Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Covid-19’un ‘Mu’ varyantının, Türkiye’de 2 kişide tespit edildiğini açıkladı. Koca, şu an ilave tedbir getirmeyi düşünmediklerini söyledi. Türkiye’deki Covid-19 vakalarının yüzde 90’ından fazlasının “Delta” veya “Delta Plus” olduğunu ifade eden Koca, “İki doz aşı yapılanların sayısının artmasıyla vakaların giderek düşeceğini düşünüyorum. Ama bizim, toplumsal bağışıklık oluşuncaya kadar maske, mesafe gibi bildiğimiz klasik tedbirlere mutlak uyumu sağlamamız gerekiyor” diye konuştu.
Ocak ayında Kolombiya’da keşfedilen Covid-19’un Mu varyantı, Hawaii ve Alaska dahil ABD’nin 49 eyaletinde görüldü. 30 Ağustos’ta Dünya Sağlık Örgütü, Mu varyantının, diğer Covid-19 varyantlarının hepsinden daha bulaşıcı olma özelliğinden dolayı takibe alınması gerektiğini açıklamıştı.
***
Türkiye’de salgın hala kontrol altına alınamadı. Yeni vaka bildirimi yüksek hızda devam ederken, günlük can kaybı artmaya devam ediyor. Son 24 saatte yeni vaka sayısı 23 bin 638 kişi ve Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 274 kişi. Toplam vaka sayısı 6 milyon 543 bine yaklaşırken toplam can kaybı ise 58 bin 651 kişiye yükseldi. Günlük test sayısı 305 bin civarında. Aktif hasta sayısı yükselmeye devam ederek 500 binin altına indi, 489 bin 609 aktif hasta sayısına ulaştık. Yüksek aktif hasta sayısı bulaş tehdidinin devam edeceğini gösteriyor.
***
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konsey Üyesi, Dr. Halis Yerlikaya, Covid-19’a yakalanan aşısız hamilelerle ilgili açıklama yaptı. Yerlikaya, hastalığın ölümcül etkileriyle karşı karşıya kaldıklarını belirterek, “Ne yazık ki ilimizde de gözlemledik. 2 ay içinde pandemi hastanesinde 9 hamile kadını Kovid-19 nedeniyle kaybettik. Bu nedenle aşı hamileler için de candır ve kurtarır, diyoruz” dedi.
***
Diyarbakır Tabip Odası Başkanı Elif Turan, Turan, “Günlük ortalama 700 civarlarında vaka tespit ediliyor. Hastanelerde yatarak tedavi gören hasta sayısı da 300-350 civarında. Bunun 90’a yakını yoğun bakımda tedavi görüyor. Koronadan dolayı kentte her gün ölümler oluyor. Günlük ortalama 10-15 kişi koronavirüsten kaynaklı yaşamını yitiriyor. Vaka sayılarında düşüş olsa da yıkıcı etkisi devam ediyor. Ölümlerin yüksek olması, vaka sayılarının düşük gösterilmesi verilerin şeffaf olarak açıklanmadığını gösteriyor” dedi. Turan “Bulaş zincirinin kırılması gerekiyor. Hızlıca her yerde aşılanma oranları yükseltilmelidir. Çünkü salgına karşı toplumsal bir bağışıklığın kazanılabilmesi için çözüm aşılanmadır” diyerek aşıya dikkat çekti.
***
Kırıkkale’de Covid-19 tedavisi gören 16 yaşındaki MA ve 22 yaşındaki NK hayatını kaybetti. İki gencin aşı yaptırmadığı öğrenildi.
