Türk Tabipleri Birliği (TTB) ilk sağlık çalışanının korona virüsü nedeniyle yaşamını yitirdiği 17 Mart 2020’den 9 Kasım 2021’e kadar 497 sağlık çalışanının Covid-19 nedeniyle vefat ettiğini açıkladı. Ölümlere ilişkin şu veriler paylaşıldı:
-Toplam ölümlerin yüzde 35,2’si hekim, yüzde 13’ü eczacı, yüzde 6,7’si hemşire ve ebeydi.
-Toplam ölümlerin yüzde 85,6’sı erkek, yüzde 14,4’ü kadındı.
-Hekim ölümlerinin yüzde 96,9’u erkek, hemşire ve ebe ölümlerinin yüzde 87,1’i kadındı.
-50 yaş altı ölümlerin yüzde 28’i kadındı.
-Aktif çalışan hekimlerin yüzde 56,8’i, diş hekimlerinin yüzde 92’si, eczacıların yüzde 98,3’ü özel kurumlarda çalışmaktaydı.
-Aktif sağlık çalışanlarının yüzde 24,1’i, özel sektörde çalışanların yüzde 47,7’si 65 yaş ve üzerindeydi.
-Aktif sağlık çalışanlarından 34 yaş ve altındakilerin yüzde 33,3’ü, 35-49 yaş arasındakilerin yüzde 41,7’si işçi statüsündeydi.
-Hekimlerin 19’u aile hekimi, 21’i işyeri hekimiydi.
***
Türkiye’de salgın hala kontrol altına alınamadı. Yeni vaka bildirimi ve günlük can kaybı yüksek hızda devam ediyor. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 27 bin 259 kişi ve Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 203 kişi oldu. Toplam vaka sayısı 8 milyon 315 binin üzerine çıkarken toplam can kaybı ise 72 bin 713 kişiye yükseldi. Günlük test sayısı 360 bin civarında. Aktif hasta sayısı 450 binin altına indi. Düşüş eğilimine girse de bu sayı hala bulaş tehdidinin devam edeceğini gösteriyor.
Sağlık Bakanı Koca: ”Vaka sayılarının yaş dağılımı ile vefatların yaş dağılımları dikkate alındığında son 1 ay içindeki vakaların yüzde 15’i 60 yaş üzeri vatandaşlarımızdan oluşuyor. Ancak, vefatların yüzde 84,8’i 60 yaş üzerindeki vatandaşlarımız.”
Bakan Koca, 18 yaş ve üzeri, mRNA aşısı olmuş ve aşının uygulanmasının üzerinden 6 ay geçmiş herkes için hatırlatma dozunun yarından itibaren devreye gireceğini duyurdu.. mRNA aşısı olmuş ve üzerinden 6 ay zaman geçmiş 18 yaş ve üzeri vatandaşlarımız hatırlatma dozunu istedikleri aşı türünden olabilecekler.
***
Hatırlatma dozu sonrası TTB Pandemi Çalışma Grubu’ndan Prof.Dr.Esin Şenol tek adam rejimine şu soruları yöneltti:
1.TR’de Aşı Kırılma olguları için VERİ ? Kimlerde, aşıdan ne kadar sonra, olgu dağılımı
2.Dolaşmakta olan varyan/ varyantlar için TR’de kullanılmakta olan farklı 2 aşının etkisi 3.65 yaş üzeri ve sağlık çalışanlarında, peşpeşe 3 doza çıkarılan GENİŞLETİLMİŞ SERİ ETKİLİLİĞİ (VACCINE EFFECTIVENESS )
3.65 yaş üzeri ve sağlık çalışanlarında, peşpeşe 3 doza çıkarılan GENİŞLETİLMİŞ SERİ ETKİLİLİĞİ (VACCINE EFFECTIVENESS )
4.TR- Aşılanmayan yetişkin ve aşılanması gereken çocuklar için stratejis
5.TR’de Aşılanmış ve üzerine Delta ile enfekte olmuş kişilere ek doz önerileri ? Doz aralığı?
