YouTube, yeni tip Koronavirüs (Covid-19) salgınının başından beri salgınla ilgili “tehlikeli biçimde dezenformasyon yapan” 1 milyondan fazla videonun platformdan kaldırıldığını duyurdu. YouTube, Kasım ayındaki ABD seçimlerinden beri seçimlerle ilgili dezenformasyon içeren binlerce videoyu, birçoğu henüz 100 izleyiciye ulaşmadan kaldırdıklarını da duyurdu.
***
Türkiye’de salgın hala kontrol altına alınamadı. Yeni vaka bildirimi yüksek hızda devam ederken, günlük can kaybı artmaya devam ediyor. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 19 bin 616 kişi ve Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 257 kişiye yükseldi. Toplam vaka sayısı 6 milyon 693 bini geçerken toplam can kaybı ise 55 bin 469 kişiye yükseldi. Günlük test sayısı 297 binin üzerine çıktı. Aktif hasta sayısı yükselmeye devam ederek 460 bin eşiğini aşarak 466 binin üzerine çıktı. Ağır hasta sayısı paylaşılmıyor. Aktif hasta sayısındaki ciddi artış bulaş tehdidinin daha da büyüyeceğini gösteriyor.
***
İzmir’de 10 gündür yoğun bakımda tedavi gören 76 yaşındaki Uzman Doktor Harun Alper Yalınçetin koronavirüs nedeniyle yaşamını yitirdi. İzmir’de özel bir hastanede çalışan Yalınçetin’in aşı olmadığı iddia edildi. Yakın arkadaşlarının sosyal medya paylaşımlarına göre Yalınçetin’in maske takmayı dahi reddettiği öne sürüldü. Son üç günde yaşamını Covid-19 nedeniyle yaşamını yitiren 6 sağlık çalışanlarıyla birlikte salgın döneminde yaşamını yitiren sağlık çalışanı sayısı 445 oldu.
***
Ordu’da 6 aylık hamile C.F (23), Koronavirüs nedeniyle yaşamını yitirdi, hayata tutunan bebeği ise kuvöze alındı. Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ata Nevzat Yalçın, “Anne adaylarının olduğu aşı mutlaka bir ölçüde bebeği koruma sağlayabiliyor. Emzirme yöntemi ile bebeği de koruduğunu söyleyebiliriz. Anneden geçecek olan antikorlar bebekleri uzun bir süre koruma imkanına sahip.” dedi
***
İstanbul Tabip Odası, yeni tip Koronavirüs (Covid-19) kaynaklı vefat sayısında son zamanların rekorunun kırılmasıyla ilgili, “Başarı hikayeniz Koca bir yalan” dedi.
***
Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Doç. Dr. Gökhan Demiral, aşı olmadıkları için hastalığı şiddetli geçiren vatandaşlar nedeniyle hem yoğun bakım hem de Covid-19 servislerinin dolduğunu söyledi. Demiral, “Bir ay öncesinde kapattığımız yoğun bakım ve ikiye inen Kovid-19 yoğun bakım servisimiz şu anda dolu, yatışta ciddi sıkıntı yaşıyoruz. Acilde yoğun bakım bekleyen hastalarımızı bekletmek, il dışına sevk için talep oluşturmak zorunda kalıyoruz. Yoğun bakım servis sayımızın yanı sıra Covid-19 servis sayımızı 5’e çıkarmamıza rağmen önümüzdeki günlerde bir servis daha açma ihtiyacı oluştu” diye konuştu.
