Kanada’nın Ontario bölgesinde yapılan ve JAMA tıp dergisinde yayınlanan, 6 bin 280 hane incelendiği araştırmada 0-3 yaş çocuklardan hane halkına bulaşın daha yüksek olduğu gösterildi.
***
Türkiye’de salgın hala kontrol altına alınamadı. Yeni vaka bildirimi yüksek hızda devam ederken, günlük can kaybı artmaya devam ediyor. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 21 bin 692 kişi ve Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 183 kişiye yükseldi. Toplam vaka sayısı 6 milyon 120 bine yaklaşırken toplam can kaybı ise 53 bin 507 kişiye yükseldi. Günlük test sayısı 295 bine yaklaştı. Aktif hasta sayısı yükselmeye devam ederek 400 bin eşiğini aşarak 430 bine yaklaştı. Ağır hasta sayısı paylaşılmıyor. Aktif hasta sayısındaki ciddi artış bulaş tehdidinin daha da büyüyeceğini gösteriyor.
***
Mardin İl Sağlık Müdürü Saffet Yavuz, kentteki hastanelerin yoğun bakımlarında doluluk oranının yüzde 90’a ulaştığını söyledi.
***
Ankara Şehir Hastanesi Kovid-19 Yoğun Bakım Sorumlusu Prof. Dr. Seval İzdeş, Delta varyantı nedeniyle gençlerin de Kovid-19’u ağır geçirebildiğine dikkati çekerek, “Maalesef yoğun bakımda 20’li, 30’lu yaşlarda hastalarımız var. 40’lı, 50’li yaşlarda hastalarımız da var. Bunlar aşısız hastalarımız.” dedi.
***
TURCOVID19 sitesine göre Türkiye’nin aşı ile ilgili istatistikler şu şekilde.
Son 24 saatte 357 bin 841 kişiye birinci doz, 426 bin 635 kişiye ikinci doz ve 200 bin 292 kişiye üçüncü doz aşı yapıldı. Toplamda 1 milyon doza yakın aşı dün de devam etti. Hedef 1.5 milyonun üzerine çıkmak, hatta 2 milyonun üzerine çıkmak olmalı.
Bugün saat 09.30 itibarıyla 44 milyon 769 bin 512 kişiye ilk doz (nüfusun %53.5’i); 33 milyon 840 bin 137 kişiye ikinci doz (nüfusun %40.5’i) ve 7 milyon 37 bin 224 kişiye üçüncü doz aşı yapılmış durumda. Toplum bağışıklığı için iki doz aşı yapılanların %70’e ulaşması hedefinin hala oldukça gerisindeyiz. İller ve bölgeler arasında eşitsizlikler ve ayrımcılıklar devam ediyor. Delta varyantı nedeniyle toplumsal bağışıklık hedefinin %85 ve üzerine yükseldiği kabul ediliyor. Bu oranın yakalanması için ciddi bir aşı kampanyasına ihtiyacımız var.
***
Sağlık Bakanı Koca sahte güven vererek toplumu aldatmaya devam ediyor. “ARDAHAN, ÇORUM ve MERSİN düşük riskli iller arasında yerini aldı. Salgın hastalığa karşı karar verip ilk doz aşıyı olma oranları %75’in üzerinde. Haritada üç şehrimiz daha Mavi. Düşük riskli il sayımız 31’e yükseldi. ŞIRNAK 18 yaş ve üstü nüfusun en az bir doz aşı olma oranı %65’in üstüne çıktı. Covid-19 Risk Haritasında bu ilimizin rengi Turuncu yerine Sarı.” Oysa çok iyi bilinen gerçek tüm nüfusta iki doz aşı yapılanların %85’in üzerinde olması. Dahası DSÖ aşılı olanlarında ölüm, entübasyon, yoğun bakım yatışını engellenmesine karşın enfeksiyona yakalanabildiğini, enfeksiyonu daha hafif geçirdiğini, hatta enfeksiyonu geçirdiğinin farkına bile varamadığını ve bu nedenle virüsü topluma yayabileceğini, çevreden dolaşan virüsten de etklenebileceğini söylüyor. DSÖ tüm bu açıklmaları tek başına aşıya dayalı önlem stratejisinin yanlış olduğunu bütünlüklü önlem seti üzerinden kurulan stratejilerin salgın kontrolünde etkili olduğunu vurguluyor. Bu toplumsal hareketliliğin kısıtlanması, kalabalıklaşmaların engellenmesi, havalandırma, maske kullanımı, fiziksel mesafe ve hijyen önlemlerinin aşılı olsun-olmasın tüm toplum için kritik önemde olduğu anlamına geliyor. Kamunun yükümlülüğündeki önlemler ile bireysel sorumlulukların her ikisinin de yaşamsal önemde olduğunu vurguluyor. Tek adam rejimi tüm önlemleri rafa kaldırarak, dahası sadece tek doz aşı olma üzerine kurulu vatandaş bilgilendirmeleri ile toplumu aldatıyor, suç işlemeye devam ediyor. Kapalı mekanların daha fazla kullanaılacağı sonbahar ve kış mevsimine gireceğimiz bu günlerde daha etkin önelmlerin davranışa dönmesi, yeni bir toplumsallığın inşa edilmesi görevi önümüzde duruyor.
