Türk Tabipleri Birliği (TTB) Aile Hekimliği Kolu (AHEK), 14-15-16 Temmuz 2023 tarihlerinde Gaziantep’te deprem bölgesindeki durum ile ilgili çalıştay gerçekleştirdi. Çalıştayda 6 Şubat Kahramanmaraş depremi sonrası depremin etkilediği illerde yaşayan halkın yaşam koşulları, sağlık gereksinimleri, temel ihtiyaçları, birinci basamak sağlık hizmetlerinin durumu, sağlık çalışanlarının yaşadıkları sorunlar, gereksinimler, öneriler üç günlük program kapsamında görüşülerek yazılı hale getirildi.
Çalıştay sonrasında ortaya konulan bulgular çevrimiçi olarak düzenlenen basın toplantısında kamuoyu ile paylaşıldı. Toplantıda konuşan AHEK Sekreteri Dr. Sibel Uyan, çalışmanın süreciyle ilgili bilgi verdi ve çalıştay sonrasında derlenen notları paylaştı.
AHEK 14-15-16 Temmuz Deprem İlleri Bölge Toplantı Notları’nda deprem bölgesinde normal yaşama dönüş için yapılan çalışmalar ve halen yürütülemeyen çalışmalar nedenleri ile birlikte raporlanırken yapılması gereken çalışmalar da nasıl yapılabileceğine dair açıklamalar ile birlikte listelendi. Notta koruyucu ve gezici sağlık hizmetlerinin verilemediği, rutin aşılamaların yapılamadığı, barınma sorunları ve sağlık emek gücünün yetersizliği gibi sorunlara değinilirken ASM’lerin yıkım derecelerin belirlenmesi ve planlamaların buna göre yapılması, sağlık hizmetlerinin liste tabanlı değil bölge tabanlı verilmesi ve yeni yerleşim yerleri için ASM’lerin planlanması gibi önerilere de yer verildi.
Basın toplantısında konuşan TTB Merkez Konseyi Üyesi Dr. Kazım Doğan Eroğulları, depremden hemen sonra AHEK’in gönüllüler vasıtasıyla bölgede ilk anda ihtiyaç duyulan sağlık hizmetlerinin organizasyonda sorumluluk aldıklarını ve birinci basamak sağlık hizmetlerinin uygulanmasında etkin rol oynadıklarını anımsattı. Depremin yoğun etkilediği yerlerde birinci basamakta çalışan hekimlerin/sağlık emekçilerinin halen çözülmemiş ciddi sorunlarının olduğunu söyleyen Dr. Eroğulları, deprem öncesinde var olan kamu idaresinin yönetimsel sorunlarının depremden sonra da devam ettiğini dile getirdi.
AHEK Başkanı Dr. Emrah Kırımlı ise, depremin ardından yapılan ilk toplantılarda dile getirdikleri sorunların halen devam ettiğini söyledi. Deprem bölgesinde aile hekimliği ile ilgili ciddi sorunlar olduğunu aktaran Dr. Kırımlı, “Arkadaşlarımızın üstün emeğiyle, bir yandan da emeklerinin sömürülmesi ile varmış gibi yapılıyor ancak bölgede birinci basamak ve aile hekimliği sürdürülemiyor. Bu hem sağlık çalışanlarının sağlığını ve emeğini tüketiyor hem de toplumun sağlık hakkını gasp ediyor. Depremler olmamış gibi davranarak aile hekimliğini ve birinci basamağı sürdürebilmek imkansız” dedi.
Türk Tabipleri Birliği Aile Hekimliği Kolu 14-15-16 Temmuz Deprem İlleri Bölge Toplantı Notları
Aile Hekimleri 6 Şubat Depremini Unutturmayacak! 28 Temmuz 2023
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Aile Hekimliği Kolu (AHEK) Deprem İlleri Bölge Toplantısı Gaziantep-Kilis Tabip Odası ev sahipliğinde Eskişehir, Bilecik, İstanbul, Ankara, İzmir, Şanlıurfa, Gaziantep, Adana, Hatay, Adıyaman, Kahramanmaraş, Manisa ve Denizli illerinden gelen aile hekimlerinin katılımıyla 14-15-16 Temmuz 2023 tarihlerinde Gaziantep’te gerçekleştirildi.
TTB AHEK, 6 Şubat Kahramanmaraş depremi sonrası depremin etkilediği illerde yaşayan halkın yaşam koşulları, sağlık gereksinimleri, temel ihtiyaçları, birinci basamak sağlık hizmetlerinin durumu, sağlık çalışanlarının yaşadıkları sorunlar, gereksinimler, öneriler 3 günlük program kapsamında görüşülerek yazılı hale getirildi.
TTB AHEK ve deprem illeri tabip odaları üyelerinden oluşan ziyaret ekipleri oluşturuldu. 14 Temmuz 2023 tarihinde deprem bölgesinde hizmet veren toplam 34 aile sağlığı merkezi (ASM) ile 105 aile sağlığı birimi (ASB) ziyaret edilerek aile hekimleri ve diğer sağlık çalışanlarıyla bir araya gelindi; çalışılan mekânlar, verilen hizmetler yerinde görüldü. Yapılan ziyaretlerde, görüşmelerde, halkın yaşam koşulları, ihtiyaçları, sorunları, birinci basamak sağlık hizmetleri, ASM çalışanlarının çalışma koşulları, özlük hakları, yaşadıkları güçlükler konuşuldu, görüş ve önerileri alındı; bir sonraki gün olan 15 Temmuz 2023 Cumartesi günü Gaziantep-Kilis Tabip Odası’nda yapılan toplantıya davet edildi.
