ABD istihbarat kurumları, Koronavirüs salgınının kökenlerinin asla bilinemeyebileceğini belirtti. Ulusal İstihbarat Direktörü’nün Ofisi’nin gizliliğini kaldırdığı raporda salgının doğal yollarla başlamış olmasının da, bir laboratuvar sızıntısı sonucu ilk bulaşın olmuş olmasının da kabul edilebilir hipotezler olduğu belirtildi. Raporda analistlerin fikir ayrılığı yaşadığı ve kesin bir sonuca varamadığı ifade edildi.İstihbarat birimleri, salgının bir biyolojik silah sonucu başlamış olma ihtimalinin bulunmadığını dile getirdi.
***
Aşı karşıtlarının 11 Eylül’de İstanbul Maltepe’de düzenledikleri “Büyük Uyanış” adlı mitingde konuşan, başta Akit Yazarı Abdurrahman Dilipak olmak üzere 8 kişi hakkında suç duyurusunda bulunuldu. Şişli Cumhuriyet Başsavcılığı’na verilen dilekçede, söz konusu kişilerin “tıbbi ve bilimsel olmayan bilgi yayarak ölüme sebebiyet verme” suçunu işledikleri belirtildi.
Nevzat Yılmaz adlı bir vatandaş, Şişli Cumhuriyet Başsavcılığı’na, 11 Eylül’de Maltepe’de aşı karşıtlarının düzenlediği “Büyük Uyanış” mitingi ile ilgili suç duyurusunda bulundu. Nevzat Yılmaz, suç duyurusu dilekçesinde, söz konusu mitingde aşı karşıtı ifadeler kullanan Abdurrahman Dilipak, Hamza Yardımcıoğlu, Sema Maraşlı, Cemil Can, Bora Gencer, Zafer Ege, Erkan Trükten ve Dr. Bilgehan Bilge’nin “Halk sağlığına karşı tıbbi ve bilimsel olmayan bilgi yayarak ölüme sebebiyet verme, Umumi Hıfzıssıhha Kanunu, Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu ve Türk Ceza Kanunu’na muhalefet” suçlarını işlediğini savundu.
***
Türkiye’de salgın hala kontrol altına alınamadı. Yeni vaka bildirimi yüksek hızda devam ederken, günlük can kaybı artmaya devam ediyor. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 24 bin 409 kişi ve Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 209 kişi. Toplam vaka sayısı 7 milyon 986 binin üzerine çıkarken toplam can kaybı ise 70 bin 207 kişiye yükseldi. Günlük test sayısı 351 bin civarında. Aktif hasta sayısı yüksek hızda devam ediyor, 480 bin 419 aktif hastaya sahibiz. Azalmakla birlikte mevcut aktif hasta sayımız bulaş tehdidinin devam edeceğini gösteriyor.
***
İzmir’deki vakaları konuştuğumuz İzmir Tabip Odası Başkanı Lütfi Çamlı, bakanlığın verilerinin doğruyu yansıtmadığını, sahada yaptıkları çalışmalar sonucu bu sayının 3-4 katı olduğunu söyledi. Sahadan elde ettikleri verilerin de bakanlığın açıkladığı rakamlarla örtüşmediğini söyleyen Çamlı, “Kentte testi pozitif çıkanların sayısı bu rakamın 3-4 katı. Kaldı ki geçtiğimiz günlerde Vali, ‘1200-1500 vaka var diğer illere göre az ama Ege’ye yakışmıyor’ diye açıklama yapmıştı. Vali bunu derken, Sağlık Bakanlığı günlük 300 vaka olarak bildirmişti. Bu açıklamalar sayılara olan güvenimizi azalttı. Bizim sahadan aldığımız veriler de bu açıklananların 3-4 katı” diyerek bilgilendirme konusunda şeffaf olunması gerektiğinin altını çizdi.
***
Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Alper Şener, Koronavirüs vaka sayılarının günlük 25- 30 bin aralığında seyrettiğini belirterek, “Günlük 60 bin, 70 bin vaka sayılarına sıçrama olması durumunda ise yeniden kapanma, okulların kapanması gibi tabloları gündeme gelme durumu söz konusu olabilir” dedi.
***
Aşı yapılacak nüfus alt sınırının 12 yaşa indirilmesi, 3. doza rağmen halen günlük 1 milyon doza ulaşabilmiş değiliz. Sağlık Bakanlığı hızlı ve etkin aşılama için herhangi bir çaba göstermiyor, aşılama kendi ritminde devam ediyor. Hafta sonu günlük yapılan aşı dozu 100 binin altına kadar geriliyor.
