Avrupa gıda güvenliği ve hastalık önleme kurumlarının son verilerine göre kuş gribi vakaları yüzünden İngiltere ve Avrupa ülkelerinde son bir yıl içinde 47,7 milyon kuş itlaf edildi. Ekim 2021 – Eylül 2022 tarihleri arasındaki vakaları takip eden ve dün yayımlanan rapora göre kümes hayvanlarında 2467, tutsak kuşlarda 187 ve vahşi kuşlar arasında 3573 vaka meydana geldi. Verilere göre virüs, Avrupa’da 37 ülkeyi etkiledi.
Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA), Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC) ve Kuş Gribi için Avrupa Birliği Referans Laboratuvarı tarafından hazırlanan rapor, İngiltere’de 161 yüksek patojenik kuş gribi (HPAI) vakası tespit edildiğini ve bu yüzden 3,2 milyon kümes hayvanı ve tutsak kuşun öldürüldüğünü gösteriyor.
***
İngiliz Ulusal Sağlık Hizmetleri (NHS) yetkilileri güncel corona virüsü salgınının verilerini kamuoyu ile paylaşırken, Covid-19’un en çok mutasyona uğrayan türü olan Omicron varyantıyla ilgili bazı öngörülerin doğru çıkmaya başladığını duyurdu. Uzmanlar son bir haftada corona virüsü vakalarının yüzde 14 artış gösterdiğini duyurdu. Özellikle daha önce corona virüsüne yakalanmayla oluşan bağışıklığa ve aşıya karşı dirençli olan Omicron varyantıyla birlikte vakaların arttığı belirtildi. Yetkililer, “Yeni Covid-19 dalgası bu kış sağlık sistemini bozabilir ve yıkıcı bir dalganın başlangıcına tanık oluyor olabiliriz” dedi.
Yetkililer, aşılara dirençli Omicron varyantının ciddi bir sorun yaratabileceğini aktardı. 17 Eylül ile biten haftanın verilerini paylaşan yetkililer, “Yaklaşık 1.1 kişinin Covid-19 testi pozitif çıktı. Bu Temmuz ayının ortasındaki yaz dalgasından sonra ilk büyük sıçrama” dedi. Öte yandan Covid-19 testi sayısında da düşüş olduğuna dikkat çekerek vakaların artabileceği de aktarıldı.
Covid-19 platformu ZOE uygulamasının kurucu ortaklarından Profesör Tim Spector, “Şu an yeni bir dalganın başlangıcı içindeyiz gibi görünüyor. Bu sefer, yaşlı insanların bir önceki dalgadan daha erken etkileneceğini ve hastalanacağını öngörüyoruz” dedi. Spector, “Birçok insan halen hükümetin rehberindeki semptomlara bakıyor ki bunlar yanlış. Şu an Covid-19’un üçte ikisi boğaz ağrısıyla başlıyor. Yüksek ateş ve koku kaybı artık nadir ve bu sebeple yaşılar Covid-19’a yakalandıklarını düşünmüyor” yorumunu yaptı. Boğaz ağrısı yaşayan kişilerin bu sebeple test olmadığı da belirtildi.
Pandemi 6. Dalgası pikini yaptı ve inişe geçti. Bu son dalgada Haziran 2022 itibari ile birçok yerde BA.4 ve BA.5 tarafından varyantı baskın hale geldi. Küresel düzeyde vaka sayısı ve ölümlerde azalma olsa da Asya kıtasında bazı ülkelerde kısmen azalma gösterse de yüksek vaka ve ölüm düzeyi hala devam ediyor. Pandemi boyunca toplam vaka sayısı 624 milyona, toplam ölüm sayısı ise 6 milyon 552 bine yaklaştı. Aktif hasta sayısı 13 milyon 335 bin civarında.
Son 24 saatte yeni vaka sayısı 175 bine yakın, Covid-19’a bağlı ise 671 kişi hayatını kaybetti. Yeni vaka sayısını yüksek olduğu ülkeler şu şekilde: Tayvan (33 bin) ve Rusya (24 bin). Diğer ülkelerde oldukça az.
