Türkiye’de salgın hala kontrol altına alınamadı. Yeni vaka bildirimi yüksek hızda devam ederken, günlük can kaybı artmaya devam ediyor. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 23 bin 496 kişi ve Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 290 kişiye yükseldi. Toplam vaka sayısı 6 milyon 436 bine yaklaşırken toplam can kaybı ise 57 bin 283 kişiye yükseldi. Günlük test sayısı 305 binin üzerine çıktı. Aktif hasta sayısı yükselmeye devam ederek 500 bin eşiğini geçti, 506 binin üzerine çıktı. Ağır hasta sayısı paylaşılmıyor. Aktif hasta sayısındaki ciddi artış bulaş tehdidinin daha da büyüyeceğini gösteriyor.
Ölüm sayısındaki bu artış, bulaşın çok fazla olduğu bildirilmeyen ya da tespit edilmeyen vaka sayısının çok fazla olduğunu düşündürüyor. Aşı dışındaki önlemlerin neredeyse rafa kaldırılması, iki doz aşılma oranının hala tüm nüfusun %50’sine dahi ulaşmaması, aşılılarda dahi hafif enfeksiyon görülebilmesi Delta varyantının yüksek bulaştırıcılığı ile birarya gelince yüksek vaka sayısı ve yüksek ölüm kaçınılmaz oluyor. Salgın kontrolünde toplumsal önlemler ve etkili filyasyon ne yazık ki gündemde değil. Filyasyon yapmıyuruz, etkili olup olmadığı tam bilinmyen ilacı dağıtıyoruz sadece.
***
Sağlık Bakanı Koca: ‘’Aktif vakalarımızın %81’i tam aşılı olmayan kişilerdir. Yani 500 bine yakın olan vakamızın %81’i tam aşılı olmayan kişilerdir. Hastanede yatan hastaların %90’ını da aşı olmayanlardır. Vefat eden vatandaşlarımızın %90’ı ya hiç aşı olmamış ya da aşıları eksik kişilerdir.’’
***
Ankara’da koronavirüse karşı alınan önlemlere ek olarak aşı olmayanlar 6 Eylül’den itibaren konser, tiyatro ve sinema gibi toplu etkinliklere test sonucu olmadan giremeyecek.
***
Aşı istatistiklerini tam ayrıntılı paylaşamıyoruz. TURCOVID19 sitesi, Sağlık Bakanlığı’nın anlık aşı verilerini paylaşımına 25 Ağustos 2021 tarihinde ara vermesi nedeniyle aşı istatistiklerini veremiyor. Tek adam rejimi her alanda şeffaflıktan vazgeçme eğiliminde. Yayımlanmayan istatistikler salgın kontrolü ile ilgili bilimsel değerlendirme yapmaya da engel.
2 Eylül saat 19:00 itibariyle son 24 saatte 691 bin 422 doz aşı uygulandı. Türkiye’de bugüne kadar, 48 milyon 854 bin 935 kişiye ilk doz, 37 milyon 645 bin 172 kişiye ikinci doz ve 8 milyon 760 bin 897 kişiye de üçüncü doz aşı yapıldı.18 yaş üstü nüfusa göre birinci doz Türkiye ortalaması yüzde 78.71, ikinci doz ortalaması yüzde 60.65 oldu. Bu hızın tüm nüfusa göre hesaplanması gerektiğini, yani ifade edilenden çok daha düşük aşı oranlarına sahip olduğumuzu bir kez daha hatırlatıyoruz.
***
Çevrimiçi olarak gerçekleştirilen 6. Avrupa İmmünoloji Kongresi’nde konuşan Prof. Dr. Uğur Şahin koronavirüse karşı geliştirdikleri mRNA aşısının laboratuvar süreçleri ve çalışmalarıyla ilgili bilgiler paylaştı. Süreç boyunca farklı yaklaşımlar denediklerini, ilk klinik çalışmaları yaparak gerekli kavram kanıtına ulaştıklarını aktaran Şahin, klinik araştırmalarda birçok doküman bulunduğunun ve her hasta için ayrı ayrı hazırlanması gerektiğinin altını çizdi. Şahin, GMP (granülosit-monosit progenitör) üretiminin “sıkıcı” bir süreç olduğunu vurgulayarak “Yaptığımız şey şuydu. Bunları elektronik kayıt, toplu kayıt ve yaklaşımın otomatikleştirilmesine çevirdik. Böylece altı haftadan daha az sürede bu süreç ortaya çıkabilir” diye konuştu. “2020 salgınıyla karşılaşmak, bu teknolojileri kullanmamıza ve bir aşı geliştirme hedefine olanak sağladı” diyen Şahin, burada kullandıkları kavramın yine aynısı olduğunu ve virüsten korunmak için genetik bilgiyi kullandıklarını aktardı. Şahin, “20’den fazla nörojeni test ettik, ayrıca hangi aşının en uygun olduğu sorusunu da sorarak daha iyi reseptör bağlama alanı mı yoksa tam sivri uçlu proteinin mi en uygun aşı olduğunu gördük” diye konuştu.
