* Fotoğraf: Anadolu Ajansı (AA) – Washington’daki destek protestolarından.
İran’da Jîna Mahsa Amini’nin “ahlak polisi” tarafından gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybetmesiyle başlayan protestolar sürüyor.
İran Kürdistanı’nda (Rojhilat) bulunan Kürdistan, Kirmanşah, Batı Azerbaycan, İlam ve Hemedan eyaletlerinde dün (5 Aralık) ilan edilen üç günlük genel grev, Hengaw İnsan Hakları Örgütü’nün açıklamasına göre, Rojhilat’ın 29 kentinde devam ediyor.
Buna göre, aralarında Kirmanşah, Sine, Mahabad, Giyelan, Rwanser, Bane, Kurwe, Seqiz, Diwander, İlam, Bokan, Urmiye, Kengever, Kani Dinar, Muj, Kameran ve Meriwan’ın da olduğu 29 kentte dükkanlar kepenk kapattı, öğrenciler okula gitmedi ve sokaklara çıkmadı.
Rûdaw haber sitesinin haberine göre, başkent Tahran’ın Ekbatan ve Sadabad bölgesinde toplanan kalabalık, yönetim karşıtı sloganlar atarak caddeyi trafiğe kapattı. Tahran metrosunun yolcu peronlarında bekleyenler de slogan atarak gösterilere destek verdi.
Meşhed şehrinde toplanan kalabalık caddede ateş yakarken, Kerec kentinde sokaklara çıkan göstericiler uzun süre slogan atarak yürüyüş yaptı. Arak ve Zencan gibi şehirlerde de protestolar düzenlendi.
Şiraz Tıp Bilimleri Üniversitesi’nden 209 öğretim görevlisi, yayınladıkları bildiriyle, protesto düzenleyen öğrencilere destek verdiklerini açıkladı.
Öğretim görevlileri, “tutuklanan öğrencilerin koşulsuz serbest bırakılması, disiplin kurulu kararlarının iptal edilmesi, üniformalı güvenlik güçlerinin ve polislerin kampüse girmesinin engellenmesi” talebinde bulundu.
Tahran’daki Şehid Beheşti Üniversitesi öğrencileri de arkadaşlarının isimlerinin yazılı olduğu pankartlar taşıyıp sloganlar attı.
Allame Tebatebayi Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi öğrencileri de yayınladıkları bildiriyle üniversite öğrencilerinin dün aldığı üç günlük boykot kararına ve grevlere destek verdiklerini duyurdu.
Öte yandan, Anadolu Ajansı’nın (AA) İran’ın Şark gazetesinden aktardığına göre, Yargı Erki Başkanı Gulam Hüseyin Muhsini Ejei, tutuklanan bazı protestocuların yargı sürecinin sonuçlandığını duyurdu.
Ejei, idama mahkum edilen altı kişiden bir kısmının cezalarının Yüksek Mahkeme’de onaylandığı ve yakında infaz edileceğini açıkladı.
Ejei’nin açıklamasına göre, bu kapsamda gösteriler sırasında “terör, cinayet, kamu düzenini bozmak” gibi suçlamalarla yargılanan kişiler idama ya da uzun süreli hapis cezalarına mahkum edilmişti.
Ejei, “Bozgunculuk yapan ve devlete karşı savaşa girişen, ateşli silahlar ve soğuk silahlarla cinayet işleyen ve güvensizlik yaratan bazılarının cezaları da onaylandı ve bunlar yakında infaz edilecek” dedi.
İran’daki “ahlak polisi” biriminin kaldırılıp kaldırılmadığı konusu henüz netlik kazanmazken, konuyla ilgili bir açıklama da “İyiliği Emretme ve Kötülükten Sakındırma Merkezi” Sözcüsü Ali Hanmuhammedi’den geldi.
Anadolu Ajansı’nın (AA) haberine göre, Ayetullah Humeyni’nin ailesine ait “Cameran” internet sitesine özel mülakat veren Hanmuhammedi, İran Başsavcısı Muhammed Cafer Muntazeri’nin “ahlak polisinin” akıbetiyle ilgili açıklamalarına ilişkin bir soruyu yanıtladı.
Başörtüsü konusunda yeni planlamalar yapıldığını belirten Sözcü Hanmuhammedi, “Ülkede tesettür tartışması kamuoyunda dile getirilen bir taleptir ve şu anda bu konuyla ilgili kararlar alınıyor” dedi:
“Savcılık ve yargı yetkililerinin talimatıyla Kolluk Kuvvetleri tarafından yürütülen Ahlak ve Sosyal Güvenlik Devriyeleri’nin görevi sona ermiştir.”
İranlı yetkili, başörtüsü uygulamasının “daha modern yöntemlerle teknolojiden de faydalanılarak devam edebileceğini” ve bu konudaki kararın farklı yetkililer tarafından alınacağını sözlerine ekledi.
Ne olmuştu?Doğu Kürdistan’ın Sakız kentinden başkent Tahran’a akrabalarını ziyarete gelen 22 yaşındaki Jîna Mahsa Amini, erkek kardeşinin kullandığı aracı durduran ahlâk polisince gözaltına alınmıştı. Kardeşine, nasihat edilip serbest bırakılacağı söylenerek götürülen genç kadının, gözaltına alındıktan iki saat sonra komaya girdiği ve kaldırıldığı hastanede öldüğü ortaya çıktı. İran devlet televizyonu Amini’nin dövüldüğü iddialarını yalanlayarak, polisin genç kadını “nasihat etmek ve eğitmek” üzere karakola götürdüğünü ve orada kalp krizi geçirdiğini söyledi. Amini’nin akrabaları, kadının herhangi bir kalp rahatsızlığı olmadığını açıkladı. Devlet televizyonu bir polis karakolunda Amini olduğu söylenen bir kadının oturduğu koltuktan bir yetkiliyle konuşmak üzere kalktıktan sonra yere düştüğünü gösteren güvenlik kamerası kayıtları yayınladı. Ancak, görüntülerden kadının Amini olduğu doğrulanamadı. Amini’nin dövülerek öldürüldüğü yolunda sosyal medyada yayılan iddialarını reddeden Tahran emniyeti ise konuyla ilgili açıklamasında, “Ayrıntılı araştırmalara göre, Amini’nin araca alınması sonrasında ve tutulduğu karakolda fiziksel bir temas olduğunu” reddetti. Ancak, İran’ın yarı resmi Fars haber ajansı, Amini’nin ahlâk polisince dövülmesi nedeniyle komaya girdiğini duyurdu. VoA’nın haberine göre genç kadının karakolda ölümünü eleştiren sosyal medya yorumcuları arasında, sözünü sakınmamasıyla tanınan reformcu eski milletvekili Mahmud Sadıki, Ayetullah Ali Hamaney’i olayla ilgili kamuoyuna açıklama yapmaya çağırdı. |
Kaynak: Bianet
Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…