Pandemi Gündemi
Covid vakalarındaki hızlı artış nedeniyle 3 haftadır karantinada olan Çin’in finans merkezi Şanghay’da artık Covid hastalarının kapılarına elektronik alarm yerleştirilecek. Dalgadan en çok etkilenen bölgelerde evler boşaltılarak dezenfekte edilecek. Şanghay yaklaşık iki aydır yeni bir Covid dalgası ile mücadele ediyor.
Yeni Covid dalgasından en çok etkilenen mahallelerde konutların dezenfekte edilmesi için tahliye işlemleri sıkılaştırılırken, testi negatif çıkanlar dahil herkes evlerini terk etmek zorunda kalacak.
Bazı mahallelerde gıdaya erişimde zorlanan insanlar, hükümetin dağıttığı sebze, et ve yumurtadan oluşan paketleri beklemek durumunda kalıyor. Süpermarket internet siteleri, evlere servis uygulamaları ve hatta hükümetin kendi dağıtım hizmetleri de aşırı talebe yetişmekte zorlanıyor.
Dünyadaki pek çok ülke sınırlamaları gevşetse de Çin’de yetkililer, pandeminin tamamen ortadan kaldırılması için önlemler getiren “Sıfır Covid” politikasında ısrarcı.
***
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, en önemli toplantılarından birini yapacağını söylediği Koronavirüs Bilim Kurulu toplantısının ertlenmesine ilişkin olarak, “Bu toplantıyı doğrusu geniş katılımlı ve yüz yüze yapmak istiyoruz. O nedenle haftaya erteledik” dedi. Adıyaman’da konuşan Bakan Koca, maske kullanımı hakkında “Bilim Kurulu okullarda maske başta olmak üzere birçok konuyu değerlendirmiş olacak. Bu konuda önerileri daha sonra değerlendirmek üzere de kamuoyuna açıklanmış olacak” açıklamasını yaptı.
Pandeminin Seyri
Düşüşe geçse de pandemi hala devam ediyor. Omicron varyantının yarattığı patlama ile küresel düzeyde toplam vaka sayısı 509 milyonun üzerine çıkarken Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 6 milyon 242 bine yaklaştı. Aktif hasta sayısı 41 milyon 380 bin civarında.
Dünya genelinde yeni vaka sayısında azalış eğilimi devam etti. Bununla birlikte hala Asya ve Avrupa kıtasında vaka sayısı hala yüksek seyrediyor. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 560 bin civarında, Covid-19’a bağlı ölüm sayısı ise 1 bin 534 kişi. Ülkelere göre vaka sayısı şöyle: Almanya (89.7 bin), Fransa (80.6 bin), Güney Kore (75.4 bin), İtalya (70.5 bin), Japonya (42.8 bin), Avustralya (41.8 bin), Tayland (20 bin), ABD (18 bin) ve. Vietnam (10.4 bin).
Türkiye’de ise vaka sayısındaki düşüş eğilimi devam etti. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 2 bin 654 kişiye Covid-19 tanısı kondu. Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 16 kişi. Toplam vaka sayısı 15 milyon 16 binin üzerine çıktı, toplam can kaybı ise 98 bin 676 kişiye yükseldi. Test yaptırma konusunda gevşemeler, test sayısına yansıdı. Günlük PCR testi sayısı 138 binin altına indi. Vaka sayısında azalma aktif hasta sayısına da yansıdı. Resmi istatistiklere göre 63 bine indi.
***
Hafta sonu sağlık hizmetlerine erişim, test yaptıramama, bildirim sorunları (yetersiz bildirim ve bildirim yapmayan ülkeler) nedeniyle gerçek tabloyu görmüyoruz. Bu durum pazartesi günlerine de yansıyor. Bu nedenle pandeminin seyrini değerlendirirken haftalık vaka ve ölüm sayıları daha çok dikkate alınıyor.
Pandemide geçtiğimiz hafta
Bu başlıkta haftalık toplam vaka ve ölüm sayısını paylaşıyoruz. Eğilimi görmek amaçlı son bir haftanın ortalama günlük vaka ve ölüm sayılarını da paylaşıyoruz.
Son 7 günün ortalama vaka ve ölüm sayısı düşüş eğilimini sürdürdü.
30 Ocak 2021 tarihinde haftanın ortalama günlük vaka sayısı pik yaparak 3 milyon 383 bine dayanmıştı. Bu tarihi takiben düşüş eğilimi başladı, haftanın günlük ortalaması 1 milyon 429 bin 328 kişiye kadar düşmüş, sonra yeniden yükselişe geçmişti. Martın 3. Haftası yeniden düşüş eğilime girmişti. Önceki haftanın günlük ortalaması 800 binin altına inmişti. Geçtiğimiz hafta düşüş devam ederek 655 bin 695 kişiye indi.
Ölüm sayısında seyir biraz farklı da olsa düşüş eğilimi gösteriyor: Yedi günün ortalama günlük ölüm sayısı 8 Şubata kadar artışını sürdürerek 10 bin 840 kişiye yükseldi. Bu tarihten sonra düşüşe geçti. Bir önceki hafta 2 bin 657 kişi olan ortalama günlük ölüm sayısı, 2 bin 422 kişiye geriledi.
