Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Levent Akın, Koronavirüs salgınında epidemiyolojik verilere göre Avrupa’da vaka artışı olduktan genellikle 2-3 hafta sonra Türkiye’de de vakaların arttığını söyleyerek, “Benim endişem; Türkiye’de de bir süre sonra özellikle aralık ayına doğru vaka artışını artık 25-30 binlerde tutamayacağız, biraz daha yükselmeye başlayacak” dedi.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Uzmanı ve Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Akın, toplumda aşı olanların bir şekilde hastalanmaktan özellikle hastalığı ağır geçirmekten ya da ölümden korunabildiğini belirtti. Akın, “Ama aşısız gruplarda hastalanma devam ediyor. Bunlar arasında ağırlaşan vakalarda sonuçta ölümle karşılaşıyoruz. Dolayısıyla sayılarda aşıya bağlı olarak hastalığın artış hızı tutuluyor; ama aşı sayısı artırılamadığı için de bir türlü vaka sayısı düşmüyor. Aşı sayısı çok daha yüksek olsa vaka sayısının çok dramatik şekilde düşeceği görülüyor. Bunun en tipik örneği, Portekiz ve İsrail. Aşılama oranları çok yüksek olduğu için ölüm sayıları düşük” dedi.
***
Türkiye’de salgın hala kontrol altına alınamadı. Yeni vaka bildirimi yüksek hızda devam ederken, günlük can kaybı artmaya devam ediyor. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 23 bin 867 kişi ve Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 229 kişi. Toplam vaka sayısı 8 milyon 481 bine dayanırken toplam can kaybı ise 74 bin 202 kişiye yükseldi. Günlük test sayısı 360 bin civarında. Aktif hasta sayısı yüksek hızda devam ediyor, 436 bin 577 aktif hastaya sahibiz. Azalmakla birlikte mevcut aktif hasta sayımız bulaş tehdidinin devam edeceğini gösteriyor.
***
İzmir’deki günlük vaka ve vefat sayılarına değinen İzmir Tabip Odası Başkanı Dr. Lütfi Çamlı, şunları paylaştı: “İzmir’de, özellikle son 3 aydır Türkiye ortalamasının çok altında yüz binde vaka sayıları açıklanıyordu. Örneğin ülkede ortalama yüz binde 250’lik bir vaka sayısı varken İzmir’de bu sayılar kasım başına kadar yüz binde 40-47 dolaylarındaydı. Bu da yaklaşık günlük 300 vakaya karşılık geliyor. Oysa sahadan aldığımız veriler, bunun 3-4 katı olduğunu düşündürmekteydi. O süreçlerde İzmir Valisi’nin (Yavuz Selim Köşger) yaptığı açıklamalarda, İzmir’de günlük bin 200, bin 500 vaka olduğu söylüyordu. İzmir’deki vaka artışları, son iki, üç haftadır artıyor. Yani yüzde 47-48’den yüzde 69’lara çıktı. Resmi rakamlara göre 435 civarında vaka olduğu söyleniyor. Oysaki bizim sahadan aldığımız rakamlar, bunun en az iki katı olduğu şeklindeydi. Sayın İzmir Valisi, bir basın kuruluşuna verdiği demeçte, İzmir’de yaklaşık günlük 900’e yakın vaka tespit edildiğini ve gevşememiz gerektiğini ifade etti. , Bizim sahadan aldığımız verilerde günlük vaka sayılarının bu düzeylerde olduğunu, ama resmi açıklamalarda bunun yarısı kadar sayı bildirildiğini görüyoruz. Bu da açıklanan verilere olan güveni önemli ölçü de azaltıyor. Önümüzdeki hafta resmi açıklamalar hala 400-450 civarında vaka sayısını gösterirse İzmir’de gerçekten yetkililerin cevaplandırması gereken bir durum ortaya çıkacak. Kamuoyu ile gerçekçi paylaşımların şeffafça yapılması, pandemi mücadelesinde önemli. Pandemide başarı elde etmek istiyorsak mutlaka veriler güvenli bir şekilde elde edilmeli ve şeffaf, gerçekçi şekilde kamuoyu ile paylaşılmalı. Kamuoyu da neyle karşı karşıya olduğunu bilmeli, rehavete kapılmamalı ve bilim insanları da bu verilerle pandemide stratejik planlamaları ya da önerileri yapabilmeli.”
***
Sağlık Bakanlığı istatistiklerine göre: 17 Kasım saat 19:00 itibariyle son 24 saatte 155 bin 265 doz aşı uygulandı. Türkiye’de bugüne kadar, 55 milyon 939 bin 336 birinci doz, 49 milyon 842 bin 72 ikinci doz, 11 milyon 774 bin 510 üçüncü doz aşı uygulandı. Toplamda 118 milyon 883 bin 70 doz COVID-19 aşısı uygulandı. 18 yaş üstü nüfusa göre birinci doz Türkiye ortalaması %90.1, ikinci doz ortalaması %80.3 oldu.
