Sayıları neredeyse 3,5 milyonu aşan Suriyeli mültecilerle ilgili her başlık, kamuoyunda büyük tartışma yaratıyor.
Bayramda memleketlerine gidip dönen Suriyelilerden, plajların Suriyelilere yasaklanmasına, suç oranlarından, maaş aldıkları iddialarına kadar her konuda büyük tartışma yaşanıyor.
Özellikle Suriyelilerle ilgili suç oranları sürekli gündeme getiriliyor.
“Suriyelilerin taraf olduğu kamu güvenliği olayları”yla ilgili en net bilgiler, İçişleri Bakanlığı’nın kayıtlarında yer alıyor.
T24, bakanlığın bu konudaki kayıtlarına ulaştı.
Ülkemizde bulunan Suriyelilerin sayısını vermekle başlayalım.
Kayıtlara göre, Türkiye’de halen yaklaşık 3.6 milyon kayıtlı Suriyeli var.
81 kentin tamamında kayıtlı Suriyeli mevcut.
İçişleri Bakanlığı’na bağlı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün resmi kayıtlarına göre, ilk sırayı İstanbul alıyor. 15 milyonluk mega kentte yaklaşık 560 bin dolayında Suriyeli yaşıyor.
Listenin ikinci sırasını 450 binlik Suriyeli nüfusuyla Şanlıurfa bulunuyor. Hatay, küçük farkla üçüncü sırada. 447 bin Suriyeli Hatay’da yaşıyor.
İlk üç sıra böyle…
Kayıtlı Suriyelilerin yaşadığı ilk on kente baktığımızda, Gaziantep 425 bin Suriyeli ile 4., Adana 235 bin Suriyeli ile 5. Sırada. Mersin 206 bin Suriyeli ile altıncı Bursa 166 binlik nüfusuyla 7., İzmir 142 binle 8., Kilis 114 binle 9., Konya 106 bin Suriyeli ile 10. sırada.
Tabloya göre, Türkiye’deki Suriyelilerin toplamının yüzde 90’ı bu on kentte.
Listenin son üç sırasında ise 60 dolayında Suriyelinin yaşadığı Tunceli, 40 Suriyelinin bulunduğu Artvin ve 30 Suriyelinin hayat mücadelesi verdiği Bayburt var.
Elbette bu sayılar, ülkesine gidenler, yeni kayıt altına alınanlar ya da kent değiştirenler nedeniyle küçük değişiklikler gösteriyor. Ancak, sıralama pek değişmiyor.
Kayıtlı Suriyelilerle ilgili bu sayısal tablonun ardından en çok tartışılan “Suça karışan Suriyeliler” hakkındaki İçişleri Bakanlığı’nın rakamsal bilgilerine bakalım.
Yine ilk 10 kentimizle ilgili sıralamayı baz alacak olursak 2018’deki rakamlara göre, sıralama şöyle oluşuyor:
İSTANBUL: 15 milyonluk nüfusu olan İstanbul’da yaşayan Suriyeli sayısının kentin genel nüfusuna oranı yüzde 3.7 oldu. Resmi kayıtlara göre 2018’de İstanbul’da 32 bin 553 olay yaşanırken, Suriyeliler 853 olaya karıştı. Bu sayı, kentin genel suç oranının yüzde 2.6’sı oldu. Kentte, 100 bin Türk’e düşen olay sayısı 210 iken, 100 bin Suriyeliye düşen olay sayısı 153.
ŞANLIURFA: 2 milyon insanın yaşadığı Şanlıurfa’daki Suriyeli sayısının kentin genel nüfusuna oranı yüzde 18.2. Resmi kayıtlarda Şanlıurfa’da 2 bin 596 olay yaşanırken, Suriyeliler 228 olaya karıştı. Bu rakam, kentin genel suç oranının yüzde 8.8’i. 100 bin Türk’e düşen olay sayısı 116 iken, 100 bin Suriyeli’ye düşen olay sayısı 50.
