PANDEMİ BİTMEDİ (29 Mayıs 2022)

PANDEMİ BİTMEDİ (29 Mayıs 2022)

Pandemi Gündemi

Covid-19 pandemisiyle daha da gün yüzüne çıkan sağlık çalışanlarının ‘tükenmişlik’ durumu, sistemin hem hastaları hem hekimleri zorlaması ve neredeyse birbirlerine düşman hale getirmesi, mevcut durum nedeniyle çareyi yurtdışına gitmekte bulan doktorlar…

Sağlıkta yaşanan olumsuz tablonun giderilmesi için geçen yıldan beri farklı platformlarda seslerini duyurmaya çalışan ve ’10 acil talebin’ bir an önce hayata geçirilmesini isteyen Türk Tabipleri Birliği (TTB), 29 Mayıs’ta Ankara’da ve bu kez vatandaşların da katılımıyla ‘Beyaz Miting’ düzenliyor.

Sağlığın ticarileşmesi gibi bir çok soruna çözüm isteyen sağlık emekçileri 29 Mayıs Pazar günü bir kez daha alanlara iniyor. TTB Merkez Konseyi Başkanı Şebnem Korur Fincancı, herkesi mitinge davet ediyor. Bir çok meslektaşlarının çareyi yurtdışına gitmekte bulduğunu söyleyen Prof. Dr. Fincancı, şu dikkat çekici açıklamayı yaptı: “Nisan ayı itibariyle rekor kırdık; iyi hal belgesi için 214 başvuru oldu. Yılın ilk dört ayında başvuranların sayısı 800’e yaklaştı… Bu kadar hızlı gidiş, ciddi bir sorun. Geçen yıl büyük tıp fakültelerimizden 3-4’ünün bir yıldaki mezun sayısı kadar hekim gitti yurtdışına. Yanı sıra kamudan uzaklaşma, hekim sıkıntısı yaratıyor. Yakında bizim hak olarak gördüğümüz hizmeti alma olanağı kalmayacak.”

TTB’nin mitinglerinde dile getirdiği, öncelikle hayata geçirilmesini istediği 10 Acil Talep:

1. Sağlık sisteminin temelini koruyucu sağlık hizmetleri oluşturmalıdır
2. Beş dakikada sağlık olmaz
3. Şehir-şirket hastaneleri politikasından vazgeçilmeli
4. Sağlığa ayrılan bütçe artırılmalı
5. Etkili bir sağlıkta şiddet yasası çıkarılmalı
6. Covid-19 meslek hastalığı sayılmalı
7. Sağlık sisteminin eksikliklerinin sorumluluğu sağlık çalışanlarına yıkılmamalı
8. Hekimler üzerindeki baskılara son verilmeli

***

Dünya Bankası İcra Direktörleri Kurulu bugün Türkiye’nin COVID-19’un sağlık etkilerine karşı müdahalelerini desteklemeye yönelik olarak Türkiye Acil Durum COVID-19 Sağlık Projesi için 500 milyon dolar tutarındaki bir ek finansmanı onayladı. Bu ek finansman, Banka’nın COVID-19 Stratejik Hazırlık ve Müdahale Programı kapsamında Nisan 2020’de Dünya Bankası İcra Direktörleri Kurulu tarafından onaylanan 100 milyon dolar tutarındaki orijinal krediyi tamamlayıcı nitelikte. Ek finansman, Türkiye’de güvenli ve etkili COVID-19 aşılarına erişimi sağlamak için orijinal kredinin ölçeğini yükseltirken pandemiye karşı daha geniş bir sağlık müdahalesinin de bir parçasını oluşturuyor. Buna ek olarak, Asya Altyapı ve Yatırım Bankası (AIIB) tarafından da 250 milyon dolar tutarında bir eş finansman sağlanacak. Proje ile mevcut ve gelecekteki aşı alımlarının maliyetinin karşılamasına yardımcı olunması amaçlanıyor. Projenin Görev Ekibi Lideri Nadwa Rafeh ise, projeye ilişkin şunları söyledi: “Bu proje, hükümetin finansal kapasitelerini pandemi sırasında olumsuz etkilenmiş olabilecek faaliyetler ve reformlar üzerinde yeniden odaklandırmasına olanak tanıyacak. Hükümet, sağlıklı yaşam merkezleri ağı aracılığıyla bulaşıcı olmayan hastalıkların vaka yönetiminin güçlendirilmesi ve halk sağlığı tehditlerine ve acil durumlara karşı hazırlık durumunun iyileştirilmesi gibi halihazırda devam etmekte olan kilit reform faaliyetlerini güçlendirebilecek.” Proje, 5 yılı geri ödemesiz olmak üzere, 10,5 yıl vadeli bir Yatırım Projesi Finansmanı (IPF) aracıyla finanse edilmektedir.