Türkiye’de Covid-19’a yönelik aşı çalışmaları durma noktasında desek yeridir. Yapılan aşı sayısı hafta içi 150 bin civarında iken hafta sonu 30 binlere kadar gerileyebildiğine tanık oluyoruz. Hala toplam aşıda erken dönem söylenen 130 milyon hedefe ulaşamamışız, hem de 3. doz aşı olanlara rağmen. Sadece Türkiye vatandaşlarını dikkate alsak, iki doz aşı yapılanların ancak %60’a ulaşabildiğini görüyoruz. Bunların ciddi bir kısmının yaptırdığı aşının üzerinden 6 ay süre geçtiğini de hatırlatalım. Özünde bu rakamın hala %50’nin altında olunduğunu hepimiz biliyoruz. Sağlık Bakanlığı ise bu sürece karşı sessiz, atılan tweetlerle durum idare edilmeye çalışılıyor. Dahası 3. Doz benzeri yeni uygulamalarla yapılan aşı miktarının daha da düşmesini engellerken, aşı yapılmayan nüfusun ikna edilmesine yönelik hemen hiçbir girişimin olmadığını söyleyebiliriz.
***
Avusturya’nın Covid-19 aşısı olmayanlara ilkin kamusal hayat yasağı, ardından sokağa çıkma yasağı getirmesi sonrası benzer bir ilk adım komşusu Çekya’dan geldi. Seçimi kaybeden ve yeni hükümet kurulana dek göreve devam eden Çekya Başbakanı Andrej Babis, televizyonda yaptığı açıklamada, aşılanmamış veya yakın zamanda Kovid’den iyileşmemiş kişilerin kamuya açık etkinliklere ve hizmetlere erişiminin pazartesi gününden itibaren yasaklanacağını söyledi. Perşembe günü kabinenin tamamı tarafından onaylanacak yeni kısıtlamalar, negatif testlerin etkinliklere ve hizmet kuruluşlarına girmek için artık yeterli kabul edilmeyeceği anlamına geliyor. Çek hükümetinin kararı, yeni vaka sayısının ani artışla dün 22 bin 479’a ulaşmasının ardından geldi.
***
ABD’nin en yetkili enfeksiyon hastalıkları uzmanı Dr. Anthony Fauci, ABD’de aşılama oranları artarsa Covid-19’un gelecek yıl “endemik hastalık” konumuna düşebileceğini söyledi.
***
Covid-19 vakaları yeniden artış eğilimine girdi. Farklı coğrafyalarda pandemi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 255 milyon 695 bini geçerken Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 5 milyon 140 bine dayandı. Aktif hasta sayısı 19 milyon 461 bin civarında. Yüksek aktif hasta sayısı bulaş tehdidinin ciddi olduğunu gösteriyor.
Küresel düzeyde son 24 saatte 595 bin 653 kişiye Covid-19 tanısı konurken 8 bin 399 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Avrupa’da salgın giderek yaygınlaşıyor ve büyüyor. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: ABD (104.7 bin), Almanya (60.8 bin), İngiltere (38.3 bin), Rusya (36.6 bin), Polonya (24.2 bin), Türkiye (23.9 bin), Çekya (22.5 bin), Hollanda (20.8 bin), Fransa (20.3 bin), Ukrayna (18.7 bin), Avusturya (14.4 bin), Belçika (12 bin), Hindistan (11.9 bin), Macaristan (10.3 bin) ve İtalya (10.2 bin). Son 24 saatte 5 binin üzerine yeni vaka bildirimi yapan ülke sayısı 25’e yükseldi.
***
İtalya’da yeni tip Koronavirüs (Covid-19) salgınında son 24 saatte 10 bin 172 yeni vaka kaydedildi.
***
Belçika’da korona virüs salgınında artan vakalar nedeniyle tedbirler arttırıldı. Ülkede korona virüsle mücadele kurallarını belirleyen Ulusal Danışma Kurulu, salgının son durumunu değerlendirmek ve alınacak yeni kararları görüşmek üzere toplandı. Toplantı sonrasında açıklanan kararlara göre “kapanma” yerine “tedbirlerin sıkılaştırılması” yoluna gidildi. Toplantının ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Belçika Başbakanı Alexander De Croo, “Virüs geçtiğimiz kış maruz kaldığımız halinden üç kat daha bulaşıcı. Koronasız bir kış beklerken hayal kırıklığına uğradığımızı kabul etmeliyim. Alarm sinyallerinin tamamı kırmızı” dedi. De Croo, Belçika’nın şu anda çoğunlukla kullanımı yaşlılarla sınırlı olan güçlendirici doz aşıları, nüfusun geri kalanına da yaymayı planladığını söyledi. Toplantıda alınan kararlara göre okullar hariç kapalı alanlarda yeniden maske takma zorunluluğu getirildi. Okullarda ise karar, bölge yönetimlerine bırakıldı. 20 Kasım’dan itibaren kafe, restoran gibi kapalı mekanlarda oturan herkesin maske takması zorunlu olacak ve kural 10 yaş ile üzerindeki kapsayacak. Bir önceki yaş sınırı ise 12’ydi. Ayrıca iç mekanda 50, dış mekanda 100 kişiyi aşan özel etkinliklerde aşı, negatif test sonucu veya hastalıktan iyileşmeyi gösteren “aşı pasaportu” istenecek. Belçika, 5-11 yaş arasındaki çocukları da kısa süre içinde koronavirüse karşı aşılayacak. Ayrıca uzaktan çalışma kuralı da haftada 4 gün olarak yeniden yürürlüğe girecek.
***
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) Koronavirüs salgınında son 24 saatte 256’sı yerel olmak üzere 306 yeni vaka tespit edildi. Salgının başından bu yana en yüksek günlük vaka sayısının kayıtlara geçtiği KKTC’de, günlük vaka sayısında üst üste 3 gündür rekor kırıldı.
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 07.00-8.00) alıyoruz.
Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…