HATAY: 1.6 milyon nüfuslu Hatay’da yaşayan Suriyeli sayısının kentin genel nüfusuna oranı yüzde 21.7. Resmi kayıtlarda kentte 3 bin 342 olay yaşanırken, Suriyeliler 403 olaya karıştı. Bu sayı, kentin genel suç oranının yüzde 12.1’i. 100 bin Türk’e düşen olay sayısı 183 iken, 100 bin Suriyeliye düşen olay sayısı 90.
GAZİANTEP: Nüfusu 2 milyon dolayındaki Gaziantep’te yaşayan Suriyeli sayısının, kentin genel nüfusuna oranı yüzde 17.3. Resmi kayıtlarda kentte 5 bin 334 olay yaşanırken, Suriyeliler 442 olaya karıştı. Bu oran genel suç oranının yüzde 8.3’ü. 100 bin Türk’e düşen olay sayısı 241 iken, 100 bin Suriyeli’ye düşen olay sayısı 104.
ADANA: 2.2 milyonluk Adana’da yaşayan Suriyeli sayısı, kentin genel nüfusuna oranı yüzde 9.6 oldu. Resmi kayıtlarda kentte 4 bin 668 olay yaşanırken, Suriyeliler 218 olaya karıştı. Bu sayı, genel suç oranının yüzde 4.7’si oldu. 100 bin Türk’e düşen olay sayısı 200 iken, 100 bin Suriyeliye düşen olay sayısı 93.
MERSİN: 1.8 milyon insanın yaşadığı Mersin’de yaşayan Suriyeli sayısının kentin genel nüfusuna oranı yüzde 10.2 oldu. Resmi kayıtlarda Mersin’de 4 bin 846 olay yaşanırken, Suriyeliler 362 olaya karıştı. Bu rakamlar, genel suç oranının yüzde 7.5’ini oluşturdu. 100 bin Türk’e düşen olay sayısı 247 iken, 100 bin Suriyeliye düşen olay sayısı 175.
BURSA: 3 milyon nüfusa sahip Bursa’da yaşayan Suriyeli sayısının kentin genel nüfusuna oranı yüzde 5.3 oldu. Resmi kayıtlarda kentte 8 bin 414 olay yaşanırken, Suriyeliler 277 olaya karıştı. Bu rakamlar, genel suç oranının yüzde 3.3 oldu. 100 bin Türk’e düşen olay sayısı 272 iken, 100 bin Suriyeliye düşen olay sayısı 166.
İZMİR: 4.3 milyonluk İzmir’de yaşayan Suriyeli sayısının kentin genel nüfusuna oranı yüzde 3.2 oldu. Resmi kayıtlara göre, İzmir’de 10 bin 973 olay yaşanırken, Suriyeliler 218 olaya karıştı. Bu sayı, genel suç oranının yüzde 2 oldu. 100 bin Türk’e düşen olay sayısı 249 iken, 100 bin Suriyeliye düşen olay sayısı 153.
KİLİS: 142 bin Türk nüfusu bulunan Kilis’te yaşayan Suriyeli sayısının kentin genel nüfusuna oranı yüzde 44.7 oldu. Resmi kayıtlarda Kilis’te 279 olay yaşanırken, Suriyeliler 70 olaya karıştı. Bu rakam, genel suç oranının yüzde 25.1 oldu. 100 bin Türk’e düşen olay sayısı 147 iken, 100 bin Suriyeliye düşen olay sayısı 61.
KONYA: 2.2 milyon kişinin yaşadığı Konya’daki Suriyeli sayısının kentin genel nüfusuna oranı yüzde 4.6 oldu. Resmi kayıtlara göre, Konya’da 5 bin 263 olay yaşanırken, Suriyeliler 167 olaya karıştı. Bu sayı, genel suç oranının yüzde 3.2’si oldu. 100 bin Türk’e düşen olay sayısı 231 iken, 100 bin Suriyeliye düşen olay sayısı 157.
Ülkemizde yaşayan Suriyelilerin karıştığı olaylarla ilgili İçişleri Bakanlığı’ndaki sayısal verileri paylaşmaya devam ediyorum. İkinci bölümde ise, 2016-2018 yılları arasındaki dönemde Suriyelilerin “mağdur/müşteki, bilgi sahibi ve şüpheli” konumunda karıştıkları olaylarla ilgili farklı bilgiler açıklayacağım.
