Avusturya, Covid-19’a karşı aşı zorunluluğu getiren ilk Avrupa Birliği (AB) ülkesi oldu. Avusturya Parlamentosu’nda yapılan oylamada, Covid-19’a karşı aşı zorunluluğu 33 hayır oyuna karşı 137 evet oyuyla kabul edildi. Uygulamanın 1 Şubat’tan itibaren yürürlüğe girmesi bekleniyor. Aşının, 18 yaşından küçükler, hamileler ve tıbbi muafiyeti olanlar dışında 18 yaş üstü herkes için zorunlu olduğu ifade edildi. Avusturya Özgürlük Partisi (FPOe) lideri Herbert Kickl ise yaptığı açıklamada, aşı zorunluluğu ile ilgili yasaya karşı çıkarak, yasanın “Avusturya’da totaliterliğe giden yolu açtığını” iddia ederek, yeni yasayı hiçe sayarak aşılamayı reddetmeye devam edeceğine belirtti.
***
Dünya Sağlık Örgütü’nden (DSÖ) epidemiyolog Dr. Olivier le Polain, “Virüsün bulaşmasının artık mümkün olmayacağı teorik bir eşik noktasına ulaşmak, bu pandemide şu ana kadar gördüklerimize bakılırsa, pek gerçekçi bir olasılık değil” ifadelerini kullandı. Dünya genelinde şu ana kadar onaylanan ve kullanılmaya başlanan COVID-19 aşıları, virüse yakalanmanın değil, genel olarak hastalığın ağır geçirilmesinin ve ölüm vakalarının önüne geçilmesi için tasarlanan aşılar. Ancak pandemiye neden olan SARS-CoV-2 virüsüne karşı aşılar sayesinde elde edilen bağışıklık oranının kısa süre içinde azalıyor olması ve virüsün sık bir şekilde mutasyona uğrayarak yeni varyantların türemesi, aşıların virüsü ortadan kaldırmaya yetmesini engelliyor. Pandeminin zamanla endemiye dönüşmesi, yani belli bölgelerde baskın kalarak zaman zaman salgın dalgaları yaratması da ileride karşılaşılması beklenen senaryolar arasında. DSÖ’den uzman Dr. Polain de bununla ilgili olarak, “O noktaya ulaşacağız ancak şu an orada değiliz” dedi.
***
Avustralya Federal Mahkemesi tarafından yayımlanan karar belgesinde, “İkonik bir dünya tenis yıldızı, genç veya yaşlı her yaştan insanı etkileyebilir, özellikle genç ve kolay etkilenen bireyleri. Bunun kanıta ihtiyacı yoktur. Bay Djokovic Avustralya Açık’ı kazanmamış olsa bile, aşı karşıtlığı ile ilgili düşünceleri, ona özenen veya onun gibi olmak isteyenleri cesaretlendirme kapasitesi taşıyor” denildi.
Omicron varyantı tüm dünyayı sallamaya başladı. Omicron varyantının yarattığı patlama ile küresel düzeyde toplam vaka sayısı kısa sürede 343 milyona dayandı. Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 5 milyon 600 bine yaklaşıyor. Aktif hasta sayısı da yükselmeye devam ederek 61 milyonun üzerine çıktı… Kısa sürede ciddi yükseliş gösteren aktif hasta sayısı bulaş tehdidinin ne kadar ciddi olduğunu gösteriyor.
Son 24 saatte yeni vaka sayısı her gün rekor kırmaya devam ederek 3.6 milyonu geçti. Covid-19’a bağlı ölüm sayısında da yükselme eğilimi devam ederek 9 bin 192 kişi oldu. Günlük vaka sayısının 100 binin üzerine çıktı 9 ülke var ABD (692.3 bin), Fransa (425.2 bin), Hindistan (347.3 bin), İtalya (188.8 bin), Brezilya (168.1 bin), İspanya (157.4 bin), Almanya (134.9 bin), Arjantin (129.7 bin) ve İngiltere (107.4 bin).
Bu ülkeleri 20-100 bin aralığında vaka ile şu ülkeler izliyor: Avustralya (75.1 bin), Türkiye (71.8 bin), İsrail (68.5 bin), Meksika (60.6 bin), Peru (56.9 bin), Portekiz (56.4 bin), Belçika (53.8 bin), Hollanda (39.9 bin), Japonya (39.8 bin), Rusya (38.9 bin), Danimarka (38 bin), Polonya (32.8 bin), Filipinler (31.2 bin), Kolombiya (30.5 bin), Çekya (26 bin), Kanada (23.9 bin) ve Guadelouppe (20.8 bin). Günlük vaka sayısının 10-20 bin aralığında olan ülke sayısı 18’e yükseldi. Omicron varyantı tüm kıtalarda etkisini sürdürüyor.
