Pandemi Gündemi
DSÖ Genel Direktörü Ghebreyesus, COVID-19 salgını ile ilgili güncel gelişmeleri de paylaştı. Buna göre, son bir haftada dünyada COVID-19 kaynaklı yaklaşık 15 bin can kaybı kayıtlara geçti. Salgının “endişe verici olmayı sürdürdüğünü” söyleyen Ghebreyesus, ölü sayısının bir haftada yüzde 35 arttığını belirtti. Artan COVID-19 ölümlerinin “kabul edilemez” olduğunu söyleyen Ghebreyesus, “Biz bu salgından yorulduk ama virüs bizden yorulmadı” dedi. Ghebreyesus, son haftalardaki COVID-19 artışlarına Omicron’un BA.5 alt varyantlarının yol açtığı bilgisini paylaşarak, virüsün evriminin daha iyi takip edilebilmesi için ülkelere “test ve genom sıralaması kapasitelerini azaltmama” çağrısında bulundu.
***
Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Ghebreyesus’un açıklamasına göre, son bir haftada dünyada 7 bin 500 maymun çiçeği vakası görüldü. Dünyadaki COVID-19 ölümleri de bir haftada yüzde 35 artış gösterdi. DSÖ’nün İsviçre’nin Cenevre kentinde bulunan merkezinde basına konuşan Ghebreyesus, yılbaşından bu yana virüsün endemik olduğu ülkeler de dahil 92 ülkede maymun çiçeği vakalarının görüldüğünü aktardı. Buna göre, 16 Ağustos itibariyle dünyadaki toplam vaka sayısı 36 bin 412 ve virüs nedeniyle yaşanan ölümlerin sayısı 12 oldu. Aşılama çalışmaları ile ilgili de bilgi paylaşan DSÖ Genel Direktörü, “maymun çiçeğine karşı mevcut çiçek aşılarının etkili olabileceğini ancak aşı tedarikleri ve etkililik oranlarına dair verilerin çok sınırlı olduğunu” ifade etti.
Pandeminin Seyri
Pandemi 6. Dalgası devam ediyor. Haziran 2022 itibari ile birçok yerde BA.4 ve BA.5 tarafından varyantı baskın hale geldi. Şu ana kadar toplam vaka sayısı 598 milyona, toplam ölüm sayısı 6 milyon 465 bine dayandı. Aktif hasta sayısı 20 milyonun altında seyrediyor.
Son 24 saatte yeni vaka sayısı 842 bin civarında, Covid-19’a bağlı ise 2,500 kişi hayatını kaybetti. Yeni vaka sayısını yüksek olduğu ülkeler şu şekilde: Güney Kore (181 bin), Japonya (178 bin), ABD (87 bin), Almanya (59 bin), İtalya (36 bin), Fransa (36 bin), Rusya (33 bin), Tayvan (25 bin), Brezilya (21 bin) ve Avustralya (21 bin).
Salgın Kontrol Önlemler
Çin’in kıyı kenti Şiamen’de, her gün denize açılan balıkçılara ve tuttukları balıklara Covid testi yapılacak. Karar sosyal medyada dalga konusu olurken, bir kullanıcı uluslararası sularda yüzen balıklara yedi gün karantina zorunluluğu getirilmesi için çağrı yaptı. Şiamen’in Jimei bölgesinin siyasi ve yasal komitesinin açıklamasına göre, bazı balıkçıların yasadışı ticaret yapması ve deniz aşırı gemilerle temas kurması, bunun da virüsün yayılmasına yol açması gerekçesiyle böyle bir karar alındığı belirtildi. Buna göre, hem denizden dönen balıkçılara hem de ‘materyallerine’, her gün geri döndüklerinde test yapılacak.
Çin’de Covid’e karşı uygulanan sıfır vaka stratejisi ülke içinde genel olarak destek bulsa da, vaka görülmesi halinde aniden getirilen sokağa çıkma yasakları ve seyahat kısıtlamaları zaman zaman tepki de çekiyor. Geçen hafta viral olan bir videoda, aniden alınan karantina kararına takılmamak için bir IKEA şubesindeki müşteriler güvenlik görevlilerini aşmaya çalışırken görüntülenmişti.
SARS-COV2
Oxford Üniversitesi tarafından yapılan yeni bir araştırmaya göre koronavirüsün neden olduğu Covid-19 hastalığına yakalananlarda, hastalıktan 2 yıl sonra bilinç bulanıklığı, demans ve epilepsi, diğer solunum yolu hastalıklarını geçirenlere göre daha yaygın görülüyor. Araştırma kapsamında çoğunluğu Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) olmak üzere 1 milyon 250 bin kişide, Covid geçirdikten iki yıl sonra 14 farklı hastalığın görülme riskleri incelendi. Daha sonra bu sonuçlar, iki yıl önce farklı bir solunum yolu enfeksiyonu geçiren 1,25 milyon kişinin sonuçlarıyla kıyaslandı. Covid olan grupta, aşağıdaki vakaların görülme sıklığı daha fazlaydı:
- 65 yaş üstü yetişkinlerde demans, felç ve bilinç bulanıklığı
- 18-64 yaş arası yetişkinlerde bilinç bulanıklığı
- Genel görülme riski düşük olmasına rağmen çocuklarda epilepsi ve psikotik bozukluklar .
- 65 yaş üstü yetişkinlerde demans, felç ve bilinç bulanıklığı
- 18-64 yaş arası yetişkinlerde bilinç bulanıklığı
Genel görülme riski düşük olmasına rağmen çocuklarda epilepsi ve psikotik bozukluklar .
Araştırmacılar, bilinç bulanıklığı olarak bilinen hafıza ve konsantrasyon sorunlarının tipik bir semptom olduğu “uzun Covid” tanımlanmasını kullanmayı tercih etmediler.
Araştırmanın sınırlı görülen yönleri de var. Bunlardan ilki, bazı uzmanların kanda mikro pıhtıların gelişmesiyle açıklanabileceğini söylese de, Covid’in beyin ve zihinsel sağlık bozukluklarına nasıl neden olabileceğinin henüz bilinmemesi. Araştırma bu sorunun yanıtını incelemiyor.
Araştırma ekibine dahil olmayan University College London’dan Dr Jonathan Rogers ve Prof Glyn Lewis, çalışmanın “özellikle araştırılması gereken bazı klinik sonuçları” vurguladığını ancak bulguların doğrulanabilmesi için daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu belirtiyor.
Cambridge Üniversitesi’nden Prof David Menon, Covid nedeniyle hastanede kalmanın etkisinin “20 yıllık yaşlanmaya (50 ile 70 arası) eşit” olduğunu söyledi.
Liverpool Tropikal Tıp Okulu’nda fahri profesör olan Paul Garner, Covid pandemisinin insanların hayatlarını çok farklı yönlerden değiştirdiğini söyledi.
Prof. Garner, demans ve psikozdaki artışların “virüsün doğrudan bir etkisi olmaktan ziyade, yaşadığımız toplumsal kargaşa ve distopya ile ilgili olma ihtimalinin daha yüksek olduğunu” söyledi.
Not: Dünya Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 07.00-8.00) alıyoruz.