Küresel haftalık vaka ve ölüm sayıları ise şöyle:
| Bir önceki haftaya göre değişim | ||||
| Kıtalar | Son 7 gündeki vaka sayısı | Son 7 gündeki ölüm sayısı | Vaka sayısı | Ölüm sayısı |
| Dünya | 4,589,860 | 16,953 | – %21 | – %15 |
| Avrupa | 2,327,352 | 8,686 | – %20 | – %11 |
| Asya | 1,354,911 | 3,810 | – %31 | – %23 |
| Kuzey Amerika | 368,626 | 2,915 | + %4 | – %17 |
| Güney Amerika | 120,648 | 1,027 | – %17 | – %23 |
| Afrika | 37,318 | 217 | + %24 | + %6 |
| Türkiye | 24,601 | 286 | – %36 | – %28 |
Yukarıda tabloda görüldüğü gibi dünya genelinde geçtiğimiz hafta hem vaka sayısında (-%21) hem de ölüm sayısında (-%15) azalma devam etti. Son bir haftanın toplam vaka sayısı 5 milyonun altına, ölüm sayısı 17 binin altına indi. Kuzey Amerika ve Afrika dışında tüm kıtalarda azalış devam etti. Bununla birlikte bir önceki haftaya göre son 7 gün içinde Kuzey Amerika’da %4’lük ve Afrika’da %24’lük vaka artışı gerçekleşti. Ölümlerde azalma eğilimi ise Afrika dşında devam etti. Afrika’da Covid-19’a bağlı ölümler bir önceki haftaya göre %6’lık artış gözlendi. Yine küresel vaka ve ölümlerin çoğunluğunun Avrupa ve Asya ülkelerine ait olduğunu not etmeliyiz.
Küresel eğilimin tersine bazı ülkelerde vaka artışı gözlendi: ABD’de (+6), İspanya’ da (+%18), Yeni Zelanda’da (+2) ve Finalndiya’da (+76).
Yine küresel düşüş eğilimin aksi ölüm sayısının da yükseldiği ülkeler var: Almanya (+%10), Fransa (+%2), İtalya (%17), Tayland (+%15), İngiltere (+%3), Kanda (+%44).
Çin’de de geçtiğimiz hafta toplam vaka sayısı 20 bin 310 kişiye (artış %29) ve ölüm sayısı 48 kişiye (artış %4) yükseldi. Bununla birlikte Çin klinik belirti gösterenleri vaka olarak bildirdiğini not etmeliyiz. Semptomu olmayan, fakat Covid-19 testi pozitif olan kişi sayısı da bunun yaklaşık 8 katı olarak saptanıyor. Çin’de Sıfır vaka stratejisi nedeniyle çok fazla sayıda test yapıldığını, neredeyse tüm Covid-19 kişilerin saptandığını da not etmeliyiz.
Türkiye’de geçtiğimiz hafta vaka sayısında %36’luk ve ölüm sayısında %28’lük ciddi azalma gözlendi. Bu azalış Covid-19 kliniklerine ve yoğun bakımlara da yansıdı. Tamamlanmış aşı dozunun düşüklüğü, sürü bağışıklığına terk edilen ülkemiz insanın ölümler pahasına pandemiyi atlattığını gösteriyor.Bununla birlikte vaka sayısının hala bunun 3 ila 5 katı olduğu düşünülüyor. Risk grubunun aşı dozunu tamamlamaları, özellikle hatırlatma dozunu yaptırmış olmaları kritik önemde olduğunu ısrarla vurguluyoruz.
Salgın Kontrol Önlemleri
Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı, Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı, Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, koronavirüse karşı aşılamanın gelecek dönemde de devam edip etmeyeceğine ilişkin açıklama yaptı. Prof. Dr. İlhan, “Şu an için bakıldığında koronavirüs vakalarının aşağıya doğru gittiğine hepimiz şahit oluyoruz. Bu durumda özellikle 65 yaş üzeri olan, kronik hastalığı olan vatandaşlarımızın kendilerini korumaları gerekiyor. Halihazırda vefat edenlere baktığımızda bunların içinde 65 yaş üzeri büyüklerimiz ve kronik hastalığı olan vatandaşlarımızın çok daha fazla olduğuna şahit oluyoruz. Bu grubun korunması yolu ile dikkatli olarak ilerlememiz en doğru yaklaşım olacaktır. Bunu üs üste koyduğumuzda diyelim ki önümüzdeki dönemde koronavirüs vakaları çok aşağıya düştü, diyelim ki 100, 20, 10 oldu. Belli yerlerde, çok kalabalık olan yerlerde, örneğin İstanbul’da tek tük vakalar görülüyor olabilir. Bu süreçte de böyle bir salgın, böyle bir tehlike olmaması için tıpkı grip aşısında olduğu gibi 65 yaş üzeri vatandaşımıza nasıl ki aşılama tavsiye ediliyorsa, koronavirüs için de 65 yaş üzeri olan, kronik hastalığı olan vatandaşlarımızı önümüzdeki dönem yine aşılamak mümkün olabilir” dedi.
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 07.00-8.00) alıyoruz