Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Acil Durum Komitesi açıklamalarında Covid-19 salgınına yönelik “Uluslararası Kamu Sağlığı Acil Durumu’nun (PHEIC)” devamına karar verildiği belirtildi. DSÖ, üye ülkelere uluslararası seyahatlerde tek koşul olarak “Covid-19 aşısı kanıtı” istememeleri tavsiyesinde bulundu.
Dünya Sağlık Örgütü ayrıca tüm ülkelere, örgütün acil kullanımına onayı verdiği Covid-19 aşılarını tanımaları yönünde bir çağrı yaptı.
***
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Sözcüsü Margaret Harris, yeni tip Koronavirüs’e (Covid-19) karşı Hindistan’da biyoteknoloji şirketi Bharat Biotech tarafından üretilen Covaxin aşısının acil kullanımına 24 saat içinde onay verebileceklerini bildirdi. Aralarında Brezilya, İran, Meksika ve Filipinler’in olduğu pek çok ülkede Covaxin aşısı için acil kullanım izni verilmişti.
***
Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi’nin (FDA) bilim insanlarından oluşan danışma heyeti, 5-11 yaş arası çocuklar için BioNTech’in geliştirdiği korona virüsü aşısını tavsiye etti. FDA Aşılar ve İlgili Biyolojik Ürünler Danışma Komitesi’nin 18 üyesinden 17’si, aşının ilkokul çağındaki çocuklara faydasının risklerinden daha ağır bastığı fikrinde buluştu. Toplantıda, firmanın, 12 yaşın altındaki çocuklar için Covid-19 aşısını, yetişkin dozunun üçte birine indirdiğine değinildi. Pfizer-BioNTech 22 Ekim’de, iki doz Covid-19 aşısının 5-11 yaş arası çocuklarda yüzde 90’ın üzerinde koruma sağladığını duyurmuştu.
***
Avusturya Sağlık Bakanlığının gece geç saatte yayımladığı düzenlemeye göre, çalışanların 1 Kasım’dan itibaren iş yerlerine, aşı veya PCR testi yaptırdıklarını veya hastalığı geçirdiklerini ibraz etmeleri gerekiyor. Ay başında yürürlüğe girecek düzenlemenin tam anlamıyla uygulanmasına 14 Kasım’da başlanılacak. Bakanlık, işveren ve işçilere iki haftalık geçiş süresi tanıyacak. Kayak merkezlerine girişte de aşı, test ve hastalığı geçirmiş olma şartı aranacak. Aşı yaptırmamışlara yönelik şartların ağırlaşacağı yeni düzenlemeye göre, yoğun bakım hasta sayısının 500’e çıkması durumunda yaşamın birçok alanında yalnız aşı yaptırmış ya da hastalığı geçirmiş kişilere giriş izni verilecek. Yoğun bakım hasta sayısının 600’e ulaşması durumunda ise aşı yaptırmamış kişilere yönelik sokağa çıkma kısıtlaması uygulamaya konulacak.
***
Türkiye’de salgın hala kontrol altına alınamadı. Yeni vaka bildirimi ve günlük can kaybı yüksek hızda devam ediyor. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 29 bin 643 kişiye ve Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 215 kişi oldu. Toplam vaka sayısı 7 milyon 909 binin üzerine çıkarken toplam can kaybı ise 69 bin 559 kişiye yükseldi. Günlük test sayısı 356 binin üzerinde. Aktif hasta sayısı 493 bin 273 kişi, Bu sayı bulaş tehdidinin devam edeceğini gösteriyor.
***
Sağlık Bakanlığı verilerine göre, son bir aydaki koronavirüs vakaları içinde 19 yaş ve altındakilerin oranı yüzde 35’e ulaştı. Son bir aylık dönemde, Covid-19 vakalarının yüzde 29’unu 10-19, yüzde altısını ise 0-9 yaşlarındakiler oluşturdu.
