ABD, Türkiye’ye Rus yapımı S-400 hava savunma sistemlerinin alımı nedeniyle uygulanacak CAATSA yaptırımlarını açıkladı. Savunma Sanayi Başkanlığı, Savunma Sanayi Başkanı İsmail Demir ve kurumun üç çalışanı yaptırım listesine alındı.
Amerikan Hazine Bakanlığı’nın sitesinden yayınlanan açıklamada, Savunma Sanayi Başkanlığı (SSB) ve kurumun başkanı İsmail’in Demir’in yanı sıra Savunma Sanayii Başkan Yardımcısı ve Roketsan Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Yiğit, Savunma Sanayi Başkanlığı Hava Savunma ve Uzay Daire Başkanlığından Serhat Gençoğlu ve Mustafa Alper Deniz’in de yaptırım listesine alındığı belirtildi.
ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan konuyla ilgili açıklama yapan üst düzey bir yetkili, SSB’ye yönelik yaptırımların, “ABD’nin ürün ve teknolojileri için ihracat lisansı ve yetkilerinin verilmesinin yasaklandığını” kaydetti.
Yetkili, herhangi bir uluslararası finansal kuruluşun SSB’ye 10 milyon doları aşan kredi ve borç vermesinin kısıtlandığını ve SSB yetkililerinin ABD’ye girişinin de yasaklandığını ifade etti.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, yaptırım kararının açıklanmasından sonra yaptığı açıklamada, “Türkiye’yi S-400 sorununu derhal ABD ile koordinasyon içinde çözmeye çağırıyoruz” dedi. Pompeo, ‘S-400 alımının Amerikan askeri teknolojisinin ve personelinin güvenliğini tehlikeye atacağı’ yönündeki görüşlerini Türkiye’ye ‘en üst seviyede’ ilettiklerini söyledi. Türkiye’yi ‘değerli’ bir müttefik olarak niteleyen ABD’li bakan, Ankara’nın Washington için önemli bir bölgesel güvenlik ortağı olduğunu, ABD’nin savunma alanındaki işbirliğini sürdürmek istediğini de belirtti.
Pompeo, yaptırımlar çerçevesinde İsmail Demir ile diğer üç ismin ABD’deki olası malvarlıklarının dondurulacağını, bu isimlere vize kısıtlaması getirileceğini belirtti. Yaptırımlar kapsamında Türkiye’nin Savunma Sanayi Başkanlığı’na ABD’den ihracat lisansı ve izni verilmeyeceğini söyledi.
Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan ilk açıklamada “ABD’nin Türkiye’ye karşı tek taraflı yaptırımlar içeren kararını kınıyor ve reddediyoruz. ABD’nin tek taraflı yaptırımlara başvurması her türlü izandan yoksun bir davranıştır. ABD’yi bu haksız yaptırım kararını gözden geçirmeye ve vahim yanlıştan geri dönmeye davet ediyoruz” ifadeleri kullanıldı.
Türkiye’yi zamanında S-400 sistemlerini tedarik etmeye sevk eden koşulların herkes tarafından gayet iyi bilindiği belirtilen açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump’ın da bizzat birçok vesileyle bu konuda Türkiye’nin haklılığını teslim ettiği vurgulandı.
S-400’lerin NATO sistemleri bakımından bir zafiyet yaratacağına dair ABD iddialarının da teknik dayanaktan yoksun olduğuna işaret edilen açıklamada, şunlar kaydedildi: “Kaldı ki Türkiye, bu konuda NATO’nun da katılacağı teknik bir çalışma grubu kurulmasını teklif ederek, meselenin siyasi ön yargılardan uzak bir şekilde, nesnel ve gerçekçi bir zeminde ele alınmasını defaatle önermiştir. Bu itibarla ABD’nin konuyu iki müttefike yakışır şekilde diyalog ve diplomasi yoluyla çözme yönündeki önerimizi kabul etmeyerek, tek taraflı yaptırımlara başvurması her türlü izandan yoksun bir davranıştır.
Türkiye, ilişkilerimizi olumsuz yönde etkilemesi kaçınılmaz olan bu karara karşı gerekli adımları atacak, uygun gördüğü şekilde ve zamanlamayla mukabelede bulunacaktır. Türkiye, ulusal güvenliğini sağlamak için gerekli gördüğü tedbirleri almaktan da imtina etmeyecektir. Bu anlayışla ABD’yi, bugün açıklanan bu haksız yaptırım kararını gözden geçirmeye ve bu vahim yanlıştan bir an evvel geri dönmeye davet ediyor, Türkiye olarak meseleyi müttefiklik ruhuna uygun şekilde, diyalog ve diplomasi yoluyla ele almaya hazır olduğumuzu bir kez daha vurguluyoruz.”
Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov ise yaptırım kararına ilişkin “ABD’nin Türkiye’ye yaptırım uygulaması, uluslararası hukuka karşı kibirli tutumunun bir başka tezahürüdür” dedi.
Lavrov, resmi temaslar için bulunduğu Bosna Hersek’te şunları kaydetti:
“ABD yaptırımları hoyrat bir şekilde kullanıyor. ABD’nin Türkiye’ye yaptırım uygulaması, uluslararası hukuka karşı kibirli tutumunun bir başka tezahürüdür. Elbette bu yaklaşım, askeri-teknik iş birliği de dahil olmak üzere, uluslararası arenada sorumlu bir katılımcı olan ABD’nin güvenilirliğine katkı sağlamıyor.”
Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir de bir açıklama yaparak şu ifadeleri kullandı: “Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde tam bağımsız savunma sanayi hedefimizde kararlıyız. Benim ve ekibimin duruşunu değiştirmeyecek, Türk savunma sanayisini hiçbir şekilde engelleyemeyecektir.”
Trump’ın, Kongre’nin baskısıyla 2017’de imzaladığı yasa, esas olarak Rusya’nın ABD seçimlerine müdahale girişimi, Kırım’ı ilhak etmesi ve Ukrayna’nın doğusundaki ayrılıkçıları desteklemesine karşı Obama döneminde getirilen yaptırımların güvence altına alınması amacını taşıyor. 02 Ağustos 2017’de resmen yürürlüğe giren CAATSA yasası, ABD’nin ulusal güvenliğine “tehdit” olarak değerlendirdiği İran, Rusya ve Kuzey Kore’ye karşı yaptırımların alınmasını öngörüyor.
Yasanın 231. maddesine göre, Rusya ile savunma ve istihbarat alanlarında çalışan kişilere karşı da yaptırım getirilebiliyor.
Bu yaptırımlar, Rusya Federasyonu için veya onun adına çalışan kişilerle bilerek “önemli işlem” yapan gerçek ve tüzel kişiler için de geçerli olabiliyor. Bu kapsamda Türkiye’nin Rusya’dan S-400 sistemlerini alması, “önemli işlem” kategorisinde değerlendiriliyor ve yaptırım öngörülüyor.
Kaynak: DUVAR
Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…