***
Türkiye’de son 24 saatte 71 bin 843 kişiye Covid-19 tanısı kondu. Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise166 kişi. Toplam vaka sayısı 10 milyon 736 binin üzerine çıkarken toplam can kaybı ise 85 bin 419 kişiye yükseldi. Ne yazık ki Ağustos sonu başlayan Delta varyantına bağlı pik kontrol alınamamış, bunun üzerine daha da fazla bulaştırıcı olan Omicron varyantı eklenmiştir. PCR test zorunluluğunun kaldırılmasına rağmen günlük test sayısı hala yüksek, 414 binin üzerinde. Testin yaygın olarak yapılmasının günlük vaka sayısında ciddi artışa yol açacağı dile getiriliyor. Aktif hasta sayısı 665 bin civarında. Yükselen aktif hasta sayımız bulaş tehdidinin daha da artacağını gösteriyor.
***
TTB Pandemi Çalışma Grubu’ndan Güçlü Yaman fazladan ölüm istatistiklerini yayımlamaya devam ediyor. Son paylaşılan twitte Yaman şunların altını çizdi: 12-18 Ocak haftasında fazladan ölümler toplamda minimal düşmesine rağmen İstanbul, İzmir ve Kocaeli’de ölümler haftalar sonra yeniden arttı. Bu hafta TR için hesaplanan fazladan ölümler resmi Covid ölümlerinin 1,5 katı oldu.
TR fazladan ölüm projeksiyonu 244 bine ulaştı. Fazladan ölümlerin seyri şu şekilde:
Sağlık Bakanlığı’nın koronavirüs verilerine ilişkin yayınladığı tabloda yer alan bilgilere göre; 2. doz aşılamada yüzde 88.5 aşılama oranıyla Osmaniye birinci sırada yer alıyor. Yüzde 61 aşılama oranı ile Şanlıurfa ise son sırada bulunuyor. 2. doz aşılamada üç büyük ilde ise birinci sırada yüzde 84.4 ile İzmir, ikinci sırada yüzde 82.2 ile Ankara ve üçüncü sırada yüzde 77 ile İstanbul yer alıyor. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, vaka tablosunu sosyal medya hesabından şu notla paylaştı: Küresel salgının ulaştığı nokta ve hastalığın yayılma hızı dikkate alındığında, maske kullanımı ile sosyal mesafeye, hijyen kurallarına uyulmasının önemi daha çok artmıştır. Hatırlatma dozu aşılarının da aynı şekilde Omic
***
İngiltere’de Omicron dalgasını engellemek için getirilen kısıtlamalar kaldırılıyor. Başbakan Boris Johnson, ülkede Covid kısıtlamalarının 27 Ocak’ta gevşetileceğini açıkladı. Johnson dün kabine toplantısı sonrası Avam Kamarası’nda yaptığı konuşmada, izolasyonla ilgili düzenlemelerin 24 Mart’a kadar geçerli olduğunu hatırlattı ve bu kuralların bir daha yenilenmesini beklemediğini söyledi. Johnson, “Yakında insanların kendilerini karantinaya alması uygulaması da tamamen kalkacak” dedi. B Planı adı altında uygulanan önlemler, kapalı mekanlarda maske zorunluluğu, bazı etkinliklere giriş için Covid sertifikası ve evden çalışma gibi uygulamalar içeriyordu. Bunların tümü kalkıyor. İngiltere, aşılama oranının yüksekliği ve Covid geçirilerek oluşturulan bağışıklık sayesinde, virüse karşı en iyi korunan ülkelerden. Ulusal İstatistik Ofisi’nin son verilerine göre, nüfusun %97’sinden fazlası virüse karşı antikor oluşturmuş durumda. Virüsün zirve noktasında hastaneye yatış sayısı günlük olarak 2 binin biraz üzerinde seyretti. Oysa modellemeler, en kötü senaryoda bunun 3-4 katına ulaşabileceğini öngörmüş, hükümete tavsiyelerde bulunan Acil Durumlar için Bilimsel Danışma Grubu (Sage) bile hastane kabullerinin günde 3 bine ulaşabileceğini söylemişti. İngiltere’de 15 binden fazla kişi Covid nedeniyle hastanede yatıyor. Ancak bunların yaklaşık yüzde 45’i yakını virüsün yol açtığı ciddi hastalıklardan ziyade, başka nedenlerle yatırılmış görünüyor. Virüsün yayılmasını önlemede en etkili kısıtlama olan izolasyon devam ediyor olacak.
***
Fransa Başbakanı Jean Castex, 2 Şubat’ta açık alanlarda maske takma zorunluluğunun kaldırılacağını ve 16 Şubat’ta gece kulüplerinin yeniden açılacağını söyledi. Omicron varyantının ülkede 5 milyon kişiye bulaştığını ifade eden Castex, herhangi belirti göstermeyen kişilerin test yaptırmadığı düşünüldüğünde bu sayının 10 milyon olabileceğini kaydetti. Castex, Omicron varyantının “basit grip” şeklinde değerlendirilmemesi gerektiğini belirtti.
