Bilim ve mitolojiyi beraber düşünmek: “Modern Mitler”

Felsefe ve tarih bilimi üzerine çalışmalarıyla bilinen Oren Harman’ın “Modern Mitler”i Say Yayınları’ndan çıktı. Çalışmasında bilim ile mitoloji arasındaki ilişkiye dikkat çeken yazar, kitabının amacını “kikaye anlatıcılığı üzerinden bizim şaşaalı modern dilimiz için kadim bir görevi üstlenmek” sözleriyle özetliyor.

Oren Harman’ın “Modern Mitler” adlı çalışması Say Yayınları’ndan çıktı. Ilgın Yıldız’ın Türkçeleştirdiği kitap “Evren, Dünya ve Yaşamın Evrenini Nasıl Açıklıyoruz?” alt başlığını taşıyor.

Bugün hakikati bilimle arasak dahi mitolojiye de kulak verdiğimizin altını çizen yazar, bilim ile mitoloji arasındaki ilişkiye dikkat çekiyor.

Harman; kozmolojik bir annelik görüşü kurgulamak için Ay ile Dünya’nın ilişkisinden faydalanıyor; seks ve ölümün dünyaya gelişini bir mitokondrinin paniğe kapılışıyla açıklıyor; bilincin yalnızlığını ahtapotun belleğinden yola çıkarak betimliyor ve evrim sureci içinde dilin ortaya çıkışını insanın hakikatle imtihanına bağlıyor.

Kitaptaki mitler zamanın en başından günümüzün bilimine dek uzanırken, yazar kitabının ‘görevini’ ise şöyle özetliyor.

“Bilim, mitolojiyi fuzuli kılıyormuş gibi yaparak ihmal etmiştir. Ancak bu modern dilimizi önemli bir görevden yoksun bırakır. Çünkü cevapları olan sorulara cevap vermenin yanı sıra, bilim şaşırtıcı biçimde bilgi aleminin dışında erişebileceğimiz en yüksek şeyin ikinci gerçekler olduğunu bize hatırlatarak, büyünün muğlaklığıyla daha huzurlu yaşamamıza yardımcı olur. Dolayısıyla bu, ‘Modern Mitler’in amacıdır: Hikaye anlatıcılığı üzerinden bizim şaşaalı modern dilimiz için kadim bir görevi üstlenmek.

“Dolayısıyla burada büyük patlama ve çoklu evrenle karşılaşıyor ve onlar üzerinden, Kader’e yeni keşfedilmiş bir bakışla bakıyoruz. Genç Ay’ın, Dünya’dan seken dev bir meteorla beraber ortaya çıkışını izliyor, Annelik’in anlamını düşünüyoruz. En eski atalarımız arasındaki rastgele gen karışımı, modern Aşk nosyonlarımıza meydan okuyor; ilk ortakyaşam eylemi, Özgürlük’ün Janus yüzlerini gözler önüne seriyor, bir trilobitte gözün ortaya çıkışı, dünyayı Kıskançlık’l tanıştırıyor, dilin doğuşu Doğru’yla mücadelemizi anlatıyor…”