ÖZET Bağışıklık yetmezliği için genişletilmiş 3 dozluk seri ve zaman içinde azalmaya bağlı ek 3.doz önerileri önceliklendirilerek ve ayrıştırılarak net yapılmalıdır Doz aralıkları net belirtilmelidir Bu karara neden ihtiyaç duyulmakta olduğu bilimsel olarak gerekçelendirilmeli
***
Aşı çalışmaları durma noktasına geldi. Günlük yapılan aşı sayısı 50-150 bin aralığında seyrediyor. Buna rağmen Sağlık Bakanlığı’nda kıpırdanma dahi görülmüyor. Sağlık Bakanlığı istatistiklerine göre: ‘10 Kasım saat 19:00 itibariyle son 24 saatte 143 bin 25 doz aşı uygulandı. Türkiye’de bugüne kadar, 55 milyon 726 bin 882 birinci doz, 49 milyon 405 bin 70 ikinci doz, 11 milyon 498 bin 68 üçüncü doz aşı uygulandı. 18 yaş üstü nüfusa göre birinci doz Türkiye ortalaması %89.8, ikinci doz ortalaması %79.6 oldu.’’ 2. doz aşılamada yüzde 83.7 aşılama oranıyla Ordu birinci sırada yer alıyor. Yüzde 54.7 aşılama oranı ile Şanlıurfa ise son sırada bulunuyor. 2.doz aşılamada üç büyük ilde ise birinci sırada yüzde 80.8 ile İzmir, ikinci sırada yüzde 78.6 ile Ankara ve üçüncü sırada yüzde 73.1 ile İstanbul yer alıyor.
Aldatma devam ediyor. Hatırlatmaya devam ediyoruz, toplum bağışıklığı için hesaplama tüm nüfus üzerinden yapılmalı, ideali ülkede aşı kapsamında olan tüm nüusun alınması, yani mülteciler, göçmenler, sığınmacılar, yurtsuzlar vb. topluluklarda hesaba dahil edilmeli. Bunlar dikkate alındığında hesaplamada 90 milyon tercih edilmesi tercih edilmesi gerekir. Aşı takvimini tamamlayan kişiler içinde iki doz Biontech yaptıranlar, 3 doz aşı yaptıranlar (3. Doz Sinovac ya da Biontech yapılanlar) kabul edilmeli. Bu da yetmiyor, son yapılan aşı Biontech ise geçen sürenin 6 ayı geçmemesi, Sinovac ise 3 ayı geçmemesi gerekiyor. Sinovac tercihinde kişilerin enfeksiyona karşı korunması daha kısa sürede yetersiz hale gelebiliyor. Kaba hesaplama yapılırsa ikinci doz aşısı yapılanlar koruma için tüm kriterleri karşılıyor diye kabul edilse bile elde ettiğimiz aşı takvimini tamamlayanların oranı %50’in altında oluyor. Delta varyantı sonrası aşıyı tamamlayana nüfusun en az %80-85 olması isteniyor.
***
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Covid-19 salgınına karşı aşı dağıtımında rol oynayacak “Küresel Covid-19 Merkezi” kurulacağını duyurdu. Salgının sadece bir sağlık krizi olmadığını belirten Blinken, “Bu, aynı zamanda bir güvenlik krizi ve ekonomik ve insani krizdir. İşte bu yüzden, bu krize karşı adım atmak için sadece sağlık bakanları değil dışişleri bakanlarına ihtiyacımız var” dedi. Antony Blinken, toplantı ajandasındaki acil konulardan birinin, aşıların dünya çapında adil dağılımını hızlandırma olduğunu dile getirerek, Kuzey Amerika ve Avrupa’da nüfusun yarısından fazlası aşı olmuşken, Afrika’da nüfusun yüzde 10’dan azının aşıya eriştiğini dile getirdi. Uluslararası Para Fonu (IMF), DSÖ, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) ve Dünya Bankası’nın, Covid-19 Veri İzleme Sistemi kurduğunu ve sistemin bugün devreye sokulduğunu söyleyen Blinken, “Dünya çapında ilk kez Covid-19 hakkında en son bilgiler tek bir yerde toplanacak. Aşı oranlarından yoğun bakım ünitesine kabullere, taahhüt edilen dozlara ve verilen dozlara kadar her şey bugün başlatılan izleme sisteminde yer alacak” diye konuştu. Blinken, üretilen aşıların dünya çapında adil dağılımını sağlamak üzere Küresel Covid-19 Merkezi adı verilen kamu ve özel sektör ortaklığında yeni bir birim kuracaklarını açıkladı. Antony Blinlen, bu birimin tedarik zincirini yönetmenin yanı sıra, aşı alanlarını güvenli bir şekilde kurmak ve aşı uygulamalarını desteklemek gibi birçok konuda küresel bir koordinasyon ağı sağlayacağını belirtti.
