Sağlık Bakanlığı, bir faydası olmadığı belirtilen, hatta mide ve karaciğeri olumsuz etkilediği vurgulanan favipiravir etken maddeli ilacı tedavi rehberinden çıkarmıyor. Milyonlarca Covid-19 hastasına ve hatta temaslılara dahi kullandırılan ilaç, uzmanların itirazlarına rağmen hastalara kullandırılmaya devam ediliyor. Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK), pandeminin ilk dalgasından sonra Sağlık Bakanlığı tarafından koronavirüs tedavi protokolüne alınan favipiravir etken maddeli ilacın, Covid-19’da iyileşmeyi hızlandırmadığını açıkladı. Ancak, bilimsel çalışmalara rağmen Sağlık Bakanlığı milyonlarca lira ödeyerek satın aldığı ilaçları dağıtmayı sürdürüyor.
***
Türkiye’de salgın hala kontrol altına alınamadı. Yeni vaka bildirimi yüksek hızda devam ederken, günlük can kaybı artmaya devam ediyor. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 20 bin 470 kişi, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise145 kişi. Toplam vaka sayısı 9 milyon 287 bine yaklaşırken toplam can kaybı ise 81 bin 403 kişiye yükseldi. Ne yazık ki Ağustos sonu başlayan pik henüz kontrol altına alınabilmiş değil. Günlük test sayısı 358 bin civarında. Aktif hasta sayısı, 283 bine kadar indi, azalış eğilimi sürse de aktif hasta sayısı hala yüksek hızda devam ediyor. Mevcut aktif hasta sayımız bulaş tehdidinin devam edeceğini gösteriyor.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, “Kalabalık illerimizde görülen yeni vakaların yüzden 10’undan fazlası omicron kaynaklı” dedi.
Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, “Dünyada bu kadar çok sayıda virüsü taşıyan insan varken, yeni yeni varyantların ortaya çıkması, beklenen bir durum. Bundan sonra da belki başka varyantlar görmeye devam edeceğiz. Esas olan şey, küresel olarak aşılamayı geniş tabanlı yapmak; bunu başaramadık” dedi. Özlü, küresel aşılanma tamamen yapılmadan varyantların son bulmayacağını belirterek, ‘Omicron’ varyantının iyi ve kötü senaryolarına dikkat çekti. “Hangi senaryonun gerçekleşeceğini bilmiyoruz” diyen Özlü, şöyle devam etti: “Önümüzü tam göremiyoruz. Yeni bir varyant henüz tam kesin bilgiler yok ama farklı senaryolar var. Hızlı bulaştığı için ve aşılardan kurtulduğu için hızlı bir yayılma ve çok sayıda vaka ortaya çıkması ve bununla beraber hastaneye yatması gereken, yoğun bakıma yatması gereken hasta sayılarında ani bir artış olabilir ve bu o geçen yıl yaşadığımız yatak dolulukları, yoğun bakım dolulukları gibi durumlarla karşılaşmamıza neden olabilir. Zaten ürküten senaryo kötü senaryo bu ama eğer hafif bir hastalık şeklinde yani öldürücü olmayan hafif bir hastalık şeklinde seyrediyorsa o zaman bu da hastalığın biraz daha böyle soğuk algınlığı gibi nezle gibi hafif bir şekle dönüşmesi şeklinde seyredebilir. Bu da iyi senaryo ama şunu unutmamak lazım. Diyelim ki bu ‘Omicron’ varyantı hastaların büyük bir çoğunluğunda hafif seyrediyor. Varsayım bu. Bu gelen haberleri doğru kabul edelim. Yani ‘Delta’ya göre çok daha az sayıda insan hastaneye yatıyor, çok daha az sayıda insan vefat ediyor. Bunu doğru saysak bile çok hızlı bulaştığı için bir anda çok sayıda hasta olacağı için oransal olarak düşük olsa bile sayı olarak çok sayıda hastaneye yatış ve yoğun bakıma yatış ve ölüm ortaya çıkabilir. Onun için hangi senaryonun gerçekleşeceğini bilmiyoruz.”
***
Sağlık Bakanlığı tarafından paylaşılan verilere göre 25 Aralık saat 19.00 itibariyle son 24 saatte 719 bin 425 doz aşı uygulandı. Türkiye’de bugüne kadar 56 milyon 789 bin 326 birinci doz, 51 milyon 387 bin 150 ikinci doz ve 16 milyon 979 bin 902 üçüncü doz aşı uygulandı. Toplamda 128 milyon 349 bin 256 aşı yapıldı. 18 yaş üstü nüfusa göre birinci doz Türkiye ortalaması %91.5, ikinci doz ortalaması %82.8 oldu.
***
Covid-19 pandemisinde beşinci dalga kendini belli etmeye başladı. Başta Avrupa ülkeleri ve ABD olmak üzere vaka sayısında patlama gözleniyor. Omicron varyantı pandeminin seyrini ciddi etkileyecek gözüküyor. Toplam vaka sayısı 279 milyon 824 binin, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 5 milyon 413 binin üzerine çıktı. Aktif hasta sayısında yükseliş eğilimi de devam ederek 24 milyon 400 bine dayandı. Yükselen aktif hasta sayısı bulaş tehdidinin ciddi olduğunu gösteriyor.
