Pandemi Gündemi

 Dünya Sağlık Örgütü (WHO), maymun çiçeği virüsü vakalarının artmaya devam edebileceği uyarısında bulundu.  Kuruluşun Salgın Hastalıklar Birimi Başkanı Dr. Sylvie Briand, bununla birlikte doğru önlemlerle salgının kontrol altına alınabileceğini, halkın endişeye kapılmaması gerektiğini vurguladı.  Bu aşamada toplu aşılama programlarına gerek olmadığını belirten WHO yetkilileri sadece hastalarla yakın temasta bulunan kişilerin aşılanmasını tavsiye ediyor. Kuruluş, üye ülkelerden aşı stoklarını bildirmesini istedi. Almanya bu hafta çiçek hastalığı tedavisi için kullanılan ancak maymun çiçeği virüsüne karşı da etkin olan Imvanex aşısı için 400 bin dozluk bir sipariş verdiğini açıklamıştı.

***

Pandeminin başından beri Türkiye’deki fazladan ölümleri takip eden Türk Tabipleri Birliği (TTB) Pandemi Çalışma Grubu Üyesi Güçlü Yaman, mart başında ‘Pandemi bitiyor’ ilanı yapılarak önlemlerin terk edilmesinden bir ay sonra nisan başında fazladan ölümlerin, resmi kovid ölümlerinin 5-6 katına, nisan sonunda 9 katına, geçtiğimiz hafta ise 18 katına çıktığına dikkat çekerek Sağlık Bakanlığına “Burada bir haftalık bir oynama değil arka arkaya devam eden bir artış var. Ortada deprem ya da başka bir doğal felaket yok. Pandemi de bittiyse bu fazladan ölümlerin kaynağı ne? Bu insanlar salgından ölmüyorsa neden ölüyor?” diye sordu.

Sağlık Bakanlığının verilerine göre 11-17 Mayıs haftasında Türkiye genelinde 50 kişinin kovid-19’dan öldüğünü belirten Yaman “Fakat aynı dönemde sadece İstanbul’da 260 fazladan ölüm var. 23 ildeki fazladan ölüm sayısı ise 423. Bu 23 ilde Türkiye’deki ölümlerin yüzde 46’sı gerçekleşiyor.  (Yaman 24 ili takip etmesine rağmen son hafta Maraş Belediyesinin sisteminden veri alamadığı için 23 il üzerinden hesap yaptı.) Buradan hareketle Türkiye genelinde 900 civarında fazladan ölüm hesaplıyorum. Bu sayıları şu anki ölümleri salgın öncesi aynı dönemle kıyaslayarak buluyorum” ifadelerini kullanarak fazladan ölümlerle resmi kovid ölümleri arasında küçük farkların olabileceğini ama ortada çok büyük bir fark olduğunu ve Sağlık Bakanlığının bu ölümlerin nedenlerini açıklaması gerektiğini söyledi.

Sağlık Bakanlığının son 2 aydır ağır hasta sayısı, yoğun bakım doluluk oranı ve illere göre 100 binde vaka sayılarını açıklamadığına işaret eden Yaman “Bakanlığın verileri baştan beri kısıtlıydı. Geldiğimiz aşamada en önemli veriler iyice kırpıldı. Hem şaibeli hem de kısıtlı bu verilerden salgını takip edebilmek ve ölümlerle ilgili bir bağlantı kurabilmek mümkün değil.  Zaten sorunda burada. Dedektiflik yaparak durumu anlamaya çalışıyoruz.” dedi. Yaman, pandemide fazladan ölümlerin salgındaki dalgalara paralel olarak artıp azaldığını hatırlatarak “Salgın şiddetlenip vakalar artınca fazladan ölümler arttı, vakalar azalınca fazladan ölümler azaldı. Şimdi madem ‘Salgın bitti’ deniliyor bu fazladan ölümler sıfırlanmalı ya da sıfıra yaklaşmalıydı ama öyle değil” diye konuştu.  İlk Omicron dalgasından sonra İngiltere, Almanya, Portekiz’in de aralarında olduğu ülkelerde geçtiğimiz aylarda Omicron alt varyantlara bağlı dalgalar gelişti. Türkiye’ye baktığımızda ise salgın dümdüz bir seyir izliyor” dedi.