***
Avrupa Birliği’nin (AB) ilaç düzenleyicisi Avrupa İlaç Ajansı (EMA), ABD’li ilaç şirketi Moderna’nın Covid-19’a karşı geliştirdiği aşının 6-11 yaş grubunda kullanımı için yaptığı başvuruyu değerlendirmeye başladı.
***
Avustralya’nın Yeni Güney Galler (NSW) eyaletinde yapılan araştırmanın sonuçlarına göre, aşısız kişilerin koronavirüs nedeniyle yoğun bakıma girmesi veya hayatını kaybetmesi ihtimalinin aşılılara oranla 16 kat daha fazla.
***
ABD’de yer alan Kuzey Carolina Üniversitesi ve Duke Üniversitesi’nden bilim insanları, mevcut pandemi ve gelecekteki virüs salgınlarıyla mücadeleye yardımcı olabilecek önemli bir keşfe imza attı. Buna göre, uzmanlar, Covid-19’dan, varyantlarından ve diğer koronavirüsü türlerinden koruyacak bir antikor keşfetti. DH1047 ismi verilen antikorun, virüsün hücrelerine bağlandığı ve onları nötralize ederek çoğalmalarını engellediği bildirildi. Keşfedilen antikorun hem enfeksiyonu önlemede hem de halihazırda koronavirüsü bulaşmış bir kişinin tedavisine yardımcı olmada etkili olduğu aktarıldı.
***
Covid-19 vakalarında yeniden artış başladı. Farklı coğrafyalarda pandemi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 252 milyon 120 bine yaklaşırken Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 5 milyon 88 bini geçti. Aktif hasta sayısı 18 milyon 850 bine yaklaştı. Yüksek aktif hasta sayısı bulaş tehdidinin ciddi olduğunu gösteriyor. Küresel düzeyde son 24 saatte 550 bin 484 kişiye Covid-19 tanısı konurken 8 bin 232 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: ABD (94.4 bin), Almanya (45.4 bin), İngiltere (39.3 bin), Rusya (38.1 bin), Türkiye (27.3 bin), Ukrayna (23.3 bin), Polonya (18.6 bin), Hindistan (14.9 bin), Çekya (14.5), Brezilya (14.4 bin), Hollanda (12.6 bin), Fransa (11.9 bin), Avusturya (11.4 bin) ve Belçika (10.1 bin).
***
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, televizyondan yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında, 65 yaş ve üzeri kişilerin seyahat edebilmeleri, müzelere ve restoranlara giriş yapabilmeleri için “hatırlatma dozu” olarak ifade edilen 3’üncü dozu olmaları gerektiğini açıkladı.
***
Bilim insanları, birlikte yaşadığı insanlar Covid’e yakalandığı halde kendi test sonucu negatif çıkan kişilerde, T hücreleri kaynaklı güçlü bağışıklıkla virüsün temizleniyor olabileceğini tespit etti. University College London’dan immünolog Leo Swadling “Herkesin virüsle temaslı olup yakalanmayanlara dair anekdotları vardır. Bilmediğimiz şey bu kişilerin virüsten tamamen mi kaçındığı yoksa doğal yollarla virüsün vücuttan temizlenip temizlenmediğiydi” dedi. Araştırma bulguları, bazı insanlarda daha önce geçirdikleri mevsimsel Koronavirüs türleri, griplerle T hücresi hafızası olduğu, bunun da Covid’den koruduğunu gösterdi.
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 08.00) alıyoruz.