DİSK-AR’ın araştırmasında ücretlerin düştüğü, en önemli iki sorunun işsizlik ve düşük ücret olduğu, ev masraflarının arttığı, yaşam ve geçimin zorlaştığı meseleleri öne çıktı.
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) tarafından ikinci yılında pandeminin işçiler üzerindeki etkileri ortaya koymayı amaçlayan çalışma yayımlandı. Türkiye çapında yürütülen ve bütün işçileri kapsayan araştırma, Kovid-19 döneminde işçilerin daha da yoksullaştığını ve borçlandığını ortaya koydu.
Friedrich Ebert Stiftung (FES) Türkiye Temsilciliğinin katkılarıyla yapılan ve alan çalışmasını Yöneylem Sosyal Araştırmalar Merkezinin yürüttüğü araştırma sonuçlarını DİSK Yönetim Kurulu üyelerinin katılımıyla yapılan toplantıda Genel Başkan Arzu Çerkezoğlu paylaştı.
İKİ ÖNEMLİ SORUN: İŞSİZLİK VE DÜŞÜK ÜCRET
- İşçilerin çalışma biçimleri değişti, gelir kayıpları yaşandı. 2017’de ortalama ücretler ile asgari ücret arasında yüzde 35 fark varken bu fark 2021’de yüzde 27,5’e geriledi. Bunun en önemli nedeni ise pandemi döneminde yapılan kısa çalışma ve nakdi ücret desteklerinin işçilerin asıl ücretlerinin altında kalması.
- İşçilerin yüzde 72’si “çalışma hayatındaki en önemli sorun nedir” sorusuna “İşsizlik” yanıtını verdi. İkinci en önemli sorun ise yüzde 65 ile “Düşük ücret” oldu. Üçüncü sorun yüzde 44,8 ile sigortasız çalıştırılma/kayıt dışı istihdam olurken, dördüncü sorun yüzde 43’le uzun çalışma saatleri oldu.
GEÇİNME ZORLAŞTI, BORÇLANMA ARTTI
- İşçilerin yüzde 58’i pandemi döneminde ev masraflarının arttığını söylerken, uzaktan çalışan işçilerin ise yüzde 85,5’i pandemi döneminde ev masraflarının arttığını ifade etti.
- İşçilerin yüzde 55’i pandemi döneminde borçlarının arttığını, yüzde 27’si faturalarını ödemekte zorlandığını, yüzde 25’i kredi kartı borcunu ödeyemediğini söyledi.
UCUZ BESİNLERE YÖNELİM ARTTI
- Pandemide artan geçinme, yaşam zorluğu ve borçlanma ile baş edebilmek için işçilerin yüzde 66,4’ü harcamalarını azalttığını, yüzde 49,6’sı ise daha ucuz besinlere yöneldiğini belirtti. Araştırmaya katılan işçilerin yüzde 32,4’ü kredi kartlarını daha fazla kullandıklarını ifade etti.
- İşçilerin pandemide aldıkları yardımın ana kaynağı aileleri oldu. İşçilerin yüzde 39’u ailesinden yardım aldığını beyan etti. Kısa çalışma ödeneği ve ücretsiz izin ödeneği alanların toplam oranı yüzde 32,5 oldu.
BİR İŞÇİ HASTALIĞI KOVİD-19
İşçilerin yüzde 54,4’ü Kovid-19’a yakalanmadığını belirtirken yüzde 46’sı ise kendilerinin ve/veya çalışma arkadaşlarının Kovid-19’a yakalandığı bilgisini verdi.
- İşçilerin yüzde 30’u işyerinde Kovid-19 vakası görülmesine rağmen işlerin durdurulmadığını, üretimin devam ettiğini belirtti.
ÇALIŞMA BİÇİMİ DEĞİŞTİ
- Salgında yaşanan kapanmalar ve işe ara vermeler ile diğer düzenlemeler nedeniyle işçilerin çalışma biçiminde önemli değişiklikler oldu. Kısa çalışma, ücretsiz izin, evden çalışma gibi yeni istihdam biçimleri ortaya çıktı. İşçilerin yüzde 74,2’si ise pandemi döneminde çalışma biçiminin değiştiğini belirtti.
- Evden çalışan işçilerin yüzde 57’si pandemi sırasında her an ulaşılabilir durumda olduklarını söyledi. Bu durum pandemi koşullarında iş saatleri dışında da çalışanların erişilebilir hale geldiğini ortaya koyuyor.
- Evden çalışan işçilerin yüzde 48,8’i ev işleri ve bakım yükünün arttığını belirtti. Bu oran erkeklerde yüzde 44,8 iken, kadınlarda yüzde 52,9 düzeyinde.
- İşçilerin yüzde 43,5’i verilen sosyal destekleri yetersiz bulduklarını belirtti. İşçilerin yüzde 36,1’i hükümetin sağlık politikasını başarılı bulurken yüzde 35,4’ü başarısız bulduğunu belirtmiştir. İşçilerin yüzde 26’sı ise Hükümeti ne başarılı ne başarısız bulduğunu belirtti.
EV İŞLERİ KADININ SIRTINDA
- Ev işlerine ve bakıma ayrılan zaman arttıkça kadın ve erkeklerin buraya ayırdıkları süre arasındaki makasın açıldığı görüldü. Ev işlerine ve bakıma 3-6 saat ayıran kadınların oranı yüzde 23,7, erkeklerin oranı ise yüzde 9,7 oldu. Ev ve bakım işlerine zaman ayırmayan kadınların oranı yüzde 7,6 ile sınırlı kalırken erkeklerin oranı yüzde 29’a yükseldi.
Kaynak: EVRENSEL