Oxford Üniversitesi’nin beş kıtadan 37 ülkede yaptığı araştırma, internette siyasi görüşünü açıklamaktan en çok Türklerin korktuğunu gösterdi. Sebep ise “yetkililerle sorun yaşama ihtimali.” Türkiye’den katılımcıların yüzde 65’i siyasi paylaşımdan çekindiğini söyledi.
Türkiye’de korku atmosferi, Türk Ceza Kanunu 299’da hapis cezası öngören ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ suçunun uygulamaya konulmasıyla arttı. Bu, AKP lideri Recep Tayyip Erdoğan’ın 10 Ağustos 2014’te Cumhurbaşkanı olmasıyla başladı.
Her türlü eleştirel söz, haber veya karikatür yargı tarafından TCK 299 kapsamında ele alınarak ‘hakaret’ olarak değerlendirildi. Bunun sonucunda da ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ iddiasıyla çok sayıda kişi gözaltına alındı veya tutuklandı.
15 Temmuz darbe girişimi sonrasında da oluşan korku atmosferi, artık kaos halini aldı ve her türlü muhalif düşünce, paylaşımlar ihbar edilerek yargıya taşındı.
Bu durum Oxford Üniversitesi’nin beş kıtadan 37 ülkede yaptığı araştırmaya da yansıdı. Euronews’in haberine göre Oxford Üniversitesi Reuters Gazetecilik Çalışmaları Enstitüsü “2018 Türkiye Dijital Haber Raporu” Çarşamba günü yayınladı. Türkiye’den 2 bin 19 kişinin katıldığı araştırma ocak ve şubat aylarında internet üzerinden YouGov tarafından gerçekleştirildi.
Rapor, üniversitenin geleneksel Dijital Haber Raporu kapsamında toplanan verilerin detaylı bir Türkiye analizini yapıyor. 37 ülkede 74 binden fazla kişinin katılımıyla gerçekleşen araştırmada toplanan veriler Türkiye’deki bulgularla karşılaştırılıyor. Raporun kullandığı veriler Türkiye’de kent nüfusunu yansıtıyor.
Raporda öne çıkan unsurlardan birisi internette siyasi paylaşımdan Türklerin yüksek oranda endişe etmesi.
“İnternette siyasi görüşlerimi açık bir şekilde ifade etme konusunda dikkatli düşünme eğilimindeyim çünkü bu durum yetkililerle sorun yaşamama sebep olabilir” ifadesine Türkiye’den katılımcıların yüzde 65’i “evet” dedi.
Türkiye bu alanda 37 ülke içinde zirvede yer aldı.
Türkiye’yi Singapur (yüzde 63), Malezya (yüzde 57), Brezilya (yüzde 56) ve Güney Kore (yüzde 52) takip etti. En düşük oranlar ise yüzde 21 ile Norveç, Şili ve Çek Cumhuriyeti’nde ölçüldü. Bu soruda endişe edenlerin oranı Fransa’da yüzde 45, Almanya’da yüzde 41, İngiltere’de yüzde 27 ve ABD’de yüzde 23 çıktı.
Araştırma Türkiye’den her siyasi düşünceden katılımcının görüşlerini açıklamaktan endişe ettiğini gösteriyor. Kendisini “solcu” olarak tanımlayanların yüzde 72’si, “merkez”dekilerin yüzde 66’sı ve “sağcı”ların yüzde 61’i bu konuda endişeli olduğunu açıkladı.
İnternette siyasi görüşünü açıklamaktan endişe edenlerin oranının yüksek çıkması sosyal medya ve mesajlaşma programlarının “haber bulmak, okumak, seyretmek, paylaşmak veya üzerinde tartışmak” amaçlı kullanımına da yansıdı. Facebook’un haber amaçlı kullanımı dört seneden beri düzenli olarak düşerken WhatsApp’ta ciddi bir artış görülüyor.
Rapora göre kendisini siyasi olarak “sol”da konumlandıranların ana haber kaynağı yüzde 45 ile online medya. Ancak “merkez” ve “sağ”dakilerin ana haber kaynağı sırasıyla yüzde 50 ve yüzde 59 ile TV. Bu durum televizyon yayınlarının büyük ölçüde hükümetin etkisinde bulunması ve “sol”dakilerin alternatif haber kaynakları için online medyaya yönelmeleriyle açıklanıyor.