***
Sağlık Bakanlığı’nın illere göre haftalık vaka haritasında son sıralarda yer alan İzmir, Aydın, Muğla ve Antalya’da vaka sayıları yüz binde 50’nin altında görünüyor. Muğla Tabip Odası Başkanı Dr. Cafer Şahin de bu sayılara tepki göstererek, “Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı veriler gerçekleri yansıtmıyor. Yanlış bir algı yönetimi var” dedi. İzmir Tabip Odası Başkanı Op. Dr. Lütfi Çamlı,İzmir’de sahadan aldıkları veriler ile Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı veriler arasında ciddi farklar olduğunu belirtti. Çamlı, “Sağlık Bakanlığı İzmir’de haftalık yüz binde 48 gibi bir vaka sayısı açıklıyor. İki ayı aşkın süredir oranlar hep 40’lı seviyelerde. 39 da olmuyor, 51 de olmuyor. Bu da günlük ortalama 300 vakaya denk geliyor. Oysa bizim sahadan aldığımız veriler bunun 3 katı, hatta bazen 4 katı. İzmir’de günde 900 ile bin 500 arasında vaka tespit edildiğini biliyoruz” dedi. Antalya Tabip Odası Başkanı Dr. Nursel Şahin ise Antalya genelinde test sayısı az olduğu için vaka sayılarının düşük çıktığını söyledi. Şahin, şöyle konuştu: “Rusya’dan gelen turistlerin azalması ve yerli turistlerin kentlerine geri dönmesiyle Antalya genelinde vaka sayılarında bir azalma oldu. Bu azalmanın bir diğer nedeni de yapılan test sayısının az olması ve birçok kişinin hastaneye başvurmaması. Hastanelerde ciddi yoğunluk olmamasının nedeni ise vakaların çoğunun genç yaşta olması ve hastalığı ayakta geçirmesi. Ancak yine de Türkiye’nin tamamının kırmızı olduğu ve komşu şehirlerde üç haneli vaka sayılarının görüldüğü bir haritada haftalık yüz binde 38,89 gibi bir vaka sayısı gerçekçi değil. Az test yapılmasına rağmen gerçek vaka sayısı bundan daha fazla.”
***
Zonguldak’ın Ereğli ilçesinde aşı olmayan öğretmen Murat Eken koronavirüsten yaşamını yitirdi.
***
TMMOB Makina Mühendisleri Odası Adana Şubesi yürütücülüğünde 22-23 Ekim2021 tarihlerinde düzenlenen, İSİG Kongresine Giderken Pandemi Sürecininİşçi Sağlığı ve İş Güvenliğine Etkileri Sempozyumu’nun sonuç bildirisi yayımlandı. Bildiride “Salgına ilişkin verilerin paylaşımında Sağlık Bakanlığına karşı oluşan güvensizlik, önlemlerin alınmasında sıkıntı yaratmış, Kovid-19’un meslek hastalığı sayılmasına ilişkin talepler tam olarak karşılık bulmamıştır” denildi.
***
Aşı yapılacak nüfus alt sınırının 12 yaşa indirilmesi, 3. doza rağmen halen günlük 1 milyon doza ulaşabilmiş değiliz. Günlük yapılan aşı sayısı hafta içi günlerde 200-400 bin aralığında seyrederken hafta sonları 100 bine kadar geriliyoruz. Sağlık Bakanlığı hızlı ve etkin aşılama için herhangi bir çaba göstermiyor, aşılama kendi ritminde devam ediyor. Sağlık Bakanlığı istatistiklerine göre: ‘’ 26 Ekim saat 19:00 itibariyle son 24 saatte 194 bin 83 doz aşı uygulandı. Türkiye’de bugüne kadar, 55 milyon 256 bin 541 birinci doz, 48 milyon 319 bin 754 ikinci doz, 11 milyon 37 bin 944 üçüncü doz aşı uygulandı. 18 yaş üstü nüfusa göre birinci doz Türkiye ortalaması %89,0 ikinci doz ortalaması %77.9 oldu.’’ Oysa sağlık otoriterleri tüm nüfusa göre aşı oranın hesaplanmasını öneriyor. Böyle ele alırsak birinci doz aşı oranı % 66.1, ikinci doz ise % 57.8 olduğunu görürüz. Buna göre salgını kontrol için hedeflenen nüfusun %70’inin ikinci dozu yaptırması hedefinin oldukça gerisindeyiz. Bölgeler ve iller arasında ciddi eştisizik devam ediyor. Mülteciler ve ötekileştirilen topluluklarda ne kadar aşı yapıldığı verisine ulaşamıyoruz. Dahası Delta varyantı nedeniyle bu oranın en az %85 olması gerektiği iddia ediliyor. Türkiye özgünlüğünde istatistik krtik bir konuda 2 doz Sinovac yapılanların ‘ikinci doz aşı oranı’ hesaplanmasına dahil edilmesi. Salgın kontrolü için iki doz Sinovac’ın yeterli olmadığı kabul ediliyor, bu nedenle bu kişilerin 3.doz aşı olunca (Sinovac ya da Biontech) hesaplamaya dahil edilmesi daha gerçekçi değerlendirmeyi sağlayacaktır. Özellikle yaşlı nüfusun 3. doz aşılanması konusunda ciddi sorunlar olduğunu sahadan elde ettiğimiz verilerle söyleyebiliriz.