***
Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ata Nevzat Yalçın, bayram tatili sonrasına Akdeniz Üniversitesi Hastanesi’nin yoğun bakımında yoğunluk yaşandığını belirtti. Hem servislerde hem de yoğun bakımda hasta sayısının giderek arttığının uyarısında bulunan Yalçın, “Çok ciddi bir hasta potansiyeli ile karşı karşıyayız. Son bahar aylarına doğru beklenen 4’üncü dalgayı biraz daha erken olarak karşımıza çıkacak. Hastanemizde hastalar ile ilgili bir araştırma yaptık. Servise yatan hastalara baktığımızda yaklaşık yüzde 45 dolayında bir hastanın aşılanmadığını ve aşılarının eksik olduğunu gördük. Yoğun bakımda bu oran çok daha yüksek. Aşılanmamış ya da aşılaması tamamlanmamış yüzde 90 oranında bir hasta grubu var. Bu da tabii yoğun bakıma yatışı arttırıyor. Ölüm oranı ise aşılanmış bireylerin milyonda birlere kadar düşüyor” dedi.
***
YÖK Başkanı Erol Özvar, Hacettepe Üniversitesi Beytepe Kampüsü Tunçalp Özgen Kongre ve Kültür Merkezi’nde üniversite rektörleriyle toplantı yaptı. Açıklama yapan Özvar “Bu yıl, yani 2021-2022 eğitim ve öğretim yılında salgının gelişme seyri ve ilgili kurum ve kuruluşların uyarıları da dikkate alınarak üniversitelerde örgün eğitim yüz yüze başlayacaktır” dedi
***
İngiltere hükümeti, uyguladığı seyahat kurallarını güncelledi. Buna göre Türkiye yine İngiltere’nin 10 gün otel karantinası uygulanan kırmızı liste ülkeleri arasındaki yerini korudu. Mevcut kurallara göre Türkiye’den İngiltere’ye yalnızca İngiliz vatandaşları ve oturma izni olanlar gidebiliyor ve 11 gecelik otel karantinası için 2 bin 285 sterlin ücret ödemesi gerekiyor.
***
Covid-19 salgınında yaşamını yitirenlerin büyük bir bölümünün aşısız olduğunu dile getiren CHP Milletvekili Fikret Şahin, aşı olmayan yurttaşların toplu alanlara girmelerinin kısıtlanması için TBMM’ye kanun teklifi verdi.
***
İstanbul’da yeni eğitim öğretim yılında uygulanacak eylem planı Ulaşım Koordinasyon Merkezi toplantısında kabul edildi. Okul taşıtlarında görev yapacak şoför ve rehber personel için aşı kartı zorunluluğu getirilecek.
***
Aşı istatistiklerini iki gündür paylaşamıyoruz. TURCOVID19 sitesi, Sağlık Bakanlığı’nın anlık aşı verilerini paylaşımına 25 Ağustos 2021 tarihinde ara vermesi nedeniyle aşı istatistiklerini veremiyor. Tek adam rejimi her alanda şeffaflıktan vazgeçme eğiliminde. Yayımlanmayan istatistikler salgın kontrolü ile ilgili bilimsel değerlendirme yapmaya da engel.
***
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Covid-19 aşılamasına ilişkin resmi rakamları açıkladı. Sosyal medya hesabından paylaşım yapan Koca’nın açıkladığı verilere göre ilk doz aşılamada yüzde 75’i aşan Kayseri mavi kategoriye geçerek düşük riskli iller arasına girdi. Ağrı sarı, Urfa ise turuncu kategoriye yükseldi. Sağlık Bakanı Koca müjdeleri paylaşsa da mevcut durum iç açıcı değil. Şunu mutlaka belirtmeliyiz, aşının salgın kontrolünde etkili olabilmesi için ikinci doz oranları paylaşılmalı ve bunun %85’in üzerinde olması gerekir. Dahası tüm illerde bu orana ulaşılması ve bunun hızla gerçekleşmesi gerekir. Bunu elde eden ülke henüz yok. İkinci dozda yüksek aşılma hızına rağmen ABD, İngiltere ve İsrail salgın kontrolünü sağlayamadı. Aşı ölümleri ve hastane yatışlarını ciddi oranda azaltsa da hafif enfeksiyon geçirme devam etti. Hafif enfeksiyon virüsn ‘endemik dolaşımı’ anlamı taşıdığı için vaka sayısı yüksek seyretmeye devam etti. Yani bulaş kesintisiz devam etti. DSÖ bunun üzerine bütünlüklü önlem setini hatırlattı. Aşıya tek başına bel bağlamanın eksikliğine dikkat çekti. Maske, havalandırma, kalabalıklaşmanın önüne geçme ve fizik mesafe yeniden öne çıktı. Hasta ve temaslıların erken saptanması, izlemi ve izolasyon-karantina uygulamalaırnın öok kritik olduğu paylaşıldı.
