Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), şu ana kadar 60’tan fazla ülkede görülen Koronavirüs’ün Omicron varyantının “çok yüksek” küresel risk oluşturduğunu söyledi. DSÖ, varyantın ağır hastalığa neden olup olmadığına ilişkin klinik verinin sınırlı olduğunu belirtti.
***
Çin’in kuzey liman kenti Tianjin’e denizaşırı ülkelerden gelen bir gezginde ilk Omicron vakası tespit edildi.
***
İngiltere Sağlık Bakanı Sajid Javid, uluslararası seyahatler için verilen Covid-19 aşı pasaportlarının 12-15 yaş grubundaki çocukları da kapsayacağını bildirerek, Covid-19’un Omicron mutasyonunun 48 saat içerisinde başkent Londra’da baskın mutasyon olmasının beklendiğini ifade etti.
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Omicron varyantına yakalanan bir kişinin hayatını kaybettiğini söyledi. Johnson, Covid-19’un Omicron varyantıyla hastaneye yatışların başladığını söyleyerek insanları üçüncü doz aşı olmaya çağırdı. 30 yaş üzeri nüfusa üçüncü doz aşı randevularının açılmasıyla birlikte, Ulusal Sağlık Sistemi’nin internet sitesi yoğun talep nedeniyle çeşitli sorunlarla karşılaştı.
***
Danimarka, Omicron varyantının yayılmasını engellemek için 40 yaşın üzerindeki herkesin üçüncü bir takviye doz Covid-19 aşısı almasını sağlamak için aşı programını ileriye taşıyor. Ülkenin sağlık otoritesi, bunun 40 yaş ve üzerindeki herkesin ikinci aşıdan dört buçuk ay sonra aşı olabileceği anlamına geleceğini söyledi.
Avrupa İlaç Ajansı (EMA) geçen hafta yaptığı açıklamada, ilk aşı kursundan üç ay sonra üçüncü bir dozun “güvenli ve etkili” olduğunu söyledi. Avrupa İlaç Ajansı (EMA) geçen hafta yaptığı açıklamada, ilk aşı kursundan üç ay sonra üçüncü bir dozun “güvenli ve etkili” olduğunu söylemişti.
***
Hindistan’da koronavirüsün yeni varyantı Omicron’un yayılmasını önlemek amacıyla, Ulusal Viroloji Enstitüsü (NIV) gibi laboratuvarlarda bu varyantın bulaştığı kişileri tespit etme çalışmaları büyük bir hızla devam ediyor. Bu laboratuvara her gün 100 kişiden alınmış burun ve boğaz sürüntüsü geliyor. Bu sayı, ilk olarak Güney Afrika’da tespit edilen ve diğer ülkelere hızla yayılan Omicron varyantı öncesinde gelen numune sayısının beş katı. Hindistan’da 18 yaş üstü yetişkin nüfusun yarıdan çoğu iki doz aşı olmuş durumda. Yani yüz milyonlarca insan hala risk altında. Doktorlar, Omicron varyantıyla yükselecek üçüncü dalganın kısa zamanda hastanelerin kapasitelerini aşmasına yol açabileceği uyarısında bulunuyor.
***
Almanya’da korona önlemlerine karşı çıkanlar ve aşı karşıtları Cumartesi günü birçok kentte protesto gösterisi düzenledi. Korona tedbirlerine karşı çıkan grupların düzenlediği gösterilerde en geniş katılım Hamburg’da oldu. Polisin verdiği bilgilere göre, “Ayar kaçtı, çocuklarımızın üzerinden ellerinizi çekin” sloganıyla düzenlenen gösteriye yaklaşık 8 bin kişi katıldı. Olay yaşanmayan gösteriye 4 bin kişinin katılması bekleniyordu.
***
Türkiye’de salgın hala kontrol altına alınamadı. Yeni vaka bildirimi yüksek hızda devam ederken, günlük can kaybı artmaya devam ediyor. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 18 bin 796 kişi, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 171 kişi. Toplam vaka sayısı 9 milyon 60 bine yaklaşırken toplam can kaybı ise 79 bin 322 kişiye yükseldi. Ne yazık ki Ağustos sonu başlayan pik henüz kontrol altına alınabilmiş değil. Günlük test sayısı 352 bin civarında. Aktif hasta sayısı, 342 binin altına indi, düşüş gözlense de aktif hasta sayısı hala yüksek hızda devam ediyor. Mevcut aktif hasta sayımız bulaş tehdidinin devam edeceğini gösteriyor.
***
İzmir Valisi Yavuz Selim Köşger, kentte Omicron varyantına yakalanan 5 kişinin yurt dışı bağlantısının olmadığını açıkladı.