Hafta sonu bildirim sorunları (bildirim yapmama, yetersiz bildirim vb.), sağlık hizmetlerine erişim ve PCR testi yaptıramama gibi nedenlerle gerçek vaka ve ölüm sayısı saptanamıyor. Bu durum Pazartesi günlerine de yansıyor.
Türk Toraks Derneği, ‘Uzun COVID’ hastalarına dair yaptığı araştırmayı açıkladı. Türkiye COVİD-19Pandemi İzlem Ekranı (TURCOVİD-19) kullanılarak gerçekleştirilen araştırmaya 504 hasta katıldı. Koronavirüs geçiren hastaların yaklaşık yarısında ‘Uzun COVID’ görüldü. Araştırmayı gerçekleştiren ekipten Doç. Dr. Serap Argun Barış, şu bilgileri verdi: “Hastalığın şiddetli geçirilmesi, ek hastalıklar olması ve acil servis başvurusu uzamış COVID için bir risk faktörü. Hastalarla önce telefonda görüşmeler gerçekleştirdik ve şikâyetlerini dinledik. Daha sonra tıbbi kayıtlarını ve göğüs röntgenlerini inceledik. Son olarak da yüz yüze kontroller gerçekleştirdik. Buna göre yüzde 27.6 ile nefes darlığı, yüzde 18.1 ile depresif duygu durumu ve kaygı bozukluğu, yüzde 17.4 ile yorgunluk olduğunu gördük. Bilgisayarlı tomografilerin yüzde 2.4’ünde akciğer sertleşmesi ile uyumlu bulgular izlendi.”
***
COVID-19 geçiren yaşlılarda, fiziksel aktivite azalma riskinin 3,5 kat fazla olduğu belirlendi.”COVID-19 salgınında yaşlılarda fiziksel aktivite sıklığı”na ilişkin Uzm. Dr. Bilal Katipoğlu ile araştırma yaptıklarını aktaran Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ankara Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Geriatri Bilim Dalı Eğitim ve İdari Sorumlusu Prof. Dr. Mehmet İlkin Naharcı, şu bilgileri verdi:
“Araştırma, Haziran 2022’de Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi’nde yayımlandı. Araştırmamızda COVID-19 geçirmiş ve geçirmemiş yaşlıların pandemiden önceki yaşamlarına kıyasla fiziksel aktivitelerinde azalma olup olmadığı sorusuna yanıt aradık. Anket yönteminin kullanıldığı araştırmada, tüm yaşlı yetişkinlerde COVID-19 salgını sırasında düzenli açık hava fiziksel aktivitesinin önemli ölçüde azaldığı belirlendi. COVID-19 geçirmiş yaşlı bireylerin yüzde 41,3’ünde, COVID-19 geçirmemiş yaşlıların ise yüzde 20,2’sinde fiziksel aktivitede azalma tespit edildi. Ayrıca COVID-19 enfeksiyonu geçirmiş olmanın, fiziksel aktivite azalma riskini yaklaşık 3,5 kat artırdığı belirlendi.”
Naharcı, COVID-19 geçiren yaşlı hastalarda da fiziksel aktivitenin bozulmasının sağlık açısından önemli bir sorun olduğunu belirterek, “COVID-19 sonrası dönemin en sık tanımlanan semptomları olan yorgunluk ve nefes darlığı, egzersiz kapasitesinin azalmasına katkıda bulunabilir. Ayrıca yaşlı hastalar, COVID-19’dan iyileşmiş olsalar bile düzenli fiziksel aktivitelerini sekteye uğratan depresyon, anksiyete veya travma sonrası stres bozukluğu gibi duygusal sıkıntılar yaşayabilir. Yetersiz fiziksel aktivite, yaşlılarda psikolojik sorunların yaşanmasına neden olabiliyor.”diye konuştu.
Not: Dünya Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 07.00-8.00) alıyoruz.
Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…
