Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Vakalar Birimi Direktörü Abdi Mahamud, Birleşmiş Milletlerin (BM) Cenevre Ofisinde çevrimiçi düzenlenen basın toplantısında yaptığı konuşmada, örgütün Omicron varyantına ilişkin yaptığı son araştırmaları basınla paylaştı. Covid-19’un Omicron varyantının diğer varyantlardan farklı olarak üst solunum yollarını etkilediğini gösteren araştırma sayısının giderek arttığını söyleyen Dr. Mahamud, bunu “iyi bir haber” olarak nitelendirdi. Mahamud, an itibarıyla Covid-19’un yeni merkez üssünün neresi olduğu sorusuna, “Delta varyantı zamanında Doğu Avrupa uzun bir müddet merkez üssü olmuştu. Yeni varyantın nerede etki göstereceğini tahmin etmek zor” cevabını verdi. Omicron için ayrı bir aşı üretilmesinin gerekli olup olmadığına ilişkin Mahamud, “Omicron’un bundan sonra nereye evrileceğini öngörmek zor. Dolayısıyla bu konuda karar almak için henüz erken” dedi. Pandeminin başında Türkiye’de de uygulanan Çin üretimi Sinovac aşısı ile ilgili de konuşan DSÖ yetkilisi, “Bizim öngörülerimiz Sinopharm ve Sinovac gibi Covid-19 aşılarının Omicron varyantı nedeniyle hastaneye yatışlara karşı koruyacağı yönünde” dedi.
***
Danimarka Devlet Serum Enstitüsü Baş Epidemiyoloğu Tyra Krause Danimarka medyasına açıklamasında Omicron varyantının hastalığın ciddiyetini hafiflettiğini belirterek “Omicron sağlık sistemimiz üzerinde baskı oluşturmaya devam ederken her şey Delta’dan daha hafif olduğuna işaret ediyor” şeklinde konuştu. Uzman, Aralık ayının sonunda Covid-19 teşhisiyle hastaneye başvuran 93 kişiden beşinden daha azının yoğun bakımda tedavi gördüğünü ifade etti. Krause, “Bizi pandemiden kurtaracak şey bu olabilir, bu son dalga olabilir” dedi.
Almanya Sağlık Bakanı Karl Lauterbach ise açıklamasında Omicron’un pandemiden endemiye geçiş sürecinde “muhtemel bir köprü” olabileceğini belirtti.
***
CİSST raporundan: “Bazı hapishanelerde karantina alanı koğuş şeklinde ve mahpuslar 26-36 kişilik kalabalık gruplar halinde kalıyor. Bazı karantina koğuşlarındaki yatak ve nevresimlerde kan ve idrar lekeleri var.”
***
İstanbul’da bir restoranda arkadaşlarıyla yemek yerken sosyal mesafe kuralına uymadığı gerekçesiyle para cezası kesilen avukat CŞ itirazda bulundu. Mahkeme cezayı iptal etti. radan bir yıl geçtikten sonra herhangi bir tebligat yapılmadan Avukat CŞ’in banka hesabına haciz kondu ve en üst sınırdan (3 bin 180 lira) idari para cezası tesis edildi. Cankat Şir, önce cezayı ödedi; daha sonra ilgili karakoldan tutanakları temin etti ve Sulh Ceza Hakimliği’ne itirazda bulundu. Altı ayın sonunda İstanbul 6. Sulh Ceza Hakimliği “Sosyal mesafe kuralının üçüncü kişilere karşı uygulanması gerektiği, aile üyeleri ve arkadaşlar yönünden bu kuralın uygulanamayacağı” gerekçesiyle, vekalet ücretiyle birlikte birlikte 3 bin 180 TL’lik idari para cezasının tamamının kaldırılmasına hükmetti.
