PANDEMİ BİTMEDİ (24 Ağustos 2021)

Hastanelerde ek Covid-19 servislerinin açıldığı Rize’de Covid-19 Yetkilendirilmiş Tanı Laboratuvarı İl Koordinatörü Doç. Dr. Ayşegül Çopur Çiçek’ten endişelendiren açıklama geldi: “Yüzde 60-70 elimizdeki mevcut kitin henüz tespit edemediği diğer şüpheli varyantlar olarak kayıtlarımıza geçiyor. İleriki süreçte başka mutasyonları konuşuyor olacağız.”

***

Türkiye’de salgın hala kontrol altına alınamadı. Yeni vaka bildirimi yüksek hızda devam ederken, günlük can kaybı artmaya devam ediyor. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 18 bin 857 kişi ve Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 232 kişiye yükseldi. Toplam vaka sayısı 6 milyon 524 binin üzerine çıkarken toplam can kaybı ise 54 bin 765 kişiye yükseldi. Günlük test sayısı 283 bine yaklaştı. Aktif hasta sayısı yükselmeye devam ederek 400 bin eşiğini aşarak 446 binin üzerine çıktı. Ağır hasta sayısı paylaşılmıyor. Aktif hasta sayısındaki ciddi artış bulaş tehdidinin daha da büyüyeceğini gösteriyor.

***

Covid-19 kaynaklı ölümlerin son altı haftadır arttığını vurgulayan Halk Sağlığı Uzmanı Doç. Dr. Cavit Işık Yavuz, BirGün’e yaptığı açıklamada, “Ölümleri uzun süredir haftalık olarak takip ediyorum. Ölümler altı haftadır artıyor. 16 Ağustos ile 22 Ağustos tarihlerinikapsayan son bir haftada toplam bin 374 yurttaş yaşamını yitirdi. Son bir haftalık ölüm sayısı bir önceki haftaya oranla yüzde 43 artış gösterdi” dedi.

***

Covid-19 vakalarının yüksek olduğu Diyarbakır’da, pandemi nedeniyle kamu hastanelerinde önlemler artırılırken hastanelerdeki sağlık ekipleri, filyasyon ve aşı ekiplerine dahil edildi. Kentte aşılama oranının artırılması ve vaka sayılarının düşürülmesi için İl Sağlık Müdürlüğünce, Diyarbakır Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Selahaddin Eyyubi Devlet Hastanesi, Kadın Hastalıkları Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi ve Ağız Ve Diş Sağlığı Hastanesinde acil vakalar dışındaki diğer hastalara, Merkezi Hekim Randevu Sistemi (MHRS) üzerinde randevu alma zorunluluğu getirildi.

***

KLİMİK tarafından yapılan yazılı açıklamada, “Yüz yüze eğitim eksikliğinin çocuklarımızın fiziksel ve zihinsel sağlıklarına ve eğitimleri üzerine çok olumsuz etkileri olduğu bilinmektedir. Bu nedenle Dünya Sağlık Örgütü ve uluslararası bilimsel kuruluşlar Covid-19’un toplumda bulaşma hızını azaltmaya yönelik kısıtlamalara eğitim ve öğretimin en son dahil edilmesini ve infeksiyon baskılandıktan sonra da ilk olarak eğitim ve öğretimin açılmasını önermektedir. Ancak ne yazık ki ülkemizde pandeminin başından itibaren bu öneriye pek uyulmamış, kısıtlamalarda en önce okullar kapatılmış, açılmalarda okullara öncelik verilmemiştir.” denildi. Mutlaka alınması gerekli önlemler arasında şunlara da yer verdi:

Aşı hakkı bulunan öğrenci, öğretmen, diğer okul/servis çalışanları ve velilerin hepsinin hızla aşılanmasının sağlanması,
12 yaşından büyük olan çocukların hepsine hemen aşılanma hakkı tanınması,
üm okul çalışanları ve yaşı uygun öğrencilerin okulda bulundukları sürece uygun şekilde maske takmasının sağlanması,
Sınıflardaki öğrenci sayısının azaltılması,
Olgu surveyanslarının, temaslı izlemi ve karantina işlemlerinin uygulanması,
Okullarda gerek öğrencilere gerek öğretmenlere gerekse çalışanlara hızlı antijen testleriyle veya havuzlanmış PCR yöntemiyle düzenli olarak, haftada 2 kez SARS-CoV-2 testi yapılması ( tarama testleri, özellikle ülkemiz gibi infeksiyon hızının yüksek olduğu ve kalabalık sınıflar nedeniyle öğrenciler arası mesafenin 2 m’den az olacağı okullarda infekte kişilerin yakalanarak infeksiyonun yayılmasını engelleyebilecektir. Tarama testlerinde daha kolay alınabilecek tükürük gibi örneklerin kullanımı da değerlendirilmelidir.)
Merkezi havalandırması olmayan sınıflarda etkili havalandırma sağlayabilmek için pencerelere uygun ve güvenli şekilde fanların yerleştirilmesi ve böylece potansiyel olarak kontamine havanın dışarı atılmasının kolaylaştırılması
Sınıflara, havalandırmanın etkinliğini izleyebilmek için karbondioksit sensörleri yerleştirilmesi.

