Gümüşhane’deki Dipsiz Göl’ün define arama gerekçe gösterilerek kurutulmasıyla ilgili bianet’e konuşan Prof. Dr. Osman Bektaş “Her ne olursa olsun artık gölün beslenme kanallarıyla tahliye kanalları arasındaki denge bozuldu. Eski haline gelmesi tamamen şans işi” diye konuştu.
“Dipsiz Göl’ün beslenme kanallarıyla tahliye kanalları arasındaki denge bozuldu. Yer altı kaynağında tahribat olup olmadığı bilinmiyor. Gölün eski haline dönüp dönmeyeceğini zaman gösterecek. Tamamen şansa bağlı.”
Bu sözler Jeoloji mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş ait. Gümüşhane’nin Taşköprü Yaylası’nda yasal izinle 12 bin yıllık Dipsiz Göl’ün define uğruna boşaltılıp üstünün toprakla doldurulmasını bianet’e değerlendiren Bektaş, gölde gelen su ile giden suyun eşitliğinin bozulduğunu belirterek yapılan dolgunun doğal dengeye büyük darbe vurduğunu söyledi.
TIKLAYIN – “Define Var” Diye Boşaltılan Dipsiz Göl Sit Alanı Olacak
Bölgedeki göl haritasının çıkartılıp diğer göllerin acilen koruma altına alınması gerektiğini belirten Bektaş şöyle konuştu:
“Bu göl doğal bir yapıydı. Gölün suyunu boşalttılar; kazdılar, taradılar. Define avcılığı bahane edilerek talan ettiler. Gölün orijinalliğini, doğallığını bozdular. Şimdi de rehabilitasyon çalışmaları yapılarak eski haline getirmeye çalışıyorlar. Gölün özellikleri artık kayboldu. Bundan sonra orada yapılacak olan göl, doğal değil yapay göl olacaktır.
“Beslenme kanallarıyla tahliye kanalları arasındaki denge bozuldu”
“Gölün eski haline gelip gelmeyeceğini ise zaman gösterecek ve tamamen şans işi. Bunu tahribatın türü ve şekli belirleyecek. Çünkü göl sadece üstten yağmur ve kar sularıyla beslenmiyor, yer altından da besleniyordu. Temiz suyu vardı. Yer altı su kaynağında kırık ya da tahribat olup olmadığını şu anda bilmiyor.
“Her ne olursa olsun artık gölün beslenme kanallarıyla tahliye kanalları arasındaki denge bozuldu. Dört mevsim denge vardı. Artık o denge de kalmadı. Bu şu demek; gelen su ile giden su arasındaki eşitlik bozuldu. Su buharlaşmayla kırılıyor, yer altı suyuyla da besliyordu. Şimdi gölü kurtarmak için kazı yapıyorlar. Su geçirmez killi toprakla dolduruyorlar. Bu dolgu işi büyük ihtimalle gölü geri getirmeyecek ama zaman ne getirir göreceğiz. Fakat ne olursa olsun göl doğal güzelliğini yitirdi. Faunası yani bölgede yaşayan hayvan çeşitliliği ve florası yani bölgedeki bilgi çeşitliliği tahrip edildi. Doğaya zarar verildi.
“Göl denemez artık”
“Orada yapılması planlanan şey yapay havuz artık, göl denemez artık. Geçirimsiz bir tabaka yapmışlar ve alttan beslenmeyi olanak dışı bırakmışlar. Kar ve yağmur suyunu dikkate alarak bunu yaptılar ama kaynak suyunu unuttular.
“Dipsiz Göl’ün hemen yakınında Artabel Gölleri Tabiat Parkı var. Bu göl tabiat parkındaki göllerle büyük ölçüde benzerlik taşıyor. Onlar bu bölgenin doğal değerleriydi. Ekosistemin bir parçasıydı. Biz bunları kendi elimizle yok ettik. Yasalara uygun bir şekilde yok ettik. Bu da şunu gösteriyor yönetmelik ve yasalarımız yeterli değil. Bu göllerin korunması için acilen yasa çıkartılmalı.