***
Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı koronavirüs aşılama haritasında ‘kırmızı’ renkte kalan tek il Şanlıurfa’da, Vali Abdullah Erin, bir türlü istenilen seviyeye gelinmediğini belirterek, “Çağrı yapacak bir şey kalmadı. Yapılabilecek, söylenebilecek her şey söylendi. Maalesef, vatandaşlarımız hayatlarını kaybediyor. Birçok ülkede ikinci doz aşı bulunamazken, sıkıntılar yaşanırken, Türkiye’de üçüncü hatta dördüncü dozunu yapan vatandaşlarımız var. Aşıyla alakalı hiçbir sıkıntımız yok. Aşılamada istenilen seviyeye bir türlü ulaşılamadı. Çağrı yapacak bir şey kalmadı. Yapılabilecek, söylenebilecek her şey söylendi. 81 il içerisinde Şanlıurfa’nın kırmızı olması. Sadece Şanlıurfa’nın kırmızı kalmasını kabul etmememiz lazım. Neden 80 il sarıya maviye doğru ilerlerken, neden yerimizde sayıyoruz? İlk başlardaki 20 bin civarlarındaki aşı sayısı son günlerde maalesef 4-5 binlere düştü. İkinci doz aşı sırası gelmesine rağmen yaptırmayan 20 bin üzerinde vatandaşımız var” dedi.
***
Sağlık Bakanlığı’nca aşı programındaki yavaşlamanın nedenleri masaya yatırıldı. Bakanlık, aşılama oranlarının gençlerde istenilen seviyede olmaması ve aktif vakaların çoğunluğunun gençlerde görülüyor olması nedeniyle aşının önemini anlatabilmek için YouTuber’lar ile işbirliğine hazırlanıyor. Sağlık Bakanlığı’nca özellikle iki doz Sinovac aşısı olup, üçüncü doz aşısını olmayanlar ile 18-24 yaş arası gençlerin aşı programında yavaşlamaya neden olduğu belirlendi. Aktif vakaların yaklaşık yüzde 40’ının 23 yaş altında olması Sağlık Bakanlığı’nı harekete geçirdi.
***
Covid-19 vakalarında yeniden artış başladı. Farklı coğrafyalarda pandemi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 245 milyon 260 binin üzerine çıkarken Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 5 milyona dayandı. Aktif hasta sayısı 17 milyon 932 bin civarında. Yüksek aktif hasta sayısı bulaş tehdidinin ciddi olduğunu gösteriyor. Küresel düzeyde son 24 saatte 427 bin 758 kişiye Covid-19 tanısı konurken 5 bin 296 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: ABD (69.6 bin), İngiltere (41 bin), Rusya (36.4 bin),Türkiye (29.9 bin), Almanya (21 bin), Ukrayna (19.1 bin), Romanya (16.8 bin), Hindistan (13.5 bin) ve Brezilay (13.4 bin)
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 08.00) alıyoruz.
Başka Bir Denizli… Başka Bir Ülke… Başka Bir Dünya… MÜMKÜN…
