Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, dünya nüfusunun yüzde 70’ini Covid-19 kaşı aşılamak için 11 milyar doz aşıya ihtiyaç duyulduğunu söyledi. Guterres, aşının eşit dağıtımı için üretimin iki katına çıkarılması gerektiğine dikkati çekerek, bunun koordinasyon ve uygulaması için de G20 seviyesinde acil görev gücüne ihtiyaç olduğunu vurguladı.
***
Londra’nın kuzeyinde Türkiye kökenlilerin yoğun olarak yaşadığı yerlerden Enfield North Milletvekili Feryal Clark, Ulaştırma Bakanı Grant Shapps’a bir mektup yazarak, Hindistan sarı listeye alınmışken Türkiye’nin neden kırmızı listede tutulduğunu sordu.
Shapps, listelerle ilgili kararların siyasi ya da ekonomik olmadığını, tamamen bilimsel verilere dayanarak alındığını söyledi: “Biyogüvenlik Ortak Komitesi’nden ülkelerdeki duruma bakmasını istiyoruz. Sadece salgının ne kadar yaygın olduğuna değil, aşı olan kişi sayısı, söz konusu ülkede görülen varyantlar ve GISAID’e yüklenen verilerin uluslararası standartlara uygun bir formatta olup olmadığı gibi bir dizi kritere bakıyorlar. Bir ülke buraya (GISAID) verilerini yüklediğinde sarı listeye geçmesi de kolaylaşıyor. Dolayısıyla tüm bu kriterlerin birleşimi, şu ana kadar Türkiye’nin sarı listeye geçmesini çıkmasını önledi. Umarım bu durum çok uzun sürmez. Ama Biyogüvenlik Ortak Komitesi’nin değerlendirmesini beklememiz gerekiyor.” GISAID, 2008 yılında kurulmuş küresel bir bilim girişimi ve birincil kaynak. Grip virüslerinin yanı sıra koronavirüsün genomik verilerine de açık erişim sağlıyor.
***
Türkiye’de salgın yeni pikini sürdürdü. Yeni vaka bildirimi ve ölümler yüksek hızda devam ediyor. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 23 bin 957 kişiye, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 101 kişi. Toplam vaka sayısı 5 milyon 877 bine, toplam can kaybı ise 52 bine yaklaştı. Günlük test sayısı 243 binin üzerinde… Aktif hasta sayısı yükselmeye devam ederek 327 binin üzerine çıktı. Ağır hasta sayısı paylaşılmıyor. Aktif hasta sayısındaki ciddi artış bulaş tehdidinin daha da büyüyeceğini gösteriyor.
***
Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Covid-19 Yoğun Bakım Ünitesi sorumlusu Prof. Dr. Özcan, üç ay öncesinde yoğun bakım doluluk oranı yüzde 40’lar seviyesindeyken, haziran ayından itibaren vaka sayısının artmasıyla tekrar yüzde 100’e ulaştığını belirtti. Özcan, şunları söyledi: “Altı ay öncesine göre en büyük farkı yoğun bakıma yatan kişilerin yaş ortalamasında görüyoruz. Çok belirgin şekilde genç hastalarımız var yoğun bakımda yatan. Önceden 65 yaş ve üzerini yoğun bakıma kabul ederken özellikle son iki ay içinde genç hastaları kabul ettik. Bizim geçen ay iki tane 18 yaşında yoğun bakım tedavisi gerektiren hastamız oldu. Şu anda da ağırlıklı olarak 30-40 yaş civarında hastaları kabul ediyoruz ve bu hastaların da yüzde 100’ünün aşısız olduğunu söyleyebilirim. Neden aşısız olduklarını sorduğumuzda da aslında hiçbirinin net bir nedeni yok. Sadece ‘Olumsuz şeyler duyduk’, ‘Komşu öyle dedi’, ‘Bir yerde bir şey okudum’ gibi hiçbir dayanağı yok aslında aşı olmamalarının.”
***
TURCOVID19 sitesine göre Türkiye’nin aşı ile ilgili istatistikler şu şekilde.
Son 24 saatte 153 bin 864 kişiye birinci doz, 354 bin 17 kişiye ikinci doz ve 128 bin 588 kişiye üçüncü doz aşı yapıldı. Toplamda 638 bin 469 doz aşı yapılmış oldu, bu hala kapasiteye göre düşük. Tedarik sorunu çözülmesi henüz etkisini göstermedi. Aşı ile ilgili motivasyonun yeniden yakalanması için çabalar yeniden artırılmalı.