2016’da ülke genelinde 2 milyon 158 bin 318 olay yaşandı. 38 bin 336’sında Suriyeliler olayın tarafı oldu.
2017’de ise gerçekleşen 2 milyon 296 bin 164 olayın 45 bin 859’unda Suriyeliler taraf oldu.
2016 – 2017 yılları arasındaki kıyaslamada ülke genelindeki suç sayısı yüzde 6.4 oranında artarken, Suriyelilerin taraf olduğu olayların sayısı yüzde 19.6 oranında artış gösterdi.
2018’e gelindiğinde ülke genelindeki suç sayısı 2 milyon 360 bin 658’e yükseldi. Buna bağlı biçimde Suriyelilerin taraf olduğu olay sayısı ise 56 bin 194’e ulaştı.
2013’te Suriyelilerin taraf olduğu olay sayısı 9 bin 230’du.
Aradan geçen beş yılda; Suriyelilerin “mağdur/müşteki, bilgi sahibi ve şüpheli” konumunda yer aldığı olayların sayısı 6 kattan fazla arttı.
2017-2018 yılları arasındaki karşılaştırmaya bakıldığında, genel suç sayısındaki artış yüzde 2.8 dolayında kalmasına karşın Suriyelilerin taraf oldukları olay sayısı yüzde 22.5’a yükseldi.
Olayların aydınlatılması konusunda da benzer biçimde kademeli artış görüldü.
Ülke genelindeki olaylar 2016’da yüzde 78.5, 2017’de yine yüzde 78.5 ve 2018’de yüzde 83.2 oranında oldu.
Suriyelilerin taraf olduğu olayların aydınlatılması oranı ise yıllara göre kayıtlara şöyle girdi:
2016’da yüzde 83.1, 2017’de yüzde 84.3 ve 2018’de yüzde 86.6.
Aynı suç rakamları kapsamında Suriyelilerin Türkiye’de “mağdur/müşteki, bilgi sahibi ve şüpheli” konumunda en çok karıştıkları 10 suç türü şöyle sıralanıyor:
İlk sırada taksirle (istemeden) yaralama, ikinci sırada kasten yaralama, üçüncü sırada açıktan hırsızlık, dördüncü sırada evden hırsızlık, beşinci sırada kayıp şahıs, altıncı sırada bisiklet ve motosiklet hırsızlığı, yedinci sırada çocuğun cinsel istismarı, sekizinci sırada tehdit, dokuzuncu sırada kayıp eşya ve son sırada ise resmi belgede sahtecilik.
Bu olaylar ayrı ayrı ele alındığında ise;
Taksirle (istemeden) yaralama:
2016: 5 bin 572
2017: 6 bin 104
2018: 6 bin 961
Kasten yaralama:
2016: 4 bin 734
2017: 5 bin 643
2018: 6 bin 950
Açıktan hırsızlık:
2016: Bin 514
2017: Bin 935
2018: 2 bin 358
Evden hırsızlık:
2016: 2 bin 36
2017: 2 bin 431
2018: 2 bin 313
Kayıp şahıs:
2016: Bin 512
2017: Bin 778
2018: 2 Bin 280
Bisiklet ve motosiklet hırsızlığı
2016: Bin 799
2017: 2 Bin 100
2018: 2 bin 227
Çocuğun cinsel istismarı:
2016: 525
2017: 788
2018: Bin 698
Tehdit:
2016: 844
2017: Bin 223
2018: Bin 575
Kayıp eşya:
2016: Bin 324
2017: Bin 536
2018: Bin 284
Resmi belgede sahtecilik:
2016: 734
2017: Bin 225
2018: Bin 270
Rakamlar incelendiğinde, Suriyelilerin karıştığı olaylarda en büyük oranlı artışın “çocuğun cinsel istismarında” yaşandığı ortaya çıktı. 2017’de bu olayların 2016’ya göre 1.5 kat, 2018’de ise 2017’ye göre 2.15 kat artış gösterdiği görüldü.
Kaynak: T24
Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…