Sağlık Bakanlığı resmi sitesindeki son rakamlara göre: 29 Ekim saat 19:00 itibariyle son 24 saatte 99 bin 423 doz aşı uygulandı. Türkiye’de bugüne kadar, 55 milyon 355 bin 972 birinci doz, 48 milyon 563 bin 435 ikinci doz, 11 milyon 114 bin 875 üçüncü doz aşı uygulandı. Toplamda 116 milyon 123 bin 219 doz COVID-19 aşısı uygulandı. 18 yaş üstü nüfusa göre birinci doz Türkiye ortalaması %89,2 ikinci doz ortalaması %78.2 oldu. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Kırıkkale’nin ikinci doz aşı oranında yüzde 75’in üzerine çıkarak mavi kategoriye geçtiğini bildirdi.
Oysa sağlık otoriterleri tüm nüfusa göre aşı oranın hesaplanmasını öneriyor. Böyle ele alırsak birinci doz aşı oranı %66.2, ikinci doz ise % 58.1 olduğunu görürüz. Birinci doz aşı yapılanların sayısı çok azaldı. Buna göre salgını kontrol için hedeflenen nüfusun %70’inin ikinci dozu yaptırması hedefinin oldukça gerisindeyiz. Bölgeler ve iller arasında ciddi eşitsizlik devam ediyor. Mülteciler ve ötekileştirilen topluluklarda ne kadar aşı yapıldığı verisine ulaşamıyoruz. Dahası Delta varyantı nedeniyle bu oranın en az %85 olması gerektiği iddia ediliyor. Türkiye özgünlüğünde istatistik kritik bir konuda 2 doz Sinovac yapılanların ‘ikinci doz aşı oranı’ hesaplanmasına dahil edilmesi. Salgın kontrolü için iki doz Sinovac’ın yeterli olmadığı kabul ediliyor, bu nedenle bu kişilerin 3.doz aşı olunca (Sinovac ya da Biontech) hesaplamaya dahil edilmesi daha gerçekçi değerlendirmeyi sağlayacaktır. Özellikle yaşlı nüfusun 3. doz aşılanması konusunda ciddi sorunlar olduğunu sahadan elde ettiğimiz verilerle söyleyebiliriz.
***
ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), Pfizer ve BioNTech tarafından Covid-19’a karşı geliştirilen aşının 5-11 yaş grubuna uygulanmasına onay verdi. ABD’de Kovid-19’a karşı aşılama yaşının 5’e düşmesi için ilk adım atıldı. Federal Gıda ve İlaç Dairesi’ne (FDA) bağlı Aşılar ve İlgili Biyolojik Ürünler Danışma Komitesi, koronavirüse karşı Pfizer/BioNTech tarafından geliştirilen aşının 5-11 yaş grubuna normal dozun 3’te 1 oranında uygulanması yönünde tavsiye kararı almıştı.
***
Covid-19 vakaları yeniden artışa geçti. Farklı coğrafyalarda pandemi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 246 milyon 728 bine yaklaşırken Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 5 milyonun üzerine çıktı. Aktif hasta sayısı 18 milyon 206 bin civarında. Düşme eğilimi de olsa hala yüksek aktif hasta sayısı bulaş tehdidinin ciddi olduğunu gösteriyor.
Küresel düzeyde son 24 saatte 469 bin 530 kişiye Covid-19 tanısı konurken 7 bin 692 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: ABD (80.5 bin), İngiltere (43.3 bin), Rusya (39.8 bin), Ukrayna (26.9 bin), Türkiye (24.4 bin), Almanya (23.8 bin), Hindistan (14.2 bin), Romanya (12.5 bin) ve Brezilya (12 bin).
***
Rusya Federal İstatistik Kurumu’na (Rosstat) göre eylül ayında ülkede Koronavirüs sebebiyle yönetimin açıkladığının yaklaşık iki katı insan öldü. Rosstat’ın aktardığına göre eylül ayında 44 bin 265 kişi Koronavirüs nedeniyle hayatını kaybetti. Rusya yönetimi, sayıyı 24 bin 31 olarak açıklamıştı. Rusya yönetimi, salgın boyunca Koronavirüs’le ilgili gerçek verileri paylaşmamakla suçlanmıştı. Yönetim, sadece otopsi raporunda ana ölüm gerekçesi “Koronavirüs” olan insanları resmi verilerine katıyor. Rosstat’a göre Rusya’da salgın boyunca yaklaşık 450 bin kişi hayatını kaybetti.
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 08.00) alıyoruz.