Bugün saat 08.30 itibarıyla 41 milyon 623 bin 447 kişiye ilk doz (nüfusun %49.8’i); 28 milyon 550 bin 404 kişiye ikinci doz (nüfusun %34.2’si) ve 5 milyon 460 bin 74 kişiye üçüncü doz aşı yapılmış durumda. Toplum bağışıklığı için iki doz aşı yapılanların %70’e ulaşması hedefinin hala oldukça gerisindeyiz. İller ve bölgeler arasında eşitsizlikler ve ayrımcılıklar devam ediyor. Delta varyantı nedeniyle toplumsal bağışıklık hedefinin %85 ve üzerine yükseldiği kabul ediliyor. Bu oranın yakalanması için ciddi bir aşı kampanyasına ihtiyacımız var.
***
Virüsün kendini değiştirip ve artık gençleri de etkilediğinin altını çizen Prof. Dr. Özcan, şunları kaydetti: “Yoğun bakıma yatan genç hastaların yüzde 100’ü aşısız, diyebilirim. Buraya yatıp aşılı olan yaşlı hastalarımız da oluyor ama bunların çoğu ileri yaş hastalar ve çoğunlukla ek hastalığı olan hastalar oluyor. Yani aşı aslında yaşlıları da ciddi anlamda koruyor ama ek hastalık eklendikçe yoğun bakım ihtiyacı o hastalarda da artıyor. Bizim yoğun bakıma kabul ettiklerimizden gördüğümüz genç hastaların yüzde 100’ü aşısız olanlar.”
***
Almanya Sağlık Bakanı Jens Spahn’ın Koronavirüs kısıtlamalarını aşı yaptırmayan kişilere uygulama planları koalisyon ortağı ve muhalefetin tepkisini çekti. Spahn, dördüncü dalganın önüne geçmek için aşısızlara kısıtlamalar gelmesinin gerekli olduğunu savunurken karşı çıkanlar aşının “zorla değil, ikna yoluyla” yapılması gerektiğini belirtti.
***
ABD’nin önde gelen medya kuruluşlarından biri olan haber kanalı CNN, aşı olmadan ofise gelen üç çalışanını işten kovdu.
***
Covid-19 vakalarının küresel yükseliş eğilimi sürüyor. Farklı coğrafyalarda pandemi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst ediyor. Toplam vaka sayısı 202 milyon 360 bine, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 4 milyon 290 bine yaklaştı. Aktif hasta sayısı yükselmeye devam ederek, 16 milyon 202 binin üzerine çıktı.
Küresel düzeyde son 24 saatte 697 bin 81 kişiye Covid-19 tanısı konurken 10 bin 223 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. ABD uzun süredir artan bildirimlerle zirvede yerini koruyor. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: ABD (130.7 bin), Brezilya (42.2 bin), Endonezya (39.5 bin), Hindistan (38.7 bin), İran (34.9 bin), İngiltere (31.8 bin), Fransa (25.1 bin), Türkiye (24 bin), Rusya (22.7 bin), Meksika (21.6 bin), İspanya (21.6 bin), Tayland (21.4 bin), Malezya (20.9 bin), Japonya (15.3 bin), Arjantin (13.5 bin), Güney Afrika (13.5 bin), Bangladeş (12.6 bin), Irak (11.4 bin), Fas (11.4 bin) ve Filipinler (10.6 bin).
***
Tokyo’da neredeyse her gün rekorlar kırılıyor ama sadece atletizmde değil. Bu hafta kentte koronavirüs salgınının başlamasından bu yanaki en yüksek sayıda vaka kayıtlara geçti. Günlük 5 binden fazla vaka görüldü. Artış, Olimpiyat balonunun içinde de hissedilir bir fark yarattı. Gerginlik en küçük etkileşimde bile görülebiliyor.
***
Avustralya’nın sınırlarında uyguladığı kuralları Covid salgını ve Delta varyantı tehdidi nedeniyle aniden sıkılaştırması, yurt dışında yaşayıp tatil ya da başka bir amaçla ülkelerine dönen veya dönmek isteyen Avustralya vatandaşlarını zor durumda bıraktı. Dünyada en katı sınır önlemleri uygulayan ülke olan Avustralya hali hazırda ülkeye girecek haftalık yolcu sayısının sınırlıyor ve yabancıların muafiyet gerektiren durumlar dışında ülkeye girişi yasak. Hükümet, ülke nüfusunun en az yüzde 80’i aşılanmadan sınırları açmayacağını söylüyor. Şu anda aşılananların nüfusa oranı yüzde 19 ve yüzde 80 hedefine ulaşılması gelecek yılı bulacak gibi görünüyor.
Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…
