Pandemi Gündemi
Dünyanın önde gelen tıp dergilerinden The Lancet tarafından yayınlanan raporda, Covid-19 salgınında büyük küresel başarısızlık çıktığı belirtilerek, gelecekteki küresel sağlık tehditlerini etkin bir şekilde yönetmek için çok taraflı iş birliğinin iyileştirilmesi istendi. Dünyanın değişik yerlerinden 28 bilim insanı tarafından kurulan Lancet Komisyonu’nun hazırladığı 58 sayfalık raporda, Covid-19 salgını sırasında ‘hükümetlerin başarısızlığının milyonlarca önlenebilir ölüme sebep olduğu’ değerlendirmesi yer aldı. Raporda, hükümetlerin çoğunun ‘salgın paniğine hazırlıksız yakalandığı, bu nedenle, savunmasız grupları dikkate almada ve 2020’den beri önlenebilir ölümler için yüksek düzeyde uluslararası iş birliği sağlamada yetersiz kaldığı’ kaydedildi. Resmi makamlara bildirilmeyenler dahil dünya genelinde tahminen 17,7 milyon salgın bağlantılı ölümün gerçekleştiğine dikkat çekilen çalışmada, bunlara şeffaflık, rasyonellik, temel halk sağlığı uygulamaları, operasyonel iş birliği ve uluslararası dayanışmadaki yaygın başarısızlıkların neden olduğu savunuldu.
Raporu hazırlayan komisyonun başkanı Columbia Üniversitesi’nden ekonomi profesörü Jeffrey Sachs, şunları dedi: “Covid-19 pandemisinin ilk iki yılındaki insani kayıplar derin bir trajedi ve birçok düzeyde büyük bir toplumsal başarısızlıktır. Gerçeklerle yüzleşmek zorundayız.” Sachs, salgın boyunca çoğu hükümetin kurumsal rasyonalite ve şeffaflığın temel normlarına bağlı kalmayı başaramadığını, çok sayıda ülkenin salgını kontrol etmek için küresel iş birliğini teşvik edemediğini söyledi. Profesör, tüm bunlar için dünyada bilimsel yeteneklere ve ekonomik kaynaklara sahip olunduğuna işaret etti.
2020 yılının ortalarında oluşturulan, 170 uzman üye ile 12 farklı görev alanında çalışan Lancet Komsiyonu’nun hazırladığı raporun, Birleşmiş Milletler (BM) üyesi devletlere, BM ajanslarına, G20 ve G7 üyesi devletlere ilişkin.
***
Nijerya’da yaşanan kızamık salgınında bu yıl en az 190 çocuğun yaşamını yitirdiği bildirildi. Ülkede artan maymun çiçeği, kızamık ve Lassa ateşi vakalarından duyduğu endişeyi dile getiren Nijerya Hastalık Kontrol Merkezi (NCDC) Direktörü Dr. Ifedayo Adetifa, kızamık salgınının başkent Abuja’nın yanı sıra 36 eyalete yayıldığını belirtti. Bu eyaletlere bağlı 40 bölgede salgının aktif olduğunu söyleyen Adetifa, ocaktan bu yana salgın nedeniyle en az 190 çocuğun hayatını kaybettiğini ve ülke genelinde şimdiye kadar 18 bin 577 kızamık vakasının tespit edildiğini aktardı. Ifedayo Adetifa, Federal Sağlık Bakanlığı tarafından düzenlenen bir brifingde Nijerya’daki epidemiyolojik durum hakkında güncellemeleri aktarırken, Nijerya’da şimdiye kadar 815 şüpheli maymun çiçeği vakası kaydettiğini söyledi. Bunların 318’i doğrulanmış vaka, yedisi de ölüm olarak kayıtlara geçti. “Kızamık salgınlarına karşı devlet müdahalelerini desteklemeye devam ediyoruz” diyen Adetifa, COVID-19’un etkilerinin, kızamık riskindeki artış ve gecikmiş planlı aşı kampanyaları nedeniyle sarıhumma salgınlarında olası artış da dahil olmak üzere diğer birçok alanda hissedilmeye devam ettiğini söyledi.