Şahin, “Varyantların maliyet nötralizasyonunu düzenli olarak analiz ediyoruz. Delta varyantının lokalizasyonunun azaldığını gözlemledik ama yine de sorun yok” ifadesini kullandı. Bu verileri ikinci dozun ardından 2 ay geçecek şekilde elde ettiklerini belirten Şahin, şunları kaydetti: “İkinci dozdan sonra antikor titresinde artan bir zaman aralığı olduğunu ve Delta varyantına karşı korumanın da antikor titrelerini düşürdüğünü görüyoruz. Yine de hastalığa karşı güçlü bir korumamız var. Ayrıca gördük ki bu henüz yayımlanmamış bir veridir, tam nötralizasyon, ikinci dozdan sonra daha yüksek antikor titreleri oluşturan ek üçüncü dozdan sonra sağlanır. Veriler 3. dozda yüzde 95, enfeksiyon kontrolünde yüzde 97 tam korumanın sağlandığını gösteriyor.”
***
Saadet Partisi Sağlık ve Gıda Politikaları Kurulu’nun, “Aşı Raporu” isimli politika notunda, ” Haftada iki kez PCR testinin mali ve iş yükü yerine antikor testleri yapılarak hastalığı semptomsuz atlatan ve antikoru oluşan kişiler tespit edilerek bu kişiler HES’te hastalığı geçirmiş kategorisine geçirilmelidir” önerisi getirildi. Raporda, ‘’ Sağlık Bakanlığı eğer bu aşının ciddi yan etkileri olduğuna dair olumsuz yorumlar/haberler sonucu oluşan güvensizliği kırmak ve toplumun aşıya olan tereddütlerini azaltmak istiyorsa Türkiye özelinde bakanlığın da desteklediği büyük bir örneklem üzerinden aşı olmuş ve olmamış bireylerin karşılaştırılacağı çalışmalar yapılması ve sonuçlarının kamuoyu ile paylaşılması faydalı olacaktır’’ denildi.
***
Covid-19 vakalarının küresel yükseliş eğilimi sürüyor. Farklı coğrafyalarda pandemi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 220 milyona dayanırken Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 4 milyon 555 bin 822 kişiye yükseldi. Aktif hasta sayısı yükselmeye devam ederek, 18 milyon 803 binin üzerine çıktı. Bu ciddi artış bulaş tehdidinin oldukça büyük olduğunun göstergesi.
Küresel düzeyde son 24 saatte 678 bin 902 kişiye Covid-19 tanısı konurken 10 bin 653 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Pandemi yeniden tüm küreye yayıldı. ABD zirvedeki erini korudu. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: ABD (177.6 bin), Hindistan (45.4 bin, İngiltere (38.2 bin), İran (30.3 bin), Brezilya (26.5 bin), Türkiye (23.5 bin), Malezya (21 bin), Japonya (20 bin), Rusya (19 bin), Mekiska (17.3 bin), Filipinler (16.6 bin), Fransa (15.9 bin), Tayland (15 bin), Almanya (14 bin), Vietnam (13.2 bin) ve İsrail (10 bin).
***
Brezilyalı araştırmacılar yılan zehrinde bulunan bir molekülle maymun hücrelerinde corona virüsünün çoğalmasını engellemeyi başardı. Bothrops jararacussu adı verilen bir çukur engereği yılan türünün zehrinde bulunan molekül, maymun hücrelerinde yapılan çalışmada virüsün çoğalma kapasitesini yüzde 75 oranında engelledi. Araştırmacılar şimdi molekülün farklı dozlarda etkinliğini ve virüsün baştan hücerelere girişini engelleyip engelleyemeyeceğini araştıracak. Bir sonraki adım insan hücreleriyle test.
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 08.00) alıyoruz.