***
Aşı istatistiklerini tam ayrıntılı paylaşamıyoruz. TURCOVID19 sitesi, Sağlık Bakanlığı’nın anlık aşı verilerini paylaşımına 25 Ağustos 2021 tarihinde ara vermesi nedeniyle aşı istatistiklerini veremiyor. Tek adam rejimi her alanda şeffaflıktan vazgeçme eğiliminde. Yayımlanmayan istatistikler salgın kontrolü ile ilgili bilimsel değerlendirme yapmaya da engel. Dahası Sağlık Bakanı Koca tek aşılılar üzerine oluşturulan haritaları paylaşarak toplumu aldatmaya devam ediyor. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Covid-19 risk haritasında Van ve Niğde’nin mavi, Mardin’in ise sarı renk kategorisine geçtiğini açıkladı. Madem renkler hızla maviye dönüyor yüksek vaka ve ölüm hızı neden diye Sağlık Bakanı Koca’ya soruyuruz.
7 Eylül saat 19:00 itibariyle son 24 saatte 847 bin 51 doz aşı uygulandı. Uzun süredir 1 milyonun üzerine çıkılamadı, ülkenin hızlı ve etkin aşılaması gerçekleştirilemiyor. Türkiye’de bugüne kadar, 50 milyon 324 bin 643 birinci doz, 38 milyon 978 bin 541 ikinci doz, 9 milyon 122 bin 835 üçüncü doz aşı uygulandı. 18 yaş üstü nüfusa göre birinci doz Türkiye ortalaması yüzde 81.1, ikinci doz ortalaması yüzde 62.8 oldu. Oysa sağlık otoriterleri tüm nüfusa göre aşı oranın hesaplanmasını öneriyor. Böyle ele alırsak birinci doz aşı oranı %60.2, ikinci doz ise %46.6 olduğunu görürüz. Buna göre salgını kontrol için hedeflenen nüfusun %70’inin ikinci dozu yaptırması hedefinin oldukça gerisindeyiz. Bölgeler ve iller arasında ciddi eştisizik devam ediyor. Mülteciler ve ötekileştirilen topluluklarda ne kadar aşı yapıldığı verisine ulaşamıyoruz. Dahası Delta varyantı nedeniyle bu oranın en az %85 olması gerektiği iddia ediliyor. Türkiye özgünlüğünde istatistik krtik bir konuda 2 doz Sinovac yapılanların ‘ikinci doz aşı oranı’ hesaplanmasına dahil edilmesi. Salgın kontrolü için iki doz Sinovac’ın yeterli olmadığı kabul ediliyor, bu nedenle bu kişilerin 3.doz aşı olunca (Sinovac ya da Biontech) hesaplamaya dahil edilmesi daha gerçekçi değerlendirmeyi sağlayacaktır. Özellikle yaşlı nüfusun 3. doz aşılanması konusunda ciddi sorunlar olduğunu sahadan elde ettiğimiz verilerle söyleyebiliriz.
***
Yılın ilk aylarında yapılan aşıların etkisini yitirdiğine ilişkin değerlendirmeler hatırlatılan Bakan Koca, “İnaktif aşılarla ilgili 3’üncü dozu önerdik, 3’üncü aydan sonra düştüğünü görünce bu önerimizi yapmış olduk. Devamında 6 ay sonra zaten rapel dozlar, hatırlatma dozları olacak. Ama mRNA aşısı için bunun şu an 3,5-4 aylık sonuçların çok belirgin düşüş içinde olmadığını, önümüzdeki aylar takiple, ne zaman bir hatırlatma dozunun gerekip gerekmediğini söylemiş olacağız. İsrail ve benzeri ülkelerde gördüğümüz şekliyle 8 ay sonra bu hatırlatma dozunun yapıldığını, ihtiyaç olduğunu biliyoruz. Muhtemel bizde de aynı şekilde olur ama şu an gerekmiyor” diye belirtti.
Geçici koruma statüsünde bulunan kişiler ve göçmenlerin de aşılandığını belirten Koca, “Kaydı olmayanların sayısı çok az. Toplama bakıldığında öyle yüksek oranlı değil. Yani Suriyeli mesela 3,5-4 milyon kayıtlı olan kişi var, hepsine ulaşıyoruz” diye konuştu. Bakan Fahrettin Koca, Türkiye’de kayıtlı Afganların da hepsine aşı yapıldığını bildirdi.
