İsrail, Çin, Hindistan, Avustralya ve ABD gibi ülkelerde polisin Covid-19 salgınının yayılımını engellemek için geliştirilen teknolojileri toplumu gözetlemek için kullandığı ortaya çıktı.
Associated Press’in (AP) bir yıldan uzun süre boyunca üzerinde çalıştığı habere göre, salgının ilk döneminde dünya genelinde milyonlarca insan, virüsün yayılmasını durdurmaya yardımcı olabilecek yeni teknolojiler için gizli verilere ihtiyaç duyulduğunu aktaran hükümet yetkililerine inandı.
Böylece hükümetler, bireylerin özel sağlık bilgileri, yüz ölçüleri, ev adresleri ve fotoğraf gibi pek çok bilgi topladı. Bir yıldan fazla süre boyunca kaynaklarla röportajlar yapıldı ve Covid-19 için kullanılan teknolojilerin nasıl başka amaçlarla kullanıldığının izini sürmek için binlerce belge incelendi. Salgın yetkililere, sokağa çıkma yasaklarından uzun süre sonra da devam eden izleme araçlarıyla toplumu gözetleme gerekçesi verdi.
Dünya genelinde pek çok ülkede yetkililerin söz konusu teknolojileri ve verileri aktivistler ve sıradan insanlar için seyahati durdurmak, bazı toplulukları baskılamak ve insanların sağlık bilgilerini farklı amaçlarla kullanmak gibi durumların yanı sıra bazı durumlarda istihbarat teşkilatlarıyla paylaştığı tespit edildi.
ABD yönetimi de salgını gözetim için fırsata dönüştürdü. Hükümet, Sağlık ve İnsani Hizmetler Departmanının pandemi müdahalesini desteklemek için veri madenciliği ve gözetim şirketi Palantir Technologies Inc. ile 2020’de 24,9 milyon dolar değerinde iki sözleşme imzaladı. Göçmen hakları grubu Just Futures Law tarafından AP ile paylaşılan belgeler, ev hapishane, okul gibi yerlerde akıl sağlığı, madde kullanımı ve çeşitli sağlık bilgilerini içeriyor.
***
CovId-19 salgınının çocuklara etkileri üzerine 20 ülkede, yaklaşık 24 bin çocuğun katılımıyla araştırma yürütüldü. Sonuçlara göre, Türkiye, çocukların en çok kaygı duyduğu ikinci, mutsuz olduğu dördüncü ülke.
Araştırmanın bulguları şöyle:
– Salgın öncesine kıyasla çocukların öznel iyi olma hallerinde en fazla düşüş Bangladeş’te gözlemleniyor. Türkiye’de salgın öncesinde 10 üzerinden 8.5 olan ortalama memnuniyet, 5.8 olarak hesaplandı, bu oranla Türkiye çocukların mutsuzluğu açısından dördüncü sırada yer aldı.
– Araştırmanın saha çalışmasının yapıldığı dönemde çocukların önemli bir kesiminin koronavirüsten dolayı kaygılandığı ortaya çıktı. Çocukların yüzde 51’i hastalığı düşündüğünde ellerinin terlediğini, yüzde 44’ü yakalanmaktan korktuğunu söylerken üçte biri koronavirüsle ilgili haberler gördüğünde kaygılandığını belirtti. Türkiye, çocukların duyduğu kaygılar açısından Endonezya’dan sonra en yüksek ikinci ortalamaya sahip.
– Bulgular, araştırmaya katılan en düşük sosyoekonomik statüye sahip çocukların daha düşük yaşamdan memnuniyete sahip olduklarını gösteriyor.
– Türkiye’de çocukların kendilerini en fazla güvende hissettikleri yer evleriyken okulda ya da mahallede kendisini güvende hissedenlerin oranı yüzde 40.
– Türkiye’de araştırmaya katılan çocukların sadece yüzde 46’sı eğitimlerine uzaktan devam edebildiğini belirtti. Bu oranlaTürkiye, İtalya’yı takip ederek sondan ikinci sırada yer alıyor.
Pandemi 6. Dalgası pikini yaptı ve inişe geçti. Bu son dalgada Haziran 2022 itibari ile birçok yerde BA.4 ve BA.5 tarafından varyantı baskın hale geldi. Küresel düzeyde vaka sayısı ve ölümlerde azalma olsa da Asya, Güney Amerika ve Afrika kıtalarında vaka sayısında, Asya ve Güney Amerika kıtasında ölüm sayısında artış gündemde. Pandemi boyunca toplam vaka sayısı 658 milyon 785 binin üzerine çıkarken toplam ölüm sayısı ise 6 milyon 676 bine dayandı. Aktif hasta sayısı 19 milyon 826 bin civarında.
Son 24 saatte yeni vaka sayısı 559 binin üzerinde, Covid-19’a bağlı ise 1,490 kişi hayatını kaybetti. Yeni vaka sayısını yüksek olduğu ülkeler şu şekilde: Japonya (186 bin), Güney Kore (88 bin), Fransa (71 bin), Almanya (53 bin), Brezilya (49 bin), ABD (26 bin), Tayvan (17 bin) ve Hong Kong (15 bin).
Hafta sonu bildirim sorunları (bildirim yapmama, yetersiz bildirim vb.), sağlık hizmetlerine erişim ve PCR testi yaptıramama gibi nedenlerle gerçek vaka ve ölüm sayısı saptanamıyor. Bu durum Pazartesi günlerine de yansıyor.
Not: Dünya Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 07.00-8.00) alıyoruz.
Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…