***
Sağlık Bakanlığı istatistiklerine göre: ‘13 Aralık saat 19:00 itibariyle son 24 saatte 148 bin 382 doz aşı uygulandı. Türkiye’de bugüne kadar 56 milyon 544 bin 501 birinci doz, 50 milyon 916 bin 533 ikinci doz ve 12 milyon 684 bin 778 üçüncü doz aşı uygulandı. Toplamda 121 milyon 804 bin 778 aşı yapıldı. 18 yaş üstü nüfusa göre birinci doz Türkiye ortalaması %91.1, ikinci doz ortalaması %82 oldu.’
Sağlık Bakanlığı resmi istatistiklerine göre dahi hafta için 100-150 binlere, hafta sonu 25 binlere kadar gerileyen aşı uygulaması ile Omicron varyantı ile daha da büyüyen tehdide karşı ne yapılacak? Çok bulaşıcı olduğu bilene Delta varyantını kontrol altına alamayan Türkiye, Omicron varyantı ile nasıl mücadele edecek? Avrupa’da bir çok ülkede önlemler sıkılaştırıldı. Aşılara hız verildi, hatırlatma dozu devreye sokuldu, 5-11 yaş aşılamaya başlandı, aşısızlara yönelik kısıtlamalar yaygınlaştırıldı. Sağlık Bakanlığı ise hala toplumu istatistiklerle aldatmaya devam ediyor. İkinci dozun %82’ye yükseldiğini söylüyor? Bu doğru ise Ağustos’tan bu yana bir türlü azalmayan vakalar ve ölümler neden? Tüm bilim insanları sağlık örgütleri, DSÖ, CDC vb. kuruluşlar aşı takvimi tamamlayan nüfusun %80-85 olmasını hedeflenmesi gerektiğini belirtiyor. Ülkede yaşayan tüm nüfusun, mülteciler dahil. Dahası aşısını tamamlayanlara bir de hatırlatma dozu öneriyor. Bunun için ise son aşı sonrası ara 3-6 ay diye öneriliyor. Bunları dikkate aldığımızda Türkiye’de aşısızlar, eksik aşılılar, hatırlatma dozu gelenlerin sayılarının her geçen gün yükseldiğini söyleyebiliriz. Günlük aşılanlara göre aşısız-eksik aşılıların sayısı daha fazla artıyor. Hastalığa karşı koruyucu olanların sayısı her geçen gün azalıyor. Aşı dışındaki önlemler ise her geçen gün daha da gevşetiliyor. Sürü bağışıklığı stratejisi devam ediyor…
***
Türk Toraks Derneği, Halk Sağlığı Uzmanları Derneği, Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği, Sağlık Bakanlığı’na aşı çalışmalarıyla ilgili bilgi verilmesi çağrısı yaptı. Yapılan açıklamada Sağlık Bakanlığı tarafından Turcovac için Acil Kullanım Onayı başvurusunun yapıldığı açıklamasının soru işaretlerine yol açtığı belirtilerek “Henüz Faz III aşaması sürmekte olan bir aşının hatırlatma dozu çalışması verilerine veya Faz-3 çalışmasının küçük ölçekli bir erken aşama verisine dayalı olarak Acil Kullanım Onayı alması durumunda bu ‘onay’ bilimsel olarak tartışmalı olacaktır” denildi.
***
Covid-19 vakaları artış eğilimini sürdürüyor. Farklı coğrafyalarda pandemi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 270 milyon 417 bini geçerken Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 5 milyon 322 bine dayandı. Aktif hasta sayısı 22 milyon bin civarında. Yükselen aktif hasta sayısı bulaş tehdidinin ciddi olduğunu gösteriyor.
Küresel düzeyde son 24 saatte 472 bin 593 kişiye Covid-19 tanısı konurken 5 bin 195 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: ABD (95.3 bin), İngiltere (54.7 bin), Rusya (29.6 bin), Almanya (28.8 bin), Türkiye (18.8 bin), İspanya (16.6 bin), Macaristan (16 bin), Vietnam (15.4 bin), Hollanda (13.8 bin) Güney Afrika (13.3 bin), İtalya (12.7 bin), Fransa (12 bin, Polonya (11.4 bin) ve Belçika (11.2 bin).
***
Rusya parlamentosu, uçak veya trenle seyahat eden kişilerin Covid-19’a karşı bağışıklık kanıtı gösteren QR kodlarını sunmalarını gerektiren bir yasa tasarısını terk ediyor. U-dönüşünün, ülke çapında seyahat etmek için insanları etkili bir şekilde aşı olmaya – veya hastalığa yakalanıp iyileştiklerini göstermeye – zorlayacak olan teklife yönelik güçlü muhalefete yanıt olarak geldi.