İlerleyen zamanlarda aşıyı teşvik edebilmesi için PCR testinin ücretli olması gibi bir seçenek düşünmediklerini ifade eden Koca, “Yani PCR’ın şu an uygulandığı şekliyle devam etmesi gerektiğini düşünüyoruz” dedi.
***
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın “18 yaş üstü için yüzde 80-85’lere doğru bir oranın olmasını bekliyoruz” sözlerini değerlendiren Ankara Tabip Odası Başkanı Ali Karakoç, “Yüzde 80 hedefi, mülteciler de dahil tüm nüfus için olmalı. Ayrıca üçüncü hatırlatma dozunu yaptırmamış Sinovac’lı kişiler aşılı kabul edilmiyor. Oysa bakan bu grubu da dahil ediyor. Toplumu yanıltıp, algı yönetimi yapıyor” dedi.
***
İstanbul’da, sahte aşı kartı düzenlemek suçlamasıyla 6 kişiye operasyon düzenlendi. Özel bir hastanede çalışan 3’ü hemşire 6 kişi operasyonla gözaltına alındı. 3 hemşire tutuklandı.
***
Berlin İdare Mahkemesi, Avrupa Birliği vatandaşı olmayan ve Çin menşeli Sinovac aşısı olmuş kişilere seyahat kısıtlamalarını onaylayan bir karar aldı. Mahkeme kararında, “AB vatandaşı olmayanlara Sinovac aşısı ile tam aşılanmış olmalarına rağmen seyahat kısıtlamaları hukukidir” dedi.
***
Dokuzuncu Uluslararası Ürgüp Bağ Bozumu ve Balon Festivali’nde ilk doz aşısını yaptıran 100 kişiye yapılacak çekiliş ile ücretsiz sıcak hava balonu turu hediye edileceğini açıkladı.
***
Küba, iki yaşından itibaren çocukları Covid-19’a karşı aşılamaya başlayan ilk ülke oldu. Ada ülkesi, iki ila 18 yaşındaki çocukları aşılamak için yerli aşıları Abdala ve Soberana’yı kullanıyor. Küba yaptırımlara rağmen kendi aşısını üretebilmeyi başarmıştı. Ülkenin 12 yaş üstü çocuklara yönelik aşı kampanyası geçen hafta başlamıştı. Soberana aşısının yapılmasına yardımcı olan Finlay Enstitüsü, denemelerde aşıların küçükler için güvenli olduğunun tespit edildiğini belirtti. Aşıların ayrıca yetişkinlere kıyasla küçüklerde daha güçlü bir bağışıklık tepkisi ortaya çıkardığı öne sürüldü. Ancak her iki aşı da henüz Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından tanınmadı. Küba, aşıların yüzde 90’dan fazla etkinliğe sahip olduğunu bildirse de aşılarla ilgili veriler henüz hakemli dergilerde yayınlanmadı.
***
ABD’de bir aile hekimi, Covid-19 aşısı olmayan hastalara bakmayacağını açıkladı. Vaka sayısının yüksek olduğu Florida eyaleti sınırlarındaki South Miami’de görev yapan Lina Marraccini,
aşısız olanların sağlık merkezindeki personel ve diğer hastaları için büyük risk oluştuması olarak dile getirdi.
***
Covid-19 vakaları yüksek hızda devam ediyor. Farklı coğrafyalarda pandemi sık görülmeye, sık öldürmeye ve yaşamı altüst etmeye devam ediyor. Toplam vaka sayısı 222 milyon 728 bine yaklaştı. Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 4 milyon 600 bine dayandı. Aktif hasta sayısı yükselmeye devam ederek, 19 milyona yaklaştı. Bu ciddi artış bulaş tehdidinin oldukça büyük olduğunun göstergesi.