***

KLİMUD, ”Pandemide kaynakların; ihtiyaç ve gereklilikler doğrultusunda bilimsel gerekçelerle birlikte değerlendirilerek kullanılması, aşılama ve test kullanımında tasarrufların bu yönde uygulanması gereklidir. Uygulanabilir, gerçekçi ve etkin yöntemlerle pandemiyle mücadele için test stratejilerine ilişkin kararların mevcut koşullar ve kanıtlar ışığında yeniden gözden geçirilmesi, epidemiyolojik duruma, nüfus dinamiklerine ve yerel düzeydeki kaynaklara göre düzenleme yapılması ve bunların açıklıkla paylaşılması uygun olacaktır.” diyerek PCR ve hızlı tanı testleri konusunda uyarılarda bulundu. KLİMUD diğer önlemlere ve etkin filyasyon çalışmalarının önemini vurgulayarak testlere yönelik tavrını şu şekilde belirledi:

Pandemi sürecinin önümüzdeki aylarda da devam edeceği gerçeği de göz önüne alınarak eğitimin artık aksatılmaması, bir an evvel yüz-yüze eğitime geçilmesi gereklidir. Ancak gerekli önlemlerin sağlanması, havalandırmanın sağlanması ve sınıflarda kalabalık oluşturulmaması garantilendirilmelidir. Öte yandan, aşısız öğretmen, personel ve öğrencilere haftada en az iki kere PCR testi yapılması, maliyet-etkinlik ve performans-etkinlik açısından sıkıntılıdır. PCR analizi için klinik örnek alımında mekânsal düzenleme ve alınan örneklerin uygun şartlarda ve kısa sürede laboratuvara ulaştırılması gerekir ki tüm okullar için bunun sağlanması mümkün görünmemektedir. Pandemi başından beri laboratuvarlar ciddi bir örnek yükü altında, cihaz, malzeme ve personel yetersizliğine rağmen yüksek performansla çalışmaktadır. Bu örneklerin laboratuvarlarda hasta/temaslı örnekleri ile beraber çalışılması laboratuvarların hem iş yükünü arttıracak, hem sonuç verme sürelerini uzatacak, hem de cihaz/malzeme/personel desteği yapılmadığı sürece tükenmelerine neden olacaktır. Okul taramalarında kısa aralıklarla tarama için kullanılması daha uygun olan antijen testlerinin önceliklendirilmesi ve pozitif sonuç alınan örneklerin PCR ile doğrulanma yoluna gidilmesi değerlendirilmelidir.
Kullanılacak antijen testinin seçilebilmesi için Dünya Sağlık Örgütü tarafından tanımlanan standartları karşıladığı onaylanmalıdır. Testlerin standartları karşılama durumu ve performanslarının nasıl değerlendirildiği, değerlendirme sonuçları ve onayları açıkça paylaşılmalıdır.
Kapalı ve toplu alanlara (alışveriş merkezi, konser, sergi, spor karşılaşmaları vb) girişte ve şehirlerarası toplu taşıma araçlarına binmek için sınırlandırma getirilmesi olumludur. Ancak bu grupta da ücretsiz zorunlu COVID-19 PCR testinin uygulanabilirliği zordur ve sürdürülebilir değildir. Bu grupta da antijen testlerinin kullanımı yukarıda açıklanan standartları karşılayacak şekilde değerlendirilmelidir.

***

TURCOVID19 sitesine göre Türkiye’de Covid-19 aşılamasındaki durum şöyle:

Son 24 saatte 394 bin 839 kişiye ilk doz, 319 bin 69 kişiye ikinci doz ve 182 bin 419 kişiye üçüncü doz aşı yapıldı. Günlük toplam doz 900 bine yaklaştı. Hedeflenen 1.5 milyon doz un hala çok gerisindeyiz.