Grip salgını nedeniyle kış boyunca ortalama 10 bin kişinin hastaneye kaldırıldığını ifade eden Castex, ancak Omicron varyantı nedeniyle bu sayıya 5 günde ulaşıldığını aktardı. Castex, 12-17 yaş grubundaki çocukların 24 Ocak’tan itibaren hatırlatma dozu olarak adlandırılan üçüncü doz aşıyı yaptırabileceğini duyurdu. Castex, Anayasa Mahkemesinin onay vermesi halinde Covid-19 aşı kartına ilişkin Ulusal Meclis’te kabul edilen yasa tasarısının 24 Ocak’ta yürürlüğe gireceğini belirtti. Başbakan Castex, okullarda uygulanan tedbirlerin şubatta hafifletileceğini aktardı.
Fransa Sağlık Bakanı Olivier Veran da gelecek hafta Covid-19 aşı kartı uygulamasının yürürlüğe girmesi nedeniyle bu tedbirlerin kaldırıldığını belirtti. Covid-19 sağlık kartını aşı kartına dönüştüren yeni düzenlemeye göre kafe, restoran, müze, tiyatro ve sinema salonları gibi belli mekanlara girişlerde ve tren ile yapılan yolculuklarda sadece aşıların tamamlandığını gösteren belge istenecek ve test artık geçerli olmayacak. Aşı kartının geçerli olabilmesi için hatırlatma dozu olarak adlandırılan üçüncü doz aşının da yaptırılması gerekecek. Aşı kartı 16 yaş ve üstündeki kişiler için uygulanacak.
***
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Pandemi Çalışma Grubu üyesi ve Halk Sağlığı Kolu Başkanı Dr. Nasır Nesanır, aşı olmamanın bir bireysel özgürlük değil, halk sağlığı sorunu olduğunu söyledi. Dünyada yüzbinlerce insan eksiz doz aşılı veya aşısız olduğu için Covid-19 enfeksiyonu nedeniyle öldü. Türkiye’de de aşılanmamanın bedelinin ağır olduğunu söyleyen Nesanır, şöyle devam etti: “Aşısız ya da eksik doz aşılı insanların aşı yaptırmaya yönelmesinde çevrelerindeki aşısızların hastaneye yatış ve ölümleri önemli bir faktör. Oysa aşı yaptırmak için böyle ağır bedellerin ödenmesine gerek yoktu. Sağlık bakanlığı verilerine göre ölümler yüksek seyrini sürdürüyor. Açıklanan resmi ölüm sayısı 85 bini geçti. Bu kayıpların önemli bir kısmı, aşılarımız varken son altı ayda oldu. 11 Mart 2020- 31 Aralık 2020 ölümlerin yüzde 24’ü, 1 Ocak 2021- 30 Haziran 2021 arasında yüzde 34’ü, 1 Temmuz 2021-18 Ocak 2022 ölümlerin yüzde 42’si gerçekleşti. 2021 yılında ölümlerin büyük çoğunluğunun aşısız ve eksik doz aşılı kişilerde olduğunu biliyoruz. Kat kat fazla sayıda insan da yoğun bakımlara yattı. Zorunlu aşı kampanyası yapsaydık bu kadar ölüm yaşamazdık.”
***
İtalyan ve Rus araştırmacıların ortak yürüttüğü küçük çaplı bir klinik deneyde elde edilen ilk bulgulara göre, Rus yapımı Sputnik V aşısını olanlarda, bağışıklık sisteminin Omicron’a karşı ürettiği antikorlar, Pfizer aşısı olanlarda gözlemlendiği kadar azalmıyor. Moskova’daki Gamaleya Enstitüsü ve İtalya’nın Spallanzani Enstitüsü’nden uzmanların yürüttüğü deneyde, 3 ila 6 ay önce her iki aşıdan birinin ikinci dozunu alan kişiler üzerinde inceleme yapıldı. Ön araştırmalar, iki doz Sputnik V aşısı olanların Omicron varyantına karşı daha fazla direnç gösterdiğine işaret ediyor. 51 kişi üzerinde yapılan çalışma sonucunda, Sputnik V aşısı olanların kanında Omicron’a karşı üretilen antikor oranının yüzde 74,2 olduğu görülürken, bu oran Pfizer ve BioNTech’in ortak geliştirdiği aşıyı olanlarda yüzde 56,9 olarak belirlendi. Araştırmanın sonuçları, bilimsel değerlendirme aşamasında.
***
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, “İki doz BioNTech aşısı üzerine bir doz Turkovac aşı çalışmasını pazartesi başlatacağız. Çalışmayla hastadaki antikor değişimi gözlemlenecek” dedi.
***
Türk Toraks Derneği (TTD) Başkanı Prof. Dr. Oya İtil, daha hızlı bulaşan Omikron varyantı nedeniyle Türkiye’de önümüzdeki günlerde vaka sayısının daha da artacağını söyledi. Buna rağmen Türkiye’de izolasyon süresinin kısaltılması, aşılılara karantina uygulamasının kaldırılması ve aşısızlara PCR testi şartının iptal edilmesinin bilimsel bir temeli olmadığına dikkat çeken İtil, “Türkiye’de sağlıklı bir test stratejisi ortaya koymalıyız. PCR testi yanında hızlı testler de kullanılmalı. 5-11 yaş grubuna aşı uygulaması başlatılmalı” dedi.
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 07.00-8.00) alıyoruz.
Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…