Söz konusu kararı sosyal medya hesaplarından duyuran, Ceza Hukuku Akademisi ekibinden Avukat Mehmet Zengin, kararın olumlu ancak yetersiz olduğunu söyledi. “Temeli hukuka aykırı olan bir iş ve eylemler bütününün tamamı da hukuka aykırı olacaktır” diyen Zengin, “Pandemi ile ilgili olarak uygulanan yasakların tamamı anayasal hakların özüne müdahale teşkil ettiği için bu hakların sınırlanma yöntemlerinde gerekli ölçütlere riayet edilmemiştir” ifadesini kullandı. Zengin’e göre olması gereken, anayasal temeli olmayan bu yasaklardan dolayı uygulanacak bütün yasakların usul problemi nedeniyle anayasal ilke ve esaslara atıf yapılarak iptal edilmesi.
***
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi üyesi Halis Yerlikaya, önlem alınmadığı taktirde vaka sayısının daha da artacağını söyledi. Salgının şu an çeşitli varyantlarla varlığını sürdürdüğüne dikkat çeken Yerlikaya, en son açıklanan verilere göre dünya genelinde 5 milyon 400 bin kişinin salgın nedeniyle hayatını kaybettiğini kaydetti. Ancak bu sayının daha fazla olduğunu vurgulayan Yerlikaya, “Bu, aslında dünyadaki sağlık sisteminin çöküşünün resmidir” dedi.
Mevcut sağlık sistemi, aşıdaki eşitsiz dağılım, aşıdaki patent sorunu ve yoksul ülkelerin aşı oranlarının çok düşük olması ile nüfus mobilizasyona bakıldığında parlak bir tabloyla karşı karşıya olmadıklarını ifade eden Yerlikaya, “Tabii Türkiye bu süreçte dünyanın birçok ülkesinden daha kötü bir sınav verdi. Türkiye pandemiyi en kötü yaşayan ülkelerin başında geldi” ifadelerini kullandı.
Türkiye’de yeni vaka sayısı ciddi yükseliş trendine girdi. Son 24 saatte 54 bin 724 kişiye Covid-19 tanısı kondu. Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise137 kişi. Toplam vaka sayısı 9 milyon 652 binin üzerine çıkarken toplam can kaybı ise 82 bin 932 kişiye yükseldi. Günlük test sayısı 383 bin civarında. Aktif hasta sayısı yükselişini sürdürerek 400 bin sınırını geçerek 406 bin 611 kişiye yükseldi. Kısa sürede yükselen aktif hasta sayımız bulaş tehdidinin daha da artacağını gösteriyor.
***
Küresel düzeyde toplam vaka sayısı kısa sürede 300 milyona dayanacak. Dün itibarıyla vaka sayısı 292 milyon 865 binin üzerine çıkarken Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 5 milyon 466 bine yaklaştı. Aktif hasta sayısı da 32 milyonun üzerine çıktı. Kısa sürede ciddi yükseliş gösteren aktif hasta sayısı bulaş tehdidinin ne kadar ciddi olduğunu gösteriyor.
Son 24 saatte yeni vaka sayısı 2 milyon eşiğini geçerek 2 milyon 150 bin 463 kişiye yükseldi. Bununla birlikte ölümler aynı hızla artmıyor. Covid-19’a bağlı ölüm sayısı ise 7 bin 190 kişi oldu. Ülkelere göre günlük vaka sayısı şu şekilde sıralandı: ABD (567.7 bin), Fransa (271.7 bin), İngiltere (218.7 bin), İtalya (170.8 bin), İspanya (117.8 bin), Arjantin (81.2 bin), Hindistan (58.1 bin), Türkiye (54.7 bin), Yunanistan (50.1 bin), Kanada (49.8 bin), Avustralya (47.7 bin), Almanya (43.9 bin), Portekiz (25.8 bin), Danimarka (23.4 bin), İrlanda (21.3 bin), Brezilya (18.8 bin), Hollanda (18.5 bin), Rusya (15.9 bin), İsviçre (14.9 bin), Vietnam (14.9 bin), Kolombiya (12.4 bin) ve Polanya (11.7 bin).