15 Temmuz Cumartesi günü, Gaziantep-Kilis, Adıyaman ve Kahramanmaraş tabip odalarının başkanları, oda temsilcileri, ziyaretlere katılan meslektaşlarımız, deprem bölgesindeki son durumu ve yapılan ziyaretlerde edindikleri bilgi ve gözlemlerini aktardılar. Toplantının ikinci bölümde Prof. Dr. Muzaffer Eskiocak, Kızamık salgını ve güncel durumla ilgili sunum gerçekleştirdi.
Toplantının öğleden sonraki oturumunda 6 Şubat depremi sonrası geçen sürede halkın ve sağlık çalışanlarının normal yaşama dönmeleri için yapılanları ve önerileri kolay tartışabilmek amacıyla katılımcılar üçe ayrılarak kendi içinde görüşmeler yapıldı. Atölye guruplarının tartıştığı konular:
1. Deprem sonrası deprem bölgelerinde yaşayan halkın ve sağlık çalışanların normal yaşama dönmesi için nelerin ve nasıl yapıldığı?
2. Yapılmayanlar, sebepleri?
3. Yapılması gerekenler ve nasıl yapılmalı?
İkinci gün programının son bölümünde Prof. Dr. Mehmet Zencir “Sağlık Çalışanları Açısından Kentin Yeniden İnşası” sunumunu gerçekleştirdi. Prof. Dr. Mehmet Zencir’in yaptığı sunumdan:
“Deprem bölgesi sağlık emekçilerin devamlılığı sağlık hizmetlerinin geleceği açısından kritik öneme sahiptir. Bir yandan kaybedilen sağlık emekçileri öte yandan yeterli barınma, yaşam ve çalışma koşulları sağlanamadığı için tayin isteyen ve yurt dışı çalışma için iyi hal belgesi alan sağlık emekçilerinin sayıca yüksekliği dikkate alınmalıdır. Bu topluluk deprem bölgesindeki sağlık hizmetlerinin belleği olduğu unutulmamalıdır. Birinci basamak açısından bellek çok daha kritik işlevdedir. Bellek aynı zamanda süreklilik anlamı da taşır. Belleğin silinmesi sağlığın yeniden inşası açısından büyük risktir.
Sağlık emekçilerinin kalıcılığın sağlanması sadece başını sokacak bir çadır, konteyner ya da daha konforlu prefabrik yapılarla sağlanması mümkün değildir. Aile bütünlüğünün sağlanması, çocukları için gelişkin eğitim olanakları, başta belediyecilik ve ulaşım olmak üzere kamu hizmetlerinin yaşama geçirilmesi ve sosyal yaşamın devreye sokulması kalıcılık için kritik önemdedir.
Kentin tarihi, kültürel ve doğal varlıklarının korunması ve yeniden inşası da not edilecekler arasındadır. Geçimlik ekonominin sağlanması da kentin canlığının en büyük belirtisidir, buna yönelik kolektif çabalar ön açıcı olacaktır. Tüm bunların yanında sağlık hizmetlerinin yeniden inşa sürecinde karar süreçlerine rol almaları hatta belirleyici olmaları sağlık emekçileri için yaşamsal önemdedir.
Yaşadığımız büyük deprem birinci basamak sağlık hizmetlerinin olağandışı durumlara (afetlere) dayanıklılığının ne kadar önemli olduğunu gösterdi, birinci basamağın yeniden inşasında aile hekimliği sisteminin yapısal sorunları mutlaka masaya yatırılması ve radikal müdahaleler yapılması kaçınılmazdır.
Yine olağandışı durumlarda sağlık kurumlarının hazır olma hali kıymetlidir. Bu açıdan olası afetlere karşı hazırlıklar ve sağlık emekçilerinin eğitimlerinin güncellenmesi öncelikli işlerimiz arasında olmalıdır.
Güncel olarak bölge nüfusunun hem kent düzeyinde hem de mahalle-köy, geçici yerleşim alanları düzeyinde belirlenmesi, il içi yer değişikliği dahil göç eden nüfusun (geçici-kalıcı) belirlenmesi, depreme bağlı yaşam istatistiklerinin netleşmesi planlama yapma açısından halk sağlığı açısından olmazsa olmazlardır.”
Toplantının son günü 16 Temmuz’da yapılan ziyaretler ve yapılan tartışmaların sonuçları değerlendirildi.
Bölge toplantılarımızın dördüncüsü için katılan, destek veren katkı sağlayan, TTB Merkez Konseyi üyeleri ve Gaziantep-Kilis Tabip Odası yönetici ve üyeleri olmak üzere tüm katılımcılara TTB AHEK adına teşekkür ediyoruz. Bu çalışmanın deprem bölgesinde yaşayan halkın ve birinci basamak sağlık çalışanlarının biran evvel normal yaşama dönmelerine katkı sağlayacağına inanıyoruz.
Türk Tabipleri Birliği Aile Hekimliği Kolu
Türk Tabipleri Birliği Aile Hekimliği Kolu 14-15-16 Temmuz Deprem İlleri Bölge Toplantı Notları için tıklayınız.