Pandeminin Seyri

Pandemi hala devam ediyor. Dünya genelinde yeni vaka sayısında azalış eğilimi durdu, yeniden vaka artışı gündemde. Kuzey Kore’de kısa sürede vaka sayısındaki patlaması tedirginliği artırmaya yetti. Küresel düzeyde toplam vaka sayısı 531 milyon 230 bine yaklaşırken a, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 6 milyon 310 binin üzerine çıktı. Aktif hasta sayısı 23 milyon 90 bin civarında.

Son 24 saatte yeni vaka sayısı 440 bin civarında, Covid-19’a bağlı ölüm sayısı ise 1,341 kişi oldu. Ülkelere göre vaka sayısı şöyle: Kuzey Kore (88.5 bin), Tayvan (80.9 bin), Brezilya (55.3 bin), Avustralya (32.8 bin), Japonya (28.3 bin), Almanya (26.1 bin),  Fransa (23.6 bin), İtalya (18.3 bin), Güney Kore (14.4 bin) ve ABD (11.6 bin),

Türkiye’de de vaka sayısındaki düşüş eğilimi durdu. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 966 kişiye Covid-19 tanısı kondu. Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 3 kişi. Toplam vaka sayısı 15 milyon 70 bine, toplam can kaybı ise 98 bin 955 kişiye yükseldi. Test yaptırma konusunda gevşemeler, test sayısına yansıdı. Günlük PCR testi sayısı 139 bin civarında. Vaka sayısında azalma aktif hasta sayısına da yansıdı. Resmi istatistiklere göre aktif hasta sayısı 3 bin 995 kişi. Bu aktif hastaların hala 975’i ciddi, her nedense bu rakam çakıldı kaldı, aktif hasta düşmeye devam etmesi nedeniyle de aktif hastaların içerisinde ciddi hastaların payı %30’a yükseldi. Dünya genelinde aktif hastaların içinde ciddi hasta olanların sadece %0.1’i oluşturduğunun altını çizelim. Veri manüplasyonu hala devam ediyor.

***

Hafta sonu sağlık hizmetlerine erişim, test yaptıramama, bildirim sorunları (yetersiz bildirim ve bildirim yapmayan ülkeler) nedeniyle gerçek tabloyu görmüyoruz. Bu durum pazartesi günlerine de yansıyor. Bu nedenle pandeminin seyrini değerlendirirken haftalık vaka ve ölüm sayıları daha çok dikkate alınıyor.

Pandemide geçtiğimiz hafta

Bu başlıkta haftalık toplam vaka ve ölüm sayısını paylaşıyoruz. Eğilimi görmek amaçlı son bir haftanın ortalama günlük vaka ve ölüm sayılarını da paylaşıyoruz.

Son 7 günün ortalama vaka ve ölüm sayısı düşüş eğilimini sürdürdü.

30 Ocak 2021 tarihinde haftanın ortalama günlük vaka sayısı pik yaparak 3 milyon 383 bine dayanmıştı. Bu tarihi takiben düşüş eğilimi başladı, haftanın günlük ortalaması 1 milyon 429 bin 328 kişiye kadar düşmüş, sonra yeniden yükselişe geçmişti. Martın 3. Haftası yeniden düşüş eğilime girmişti. Bir önceki hafta yeniden yükselişe geçen Covid-19 vakaları, son 7 günde yeniden düşüşe  geçti, günlük ortalama vaka sayısı 568 bine gerileldi.

Ölüm sayısı istikrarlı biçimde düşüş eğilimini sürdürüyor: Yedi günün ortalama günlük ölüm sayısı 8 Şubata kadar artışını sürdürerek 10 bin 840 kişiye yükseldi. Bu tarihten sonra düşüşe geçti. Geçtiğimiz hafta günlük ölüm sayısı, 1 bin 334 kişiye geriledi.

Küresel haftalık vaka ve ölüm sayıları ise şöyle:

Yukarıda tabloda görüldüğü gibi dünya genelinde önceki hafta vaka sayısında artış, geçtiğimiz hafta terine dönerek azalış eğilimine girdi. Vaka sayısında (%29) ve ölüm sayısında (%18) azalış gerçekleşti. Bu azalışta özellikle Asya ve Avrupa kıtasındaki düşüş etkili oldu. Bununla birlikte Güney Amerika kıtasında vaka artış (%37) ve  Asya kıtasında ölüm sayısında artış (%2) gerçekleşti. Son bir haftanın toplam vaka sayısı 4 milyonun ölüm sayısı da 10 binin altına düştü.

Küresel vaka ve ölümlerin çoğunluğu Asya ve Avrupa ülkelerine ait.

Türkiye’de bir önceki hafta vaka sayısında azalış, geçtiğimiz hafta da devam etti.

Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 07.00-8.00) alıyoruz.