***
ABD’de ilk kez günlük Covid-19 vaka sayısı bir milyonu aştı. Johns Hopkins Üniversitesi’ne göre Pazartesi günü 1 milyon 80 binden fazla vaka bildirildi. Bu şimdiye dek dünyanın herhangi bir yerindeki en yüksek günlük vaka sayısı oldu. ABD’de ölüm ve hastaneye yatış oranları son haftalarda önceki dalgalara göre çok daha düşük olsa da, hastaneye başvuru sayısı istikrarlı bir şekilde artıyor. Hastanede tedavi açısından, ABD Sağlık ve İnsan Hizmetleri Departmanından alınan veriler, şu anda 103 binden fazla kişinin Covid-19 nedeniyle hastanede olduğunu gösteriyor. Bu sayı Eylül ayından bu yana ilk kez 100 bin eşiğini aştı. Hastanede tedavi açısından, ABD Sağlık ve İnsan Hizmetleri Departmanından alınan veriler, şu anda 103 binden fazla kişinin Covid-19 nedeniyle hastanede olduğunu gösteriyor. Bu sayı Eylül ayından bu yana ilk kez 100 bin eşiğini aştı.
İngiltere, Fransa ve Yunanistan’da günlük korona virüsü vakaları rekor seviyeye çıktı. İngiltere’de 218 bin 724, Fransa’da 271 bin 686 ve Yunanistan’da 50 bin 126 vaka tespit edildi.
***
İsveç Kralı Carl XVI Gustaf ve Kraliçesi Silvia Covid-19’a yakalandı. İsveç Kraliyet Sarayı’ndan yapılan açıklamada, 75 yaşındaki kral ile 78 yaşındaki kraliçenin üç doz aşılı oldukları, hafif semptomlar gösterdikleri ve iyi hissettikleri belirtildi.
***
Omicron varyantının hızla yayıldığı ABD’de, pandeminin başından bu yana bir ülkede günlük olarak kayıtlara geçen en yüksek vaka sayısı tespit edildi. Johns Hopkins Üniversitesi’nin verilerine göre, ABD’de iki gün önce 1 milyon 82 bin 549 yeni vaka raporlandı. Bu sayı, ülkede dört gün önce 590 binle kaydedilen rekorun neredeyse iki katına tekabül ediyor. 590 bin vaka da, bir önceki haftanın ortalamasının iki katıydı. Her 100 bin kişide en yüksek vaka sayısına sahne olan eyaletler ise Maryland, Alabama, Delaware, New Jersey ve Ohio. Öte yandan, birçok Amerikalının evde yapılan hızlı testlerden faydalanması nedeniyle, gerçek sayının son rekordan da yüksek olabileceği düşünülüyor.
***
Çin’in Henan eylaetindeki 1,1 milyon nüfuslu Yuzhou şehrinde yaşayanların tamamı, kentte 3 asemptomatik koronavirüs vakasının tespit edilmesi üzerine karantinaya alındı. “Sıfır Covid” politikası izleyen Çin yönetimi, Pazartesi gecesinden itibaren Yuzhou’da insanların evlerini terk etmelerine izin vermiyor. Araç sahiplerinin, özel izin belgeleri olmadan sokağa çıkması yasaklandı. Şehirde gıda tedariği yapan marketler hariç tüm işyerleri ve mağazalar da kapatıldı.
***
Turkish Airlines EuroLeague’de Fenerbahçe Beko, Sırbistan’ın Kızılyıldız takımına konuk olacaktı ancak korona virüsü (Covid-19) vakaları sebebiyle maçın ertelenmesine karar verildi.
***
İngiltere Premier Lig ekiplerinden Liverpool, takımda Covid-19 vakalarının artması nedeniyle Perşembe günü Arsenal ile oynayacakları İngiltere Lig Kupası yarı final karşılaşmasının, ileri bir tarihe ertelenmesi için başvuruda bulunduklarını açıkladı.
