İstanbul’un en eski sinema salonlarından olan Kadıköy’deki Rexx ve İstiklal Caddesi’ndeki Atlas Sineması kapanıyor.
Corona virüsü salgını nedeniyle kapılarını kapatan iki sinema da son zamanlardaki mevcut koşullar nedeniyle ekonomik zorluklar yaşıyordu.
Antrakt Sinema’nın haberine göre, Rexx Sineması’nın tahliye işlemlerine başlandı.
Antrakt’ın Genel Yönetmeni Deniz Yavuz, sinemanın işletmecisi Viron Anas ile görüştüğünü belirterek şunları söyledi:
Gazete Kadıköy de sinemada çalışan görevlilere ayrılmalarına dair kağıt imzalatılarak işlerine son verildiğini ve kapanma için gerekli işlemlerin yapılması için de bir haftalık süre tanındığını duyurdu.
Yaşanan bu gelişmenin ardından Kadıköy Belediyesi Başkanı Şerdil Dara Odabaşı, Twitter üzerinden “Kadıköy’ün en önemli kültür değerlerinden olan Rexx Sineması’nın kapanma kararını sizler gibi ben de üzülerek öğrendim. Salgın tehdidinin aşılmasının ardından sinema binasının mülk sahipleriyle bu değerli kültür mirasını geleceğe nasıl taşıyabileceğimizi değerlendireceğiz” açıklamasında bulundu.
Medyascope’tan Fatima Çelik’in haberine göre, Beyoğlu’ndaki İstiklal Caddesi’nde bulunan ve içinde bulunduğu Atlas Pasajı’ndan adını alan Atlas Sineması da mevcut koşullara dayanamadığı için kapanmak zorunda kaldı.
Atlas Sineması’nın iki ortağından biri olan İrfan Atasoy’un oğlu İrfan Atasoy, sinema salonunun neden kapandığını Medyascope’a şu sözlerle anlattı:
İstanbul’un Kadıköy ilçesinde bulunan Rexx Sineması, Maruf Önal’ın ayakta kalan eserlerinden en önemlisi.
Sinema binasının bulunduğu arsanın tarihi 19. yüzyıla dayanıyor.
1800’lü yılların başlarında kilise olarak değerlendirilen bu arsa Kadıköy Rum Ortodoks Cemaati Kiliseleri Vakfı’na ait.
Bu parselde 1870’lerde Apollon Tiyatrosu (Sineması) inşa edilir.
1922 yılının 13 Nisan’ında Türkiye’nin ilk kadın tiyatrocusu Afife Jale’nin sahneye ilk çıktığı mekân olan Apollon Tiyatrosu, 1932 yılında toprak sahiplerince kiralanarak Hale Sineması olarak işlevine devam eder.
Reks Sineması Maruf Önal tarafından 1961 yılında bu parsel için tasarlanır.
1962 yılında sinema yapısının inşaatı tamamlanınca bahsi geçen vakıfça seçilen Anas ailesi tarafından o yılın Aralık ayının ilk günü “Aşkın Günahı” (Pecado de Amor, 1961) filmiyle işletmeye açılır.
Bir adet salon ve balkon içerecek şekilde tasarlanan binaya, 1996’da Salon 2 ve 3; 2006’da da Salon 4, 5 ve 6 eklenir.
O yıllardaki işletme sahibi Viron Bey’in açıklamasına göre, 2006 yılından itibaren salon sayısı orijinal halinden daha fazla olduğu için, sinemanın 45 senedir Reks olan ismi, kelimeye büyüklük eki kazandıran x’ler katılarak Rexx olarak değiştirilir.
Reks sineması ilk açıldığında bir film makarasını başka bir sinemaya motosikletle yetiştirildiği dönemini, film kopyalarının da çoğaldığı günümüzde çoklu sinemalar açarak kapattı.
İstiklal Caddesi üzerinde bulunan ve adını içinde bulunduğu Atlas Pasajı’nda alan sinema, aynı zamanda İstanbul’un en büyük ve tarihi sinemalarından biri.
Atlas sineması, 1870’deki büyük İstanbul yangınından sonra Sultan Abdülaziz zamanında Ermeni iş insanı Agop Köçeyan tarafından kışlık ev olarak kullanılmak üzere yaptırıldı.
Taş ve dökme demir kullanılarak karkas özelliklerde inşa edilen binanın bugün pasaj olarak kullanılan zemin katının eskiden at ahırı olarak kullanıldığı daha sonra ise at cambazhanesine dönüştürüldüğü söylenir.
Zamanla ihtiyaçlar doğrultusunda binanın mimari şekli değiştirilerek bugünkü pasaj kısmına ilave yapılmış ve konak kısmıyla birleştirilmiş.
Konak daha sonra Köçeyan tarafından Taksim Vosgeperan Ermeni Kilisesi’ne hediye edilmiş.
1932’de geçirdiği onarımın ardından eğlence ve sanat merkezi haline gelen Atlas Pasajı’nda, 19 Şubat 1948’de bin 860 kişilik kapasite ve 35 loca ile Beyoğlu’nun en büyük sinemalarından biri olarak Atlas Sineması, yine 1948’de Kulis Bar Restoran, 1951’de Küçük Sahne Tiyatrosu açılmış.
1985’te Hazine’ye devredilen sinemayı Türker İnanoğlu ve İrfan Atasoy işletti.
Yakın dönemde restorasyondan geçen ve ses düzeninden localarına, fuayesine kadar yenilenen sinemada 500, 130 ve 85 kişilik olmak üzere üç ayrı salon bulunuyor.
Anfi tiyatro şeklinde yapılanan ana salonda hemen her yerden film izlemek mümkün.
Perdesinin büyüklüğü de İstanbul’daki birkaç sayılı sinema arasında.
Kaynak: KARINCA
Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…