Küresel düzeyde son 24 saatte 494 bin 423 kişiye Covid-19 tanısı konurken 4 bin 404 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: Fransa (104.6 bin), İtalya (54.8 bin), ABD (40.5 bin), Rusya (24.9 bin), Türkiye (20.5 bin), Almanya (17.2 bin), Vietnam (15.6 bin), Güney Afrika (14.8 bin), İrlanda (13.7 bin), Hollanda (12.6 bin), Polonya (10.8 bin) ve Portekiz (10 bin). Hafta sonu sağlık hizmetlerine erişim, test yaptırabilme, eksik bildirim veya bildirim yapmama gibi ciddi sorunlar nedeniyle vaka ve ölüm sayıları daha düşük olarak verilere yansımaktadır. ABD, İngiltere, İspanya örneklerinde olduğu gibi… Bu durum pazartesi günü de devam etmektedir. Pandeminin gerçek tablosu haftanın ilerleyen günlerinde netleşmektedir. Bu nedenle DSÖ başta olmak üzere bir çok kuruluş veri sunumunu haftalık yaparak bu sorunu aşmaktadır.
***
Küresel düzeyde günlük vaka bildiriminde artış eğilimi devam etti. Son bir haftanın ortalama günlük vaka sayısı 735 bininin üzerine çıktı. Sevindirici bir veri ölümlerde benzer bir artışın görülmemesi. Ortalama günlük ölüm sayısı 6 bin 157 kişiye düştü. Aralık başından beri beri ölümlerde azalma devam ediyor.
Küresel düzeyde son bir hafta Covid-19’un seyri aşağıdaki tabloda özetlenmiştir.
| Bir önceki haftaya göre değişim | ||||
| Kıtalar | Son 7 gündeki vaka sayısı | Son 7 gündeki ölüm sayısı | Vaka sayısı | Ölüm sayısı |
| Dünya | 5,145,321 | 43,100 | + %13 | – %10 |
| Avrupa | 2,799,887 | 22,502 | + %8 | – %12 |
| Kuzey Amerika | 1,349,716 | 9,954 | + %32 | – %17 |
| Asya | 503,410 | 8,450 | – %5 | + %0.1 |
| Güney Amerika | 150,635 | 1,895 | + %38 | – %18 |
| Afrika | 295,124 | 941 | + %10 | + %28 |
| Türkiye | 132,777 | 1,159 | + %0.6 | – %9 |
Yukarıda tabloda görüldüğü gibi dünya genelinde geçtiğimiz hafta, Omicron varyantı etkisiyle vaka sayısında %13’lük bir artış gerçekleşti. Bununla birlikte azalış eğilimi geçtiğimiz hafta da devam etti (-%10 azalma). Asya dışında tüm kıtalarda vaka sayısı artış gösterdi.
Avrupa’da yükseliş eğilimden farklı olarak Almanya, Rusya, Polonya, Hollanda, Çekya, İsviçre, Belçika ve Ukrayna’da vaka sayısında düşüş gözlendi.
***
Rusya Sağlık Bakanı Mihail Muraşko, koronavirüsün Omicron varyantına ilişkin açıklamada bulundu. Muraşko, Rostov bölgesindeki Don Bulaşıcı Hastalıklar Merkezi’ni ziyareti sırasında, ülkede ilk kez ithal olmayan yerli Omicron varyantlı vaka tespit edildiğini belirtti.
***
Fransa’da koronavirüs (Covid-19) aşısı zorunluluğu ve sağlık ruhsatı uygulamasına karşı gösteri düzenlendi. Sarı Yelekliler’in çağrısıyla Paris’in 11. bölgesindeki Voltaire Bulvarı’nda toplanan yüzlerce kişi, yağmurlu havada Saint-Pierre Meydanı’na yürüdü. Çok sayıda Sarı Yelekli’nin Noel Baba şapkası takarak katıldığı gösteride, Noel Baba’nın “İyi krizler” dileyerek resmedildiği pankart dikkat çekti. Göstericiler, sık sık “Macron istemese de işçilerin onuru ve daha iyi bir dünya için buradayız”, “Macron ve polisi bizimle savaşıyor fakat biz ülkeyi kurtarmaya kararlıyız” şeklinde sloganlar attı. Belirli sektörlerde çalışmak için gerekli sağlık ruhsatının geçerliliği için yapılması zorunlu olan Covid-19 testlerinin sağlık sigortası tarafından karşılanmamasını ve bu testlerin geçerlilik süresinin 72 saatten 24 saate düşürülmesini “skandal” olarak nitelendiriliyor.
Fransa’daki sağlık ruhsatı uygulaması 9 Ağustos’ta yürürlüğe girmişti. Buna göre, bölgeler arası yolculuklar, hastane, bakımevleri, alışveriş merkezleri hariç 50 kişiden fazla kapasiteli kapalı mekanlar, restoran, kafeterya, sinema salonları, müzeler ve eğlence parklarına giriş için sağlık ruhsatı gösterilmesi gerekiyor. Covid-19 aşılarını tamamladığını belgeleyenler, son 24 saatte yapılmış negatif PCR testi sonucunu gösterenler ya da son 6 ayda hastalığa yakalanıp iyileştiğini kanıtlayanlar geçerli sağlık ruhsatı alabiliyor.
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 07.00-8.00) alıyoruz.