Prof. Dr. Ceyhan, “Kara’nın açıklamalarını nasıl anlamalıyız” sorumuza, “Anlamak için kafanızı çok yormayın. Bunu söyleyen arkadaşın ne salgınla ne aşıyla ilgili deneyimleri var. Tamamen işte böyle yanlış tahminlerde bulunarak, yanlış öngörülerde bulunarak, salgını bu hale getirdiler zaten” dedi. Ceyhan net konuştu: “Ateş Bey benim yanımda çalışan bir öğretim üyesi… Hayatında aşıyla ilgili bir faaliyeti olmadı. O başka konularla ilgiliydi. Salgınla ilgili bir deneyimi olmadı ama bakanlıkla ilişkiler falan farklı yürüdü herhalde ki öyle bir pozisyona getirildi. Yoksa aşıda biraz deneyimi olan bir insan, “antikorları hoplatıyor, zıplatıyor” gibi, son derece gayri bilimsel ifadeler zaten kullanmaz. Onun için ben o söylenenleri ciddiye bile almıyorum. Turkovac, açıkçası elimizde bir verisi olmayan ama sadece bildiğimiz Sinovac’la tamamen aynı yapıda olan bir aşı… Yani içindeki katkı maddeleri ve miktarları dahi Sinovac’la tamamen aynı… Şimdi birisi “Bizim aşımız Sinovac’tan daha iyi” diyorsa buna bir açıklama getirmek zorunda. Yani tamamen aynı yapıda bir aşı neden daha iyi olsun? Hiç böyle bir neden belirtmeden, hiçbir veri sunmadan, yani Faz-3 çalışmasına kaç hasta alındı, kaç hastanın sonuçları var ellerinde… Bunlar belli olmadan, bu açıklamalar bilimsel bir yaklaşım olmaz.
***
İngiltere’de hükümete aşı programı konusunda tavsiyeler sunan Aşılama ve Bağışıklık Ortak Komitesi Başkanı Prof. Andrew Pollard, dünyadaki herkesin Covid-19’a karşı düzenli olarak aşılanmasının sürdürülebilir olmayacağını, bunun gerekli de olmayabileceğini söyledi. Oxford Üniversitesi’nin Aşı Grubu’nun da başkanı olan Prof. Pollard, bunun yerine, en fazla risk altında olanların tespit edilerek bu kişilere öncelik verilmesi gerektiğini belirtti.
***
İngiltere Başkanı Boris Johnson, artan Covid-19 vakaları karşısında bir kez daha şu anda yürürlükte bulunan “B Planı” önlemlerine bağlı kalınacağını ifade etti. Covid-19 kısıtlamalarının henüz arttırılmayacağına dikkat çeken Johnson, “B Planı önlemleriyle bu ülkeyi bir kez daha kapatmadan Omicron’dan kurtulma şansımız var. Bu virüsle yaşamanın bir yolunu bulabiliriz” şeklinde konuştu. İngiltere Başbakanı Boris Johnson, 10 Ocak’tan itibaren ülkede gıda tedarikinin sağlanması, sınırların korunması gibi kritik işlerde çalışması için 100 bin işçinin görevlendirileceğini ve bu kişilere her gün yanal akış testlerinin sağlanacağını söyledi. Johnson, Covid-19 ile mücadelede aşı olmanın önemini vurgulayarak aşı olmayan kişileri aşılarını olmaya ve güçlendirici dozlarını almaya çağırdı. Johnson, hastanelerin yoğun bakım ünitelerinde tedavi gören hastaların yüzde 90’ının güçlendirici aşılarını almadığını ve bunlardan yüzde 60’ının ise hiç aşılanmadığını söyledi. İngiltere’de şu anda hükümetin B Planı önlemlerinde toplu taşıma ve mağaza gibi kapalı alanlarda maske takılması, mümkünse evden çalışılması ve bazı mekanlara girmek için aşı pasaportu kullanılması gibi kurallar bulunuyor.