Pandeminin Seyri

Pandemi hala devam ediyor. Dünya genelinde yeni vaka sayısında azalış eğilimi durdu, yeniden vaka artışı gündemde. Kuzey Kore’de kısa sürede vaka sayısındaki patlaması tedirginliği artırmaya yetti. Küresel düzeyde toplam vaka sayısı 531 milyona, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 6 milyon 310  bine yaklaştı. Aktif hasta sayısı 23 milyon 160 bin civarında.

Son 24 saatte yeni vaka sayısı 546 bin civarında, Covid-19’a bağlı ölüm sayısı ise 1,341 kişi oldu. Ülkelere göre vaka sayısı şöyle: Kuzey Kore (100.5 bin), ABD (98.2 bin), Tayvan (94.9 bin), Brezilya (40.6 bin), Avustralya (39 bin), Japonya (31.5 bin), İtalya (19.7 bin), Güney Kore (16.6 bin), İspanya (15.3 bin) ve Almanya (14.5 bin).

Türkiye’de de vaka sayısındaki düşüş eğilimi durdu. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 940 kişiye Covid-19 tanısı kondu. Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 4 kişi. Toplam vaka sayısı 15 milyon 68 binin üzerine çıkarken toplam can kaybı ise 98 bin 948 kişiye yükseldi. Test yaptırma konusunda gevşemeler, test sayısına yansıdı. Günlük PCR testi sayısı 134 bin civarında. Vaka sayısında azalma aktif hasta sayısına da yansıdı. Resmi istatistiklere göre aktif hasta sayısı 3 bin 123 kişi. Bu aktif hastaların hala 975’i ciddi, her nedense bu rakam çakıldı kaldı, aktif hasta düşmeye devam etmesi nedeniyle de aktif hastaların içerisinde ciddi hastaların payı %30’a yükseldi. Dünya genelinde aktif hastaların içinde ciddi hasta olanların sadece %0.1’i oluşturduğunun altını çizelim. Veri manüplasyonu hala devam ediyor. 

Salgın Kontrol Önlemleri

Çin’in başkenti Pekin’de, Haydien ilçesinde yaşayan yaklaşık 1800 kişilik bir topluluğun merkezi karantina için, 2022 Pekin Kış Olimpiyatları’na ev sahipliği yapan merkezlerden komşu Cangciakou şehrine gönderildiği bildirildi. Yerel basındaki haberlere göre, karantinaya alınanlardan bazıları Kış Olimpiyatları için kullanılan konaklama tesislerine yerleştirildi. Aynı apartman kompleksinde yaşayan vatandaşların testlerinde çok sayıda pozitif vakaya rastlanmasının ardından, toplu olarak şehir dışında karantinaya alınmasına karar verildi. Yaklaşık 1800 vatandaş, 100 araçlık konvoyla Pekin’in yaklaşık 190 kilometre kuzeybatısındaki Cangciakou’ya taşındı. Vatandaşların burada 7 gün merkezi karantinada kalacağı, ardından evlerine dönüp 7 gün daha karantinada tutulacağı kaydedildi. Öte yandan yaşlılar, kronik hastalığı bulunanlar, üniversite sınavına çalışan lise öğrencileri ve evcil hayvan sahibi kişilerin, yapılan kontrollerin ardından evlerinde kalmasına izin verildi.

 

Maymun çiçeği hastalığı

Maymun çiçeği vakaları daha çok Batı ve Orta Afrika ülkelerinde görülen bir hastalık. Hastalık virüsü genellikle bu ülkelere yapılan seyahatlerle ilişkilendiriliyor. Ancak bazı vakalarda seyahat bağlantısı görülmüyor.

İnsanlar arasında kolayca yayılmayan virüs, şu yollarla yayılabiliyor:

• Maymun çiçeği döküntüsü olan biri tarafından kullanılan giysilere, çarşaflara veya havlulara dokunmak,
• Döküntülere ya da kabuklarına dokunmak,
• Enfekte bir kişinin öksürmesine veya hapşırmasına maruz kalmak.

Virüsün enfekte olması durumunda ilk semptomların görülmesi beş ile 21 gün arasında sürüyor.

Belirtiler arasında ateş, baş ağrısı, kas ağrıları, sırt ağrısı, lenf benzlerinin şişmesi, titreme ve halsizlik var.

Sağlık yetkilileri, temasın ardından dört gün içerisinde aşı yapılmasını tavsiye ediyor.

Bunun gerekmesi durumunda 14 güne de çıkabileceği belirtildi.

 

Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 07.00-8.00) alıyoruz.