Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, hamilelerde aşı oranının düşük olduğunu açıkladı. Koca, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda “Gebe ölümlerinin 2020’de salgın öncesine göre yüzde 52 arttığını” belirtti. Koca, bu yıl ölümlerde çok daha fazla artış yaşandığını vurguladı: “Bu yılsa geçen yıla oranla yüzde 50 daha fazla anne adayını COVID-19 sebebiyle kaybettik. Kaybettiğimiz gebelerin yüzde 99’u aşısızdı. Gebelerde aşılanma oranı maalesef oldukça çok düşük.”
***
ABD Ulusal İstihbarat Direktörlüğü Ofisi (ODNI) tarafından yayımlanan yeni bir rapora göre, ülke istihbaratı, Covid-19’un doğal yollarla ya da bir laboratuvar kazası sonucu ortaya çıkmış olabileceği ihtimalleri arasında ikiye bölünmüş durumda. ODNI, raporda, Covid-19’un nasıl ortaya çıktığına dair ülkedeki istihbarat kurumları arasında ayrılıklar olduğunu ancak yeni bilgiler ortaya çıkmadan Covid-19’un gerçek kökeninin hiçbir zaman bilinemeyeceğini belirtiyor. Rapora göre, bu istihbarat kurumundan analistler için Vuhan’daki laboratuvarlarda yapılan deneylerin doğası ve yetersiz biyogüvenlik önlemleri Covid-19’un çıkış noktasını oluşturuyor. Bu analistlere göre, Vuhan’daki araştırmacılar deney ve numune alma eylemleri sırasında farkında olmadan virüse maruz kalmış olabilir. Bu olasılık, analistler için, Vuhan laboratuvarlarından alınan örneklerde neden Covid-19’a yol açan Sars-Cov-2’e rastlanmadığını açıklıyor. Çin ise ODNI raporuna Washinton’daki büyükelçiliği aracılığıyla yanıt verdi. Çin Büyükelçiliği sözcüsü Liu Pengyu e-mail yolu ile yaptığı açıklamada, “ABD’nin Covid-19’un kökenlerini anlamak için bilim insanları yerine istihbarat aygıtına güvenmesi tam bir siyasi komedidir” ifadelerini kullandı.
***
Tüketiciler Birliği Genel Başkanı Mahmut Şahin, Covid-19 salgınının başlamasının ardından 9 Nisan 2020’de Sosyal Güvenlik Kurumunun (SGK) bir tebliğ yayımladığını, burada acil hal kapsamı genişletilerek Covid-19 tanı ve tedavisinin de bu kapsama alındığını anımsatarak hastaların yanında doktor kararı ile kalan refakatçilerden ücret alınamayacağı uyarısında bulundu.
***
Türkiye’de salgın hala kontrol altına alınamadı. Yeni vaka bildirimi yüksek hızda devam ederken, günlük can kaybı artmaya devam ediyor. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 23 bin 96 kişi ve Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 203 kişi. Toplam vaka sayısı 8 milyonun üzerine ç çıkarken toplam can kaybı ise 70 bin 410 kişiye yükseldi. Günlük test sayısı 344 bin civarında. Aktif hasta sayısı yüksek hızda devam ediyor, 474 bin 680 aktif hastaya sahibiz. Azalmakla birlikte mevcut aktif hasta sayımız bulaş tehdidinin devam edeceğini gösteriyor.
***
Öğrenci Veli Derneği: Kağıt üzerinde devam eden yüz yüze eğitim fiilen devam ettirilemiyor. “Son bir hafta içerisinde yalnızca İzmir’de 72 sınıf karantinaya alındı”
***
Aşı yapılacak nüfus alt sınırının 12 yaşa indirilmesi, 3. doza rağmen halen günlük 1 milyon doza ulaşabilmiş değiliz. Sağlık Bakanlığı hızlı ve etkin aşılama için herhangi bir çaba göstermiyor, aşılama kendi ritminde devam ediyor. Hafta sonu günlük yapılan aşı dozu 100 binin altına kadar geriliyor.
