Bugün bizim Meksika olarak bildiğimiz Teotihuacan antik kenti, en parlak döneminde yaklaşık 125.000 kişiye ev sahipliği yapıyordu ve eski dünyanın en işlek merkezlerinden biriydi.
Hiç kimse bu gelişmiş popülasyonun nereye kaybolduğunu tam olarak bilmiyor; fakat şehirdeki Ay Piramidi’nin altında gizli bir tünel ve gömülmüş bir oda keşfedilmesi, antik Mezoamerika kültürünün ölümü nasıl gördükleri konusunda yeni ipuçları veriyor.
Meksika Ulusal Antropoloji ve Tarih Enstitüsü’nden (INAH) Veronica Ortega, adaklar için yapılan bu komplekslerin, Teotihuacan şehrinin kutsal merkezi olduğunu söylüyor.
Ortega, “Herkes burayı uygarlığın cazibe merkezi olarak görürdü, dolayısıyla bu yapıların içinde bulunabilecek herhangi bir şey, bu antik metropolün Mezoamerika’nın diğer bölgeleriyle ilişkisini çözmemize yardım edebilir.” diyor.
2017’deki buluntularla ilgili resmi açıklamalarında araştırmacılar, en geç MS 3. yüzyılda inşa edilmiş olan Ay Piramidi’nin altındaki yeni ve yakın zamandaki keşiflere açıklık getirdi.
Ekip, bilim insanlarına yüzey altındaki yapıların boylarını ölçme ve onları haritalama olanağı veren ‘elektriksel direnç tomografisi’ adlı görüntüleme teknolojisi kullanarak yüzeyin 8 metre kadar altında yer alan 15 metre genişliğinde gizli bir oda keşfetti.
Bu odanın ne tür bir amaca hizmet etmek için yapıldığı henüz bilinmiyor ancak araştırmacılar ölü gömme törenleri için yapılan dini ritüellere ev sahipliği yapmış olabileceğini ileri sürüyor.
Ekip bu oda dışında ayrıca, Ay Plazası olarak bilinen alana bağlanan, büyük olasılıkla Teotihuacán yerlilerinin ölüm ve ölümden sonraki hayat anlayışları gereğince adaklarını sundukları yer altı dünyasına açılan bir tünel keşfetti.
Ortega’ya göre piramitteki önceki arkeolojik keşiflerde, iskeletler ve yeşil taştan yapılmış kolye ve mozaik gibi nesneleri içeren hediyelerin olduğu bir tünel gün ışığına çıkarılmıştı. Ortega, “Bu yüzden toprak altında buna benzer bazı şeyler bulunabileceğini düşünmek çok da zor değil.” diyor.
Eğer ilerleyen zamanlardaki arkeolojik kazılar da bu tünel ve geçitlerin cenaze ritüellerini gerçekleştirmek amacıyla yapıldığını gösterirse, bu devasa piramitlerin hizmet ettiği bir diğer fonksiyonun da açığa çıktığını iddia etmek mümkün olacak. Ancak bu yapılar hala birçok sırrı barındırıyor.
Ortega, “Keşif, Teotihuacán sakinlerinin büyük tapınaklarında aynı kalıbı izlediklerini ve işlevlerinin de yeraltı dünyasını canlandırmak olacağını doğrulayabilir.” diyor.
Peter Dockrill. Science Alert. 30 Ekim 2018.
***
Ay Piramidi ve yakınındaki meydanın altında gizli bir tünel keşfedildi. F: Wiki Commons
Arkeologlar, Meksika’daki antik kent Teotihuacan’da yer alan Ay Piramidi’nin altında, 2000 yıl kadar önce yaşadığı bilinen Aztek öncesi uygarlığa ait gizli tünel keşfettiklerini açıkladı.
Ay Piramidi, 43 metrelik yüksekliğiyle, Güneş Piramidi’nden sonraki en büyük ikinci yapı olarak biliniyor. Bölgedeki mezarlarda bulunan insan kalıntıları, burada insan kurban etme ve diğer kanlı ritüellerin gerçekleştiği düşüncesini destekliyor.
Meksika Ulusal Antropoloji ve Tarih Enstitüsü’nden (INAH) bir ekip, yerin altındaki bir boşlukla karşılaştıklarında, Plaza de la Luna olarak da bilinen Ay Piramidi’nin büyük meydanını kazıyorlardı.
Son yıllarda Teotihuacan’da buna benzer tünel gibi yapılar, Tüylü Yılan Piramidi’nin altındaki bir tünel de dahil olmak üzere diğer yapıların altında da keşfedilmişti.
Yeni keşfedilen uzun yeraltı tüneli, Ay Piramidi’nin meydanının merkezine kadar ilerliyor. Arkeologlar bu tünelin Kolomb öncesi medeniyetin karmaşık inanç sisteminde yeraltı dünyasını temsil ediyor olabileceğine inanıyor.
Plaza de la Luna’nın koruma projesinin başındaki arkeolog Veronica Ortega: “Bulgular, Teotihuacanlıların büyük anıtlarıyla ilişkili olarak, yeraltı dünyasını temsil eden aynı tünel modellerini sürekli olarak yaptıklarını doğruluyor.” diyor.
Arkeologlar Haziran ayının başında, yüzeyde yapılan elektriksel ölçümlerden yola çıkarak, yeraltında bulunan yapıları görüntüleyen ‘elektriksel direnç tomografisi’ olarak bilinen bir yöntem kullandıklarında bu yeraltı tünelini keşfetti.
Teotihuacan Güneş Piramidi. F: Sharron McClellan/Flickr
Arkeologlar yeraltına doğrudan erişim sağlayamadı fakat bu tomografi yöntemi ile, meydandan piramide doğru yerin altından giden, 10 metrelik gizli derin bir boşluk olduğunu ortaya çıkardı.
Şimdi, araştırmacılar bu tünelin özellikleri hakkında daha fazla bilgi edinmek ve hangi amaca hizmet ettiğini bulmak için daha fazla araştırma yapmayı planlıyor. Arkeologlar bu tünelde birçok eser olduğunu düşünüyorlar fakat önce tünelin varlığını teyit etmek için daha fazla araştırma yapılması gerekecek.
Yine de yapılacak keşif, yaklaşık 2.000 yıl önce Ay Piramidi’ni inşa eden eski uygarlığın kültürünü anlamak için önemli bir adım teşkil edebilir.
Veronica Ortega, “Tünelin işlevi, yeryüzündeki hayatın, hayvanların ve bitkilerin ürettiği bir dünyayı yeniden üretmek olabilir. Bu da tarımsal döngüleri kutlamak için törenlerin bir parçası olarak sadece ritüeller için kullanılmış olabilir.” diyor.
Çeviren: Hüseyin Erdoğan. IB Times. 6 Temmuz 2017.
Kaynak: Arkeofili
Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…