***
Birleşik Krallık COVID-19 aşılama programının 20 Ağustos’a kadar 105.900 ölümü ve 24.088,000 enfeksiyonun önlediğini tahmin ediliyor.
***
Avustralya Aşılama Teknik Danışma Grubu (ATAGI), ülkenin ilaç düzenleme kurumu Terapötik Ürünler İdaresi (TGA) tarafından onaylanan Pfizer/BioNTech’in ürettiği Covid-19 aşısının 12 yaş ve üzerindeki tüm Avustralyalılara vurulmasına onay verdi.
***
Fransa Sağlık Bakanı Olivier Veran, Fransız halkının bir kısmının koronavirüs aşısına güven duymamasına tepki göstererek, “Salgında dördüncü dalgada daha çok aşılı olmayan ölüyor” dedi. Ülkede salgının son günlerde kırıldığını ifade eden Veran, şimdiye kadar 48 milyon kişiye iki doz aşı uygulandığını, bu sayının gelecek ayın ilk haftasında 50 milyona ulaşacağını kaydetti. Veran, sağlık çalışanlarına getirilen aşı zorunluluğu nedeniyle aşılananların sayısının ciddi şekilde arttığını aktardı. “Aşı sayesinde (salgında) daha kötüsünden kurtulduk. Fransız halkının yoğun şekilde aşılanması bizi kolektif olarak korudu.” ifadesini kullanan Veran, 65 yaş üstü kişilerin ve riskli grupta yer alanların üçüncü doz aşı için 30 Ağustos’tan itibaren randevu alabileceği bilgisini paylaştı.
***
Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ), Covid-19 Aşıları Küresel Erişim Programı (COVAX) kapsamında yoksul ülkelere Çin menşeli aşılardan da gönderme planları netleşti. Reuters ajansının aktardığı bir DSÖ belgesine göre, önümüzdeki ayın sonuna dek çoğunluğu Afrika ve Asya ülkelerine olmak üzere, 100 milyon doz Sinovac ve Sinopharm aşısının ücretsiz olarak gönderilmesi planlanıyor. Böylece DSÖ, Çin aşılarını Covax üzerinden ilk kez dağıtmış olacak. Ancak Güney Afrika Cumhuriyeti’nin, Türkiye’de de kullanılan Sinovac aşısını reddettiği belirtildi. Güney Afrika Sağlık Bakanlığı’nda aşı dağıtımından sorumlu olan üst düzey yetkililerden Nicholas Crisp, “Delta’ya karşı etkisine dair yeterli bilgi yok. HIV görülen nüfuslara dair de veri yok” dedi. Reuters ajansına konuşan Crisp, “COVAX’tan Sinovac’ı kabul etmedik çünkü bizim değerlendirme ve planlamamız açısından henüz bunun için erken” ifadelerini kullandı. Afrika kıtasında COVAX’tan en fazla aşı alacak ülkelerden biri olan Güney Afrika Cumhuriyeti’ne, 2..5 milyon doz Sinovac aşısı gönderilmesi planlanıyordu. Kenya, Ruanda, Togo ve Somali’den gelen açıklamalardaysa, Çin aşıları konusunda endişe duyulmadığı ve çok sayıda insanın en kısa sürede aşılanması gerektiği vurgulandı.