***
Doç. Dr. Haluk Çalışır, COVID-19’la mücadele kapsamında alınacak önlemlerle ilgili yayınlanan metinlerde havalandırmaya gereken önemin verilmediğine dikkat çekerek, havalandırmanın virüsten korumanın en etkili yolu olduğunu belirtti. COVID-19 virüsüne karşı sadece maske, mesafe ve temizlik önlemlerinin korunmada yeterli olmadığını belirten Çalışır, hastalığın özellikle kapalı alanlarda bulaştığını söyleyerek şimdiye dek alınan tedbirlerde havalandırmanın yeterince vurgulanmadığını söyledi. Okulların sonbaharda açılacağını, önlemlerin de buna göre alınması gerektiğinin altını çizen Çalışır, etkili bir havalandırmayla birlikte okul çalışanlarının aşılanması, sınıfların seyreltilmesi, okula giriş çıkış saatlerinin değiştirilebileceğini ifade etti. Çalışır, konuşmasının devamında özellikle kapalı mekânlarda havalandırma ile birlikte maske kullanımının da önemli olduğunun altını çizdi. Virüsten korunmak için maskelerin önemine vurgu yapan Çalışır, maskenin takıldığı alanda havanın girebileceği bir boşluğun olmaması gerektiğine dikkat çekti.
***
Sağlık Bakanlığı’nın 15 yaş üstüne koronavirüse karşı aşı hakkı tanımasının ardından çok sayıda yurttaş çocuklarına aşı randevusu aldı. Ancak, çocuklarını hastanelere ve aile sağlığı merkezlerine (ASM) götüren yurttaşlara, randevuları olsa bile “sistemde tanımlı değilsiniz” karşılığı verildi. İstanbul Tabip Odası Genel Sekreteri Prof. Dr. Osman Küçükosmanoğlu, “Bu, gerçekten beceriksizlik. Muhtemelen 4. doz kararını iptal edeyim derken bugün çocukların randevularını da iptal ettiler. Bu tip olaylar insanların güvenini sarsıyor” dedi.
***
Türkiye’de 4. doz koronavirüs aşısı randevuları verilmeye başlandı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 4. doz aşıların yabancı ülkelere seyahat edeceklere yönelik olduğunu açıkladı. 4. doz aşılar, 3. dozdan 21 gün sonrasına tanımlandı. Ancak Türk Tabipleri Birliği (TTB) ve uzmanlar 4. doz aşı kararını aşı tedarikinde sıkışmaya yol açabileceği ve belirlenen 21 günlük sürenin herhangi bir bilimsel veriye dayanmadığı gerekçesiyle eleştirdi. 4. doz aşı randevularında yaşanan karışıklığın da, aşı karşıtlarına yarayacağı uyarısında bulundu. “Sinovac gibi inaktif koronavirüs aşılarında etkililiği mRNA aşılarındaki gibi olmadığını görüyoruz. Bu halkımızın korkması anlamına gelmiyor. Aşıların amacı, ciddi hastalığı önlemek. Ama inaktif aşıların, mRNA aşıları kadar etkili olmaması sebebiyle, Delta varyantını Sinovac aşısına rağmen daha fazla görmeye başladık. Virolog Semih Tareen bu durumu şu sözlerle anlatıyor: “Bu yüzden Türkiye dahil bazı ülkeler, iki doz Sinovac olanlara üçüncü doz hakkı açıldı. Ya BioNTech ya da Sinovac. Burada da şunu anlıyoruz: Yaşadığınız ülkede varyant, vaka sayıları, insanların davranışı ve yapılan aşıların cinsine göre bir kombine etkiyi görmek mümkün.” Bakan Koca ise 4. doz ile ilgili yaptığı açıklamada, iki doz BioNTech ya da üç doz Sinovac aşısı vurulmuş kişilere ilave bir doz daha aşının gerekli olmadığını söyledi ve “Böyle bir tıbbi gereklilik de kesinlikle yoktur” dedi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi’nin 24 Haziran’da yayımlanan ve 1053 sağlık çalışanının takip edildiği “Sinovac Aşısının Bağışıklık Yanıtı 3. Ay İzlem Sonuçları” adlı araştırmaya göre, 2. aşıdan 28 gün sonra sağlık çalışanlarının yüzde 97’sinde antikor tespit edildi. Bu oran, 3. ayın sonunda yüzde 77’ye geriledi. Araştırmada sağlık personelinin yüzde 95’inde antikorların azaldığı görüldü ve “Tüm bu veriler, Ağustos 2021’de yapacağımız ‘Aşılama sonrası altıncı ay antikor düzeyleri ve etkinliği’ izlem sonuçları ile netleşecek olmakla birlikte, aşının etkinliğinin uzun süreli olabilmesi için sağlık çalışanlarında ‘üçüncü doz hatırlatma aşısının’ gerekebileceğini düşündürmektedir” sonucuna varıldı.