“Haritalandırma çalışmasıyla göller koruma altına alınmalı”
“Doğu Karadeniz’de 150’ye yakın göl var. Acilen haritalama çalışması yapılarak, envanter hailine getirilmeli. Daha sonrada bu göller doğal sit alanı ilan edilmeli.
“Böyle olduğunda hem gölleri, doğayı korumuş oluruz, hem de bölgedeki ekoturizmi canlandırırız. Bunu sadece Doğu Karadeniz’deki göller için değil tüm Türkiye için söylüyorum. 10 bin yıldan bu tarafa doğru kalan jeolojik miraslarımızdır buralar.”
Kaynak: Bianet-Hikmet Adal
“Define Var” Diye Boşaltılan Dipsiz Göl Sit Alanı Olacak
Çevre ve Şehircilik Bakanı Kurum, tabanında define olduğu iddiasıyla suyu tamamen boşaltılan, taban ve kıyı toprak yapısı bozulan 12 bin yıllık Dipsiz Göl’e yeniden su doldurularak bölgenin Sit alanı ilan edileceğini söyledi.
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, define aramak amacıyla suyu boşaltılan Dipsiz Göl’ün eski haline getirileceğini söyledi.
Dipsiz Göl ve çevresinin Sit alanı ilan edileceğini belirten Kurum, Gümüşhane’de Dipsiz Göl olarak anılan bölgenin doğal haline kavuşturulması için yapılacak çalışmalara ilişkin bilgi verdi.
“Erdoğan talimat verdi”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da konuyu yakından takip ettiğini ve gölün eski haline kavuşturulması için gerekli adımların atılması talimatı verdiğini belirten Kurum, göl ve çevresinin doğal haline kavuşturulması için üniversitelerden bilim insanlarının yer aldığı bilimsel bir kurulun oluşturulduğunu kaydetti.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ekiplerinin göl ve çevresindeki çalışmaları sürdürdüğünü aktaran Kurum, ilk etapta bölgede bilimsel çalışmaların yapılacağını, ardından da göl ve çevresinin bozulan yapısının eski doğal haline kavuşturulması için gerekli adımları atacaklarını vurguladı.
“Sit alanı ilan edilecek”
Kurum, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Göl ve çevresi Doğal Sit Alanı ilan edilecek. Ayrıca Dipsiz Göl olarak anılan bölge ile doğusunda bulunan korunan alan da birleştirilerek ekolojik koridor oluşturulacak.
“Ekiplerimiz şu anda bölgede çalışmalarını sürdürüyor. En kısa sürede doğal haline kavuşturacağımız Dipsiz Göl, kuracağımız ekolojik koridorun en önemli parçası haline gelecek. Hedefimiz, gölü eski haline kavuşturarak gelecek nesillere aktarmak” dedi.”
Ne olmuştu?
Gümüşhane merkeze 50 kilometre uzaklıkta, deniz seviyesinden 2 bin 140 metre yükseklikte olan Taşköprü Yaylası’ndaki Dipsiz Göl, özellikle kar ve yağmur sularıyla besleniyordu.
12 bin yıllık gölün tabanında Roma İmparatorluğu’nun Anadolu’daki dört büyük lejyonu arasında gösterilen 15’inci Apollinaris lejyonunun hazinesinin olduğunu ileri süren bir kişinin kazı için başvurması sonucu Gümüşhane Valiliği ile Kültür ve Turizm Müdürlüğü kazı için izin verdi.
Gümüşhane Müze Müdürü Elif Öktem ile jandarma yetkililerin de eşlik ettiği kazıda suyu tahliye edilen göl alanı, iş makineleriyle kazıldı. Beş gün sürdürülen kazı çalışmaları define bulunamayınca sonlandırıldı.
Müdahaleler sonucunda suyu tamamen boşaltılan gölde yapılan kazı sonucunda gölün taban ve kıyı toprak yapısının bozulduğu belirlendi.
Bu süreçte farklı ajans ve yayın organlarına konuşan akademisyenler, Dipsiz Göl’ün buzul gölü olduğuna dikkat çekerek, 12 bin yıllık ekosistemin yok edildiğini, bugün yeniden su doldurularak 12 bin yıllık ekosistemin geri getirilemeyeceğini belirttiler.
Kaynak: Bianet