ABD’nin İran yaptırımlarına Türkiye’den destek arayışı

Geçen hafta ABD Billingslea başkanlığında bir heyet gönderdi. ABD heyeti Türkiye’de çeşitli kurumların yetkilileriyle görüşmeler yaptı ve görüşmelere ilişkin gazetecilere değerlendirmelerde bulundu.

Sputniknews bu ziyareti alttaki başlıkla okurları ile paylaştı:

İran yaptırımları için Ankara’ya gelen ABD heyeti: Herhangi bir uyuşmazlık olmadı

 

ABD’nin terörizmin finansmanıyla mücadeleden sorumlu Hazine Bakan Yardımcısı Marshall Billingslea, İran nükleer anlaşmasının askıya alınmasının ardından ABD’nin yaptırımları yeniden başlatma kararının, Türk ekonomisine yansımaları konusunda hassas olduklarını ve bugün Ankara’daki görüşmelerin olumlu bir havada geçtiğini bildirdi.

Ziyaretine ilişkin, “NATO müttefiki ve güvenlik konularına dair yakın ortaklığımızdan dolayı Türkiye’ye geldim. Bugün bir çok konuyu ele aldık. Hazine Bakanlıklarımız arasında ve terörün finansmanı ile mücadele konularına dair yetkililerle yakın ve iyi işbirliği yürüttük” dedi. Temaslarının büyük bölümünün terörün finansmanıyla mücadele konuları, terörle mücadelede istihbarat paylaşımı ve PKK, IŞİD ve diğer örgütlere karşı ortaya konan çabalar olduğunu söyleyen Billingslea, “Ziyaretimizin ana amacını, dünyanın en büyük terör sponsorunu, İran’ı konuştuk. İran rejiminin ABD’ye, Türkiye’ye ve diğer NATO müttefiklerine doğrudan tehdit oluşturan çeşitli faaliyetlerine karşı ABD’nin aldığı kararları değerlendirdik. İran’ın Hizbullah’a, Taliban’a, El Kaide’ye diğer terör gruplarına verdiği destekten söz ediyorum” ifadelerini kullandı.

Billingslea, “Türkiye, İran’ın komşusu ve İran ile ticaret konusu konuşmamız gereken bir konu. Bunun Türk ekonomisine yansımaları konusunda hassasız. Bu nedenle her iki ülkenin de endişelerini çok çok detaylı bir şekilde görüşüyoruz” diye konuştu.

ABD Senatosu’nda Türkiye’nin uluslararası kuruluşlardan borç almasını engelleyen tasarı
Türkiye ziyaretinin dostluk ve işbirliği çerçevesinde gerçekleştiğini vurgulayan Billingslea, “Her şeyi NATO müttefikliği çerçevesinde değerlendiriyoruz. Bu çok önemli. Çünkü İran, Türkiye’nin komşusu olabilir ama birliğin dostu değil. ABD, Türkiye’yi dost ve müttefik olarak görüyor ve iki ülkenin derin ekonomik bağları ve önemli bankacılık ilişkileri var” değerlendirmesinde bulundu.

Ankara-Washington arasında bu konuya ilişkin temasların devam edeceğini söyleyen Billingslea, İran’a Ağustos ve Kasım aylarında iki yaptırım yapılacağını hatırlatarak, “Önümüzde çok az zaman var. Bu yüzden Türk şirketlerin ve Türk bankaların, yaptırımlar başlamadan önce işlerin ayarlamasına zaman kalması için 180 gün tanıdığımızı anlaması gerek. Bu noktada somut adımlar görmeliyiz, kararımızı bu adımlar etkileyecek.” ifadelerini kullandı.

Billingslea, İran’a yönelik yaptırımların öncekilerden farklı olacağını vurgulayarak, şöyle devam etti: “Hazine yaptırımları, öncekilerden çok daha agresif ve kapsamlı bir şekilde uygulanacak. Bunun sebebi de, İran’ın tutumunun Ortadoğu’da bir krizi tetikleme riski taşımasına ilişkin endişelerimiz. Bu füzelerden biri Riyad’ı hedef alırsa ne olacak? İran destekli milisler Suriye ile Suriye’de yanlış hesaplanan bir şey yaparsa ne olacak? İran’ın ortaya koyduğu tehlikeli bir durumun içindeyiz. Bu yüzden, ekonomik yaptırımların bu problemle başa çıkmakta en uygun yol olduğu kanaatindeyiz. Bu nedenle, geçmişten çok daha aktif olacağız. Türk hükümetinin bu duruşumuzu anladığını düşünüyorum”.

Ağustos ayındaki yaptırımlara dahil olan, İran ile altın alışverişi konularını da yakından takip ettiklerini belirten Billingslea, “Birilerinin İran’la altın ticareti yapacağını ve böylece ABD yaptırımlarından kaçacağını düşünmesi kesinlikle çok kötü bir fikir olurdu. Bu aşamada ticarette esnekliğe işaret edebilecek konumda değiliz ancak, böyle bir sinyal vermeden önce daha fazla bilgiye ve detaya ihtiyacımız var” ifadelerini kullandı.