Bugün saat 07.15 itibarıyla 46 milyon 364 bin 804 kişiye ilk doz (nüfusun %55.5’i); 35 milyon 448 bin 176 kişiye ikinci doz (nüfusun %42.4’ü) ve 7 milyon 796 bin 308 kişiye üçüncü doz aşı yapılmış durumda. İller ve bölgeler arasında eşitsizlikler ve ayrımcılıklar devam ediyor. Delta varyantı nedeniyle toplumsal bağışıklık hedefinin %85 ve üzerine yükseldiği kabul ediliyor. Bu oranın yakalanması için ciddi bir aşı kampanyasına ihtiyacımız var.

***

Macaristan’ın başkenti Budapeşte’yi ziyaretinde basına konuşan DSÖ direktörü, dünyada aşılama oranları yükselmediği sürece daha güçlü varyantların ortaya çıkabileceği konusunda uyararak, takviye (üçüncü, Türkiye için üç veya dördüncü doz) aşılarının henüz daha ilk ya da ikinci dozlarını bile olamamış insanların olduğu ülkelere bağışlanması gerektiğini ifade etti.

***

ABD’nin New York şehrinde okullarda öğretmenlere ve diğer çalışanlara Covid-19 aşısı zorunlu hale getirildi.

***

ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), Amerikan şirketi Pfizer ile Alman biyoteknoloji firması BioNTech’in ürettiği korona virüsü aşısına tam onay verdi. FDA, aşının 16 yaş üzerindeki kişilerde kullanılmasına tam onay verildi duyurdu. Bu kararla, Pfizer/BioNTech aşısı dünyada tam kullanım onayı alan ilk Covid aşısı oldu.

***

Ülkenin en düşük aşılama oranına sahip eyaleti Alabama’ya bağlı Cullman’da yapılan mitingde Trump destekçilerine “Özgürlüklerinize tamamen inanıyorum. Özgürsünüz, ne istiyorsanız onu yapmalısınız” ifadesini kullanarak “Ancak aşı yaptırmanızı tavsiye ediyorum. Ben yaptırdım. Bu iyi bir şey. Aşı olun” dedi.

***

Selçuk Üniversitesi (SÜ) Tıp Fakültesi Hastanesi Yoğun Bakım Sorumlusu Prof. Dr. Jale Bengü Çelik, gebe hastalarda yeni tip Koronavirüs’ün (Covid-19) gerekli ilaçlar verilmesine rağmen çok ağır seyrettiğini ve kayıplar yaşayabildiklerini belirterek, hamilelere tedbirlere uymaları çağrısı yaptı.

***

ABD Savunma Bakanlığı, ABD Gıda ve İlaç Dairesi’nin (FDA) Pfizer/BioNTech’in geliştirdiği Covid-19 aşısına tam onay vermesinin ardından aşıyı tüm ordu personeline zorunlu hale getirmeye hazırlanıyor.

***

ABD Başkanı Joe Biden, ABD Gıda ve İlaç Dairesinin BioNTech’in Covid-19 aşısının kullanımına tam onay verdiğini hatırlattı ve özel şirketleri çalışanlarına aşı zorunluluğu getirmeye çağırdı.

***

Güneydoğu Asya ülkesi Filipinler, Rusya’nın Sputnik Light yeni tip Koronavirüs (Covid-19) aşısına acil kullanım onayı verdi.

***

Covid-19 vakalarının küresel yükseliş eğilimi sürüyor. Farklı coğrafyalarda pandemi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 213 milyon 281 bine yaklaşırken Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 4 milyon 453 binin üzerine çıktı. Aktif hasta sayısı 18 milyon eşiğini de aştı. Bu ciddi artış bulaş tehdidinin oldukça büyük olduğunun göstergesi.

Küresel düzeyde haftanın ilk günü bildirim, tanı ve sağlık hizmetlerine erişim sorunları devam etmesine rağmen yeni vaka sayısı yüksek seyretti. Son 24 saatte 514 bin 589 kişiye Covid-19 tanısı konurken 7 bin 606 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Pandemi yeniden tüm küreye yayıldı. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: ABD (111.1 bin), İran (38.8 bin), İngiltere (31.9 bin), Japonya (22.3 bin), Rusya (19.5 bin), Türkiye (18.9 bin), Filipinler (18.3 bin), Malezya (17.7 bin), Tayland (17.5 bin), Brezilya (13.1 bin), Hindistan (11.4 bin) ve Vietnam (10.3 bin).

Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 08.00) alıyoruz.