Rusya Başbakan Yardımcısı Tatyana Golikova, yaklaşan yeni yıl tatili için çok sayıda Rus vatandaşının yurt dışına gidecek olması nedeniyle sınırları kapatamayacaklarını söyledi. Golikova, yeni yıl tatili döneminden sonra ülkedeki Covid-19 vakalarının artabileceğine işaret ederek, “Bölgelerimizle temas halinde kalarak, önlemleri gevşetmemeleri ve hastalığın yayılmasını önlemek için gerekli önlemleri uygulamaları konusunda yardımcı oluyoruz” dedi.
***
İngiltere Parlamentosu’nda bugün, hükümetin hızla yayılan koronavirüs varyantı Omicron’a karşı ilan etmeye karar verdiği yeni önlemler oylanacak. Oylama öncesi iktidardaki Muhafazakar Parti’de isyan var. Muhafazakar Parti’den 70 civarında milletvekilinin önlemlere karşı çıkabileceği düşünülüyor. Fakat ana muhalefetteki İşçi Partisi’nin desteğiyle önlemlerin Parlamento’da onaylanacağı sanılıyor. Hükümet içinden kaynaklar kısaca “B Planı” diye anılan daha sıkı önlemlere geçiş konusundaki yasal düzenlemeler için Avam Kamarası’nda üç ayrı oylama yapılacağını söylüyor. Öncelikle gece kulüpleri gibi bazı kalabalık kapalı mekanlara giriş için Covid sertifikası, yani aşı ya da negatif test belgesi istenmesi konusu oylanacak. Muhafazakar Parti milletvekillerinin bir kısmı bu önleme itiraz ediyor. Değişikliklere göre İngiltere’de vatandaşların büyük mekanlara girebilmek için iki doz ve bir destekleyici doz aşı olduklarına dair bir kanıt göstermeleri zorunlu olacak. Javid, şu an için destekleyici aşı dozu yerine hızlı sonuç veren negatif test sonucunun da geçerli olacağını ifade etti. Javi, uluslararası seyahatlerde kullanılmak üzere daha fazla kişinin aşı olduğunu kanıtlayabilmesi için “Covid-19 geçiş kartı” olarak da bilinen aşı pasaportlarının 12-15 yaş grubundaki çocukları da kapsayacağını açıkladı.
***
Norveç’te hükümet, Covid-19 vaka sayılarındaki artış nedeniyle yeni tedbirler aldı. Başbakan Jonas Gahr Store, düzenlediği basın toplantısında, Covid-19’a yönelik yeni kısıtlamaların hayata geçirileceğini duyurdu. Kısıtlamaların ilk etapta 4 hafta süreceğini kaydeden Store, restoran ve barlarda alkol satışının durdurulacağını ve insanların evden çalışmaya teşvik edileceğini belirtti. Norveç Halk Sağlığı Enstitüsünden yapılan açıklamada da cenazelere katılımın 50, diğer toplantılara katılımın ise 20 kişiyle sınırlandırıldığı bildirildi. Kapalı alanlarda maske takılmasının zorunlu hale getirildiği aktarılan açıklamada, evlerde birer metre arayla oturmak şartıyla 10 kişinin, Noel Bayramı’nda da 20 kişinin misafir alınmasına izin verileceği belirtildi.
Ayrıca açıklamada, Kovid-19 aşısının 2. dozu ile 3. dozu arasındaki sürenin 4,5 aya indirildiği vurgulanırken, 45 yaş ve üstündekilerin ocak ayının 15’ine kadar 3. doz aşılarını olmaları istendi.
***
Prof. Dr. Kara, şu anda Türkiye’de ve dünyada Delta varyantının hakim olduğunu hatırlatarak, “Delta, Vuhan’da çıkan ilk virüsün ardından çok ciddi mutasyonlar göstermişti. Bu mutasyonların bir kısmı da özellikle hücrelerimize giriş için virüsün kullandığı çıkıntı proteinindeydi. Burada ise yaklaşık 30’un üzerinde ‘spike proteini’ dediğimiz bu çıkıntı proteininde yine mutasyonlar var. Bu mutasyonların bir kısmı bağlanmayı bir kısmı da vücudumuzun, savunma sistemimizin korunmak için geliştirdiği antikorların bağlandığı noktayı etkiliyor. Çıkıntı proteini aslında geldiği zaman karşısındaki reseptöre bağlanıyor. Bizim antikorlarımız da çıkıntı proteinlerinin kenar kısımlarına bağlanarak onun karşıya bağlanmasını engelliyordu. Ama şimdi var olan bu yeni varyantta bu çıkıntının üzerindeki yer alan kısımlar bir miktar değişiklik gösterdi. O nedenle bizim antikorlarımız, vücudumuzun geliştirdiği savunma mekanizmaları buraya çok etkili bağlanamıyor. Bu nedenle de bu virüsün daha kolay hücrelerimize girmesi söz konusu olabilir. Böyle bir özelliği var” dedi.
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 07.00-8.00) alıyoruz.