***
İngiltere’de Pfizer/BioNTech’in ardından ABD merkezli Moderna firması tarafından geliştirilen Covid-19 aşısının (Spikevax), 12 yaş ve üstü çocuklarda kullanımına onay verildi. Açıklamada, 16-17 yaşındaki herkes ile 12-15 yaşında klinik açıdan savunmasız çocukların daha önce onaylanan Pfizer/BioNTech aşısı için bu hafta randevu alabilecekleri de belirtildi. Avrupa İlaç Ajansı (EMA), temmuzda Spikevax aşısının, Avrupa Birliği (AB) sınırları içinde 12-17 yaş arasındaki çocuklar için kullanılmasını onaylamıştı.
***
ABD’li sağlık yetkililerinin, Covid-19 karşı iki doz aşı olanlara 8 ay sonra üçüncü doz aşıyı tavsiye edeceği bildirildi.
***
Covid-19 vakalarının küresel yükseliş eğilimi sürüyor. Farklı coğrafyalarda pandemi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 210 milyona, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 4 milyon 400 bini yaklaştı. Aktif hasta sayısı yükselmeye devam ederek, 17 milyon 320 bine dayandı. Bu artış bulaş tehdidi oldukça büyük olduğunun göstergesi.
Küresel düzeyde son 24 saatte 647 bin 84 kişiye Covid-19 tanısı konurken 9 bin 935 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Pandemi yeniden tüm küreye yayıldı. ABD zirevdeki yerine koruyor. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: ABD (137.3 bin), İran (50.2 bin), Brezilya (38.2 bin), Hindistan (35.2 bin), Fransa (28.1 bin), İngiltere (26.8 bin), Türkiye (21.7 bin), Rusya (21 bin), Endonezya (20.7 bin), Tayland (20.1 bin), Malezya (19.6 bin), Japonya (14.9 bin), İspanya (14.3 bin), Güney Afrika (10.7 bin) ve Filipinler (10 bin).
Erken dönemde salgın kontrolünde dikkat çeken Küba ve Vietnam’da günlük vaka sayısı 10 bine yaklaştı (sırasıyla, 9 bin 772 ve 9 bin 605 vaka).
***
İngiltere’de son 24 saatte Covid-19 salgınında 170 kişinin hayatını kaybetmesiyle yaklaşık son 5 aydaki en yüksek günlük can kaybı kayıtlara geçti.
İsrail’de de Covid-19 salgınında günlük vaka sayısı aylar sonra 8 bin 600’ü aştı. Aşılama sayesinde geçen aylarda salgını kontrol altına almayı başaran İsrail’de 19 Nisan’da açık, 15 Haziran’da kapalı alanlarda maske takma zorunluluğu kaldırılmıştı. Ülkede haziran başında aktif vaka sayısı 200’e kadar gerilemiş, günlük vaka sayısı da 20’nin altına düşmüştü. Vakalardaki artış nedeniyle 25 Haziran’da yeniden kapalı alanlarda maske takma zorunluluğu uygulanmaya başlamıştı.
Japonya’da yeni tip Koronavirüs’le mücadele kapsamında 6 eyalette süren olağanüstü hal kapsamına 7 eyalet daha eklendi. Karara göre, 20 Ağustos’tan itibaren farklı bölgelerdeki İbaraki, Toçigi, Gunma, Şizuoka, Kyoto, Hyogo ve Fukuoka eyaletleri de OHAL kapsamına eklenecek. Halihazırda başkent Tokyo ile çevresindeki Saitama, Çiba, Kanagawa ile güneydeki Osaka ve Okinawa adasında uygulanan OHAL’in ise süresi uzatıldı. Böylelikle ülke geneli toplam 13 eyalette 12 Eylül’e kadar OHAL uygulanacak.
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 08.00) alıyoruz.
Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…