***
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, korona virüsü (Covid-19) aşısını yaptırmayanlara sosyal hayatı kısıtlayarak baskı uygulayacaklarını söyledi. Macron, Le Parisien gazetesine verdiği demeçte, Covid-19 aşısının zorunlu olmayacağını, zorunlu tutulması halinde aşılanmayanlara karşı uygulanacak cezayı belirlemenin zor olacağını belirtti. Macron, “Covid-19 aşısını yaptırmayanların canını çok sıkmak istiyorum. Bunu sonuna kadar yapmaya devam edeceğiz. Strateji bu. Onları cezaevine göndermeyeceğim, zorla aşılamayacağım. Ancak 15 Ocak’tan itibaren restorana gidemeyeceksiniz, (kafede) kahve içemeyeceksiniz, tiyatro ve sinemaya gidemeyeceksiniz” ifadelerini kullandı.
***
İsrail’den gelen ilk veriler dördüncü doz aşının güvenli olduğu ve bir haftada antikorları beşe katladığı yönünde.
***
Hindistan’ın başkenti Delhi’de Omicron varyantının etkisiyle vaka sayılarının tırmanmasının ardından hafta sonları sokağı çıkma yasağı ilan edildi. Delhi yetkilileri iş yerlerinin çoğunun çalışanlarının yarısını evden çalıştırmasının zorunlu olacağını belirtti. Bu düzenlemelere devlet dairelerinin de dahil olacağı ifade edildi.
***
Almanya’nın birçok kentinde Pazartesi akşamı düzenlenen gösterilerde, koronavirüs salgınına karşı hükümetin uyguladığı önlemler protesto edildi. Çoğu önceden bildirilmeyen “gezinti” adı altındaki gösterilere 35 bini aşkın kişi katıldı. Polisin verdiği bilgilere göre, sosyal mesafe kurallarına uyulmadığı, maske takılmadığı durumlarda polis göstericilere müdahale etti. Magdeburg, Rostock ve Lichtenstein’da ise polis ile göstericiler arasında arbede çıktığı bildirildi. Almanya’da haftalardır süren gösterilerde hükümetin koronavirüse karşı özellikle aşısızlara yönelik getirdiği katı kısıtlamalar ve yürürlüğe sokulması planlanan aşı zorunluluğu protesto ediliyor. Almanya’da Aralık ayında sertleştirilen önlemlerle aşısızların süpermarket, eczane gibi günlük temel ihtiyaçların karşılanması dışında toplumsal hayata katılımı engellenmişti.
***
İsrail hükümetinden yapılan resmi açıklamalara ve yerel basına yansıyan bilgilere göre, son günlerde vaka sayılarının yüksek seviyelere çıkmasıyla sağlık merkezlerindeki yoğunluğun artması üzerine test uygulamalarında değişikliğe gidilecek. Buna göre, Sağlık Bakanlığı’na bağlı test merkezlerinde, sadece aşı olanlar değil, enfekte kişiyle temaslı olan aşı yapmamış kişilerin de PCR testi yerine hızlı antijen testi yapmalarına izin verilecek. Değişime neden olarak test merkezlerinde yaşanan yoğunluk gösteriliyor. Gelecek günlerde vaka sayılarının daha da tırmanması beklenirken, sağlık sisteminin bu yükü kaldıramayacağından korkuluyor. Ülkedeki birçok test merkezinde uzun kuyruklar oluşurken, bazı İsrailliler test yaptırmak için saatlerce bekliyor. Araçta test uygulamasının yapıldığı merkezlerin önünde ise kilometrelerce uzayan ve trafiği aksatan araç kuyrukları oluşuyor.
***
Brezilya’da Omikron varyantının yayılımı nedeniyle yolcu gemilerinin faaliyetleri geçici olarak askıya alındı. Sağlık yetkilileri, 26 Aralık 2021’den bu yana 9 günlük zaman diliminde turistik bölgelerden gelen yolcu gemilerinde yaklaşık 800 vaka tespit edildiğinin altını çizerek virüsün yayılımı konusunda uyarıda bulunmuştu.
Rio de Janeiro Limanı’na demirleyen “MSC Preziosa” yolcu gemisinde bulunanlar, 26 yolcu ve 2 mürettebatta Covid-19 tespit edilmesinin ardından karaya çıkmak için 6 saat beklemek zorunda kalmıştı.
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 07.00-8.00) alıyoruz.
Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…