***
Rusya Sağlık Bakanlığı’nın tescil edilen ilaç ve aşılar listesinde yer alan bilgiye göre EpiVakKorona-N, Rusya’nın yeni tescil edilen aşısı oldu. Listenin metninde, “Kovid-19’u önlemeye yönelik peptit antijenlerine dayalı bir aşı. Devlet tescil tarihi: 26 Ağustos 2021” bilgisine yer verildi. Aşının 14-21 gün arayla iki doz şeklinde yapıldığı ifade edilirken yan etkiler olarak iğne yapılan yerde ağrı, kısa süreli ateş ve nadiren Quincke ödemi gösterildi. Aşının, yaşları 18 ilâ 60 arasında olan yetişkinlere yönelik kullanılabileceği ve hamile kadınlara yapılmaması gerektiği ifade edildi.
***
Amerikan ilaç şirketi Pfizer ile Alman biyoteknoloji firması BioNTech, geliştirdikleri Covid-19 aşısının Latin Amerika’da dağıtımına yönelik üretimi için merkezi Brezilya’da bulunan Eurofarma Laboratorios SA ile iş birliği anlaşması yaptı. Eurofarma Laboratorios SA’nın yılda 100 milyon doz aşı üretmesi bekleniyor. Eurofarma, kullanıma hazır ürünleri ABD’deki tesislerden temin edecek ve 2022’de aşı dozlarının üretimine başlayacak.
***
ABD’nin en büyük üçüncü havayolu şirketi Delta, 1 Kasım’dan itibaren Covid-19 aşısı olmayan çalışanlarından ayda 200 dolar ek sağlık sigortası primi alınacağını açıkladı. Şirket ayrıca, sadece iki doz aşısını olduktan sonra koronavirüse yakalananların, ücretli hastalık izni alabileceğini bildirdi. 30 Eylül’den itibaren aşı olmayan Delta çalışanları her hafta Covid koronavirüs testi yaptıracak. Şirketin ofislerinde maske takmak zorunda kalacak. Şu anda tüm Delta çalışanları uçaklarda maske takmak zorunda ancak bu kural şirketin ofislerinde geçerli değil.
United Airlines ve Goldman Sachs ile Microsoft ve Google da, çalışanlarının işe gidebilmeleri için iki doz aşı olmaları gerektiğini açıklamıştı. Yatırım devi Vanguard, aşılanan çalışanlarına 1000 dolar ikramiye veriyor. Amazon ve Apple ise henüz bu konuda bir politika belirlemedi. Yatırım bankası Credit Suisse aşılanmayan çalışanlarından 7 Eylül’den itibaren evden çalışmasını isterken, ofislere tam dönüşü de Ekim ayına erteledi.
***
Covid-19 vakalarının küresel yükseliş eğilimi sürüyor. Farklı coğrafyalarda pandemi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 215 milyon 436 bine dayanırken, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 4 milyon 487 bini geçti. Aktif hasta sayısı yükselmeye devam ederek, 18 milyon 329 bine yaklaştı. Bu ciddi artış bulaş tehdidinin oldukça büyük olduğunun göstergesi.
Küresel düzeyde son 24 saatte 714 bin 335 kişiye Covid-19 tanısı konurken 11 bin 803 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Pandemi yeniden tüm küreye yayıldı. ABD zirvedeki yerine koruyor. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: ABD (170 bin), Hindistan (44.6 bin), İngiltere (38.3 bin), İran (36.8 bin), Brezilya (31 bin), Malezya (24.6 bin), Japonya (24.3 bin), Meksika (21.3 bin), Fransa (19.7 bin), Rusya (19.6 bin), Türkiye (19.6 bin), Tayland (18.5 bin), Endonezya (16.9 bin), Filipinler (16.3 bin), Güney Afrika (12.8 bin), Almanya (12.1 bin) ve Vietnam (11.6 bin).
***
Çin’in Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Chen Xu, Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) ilettiği mektubunda, ABD’nin Fort Detrick laboratuvarı ile Kuzey Carolina Eyaleti’ndeki üniversite sistemi içinde yer alan laboratuvarların faaliyetlerini inceleme talebinde bulundu.
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 08.00) alıyoruz.
Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…