Küresel düzeyde son 24 saatte 522 bin 693 kişiye Covid-19 tanısı konurken 8 bin 460 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Pandemi yeniden tüm küreye yayıldı. ABD zirvedeki yerini koruyor. Ülkelere göre yeni vaka sayısı şöyle: ABD (107.1 bin), Hindistan (38.1 bin), İngiltere (37.5 bin), İran (27.1 bin), Türkiye (23.6 bin), Malezya (18.5 bin), Filipinler (18 bin), Rusya (17.4 bin), Fransa (14.5 bin), Vietnam (14.2 bin), Tayland (13.8 bin) ve Brezilya (13.6 bin).
***
İtalya Ulusal İstatistik Kurumu’nun (ISTAT) raporuna göre ülke genelinde ortalama ömür beklentisi 83,2’den 82’ye geriledi. 2020 yılı için doğumla birlikte beklenen yaşam süresi kadınlarda 84,4 yıl, erkeklerde ise 79,7 yıl olarak hesaplandı. 2019’da bu sayılar kadınlarda 85,4 yıl, erkeklerde 81,1 yıl seviyesindeydi. Covid-19’dan en ağır etkilenen bölgelerde ise yaşam süresi beklentisindeki düşüş çok daha fazla oldu. Pandeminin ilk aylarında en fazla vaka ve can kayıplarının görüldüğü kuzeydeki Lombardiya bölgesindeki bazı kentlerde erkeklerde yaşam süresi beklentisi 4,5 yıla, kadınlarda da 3,2 yıla kadar azaldı.
***
Vietnam’da bir kişi, Covid-19 salgınıyla mücadeleye yönelik kuralları ihlal ettiği ve korona virüsü yaydığı gerekçesiyle beş yıl hapis cezasına çarptırıldı. Mahkeme Le Van Tri’yi, ‘tehlikeli hastalıkları sekiz kişiye bulaştırmaktan’ suçlu bulundu. Bu kişilerden biri ölmüştü. 28 yaşındaki Tri’nin, temmuz ayı başında motosikletle ülkenin güneyindeki Ca Mau şehrinden başkent Ho Chi Minh’e gittiği, sağlık formunu doldururken yanlış bilgiler verdiği, daha önce gittiği yerlerle ilgili olarak yetkililere yalan söylediği ve karantina kurallarına uymadığı bildirildi. Vietnam’da o dönem, başka şehirlerden Ho Chi Minh’er gidenlerin kendilerini 21 gün karantinaya almaları gerekiyordu. Korona virüsü testi pozitif çıkan Tri’nin virüsü ailesinden bazı kişilerle ziyaret ettiği bir sosyal yarım merkezindekilere de bulaştırdığı ortaya çıkmıştı.
***
Johns Hopkins Üniversitesine göre, ABD’de dün kutlanan İşçi Bayramı’nı da içine alan son bir haftada, Covid-19 vakalarının geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 300’den fazla arttığı belirtildi. Ülkenin çoğu eyaletinde Covid-19 vakalarında artış devam ederken, son 4 haftada Covid-19’a yakalananların sayısı 4 milyonun üzerine çıktı.
***
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Taliban’ın yönetimi ele geçirdiği Afganistan’da sağlık merkezlerinin çoğunun kapanma riskiyle karşı karşıya olduğunu duyurdu. DSÖ’nün Bölgesel Acil Durum Direktörü Rick Brennan, bu merkezleri finanse eden Batılı bağışçıların Taliban yönetimiyle bağlantı kurmalarının yasaklanması nedeniyle, yaklaşık 2 bin 300 sağlık merkezinin yüzde 90’ının bu hafta içerisinde kapatılabileceğini söyledi.
Not: Dünya ve Türkiye Covid-19 istatistiklerini Worldmeter sitesine göre vermeye devam ediyoruz. Her gün paylaştığımız veri bir gün önceye ait olup ülkelerin bildirimlerine göre şekilleniyor. Veriyi her gün sabit saatte (sabah 08.00) alıyoruz.