Sağlık Bakanlığı resmi sitesindeki son rakamlara göre: 30 Ekim saat 19:00 itibariyle son 24 saatte 99 bin 423 doz aşı uygulandı. Türkiye’de bugüne kadar, 55 milyon 375 bin 923 birinci doz, 48 milyon 614 bin 256 ikinci doz, 11 milyon 126 bin 771 üçüncü doz aşı uygulandı. 18 yaş üstü nüfusa göre birinci doz Türkiye ortalaması %89.2 ikinci doz ortalaması %78.3 oldu.
Oysa sağlık otoriterleri tüm nüfusa göre aşı oranın hesaplanmasını öneriyor. Böyle ele alırsak birinci doz aşı oranı %66.2, ikinci doz ise % 58.1 olduğunu görürüz. Birinci doz aşı yapılanların sayısı çok azaldı. Buna göre salgını kontrol için hedeflenen nüfusun %70’inin ikinci dozu yaptırması hedefinin oldukça gerisindeyiz. Bölgeler ve iller arasında ciddi eşitsizlik devam ediyor. Mülteciler ve ötekileştirilen topluluklarda ne kadar aşı yapıldığı verisine ulaşamıyoruz. Dahası Delta varyantı nedeniyle bu oranın en az %85 olması gerektiği iddia ediliyor. Türkiye özgünlüğünde istatistik kritik bir konuda 2 doz Sinovac yapılanların ‘ikinci doz aşı oranı’ hesaplanmasına dahil edilmesi. Salgın kontrolü için iki doz Sinovac’ın yeterli olmadığı kabul ediliyor, bu nedenle bu kişilerin 3.doz aşı olunca (Sinovac ya da Biontech) hesaplamaya dahil edilmesi daha gerçekçi değerlendirmeyi sağlayacaktır. Özellikle yaşlı nüfusun 3. doz aşılanması konusunda ciddi sorunlar olduğunu sahadan elde ettiğimiz verilerle söyleyebiliriz.
***
ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), Koronavirüs’e karşı geliştirilen ve Türkiye’de de uygulanan BioNTech aşılarının 5-11 yaş grubuna uygulanmasına onay verdi. Kararı değerlendiren İstanbul Tabip Odası Genel Sekreteri Prof. Dr. Osman Küçükosmanoğlu, “Türkiye’de de böyle bir uygulamaya geçilebilir. FDA onayda tutucu davranır, bu nedenle aşının güvenli olduğunu söyleyebiliriz” dedi. Küçükosmanoğlu, “Çocuklar bu hastalığı hafif geçiriyor, yüksek sayıda vefat ve hastaneye yatış da görmüyoruz ancak hastalığı eve taşıma riski ve bağışıklık açısından çocukların aşılanması önemli” diye konuştu.
***
Covid-19 vakaları yeniden artışa geçti. Farklı coğrafyalarda pandemi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 247 milyon 117 bine yaklaşırken Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 5 milyon 10 binin üzerine çıktı. Aktif hasta sayısı 18 milyon 258 binin üzerinde. Yüksek aktif hasta sayısı bulaş tehdidinin ciddi olduğunu gösteriyor.
Küresel düzeyde son 24 saatte 383 bin 922 kişiye Covid-19 tanısı konurken 5 bin 973 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: İngiltere (41.3 bin), Rusya (40.3 bin), ABD (26.8 bin), Ukrayna (26.2 bin), Türkiye (23.1 bin), Almanya (16.6 bin), Hindistan (13 bin), Romanya (12.1 bin) ve Brezilya (10.7 bin). Hafta sonu sağlık hizmetlerine erişim, test yaptıramama, bildirim yapmama, bildirim yetersizliği vb. nedenlerle gerçek tablo istatistiklere yansımıyor. Bu durum pazartesi günü de devam ediyor. ABD örneğinde olduğu gibi bildirilen vaka sayısı çok azalıyor. Gerçek tablo haftanın ilerleyen günlerinde netleşiyor.