Pandeminin Seyri
Pandemi 6. Dalgası pikini yaptı ve inişe geçti. Bu son dalgada Haziran 2022 itibari ile birçok yerde BA.4 ve BA.5 tarafından varyantı baskın hale geldi. Küresel düzeyde vaka sayısı ve ölümlerde azalma olsa da Asya kıtasında bazı ülkelerde kısmen azalma gösterse de yüksek vaka ve ölüm düzeyi hala devam ediyor. Pandemi boyunca toplam vaka sayısı 616 milyona dayanırken toplam ölüm sayısı ise 6 milyon 525 binin üzerine çıktı. Aktif hasta sayısı 14 milyon 370 binin altına indi.
Son 24 saatte yeni vaka sayısı 492 bin civarında, Covid-19’a bağlı ise 1,409 kişi hayatını kaybetti. Yeni vaka sayısını yüksek olduğu ülkeler şu şekilde: Japonya (100 bin), Güney Kore (71 bin), Rusya (56 bin), Tayvan (45 bin), ABD (41 bin), Almanya (39 bin) ve Fransa (33 bin).
Salgın Kontrol Önlemler
Nijerya Sağlık Bakanlığı Liman Sağlık Hizmetleri Direktörü Geoffrey Okatubo, temmuz ve ağustos aylarında 422 yolcunun sahte COVID-19 aşı kartları nedeniyle yakalandığını söyledi. Nijerya’ya gelen yolcuların yüzde 96’sının COVID-19 aşısı olduğunu, ancak ülkeye gelen ve ülkeden ayrılan çok sayıda yolcunun sahte COVID-19 aşı kartlarıyla geldiğini belirtti. Bu tür vakaların 176’sının temmuz ayında Abuja Uluslararası Havalimanı’nda ve ağustos ayında ise 246 kişinin de ülkedeki diğer havalimanlarında kaydedildiğini söyledi.
***
7 Eylül itibariyle ülkeye girişte PCR testi zorunluluğunu üç doz aşılı kişiler için kaldıran ve günlük turist sayısına koyulan kotayı da 50 bin kişiye çıkaran Japon hükümeti Eylül sonuna dek kısıtlamaları daha da gevşetmeyi düşünüyor.
Ancak bu değişiklikler hala riskli ülke grubunda yer alan ve vizeye de tabi olan Türkiye vatandaşları için seyahat serbestisi doğacağı anlamına gelmiyor. Tokyo Büyükelçiliği Kültür ve Tanıtma Ataşesi Kaan Yılmaz, şu an Türkiye’nin de dahil olduğu “sarı” kodlu ülkeler grubundan Japonya’ya turizm amaçlı girişlerin kabul edilmediğini hatırlatıyor.
Yılmaz, “Japonya’nın kısıtlamaları kaldırması şu an Türkiye için hiçbir şeyi değiştirmiyor, ancak Türkiye’nin sarı gruptan mavi gruba alınması halinde Türk turistler için önemli bir değişiklik olur” diyor.
Koronavirüs salgınında yedinci dalgayı yaşayan Japonya, Ağustos ayında haftalık 1.5 milyon vaka sayısı ile açık ara dünyadaki en çok vakanın görüldüğü ülke durumundaydı.
Japon hükümeti, dünyada hemen hemen tüm gelişmiş ülkelerine testsiz seyahat edilirken ve Japonya’da da vaka sayıları hızla artmış iken ülkeye girişte PCR test zorunluluğunun olmasını açıklamakta zorlanınca negatif test sonucu şartını en azından üç doz aşılı kişiler için kaldırmayı seçti.
Not: Dünya Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 07.00-8.00) alıyoruz.