‘Billingslea, Kasım ayında yaptırımların devreye gireceğini hatırlatarak, şirketlerin İran ile işlerini peyder pey azaltması gerektiğini savundu. Billingslea, “Şirketlerin ne karar alacağı kendilerine bağlı. Türk şirketlere ne yapacağını dikte etmiyoruz ancak, yaptırımların uygulanacağı alanlarda bilinçli karar vermeleri gerek. Şunu bilmeliler ki, İran ile iş yapmaya devam ederlerse ABD pazarında ve finansal sisteminde bir daha iş yapamayacaklar” şeklinde konuştu.

Kaynak: Sputniknews

***

Bu görüşmelerden kısa bir süre sonra Amerika’nın sesi İran yaptırımları konusunda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın demecini haber yaptı.

Türkiye ABD’ye Rağmen İran’ı Destekleyecek mi?

Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, bugün Esenboğa Havalimanı’nda yaptığı açıklamada, Türkiye’nin İran’a yaptırımlara destek vermeyeceği görüşünü yineledi.

Erdoğan, “Yaptırımlarla ilgili her şeyden önce şunu bilmeliyiz; yani bizim ABD nasıl bir stratejik ortağımız ise, nasıl bir model ortağımız ise, bizim dünyada diğer stratejik ortaklarımızla olan ilişkilerimizde de onlarla ilişkiyi kesmek bir defa bizim ülkeler arasındaki bağımsızlık anlayışımıza ters düşer. Hem komşumuz olacak, bunun yanında stratejik ortaklığımız olacak, çünkü onlardan öyle ürünler biz alıyoruz ki, bu ürünleri almadığımız zaman benim ülkemi kış boyu kim ısıtacak? Aynı şekilde burada ‘kazan-kazan’ esasına göre birçok gelişmeler var, bunları nereye koyacağız?” dedi.

Erdoğan, “Gerek Senato’nun, gerek Temsilciler Meclisi’nin içindeki siyasi noktadaki rekabetlerin de Türkiye üzerinden olması bizi ayrıca üzmektedir. Fakat şu ana kadar Sayın Başkan (Donald Trump) gerçekten bu konularda iyi bir duruş sergilemiştir. Ben bu duruşunun bundan sonraki süreçte de devam edeceğine inanıyorum. Gelen heyetler bizim buradaki arkadaşlarımızla yaptıkları görüşmelerde gerekli olan bizim düşüncemizi almışlar ve bu şekilde dönmüşlerdir. Temenni ederim ki, yanlış adımlar atılmamış olsun” diye konuştu.

Kaynak: Amerikanın Sesi

***

Bir gün önce bu sefer sahnede Türkiye, Rusya ve İran liderleri vardı. Sputniknews’in haberin manşeti şöyleydi:

‘Erdoğan, Putin ve Ruhani’nin Tahran’da gerçekleştireceği zirve, ABD ambargolarına karşı birlikte duruşun fotoğrafı olacak’

Sputniknews’in haberinde şu bilgiler yer alıyordu.

ABD’nin İran’a yönelik iki aşamalı olarak uygulayacağı yaptırımlarla ilgili Ankara’dan ardı ardına önemli açıklamalar geliyor. Salı günü “ABD, İngiltere veya başka bir ülkenin veya Avrupa Birliği’nin bir ülkeye yönelik yaptırım kararlarına uymak zorunda değiliz” şeklindeki açıklama yapan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nu Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan takip etti. Güney Afrika’da gerçekleşecek BRICS zirvesi için yola çıkmadan önce yaptığı açıklamasında İran’ı “stratejik ortak” olarak tanımlayan Erdoğan “İran’la ilişkileri kesmek, Türkiye’nin bağımsızlık anlayışına terstir. Üstelik kazan-kazan durumu var. Biz bunları Obama döneminde de açık ve net şekilde söyledik” ifadelerine yer verdi. Erdoğan, ABD Senatosu ve Temsilciler Meclisi arasındaki siyasi rekabetin Türkiye üzerinden yürümesinin doğru olmadığına işaret ederek ABD’li siyasetçileri eleştirdi, Trump’ın ise “doğru duruşunu” sürdüreceğine yönelik öngörüsünü paylaştı

Erdoğan’ın sözleri, Washington’ın İran’a yönelik yaptırımlar konusunda bir süredir Ankara üzerinde artırmaya çalıştığı baskıya cevap niteliğinde olması itibariyle önemli. Zira, Erdoğan’ın “Türkiye’nin parçası olmayacağına” işaret ettiği ABD yaptırımları, iki aşamadan oluşuyor ve oldukça geniş kapsamlı. Washington’ın planına göre yaptırımların ilk paketi 6 Ağustos’ta, ikincisiyse 4 Kasım’da devreye girecek. Planın ilk aşamasında, İran hükümetinin ABD doları satın alamayacak, altın ve değerli madenlerle ticaret yapamayacak. Yaptırımların, ikinci aşaması ise İran’ın petrol, petrokimya ve petrol ürünleri ihracatını hedefliyor. Yaptırımların bu ürünlerin İran’dan satın alınmasının önüne geçmeyi hedefliyor.