yaklaşırken Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 4 milyon 672 binin üzerine çıktı. Aktif hasta sayısı 19 milyonun altında devam ediyor, dün itibarıyla yaklaşık 18 milyon 641 binden fazla aktif hasta sayısına sahibiz. Düşme eğilimi de olsa hala yüksek aktif hasta sayısı bulaş tehdidinin ciddi olduğunu gösteriyor.
Küresel düzeyde son 24 saatte 563 bin 548 kişiye Covid-19 tanısı konurken 10 bin 217 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: ABD (164.5 bin), İngiltere (30.6 bin), Hindistan (30.4 bin), Türkiye (28.2 bin), İran (19.7 bin), Malezya (19.5 bin), Rusya (18.8 bin), Filipinler (17 bin), Brezilya (14.8 bin), Tayland (13.8 bin), Almanya (13 bin), Meksika (12.9 bin) ve Vietnam (10.6 bin).
***
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 08.00) alıyoruz.
Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…