***
Pasifik Okyanusu’ndaki 172 adadan oluşan Tonga Krallığı’nda pandeminin başından bu yana ilk kez bir Koronavirüs vakası görüldü. Enfeksiyonun Yeni Zelanda’dan Tongo’ya dönen, iki doz aşı olmuş bir kişide görüldüğü belirtildi. Bu kişinin uçuşunda aralarında Olimpiyatlar’dan bu yana ülkesine dönemeyen atletler de bulunan 215 kişi olduğu bildirildi. 100 bin nüfuslu ada ülkesi Koronavirüs vakası bildirmeyen son ülkelerden biriydi.
***
Belçika, hızla artan Covid-19 vaka sayıları nedeniyle, bugünden itibaren salgına karşı önlemleri yeniden sıkılaştırmaya başlıyor. Kamusal alanlarda bugünden itibaren maske takmak zorunlu hale geliyor. Pazartesi gününden itibaren de yiyecek, içecek ve eğlence sektörü ile spor salonlarında Covid sertifikası göstermek zorunlu olacak. Pazartesi gününden itibaren de yiyecek, içecek ve eğlence sektörü ile spor salonlarına girişte, Kovid sertifikası gösterme zorunluluğu getirilecek. Bu yerlere girmek isteyenler, her iki doz Kovid aşısını yaptırmış olduğunu veya kısa süre önce alınmış negatif test sonucunu gösteren dijital ya da kağıda basılı sertifika sunmak zorunda olacak. Son 6 ay içinde koronavirüs geçiren ve direnç geliştirdiğini kanıtlayanlar da bu sertifikayı edinebilecek. Kapalı alanlardaki etkinlikler 200, açık alandaki etkinlikler 400 kişi ile sınırlanacak. Zorunlu mesai gerektirmeyen alanlarda istihdam edilen kişilerin mümkün olduğunca evden çalışması tavsiye edilecek. Test merkezi ve temas izleme kapasiteleri genişletilecek. Belirli rahatsızlıkları nedeniyle risk grubunda yer alanlar ile sağlık çalışanları ve 65 yaş üzeri kişilere üçüncü doz Kovid aşısı uygulanacak. İlk olarak yatılı bakım merkezlerinde başlayacak olan üçüncü doz aşı uygulaması, daha sonra 12 yaş ve üzeri nüfusun tamamı için hayata geçirilecek. Belçika’da 12 yaş ve üzeri nüfusun yaklaşık yüzde 85’i aşılandı. Ancak Brüksel ve Anvers gibi büyük kentlerde hala çok sayıda kişinin aşı yaptırmamış olması, resmi makamları endişelendiriyor.
***
Japonya’nın Wakayama eyaletinde bilim insanları yeni bir Covid-19 araştırması yaptı. Araştırmaya göre Covid-19’a yakalanan ancak semptom göstermeyen her 4 kişiden birinin zatürre olduğu ortaya çıktı. Japonya’da Wakayama eyaleti yönetiminin yaptığı bir araştırma, virüsün neden olduğu riski ortaya koydu. Ülkedeki beşinci Covid-19 dalgası dahil olmak üzere testi pozitif sonuç veren 5 bin 169 kişiyi mercek altına alan uzmanlar, bin 199’unun test sürecinde hiçbir belirti göstermediğini fark etti. Hiçbir belirti göstermeyen söz konusu hastaların 4’te birine daha sonra zatürre teşhisi konduğu belirlenirken, 76 kişide ise oksijen tedavisi gerektiren ciddi semptomlar oluştuğu tespit edildi. Gruptan 20 kişinin ise hayatını kaybettiği bildirildi.
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 08.00) alıyoruz.